Karar:1

Alıntı: T.C. YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2008/10169 K. 2008/13367 T. 15.7.2008 • KİRA BEDELİNİN TESPİTİ ( Özel Neden ve Gelişmeler Olmadıkça Sözleşmeyi Takip Eden Üç Dönem Ard Arda TEFE Uygulanarak Bulunan Bedelin Hak ve Nesafete Uygun Olduğu ) • HAK VE NESAFET İLKESİ ( Kira Sözleşmesinin Yapıldığı Dönemi Takip Eden Üç Dönem Ard Arda TEFE Uygulanarak Bulunan Bedelin Hak ve Nesafete Uygun Olduğu ) • TEFE UYGULANARAK BULUNAN BEDEL ( Kira Sözleşmesinin Yapıldığı Dönemi Takip Eden Üç Dönem Ard Arda TEFE Uygulanarak Bulunan Bedelin Hak ve Nesafete Uygun Olduğu ) • ÖZEL NEDEN VE GELİŞMELER ( Varlığı Saptanmadan Hak ve Nesafete Göre Kira Bedelinin Tespit Edilmesinin Hatalı Olduğu ) 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı YİBK ÖZET : Kira sözleşmesinin yapıldığı dönemi takip eden üç dönem ard arda TEFE uygulanarak bulunan bedelin hak ve nesafete uygun olduğu kabul edilmektedir. Somut özel gelişmelerin varlığının saptanması halinde kira bedelinin hak ve nesafete göre belirlenmesi gerekir. Özel neden ve gelişmelerin varlığı saptanmadan hak ve nesafete göre kira bedelinin tespit edilmesi hatalıdır. DAVA : Dava dilekçesinde kira parasının 16.08.2007 gününden başlayarak aylık net 700..YTL olarak tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kiranın aylık 475,00.- YTL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: KARAR : Davada, 16.08.2007 tarihinde başlayan dönem kira parasının aylık net 700..YTL olarak tespiti istenilmiştir. Mahkemece çevredeki değişiklikler sebebiyle hak ve nesafet uygulamasına göre aylık 475.- YTL olarak kira parasına hükmedilmiştir. Taraflar arasında 16.08.2005 başlangıç tarihli 1 yıl kira müddetli sözleşmede aylık kira bedelinin 250.- YTL olduğu kararlaştırılmıştır. Dava konusu dönem için hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda TEFE'ye göre yeni dönem kira parası aylık 290,38.- YTL olarak hesap edilmiş ancak; dava konusu taşınmazın bulunduğu yer, özellikleri, ilk kiraya verildikten bu yana çevredeki değişiklikler göz önüne alındığında mecurun boş olması halinde aylık 550..YTL kira getirebileceği belirtilmiştir. Mahkemece bilirkişi raporunda belirtilen bu değişiklik sebebiyle hak ve nesafet uygulamasına göre kira parası tespit edilmiştir. Kira sözleşmesinin yapıldığı dönemi takip eden 3 dönem ard arda T.E.F.E. uygulanmasıyla bulunacak bedelin kural olarak hak ve nesafeti yansıttığı Yargıtay'ın yerleşik uygulamalarıyla benimsenmiştir. Bilirkişi raporunda açıklanan değişikliklerin ve özel nedenlerin ne olduğu kira bedelini etkileme oranları belli değildir. Çevredeki özel gelişmeler tek tek açıklanmalı, somut, özel nedenler ortaya konulmalıdır. Mahkemece somut özel gelişmelerin varlığının saptanması halinde kira parası hak ve nesafet ilkesine göre belirlenmelidir. Özel nedenler ve gelişmeler tespit edilmeden yukarıda açıklanan ilke göz ardı edilerek yazılı şekilde ve eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK'nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 15.07.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Karar:2

