Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 27.02.2008 T, 2007/9302 E, 2008/2652 K

"İncelenen dosya kapsamından davacının 4.10.2000 tarihinden itibaren davalıya ait işyerinde yıkama işçisi olarak çalışmaya başladığı, 28.7.2005 günü 24.30-08:30 vardiyasında çalışmakta iken 134 adet kot pantolona farklı başka bir malın reçetesini kullanarak yanlış yıkama işlemi yapması sonucu 30 günlük ücreti ile ödeyemeyeceği miktarda zarara sebebiyet verdiğinden bahisle iş Sözleşmesinin 4857 Sayılı Kanunun madde 25/U-ı maddesi uyarınca feshedildiği anlaşılmaktadır.

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, fesih sebebi yapılan olayda, işçinin işini özenle ifa borcuna aykırılık bulunup bulunmadığı ve giderek işveren yönünden 4857 Sayılı Kanunun madde 25/H-ı fıkrasında yer alan haklı fesih sebebini oluşturan koşulların gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanakları olan Borçlar Kanunun madde 321/1 fıkrasında, işçinin iş görme borcunu özenle ifa yükümlülüğü hükme bağlanmış, 4857 Sayılı İş Kanununun madde 25/H-ı fıkrasında yer alan hükümle de özensiz ifa sonucu işçinin 30 günlük ücreti ile karşılayamayacağı bir zararın meydana gelmesi hali işveren bakımından iş sözleşmesinin haklı feshi sebebi sayılmıştır. üzenle ifa yükümlülüğünün ihlalinden kaynaklanan uyuşmazlıklardan iş sözleşmesinin ifası dolayısıyla bir zararın meydana geldiğini ispat işverene bu zarardan dolayı hiçbir kusurunun bulunmadığını ispat külfeti işçiye yüklenmiştir. Somut olayda, davacının yanlış yıkama işlemi yaptığı tartışmasız olup olay sonucu işverenin zarara uğradığı açıktır.

İşyerinde yapılan keşfe dayalı olarak üç kişilik bilirkişi kurulundan alınan raporda, olayın sebeplerinin, vardiyalar arasında iş ve görev taksimatının ciddi esaslara bağlanmaması, işin makine operatörünün bir üstü konumundaki yöneticinin denetim ve gözetimine tabi tutulmaması, vardiyalar arasında yanlış devretmeye ve yanlış anlamaya yer vermeyecek biçimde yazılı devir sisteminin kurulmaması olduğu belirtilmiştir. Ancak, işçinin işini özenle ifa yükümlülüğünü ihlal edip edemediği yönünden bir irdeleme ve değerlendirme yapılmamıştır. Oysa işçinin bilgi ve beceresi, işin organizasyonu ve yönetiminde sözü edilen eksikliklere rağmen yanlış yıkamayı önleyecek düzeyde ise olayın meydana gelmesinde tam olmasa bile belirli bir oranda işçinin de kusurlu olduğunun kabulü gerekir, işçinin özen burcuna aykırı hareket edip etmediği duraksamaya yer vermeyecek biçimde belirlenmeden sadece işveren yönünden tespit edilen eksiklikleri açıklayan bilirkişi raporu benimsenerek sonuca gidilmesi hatalıdır. Doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle boya yıkama makinesinde kullanılan kimyasalları belirtir reçetelerin kim tarafından hazırlandığı, davacının uyguladığı reçetenin hangi mala ait olduğunu bilecek durumda olup olmadığı, bu konuda gerekli eğitimi alıp almadığı, yaptığı iş için bilgi ve becerisinin yeterli bulunup bulunmadığı tespit edilmeli, bundan sonra aynı bilirkişi heyetinden ya da re'sen oluşturulacak başka bir bilirkişi kurulundan alınacak raporla davacının olayda kusurunun bulunup bulunmadığı hiç bir tereddüde yer vermeyecek şekilde belirlenip oluşacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir. Açıklanan yönler gözetilmeden mahkemece eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir."

Yargıtay ilke kararında yapılması gerekenleri ve dikkate alınması gereken kriterleri sıralamış. Olayı bu çerçevede ele almakta fayda var.