14-10-2010, 20:07
|
#3
|
|
Ecrimisil birer yıllık dönemler halinde hesaplanır. Bilirkişi bu şeklide hesaplama yapar. Onun içindir ki;Dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak yıllar itibariyle ayrı ayrı gösterilerek " herbir dönem sonu itibariyle tahakkuk eden yasal faiziyle birlikte tahsili " şeklinde talepte bulunulur. Bunun için kira esasına göre son yıl için ne kadar ecrimisil istenmiş ise geriye doğru ÜFE (üretici fiyat endeksi) oranında indirim yapılarak önceki yıllar için talep edilecek ecrimisile ulaşılabilir .
Fakat bu yapılmayıp fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak toplam bir miktar belirtilmişse her yıl için eşit miktarda talepte bulunulmuş sayılır. Örneğin 5 yıl için 5000 lira talepte bulunulmuş ise her yıl için 1000 lira ecrimisil istenmiş sayılır. Bu şekilde de talepte bulunulabilir. Bilirkişi hesaplamasına göre yıllık miktarlar yargılama sırasında zamanaşımına uğrayanlar hariç olmak üzere arttırılabilir.
Ecrimisilin hesaplanma şekli ile ilgili aşağıdaki karar bu konularda bir fikir vermektedir.
T.C.
YARGITAY
1. HUKUK DAİRESİ
E. 2008/20342
K. 2009/4051
T. 12.3.2009
• HAKSIZ İŞGAL NEDENİYLE ECRİMİSİL TALEBİ ( Kira Esasına Göre Ecrimisil Taşınmazın Serbest Koşullarda Getirebileceği Kira Emsaller de Dikkate Alınarak Saptanıp Takip Eden Dönemler İçin ÜFE Oranında Artışla Hesaplanacağı )
• KİRA ESASINA GÖRE ECRİMİSİL ( Taşınmazın Serbest Koşullarda Getirebileceği Kira Emsaller de Dikkate Alınarak Saptanıp Takip Eden Dönemler İçin ÜFE Oranında Artışla Hesaplanacağı )
• ECRİMİSİL TALEBİ ( Haksız İşgal Nedeniyle - Taşınmazın Serbest Koşullarda Getirebileceği Kira Emsaller de Dikkate Alınarak Saptanıp Takip Eden Dönemler İçin ÜFE Oranında Artışla Hesaplanacağı )
• EMSAL KİRA ( Kira Esasına Göre Ecrimisil Taşınmazın Serbest Koşullarda Getirebileceği Kira Emsaller de Dikkate Alınarak Saptanıp Takip Eden Dönemler İçin ÜFE Oranında Artışla Hesaplanacağı )
4721/m. 995
ÖZET : Dava, haksız işgal nedeniyle ecrimisil talebine ilişkindir. Ecrimisil, kötü niyetli şagilin ödemekle yükümlü olduğu tazminat olup en azı kira geliri, en çoğu ise tam gelir yoksunluğudur. Kira esasına göre ecrimisil, taşınmazın serbest koşullarda getirebileceği kira emsaller de göz önünde tutularak saptanıp takip eden dönemler için ÜFE oranında artışla hesap edilmelidir. Açıklanan hususlar dikkate alınmaksızın taşınmazın değerinin % 5'i baz alınarak ecrimisil hesaplanması hatalıdır.
DAVA : Dava dilekçesinde ve ıslah dilekçesinde 12.237.-YTL ecrimisilin faiz ve masrafla da birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
KARAR : Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkillerinin maliki oldukları taşınmazın davalı tarafından semt spor sahası ve park olarak kullanılmak üzere kamulaştırıldığını, üzerine cafe, lokanta, spor alanları gibi tesisler yapıldığını, sonradan kamulaştırmadan vazgeçildiğini ancak üzerindeki tesislerin kullanmaya devam edildiğini beyanla turizm ve ticaret yoğunluğu açısından çok kıymetli olan dava konusu yerin haksız işgali nedeniyle geriye doğru 5 yıl için ıslah dilekçesi ile birlikte 12.237.- YTL ecrimisilin dönem sonlarından itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili talep ve dava edilmiştir.
Mahkemece, 18.02.2008 tarihli bilirkişi raporu gibi toplam 12.237.-YTL ecrimisilin dönem sonlarından itibaren işleyecek faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Ecrimisil, kötü niyetli şagilin ödemekle sorumlu olduğu tazminat olup, en azı kira geliri, en çoğu ise tam gelir yoksunluğudur.
İlke olarak kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde; taşınmazın dava konusu dönemde mevcut haliyle serbest koşullarda getirebileceği kira parasının emsaller de değerlendirilerek saptanması, sonraki dönemler için ise bulunan bu miktara ÜFE artış oranının tamamı yansıtılmak suretiyle bulunacak miktardan az olmamak koşuluyla hesaplanacak ecrimisilin hüküm altına alınması gerekir.
Somut olayda; hükme esas alınan bilirkişi raporu ile, parsel değerinin %5'i baz alınmak suretiyle fahiş ecrimisil hesaplaması yapılmıştır. Bu hesap tarzı yerleşik Yargıtay ilkelerine aykırı olup hüküm kurmaya elverişli değildir.
Dosya içeriğinden varlığı anlaşılan Antalya 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2005/164 E. - 2007/72 K. sayılı dosyasında, hükme esas alınan 07.03.2007 tarihli bilirkişi raporuna göre karar verildiği ve hükmün dairemizce onanarak kesinleştiği görülmektedir.
Bu durumda mahkemece, benzer nitelikteki yerlerin işgal dönemindeki kira paraları araştırılarak ve kira sözleşmeleri getirtilerek yeniden oluşturulacak bilirkişi heyeti marifetiyle incelettirilmeli, mahallinde keşif yapılıp dava konusu taşınmazın büyüklüğü, işgal alanı, kullanım durumu gibi hususlar ve yukarıda sözü edilen somut emsal de dikkate alınarak işgal tarihindeki kira parası ( ilk dönem ecrimisil miktarı ) belirlenmeli, sonraki yıllar için ise ÜFE artış oranı tam olarak uygulanmak suretiyle takip eden dönemler için ecrimisil miktarı hesap edilmelidir.
Yukarıda açıklanan hususlar nazara alınmadan eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK'nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 12.03.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
|