T.C. YARGITAY
13.Hukuk Dairesi

Esas: 1999/4122
Karar: 1999/5411
Karar Tarihi: 02.07.1999

İTİRAZIN İPTALİ DAVASI - SATIM SÖZLEŞMESİNDEN VAZGEÇME - VERİLMİŞ OLAN PEY AKÇESİNİN İSTENMESİ TALEBİ - TAŞINMAZ SATIM SÖZLEŞMESİNİN RESMİ ŞEKİLDE YAPILMASI GEREĞİ - HAKSIZ İKTİSAP

ÖZET: Taraflar arasında düzenlenmiş bulunan satış sözleşmesi tapulu taşınmazın mülkiyetini nakil amacıyla düzenlendiği ve resmi şekilde yapılmadığı için. Medeni Kanunun 634 ve Borçlar Kanunun 213 maddesi hükmü uyarınca geçersizdir. Bu nedenle taraflar anılan sözleşme gereğince birbirlerine verdiklerini her zaman haksız iktisap kurallarına göre geri isteyebilirler. Her ne kadar sözleşmede cayma halinde 100.000.000 liralık bölümünün iade edilmeyeceği kararlaştırılmış ise de bu kararlaştırma cezai şart niteliğinde bulunduğu ve esasen sözleşmede haricen düzenlendiği için geçersizdir.

(743 S. K. m. 634)

Dava: Taraflar arasındaki iptal davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi gereği düşünüldü:

Karar: Davacı satın aldığı taşınmazların alımından vazgeçtiğini ve bu nedenle alım satımın gerçekleşmediğini, davalıya satış masrafları ve pey akçesi olarak verdiği 400.000.000 liranın iade edilmediğini ve bu miktarın tahsili için yaptığı icra takibine davalının itiraz ettiğini öne sürerek itirazın iptali ile % 40 dan az olmamak üzere icra inkar tazminatının tahsilini istemiştir.

Davalı emlakçı olduğunu davacının gayrimenkul satın aldığını, aralarında protokol yapıldığını ancak davacının daha sonra taşınmazı satın almaktan vazgeçtiğini ve bu nedenle zarara uğradığını savunarak davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece satıştan vazgeçen davacının anlaşma gereği verdiği 100.000.000 lira pey akçesini geri isteyemeyeceği davalının 34.000.000 lirayı icra dairesine yatırdığı satış olmadığı ve davalının da herhangi masraf yapmadığı gerekçesiyle 266.000.000 lira üzerinden itirazın iptaline icra inkâr tazminatı talebinin reddine karar verilmiş hüküm her iki tarafça temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Taraflar arasında düzenlenmiş bulunan satış sözleşmesi tapulu taşınmazın mülkiyetini nakil amacıyla düzenlendiği ve resmi şekilde yapılmadığı için. Medeni Kanunun 634 ve Borçlar Kanunun 213 maddesi hükmü uyarınca geçersizdir. Bu nedenle taraflar anılan sözleşme gereğince birbirlerine verdiklerini her zaman haksız iktisap kurallarına göre geri isteyebilirler. Her ne kadar sözleşmede cayma halinde 100.000.000 liralık bölümünün iade edilmeyeceği kararlaştırılmış ise de bu kararlaştırma cezai şart niteliğinde bulunduğu ve esasen sözleşmede haricen düzenlendiği için geçersizdir. Bu durumda mahkemece 100.000.000 liralık kısma vaki itirazın da iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile bu kalem isteğin reddi doğru değildir. Bozmayı gerektirir.

Sonuç: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm temyiz itirazlarının reddine. (2) numaralı bent gereğince davacının diğer temyiz itirazlarının reddine (3) numaralı bent uyarınca temyiz olunan hükmün davacı yararına (BOZULMASINA), 2.7.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları

Bu karar emlakçı ile ilgili. Umarım falydalı olur.