.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/4245
K. 2003/11356
T. 1.12.2003
• KAYBEDİLEN ÇEKLERİN İSTİRDADI ( Davacının Öncellikle Yetkili Hamil Olduğunu Sonra da Bu Çeklerin Rızası Dışında Elinden Çıktığını ve Yeni Hamilin Kötü Niyetli Olduğunu İspat Etmesinin Gerekmesi )
• ÇEKİN RIZA DIŞI ELDEN ÇIKMASI ( Davacının Öncellikle Yetkili Hamil Olduğunu Sonra da Bu Çeklerin Rızası Dışında Elinden Çıktığını ve Yeni Hamilin Kötü Niyetli Olduğunu İspat Etmesinin Gerekmesi )
• YETKİLİ HAMİL ( Davacının Öncellikle Yetkili Hamil Olduğunu Sonra da Bu Çeklerin Rızası Dışında Elinden Çıktığını ve Yeni Hamilin Kötü Niyetli Olduğunu İspat Etmesinin Gerekmesi )
• KÖTÜ NİYETLİ HAMİL ( Davacının Öncellikle Yetkili Hamil Olduğunu Sonra da Bu Çeklerin Rızası Dışında Elinden Çıktığını ve Yeni Hamilin Kötü Niyetli Olduğunu İspat Etmesinin Gerekmesi )
• TANIKLA İSPAT ( Maddi Vakıanın Tanıkla İspatı Caiz Olduğunda Davacıya Olanak Tanınıp Tanıklarının Dinlenilmesi ve Davalıların Savunmaları ile Birlikte Değerlendirilerek Karar Verilmesi )
6762/m.702,704
ÖZET : Dava, kaybedildiği ileri sürülen çeklerin istirdadı istemine ilişkindir. Bu tür davalarda, davacının öncellikle yetkili hamil olduğunu, sonra da bu çeklerin rızası dışında elinden çıktığını ve yeni hamilin kötü niyetli olduğunu ispat etmesi gerekir. Mahkeme, her ne kadar yazılı delille ispat şartını aramışsa da, davacının önce sürdüğü maddi vakıanın tanıkla ispatı caiz olduğundan mahkemece, davacıya iddialarını ispat hususunda olanak tanınıp tanıkları dinlenmek ve davalıların savunmaları ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.

DAVA : Taraflar arasında görülen davada Konya Asliye 1.Ticaret Mahkemesi'nce verilen 05.02.2003 tarih ve 2001/1246 - 2003/54 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ata Durak tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin hamili, davalı dışı Zeki D.'nin keşidecisi bulunduğu 26.09.2001 keşide tarihli, ( 1.500.000.000 ) TL bedelli ve 27.09.2001 keşide tarihli ( 1.700.000.000 ) TL bedelli iki adet çekin müvekkili tarafından kaybedildiğini, açılan çek iptali davası devam ederken davalı Osman Arıcı'nın çekleri muhatap bankaya ibraz ettiğini, diğer davalıların ise ciranta olduğunu ileri sürerek, dava konusu çeklerin müvekkiline ait olduğunun tespiti ile müvekkiline iadesini, çek bedelleri tahsil edilmiş ise davalılardan, temerrüt faiziyle birlikte müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalılar, davanın reddin savunmuştur.

Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, dava konusu çekler ile davacının ilgisinin tespit edilemediği, davacının çekleri kaybettiğini veya TTK.nun 702 ve 704.maddeleri uyarınca yeni hamilin kötü niyetli olduğunu ispatlayamadığı, davalı Osman hakkında herhangi bir hukuki veya cezai şikayet yoluna da gitmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.

Dava, kaybedildiği ileri sürülen çeklerin istirdadı istemine ilişkindir. Bu tür davalarda, davacının öncellikle yetkili hamil olduğunu, sonra da bu çeklerin rızası dışında elinden çıktığını ve yeni hamilin kötü niyetli olduğunu ispat etmesi gerekir. Somut olayda davacı, "tanık" deliline dayanmış ve 08.01.2003 tarihli dilekçe ile tanık ismi bildirmiş, buna karşılı davalılar da davalı Osman A.'nın yetkili hamil olduğunu, keşideci Zeki D.'nin, ödemeyi geciktirmek amacıyla davacı ile birlikte bu davayı açmayı planladığını savunmuştur. Mahkeme, herne kadar yazılı delille ispat şartını aramışsa da, davacının önce sürdüğü maddi vakıanın tanıkla ispatı caiz olduğundan mahkemece, davacıya iddialarını ispat hususunda olanak tanınıp tanıkları dinlenmek ve davalıların savunmaları ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 01.12.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.