Biraz eski tarihli ama, işinize yarayabilir.

T.C. YARGITAY
15.Hukuk Dairesi

Esas: 1998/1797
Karar: 1998/2279
Karar Tarihi: 28.05.1998

ÖZET: Davanın açıldığı tarihte kadar İnşaatın teslim edilmediği uyuşmazlık konusu değildir. Gecikme halinde ödenmesi öngörülen daire başına 400.000.-TL. ise, ifaya ekli cezai şart olmayıp, kira (gecikme tazminatı) dır. Bu kira, maktu olarak tespit edilmiş olup, daireler teslim edilene kadar arttırma (uyarlama) yapılmadan ödenecek demektir. Yani, davacının aylık kira geliri kaybı, bu miktarın üzerinde olsa dahi, daire başına aylık 400.000- TL'ndan fazlasını talep etme hakkı yoktur.Ticari işlerde yasal ticari temerrüt faizi uygulanır. Dava dilekçesinde ayrıca belirtmek suretiyle reeskont faizi de istenebilir.

(818 S. K. m. 355) (6762 S. K. m. 12) (3095 s. Faiz K. m. 1, 2)

Mahalli mahkemesinde verilen hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı arsa sahibi vekili; davalı yüklenicinin, kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca 01/05/1993 tarihinde müvekkiline teslim etmesi gereken 9 adet bağımsız bölümü hala teslim etmediğinden bahisle, sözleşmenin 1. maddesinde kararlaştırılan daire başına 400.000-TL'dan 9 daire için aylık 3.600.000.-TL. kira geliri kaybı olduğunu ileri sürerek, 01/05/1993-1/01/1997 arası 44 ay için 158.400.000.-TL'nın tahsilini ve ayrıca 01/01/1997 tarihinden itibaren aylık kiraların daire başına 5.000.000.-TL'ndan 9 daire için aylık 45.000.000.-TL. olarak ödetilmesini, 11/03/1997 tarihinde açtığı işbu dava ile talep etmiştir. Davalı yüklenici vekili ise, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme, 01/05/1993-1 /01/1997 arası daire başına 400.000.-TL'ndan ve 01/01/1997 tarihinden dava tarihine kadar da daire başına 5 milyon liradan hesap yaparak, toplam 263.399.940.-TL'nın dava tarihinden itibaren %57 ticari temerrüt faiziyle birlikte tahsiline hükmetmiştir.
Kararı, davalı yüklenici vekili temyiz etmiştir.
Dava, istisna (eser) sözleşmesine davalı kira kaybı alacağına ilişkindir.
11/03/1991 tarihli "Düzenleme Şeklinde Arsa Payı Satış Vaadi Akdi ve Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesinin 1 maddesinde bağımsız bölümlerin 1993 yılı beşinci ayına kadar iskan raporu alınarak anahtar teslimi olarak yapılacağı, aksi halde dokuz dairenin aylık kira bedeli 400.000 TL'den toplam 3.600.000-TL. aylık kira bedeli ödeneceği, taraflarca kararlaştırılmıştır.

Davanın açıldığı 11/03/1997 tarihine kadar İnşaatın teslim edilmediği uyuşmazlık konusu değildir. Gecikme halinde ödenmesi öngörülen daire başına 400.000.-TL. ise, ifaya ekli cezai şart olmayıp, kira (gecikme tazminatı) dır. Bu kira, maktu olarak tespit edilmiş olup, daireler teslim edilene kadar arttırma (uyarlama) yapılmadan ödenecek demektir. Yani, davacının aylık kira geliri kaybı, bu miktarın üzerinde olsa dahi, daire başına aylık 400.000- TL'ndan fazlasını talep etme hakkı yoktur.
Aynı maddenin devamında, arsa sahibinin inşaat sırasında oturacağı geçici evin bir yıllık kirasının da yüklenici tarafından ödeneceği kararlaştırılmıştır. Ancak, bu kira ile az yukarıda açıklanan kira geliri kaybı ayrı olup, birbirleriyle karıştırılmaması gerekir.
Davalı yüklenici, birtakım kira makbuzlarını ibraz ederek kira bedellerinin ödendiğini savunmuş; ancak, mahkemece bu savunma üzerinde durulmamıştır.
TTK.nun 12/3. maddesi uyarınca, her çeşit imal ve inşa, ticari iştir. Ticari işte de ticari faiz uygulanır. 3095 sayılı Yasanın 2/1. maddesi yollamasıyla 1/1. maddesine göre, ticari faiz oranı %30 (1/01/1998 tarihinden itibaren %50'ye çıkarıldı) dur. Ancak, dava dilekçesinde ayrıca belirtmek suretiyle, ticari işlerde aynı Yasanın 2/111. maddesi uyarınca "reeskont" faizi de talep edilebilir. Olayda, dava dilekçesinde reeskont faizi değil, ticari temerrüt faizi yani %30 yasal ticari temerrüt faizi istenilmiştir.
Mahkemece verilen karar, yukarıda açıklanan Yasa hükümlerine, ilke ve esaslara aykırıdır.
O halde, mahkemece yapılması gereken iş; 01/05/1993 tarihinden davanın açıldığı 11/03/1997 tarihine kadar davacının kira geliri kaybının daire başına aylık 400.000.-TL. üzerinden hesaplanması, dosyadaki kira makbuzlarının hangi kiraya ait olduğunun araştırılması, kira geliri kaybına ilişkin ise, hesaplanacak toplam kira kaybı miktarından mahsup edilmesi ve alacağa dava tarihinden itibaren %30 yasal ticari temerrüt faizi yürütülmesinden ibarettir.
Karar, açıklanan nedenlerle bozulmalıdır.
Sonuç : Temyiz olunan kararın, yukarıda açıklanan nedenlerle davalı yararına (BOZULMASINA), istek halinde ödediği temyiz peşin harcının temyiz eden davalıya geri verilmesine, 28/05/1998 gününde oybirliği ile karar verildi.
Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları

Saygı ile,