Alıntı: T.C. YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2008/10172 K. 2008/13361 T. 15.7.2008 • KİRA PARASININ TESPİTİ ( Somut Özel Nedenler Ortaya Konularak Kira Parası Hak ve Nesafet İlkesine Göre Belirlenmesi Gerektiği ) • KİRA TESPİTİNDE UYGULANACAK YÖNTEM ( Kira Sözleşmesinin Yapıldığı Dönemi Takip Eden 3 Dönem Ard Arda TEFE Uygulanmasıyla Bulunacak Bedelin Kural Olarak Hak ve Nesafeti Yansıttığı ) • TAŞINMAZIN BULUNDUĞU ÇEVRE ( Çevredeki Özel Gelişmeler Tek Tek Açıklanmalı Somut Özel Nedenler Ortaya Konulması Gerektiği - Kira Parasının Tespiti ) • ÖZEL GELİŞMELER ( Varlığının Saptanması Halinde Kira Parası Hak ve Nesafet İlkesine Göre Belirlenmesi Gerektiği ) • HAK VE NESAFET İLKESİ ( Kira Sözleşmesinin Yapıldığı Dönemi Takip Eden 3 Dönem Ard Arda TEFE Uygulanmasıyla Bulunacak Bedelin Kural Olarak Hak ve Nesafeti Yansıttığı ) 4721/m.4 ÖZET : Kira sözleşmesinin yapıldığı dönemi takip eden 3 dönem ard arda TEFE uygulanmasıyla bulunacak bedelin kural olarak hak ve nesafeti yansıttığı Yargıtay’ın Yerleşik Uygulamalarıyla benimsenmiştir. Bilirkişi raporunda açıklanan değişikliklerin ve özel nedenlerin ne olduğu kira bedelini etkileme oranları belli değildir. Çevredeki özel gelişmeler tek tek açıklanmalı, somut, özel nedenler ortaya konulmalıdır. Mahkemece somut özel gelişmelerin varlığının saptanması halinde kira parası hak ve nesafet ilkesine göre belirlenmelidir. DAVA : Dava dilekçesinde kira parasının 1.9.2007 gününden başlayarak aylık, 450.00 YTL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kiranın brüt 350 YTL olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: KARAR : Davada; 1.09.2007 tarihinde başlayan yeni dönem kira parasının aylık 450.00 YTL olarak tesbiti istenilmiştir Mahkemece; çevredeki değişiklikler nedeniyle hak ve nesafet uygulamasına göre aylık brüt 350 YTL olarak kira parasına hükmedilmiştir. Taraflar arasında 1.09.2005 başlangıç tarihli 1 yıl kira müddetli sözleşmede aylık kira bedelinin 150 YTL olduğu kararlaştırılmıştır. Dava konusu dönem için hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda TEFE'ye göre yeni dönem kira parasının aylık 221 YTL olarak hesap edilmiş ancak; dava konusu taşınmazın bulunduğu yer, özellikleri ilk kiraya verildikten buyana çevredeki değişiklikler gözönüne alındığında mecurun boş olması halinde aylık brüt 400 YTL ( net 320 YTL ) kira getirebileceği bildirilmiştir. Mahkemece bilirkişi raporunda belirtilen bu değişiklik sebebiyle hak ve nesafet uygulamasına göre kira parası tesbit edilmiştir. Kira sözleşmesinin yapıldığı dönemi takip eden 3 dönem ard arda TEFE uygulanmasıyla bulunacak bedelin kural olarak hak ve nesafeti yansıttığı Yargıtay’ın Yerleşik Uygulamalarıyla benimsenmiştir. Bilirkişi raporunda açıklanan değişikliklerin ve özel nedenlerin ne olduğu kira bedelini etkileme oranları belli değildir. Çevredeki özel gelişmeler tek tek açıklanmalı, somut, özel nedenler ortaya konulmalıdır. Mahkemece somut özel gelişmelerin varlığının saptanması halinde kira parası hak ve nesafet ilkesine göre belirlenmelidir. Özel nedenler ve gelişmeler tesbit edilmeden yukarıda açıklanan ilke gözardı edilerek yazılı şekilde ve eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 15.07.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.