T.C.

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

E. 1996/14576

K. 1996/22643

T. 17.12.1996

• SENDİKAL TAZMİNAT ( İşverence Tevdi Edilen İbranamelerin Geçerliliği )

• SENDİKAYA ÜYE OLAN İŞÇİNİN İŞ AKDİNİN FESHİ ( Sendikal Tazminat Talebi )

• İBRANAMELERİN GEÇERLİLİĞİ ( Sendikaya Üye Olduğundan İş Akdi Feshedilen İşçinin Sendikal Tazminat Talebi )

1475/m.13,16/II

2821/m.31


ÖZET : Sendikaya üye olan işçilerden, üyelikten ayrılanların tekrar işe alındıkları anlaşıldığından, iş akitlerinin sendikal nedenle feshedildiğinin kabulü gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki, sendikal tazminat, hafta tatili ve yıllık ücretli izin parasının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle reddine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 17.12.1996 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına Avukat M. P. ile karşı taraf adına Avukat T. İ. geldi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1. Davacı, davalıya ait işyerinde bir süreden beri çalışmakta iken Mart 1995'de sendikaya üye olduğu 31.3.1995 tarihinde de üyesi bulunduğu sendikanın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına, Toplu İş Sözleşmesi yapmak için başvurduğu, çoğunluk tesbiti için bakanlık müfettişinin 25.4.1995 tarihinde işyerinde incelemeler yaptığı, dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Davacı işçi hizmet sözleşmesinin bu gelişmeler üzerine davalı işveren tarafından 25.4.1995 tarihinde feshedildiğini ileri sürerek sendikal tazminat ve hafta tatili ücreti isteğinde bulunmuştur.
Mahkemece dosya içinde bulunan ibraname dikkate alınarak, tüm isteklerin reddine karar verilmiştir.
Dosya içinde mevcut tarihsiz matbu ve boşlukları doldurulan ibranamede "...işyerinizde 24.4.1995 tarihinde iş aktimi fesh ederek ayrıldım çalıştığım süreyle ilgili olarak tüm normal ücretlerimi yaptığım fazla çalışmalarımın karşılığı olan ücretlerimi, hafta tatili, genel tatil, ulusal bayram günlerinde yaptığım çalışmalara karşı ücretlerimi aldığımı, ...yıllık ücretli izin hakkımı kullandığımı, iş sözleşmesinin sona ermesi ile doğan ....TL. ihbar, ...TL. kıdem tazminatı haklarımı peşin olarak ve tamamen tarafıma ödendiğini bildiririm" şeklinde açıklamaya yer verilmiştir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, davacı ile birlikte aynı şekilde istemde bulunan, diğer işçilerin dosyalarında da aynı biçimde ibraname düzenlenmiş olduğu gibi, içeriğinin de çelişkili olduğu ilk nazarda dikkati çekmektedir. Gerçekten bir yandan davacı işçi sözleşmeyi kendisinin feshettiğini belirtmekte, diğer yandan da özellikle kıdem ve ihbar tazminatını aldığını kabul etmektedir. Bu durumda ibranamenin dikkate alınmış olması hatalıdır. Öte yandan dosya içinde el yazısıyla yazılmış ve diğer işçiler tarafından açılan dosyaların hepsinde de aynı biçimde 24.4.1995 günü düzenlenmiş bir diğer belgede de "...işyerinde çalışmakta olduğum iş şartları değiştiğinden iş sözleşmesini İş Kanunu 16/II maddesine göre feshediyorum tazminatlarımın ödenmesini arz ederim" cümlelerine yer verilmiştir. Bu belge de ibraname gibi bir yandan kendi içinde çelişkili diğer yandan da, iş şartlarında bir değişiklik olmadığı halde böyle bir değişiklikten söz edilmektedir ki bunun da gerçeğe uygun olmadığı kendiliğinden anlaşılmaktadır.
Bunlardan başka 26.4.1995 tarihinde davacı işverene çekilen noter ihtarnamesinde hizmet aktinin 25.4.1995 tarihinde fesh edildiği olgusuna dayanılarak, İş Kanunundan ve Sendikalar Kanunundan doğan haklarını istemiştir. Davalı işveren davacı ve diğer işçiler tarafından çekilen ihtarnamelere verdiği 2.5.1995 tarihli cevabi ihtarnamede, bir kısım işçilerin hizmet sözleşmelerinin devamsızlıktan feshedildiğini, diğer bir kısım işçilerin de hakları varsa ödeme yoluna gidileceğini belirtmiştir.
Yukarıda ayrıntılı bir biçimde anlatılan olayların seyrinden ve dosya içeriğinden ve özellikle sendikaya üye olan işçilerden üyelikten ayrılanların tekrar işe alınmalarından davacı işçinin sözleşmesinin sendikal nedenle sona erdirildiğinin kabulü gerekir. Hafta tatili çalışmaları bulunduğu takdirde bunun da karşılığının kabulü gerekir. Hafta tatili konusunda vardiyalı sistemle çalışma halinde de karşılığının ödenmesi doğaldır. Bu bakımdan gerektiği takdirde bu konu araştırılıp incelenmek suretiyle açıklığa kavuşturulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, davacı yararına takdir edilen 2.000.000 TL. duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 17.12.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.