T.C. YARGITAY
2.Hukuk Dairesi

Esas: 2007/20375
Karar: 2008/4214
Karar Tarihi: 27.03.2008

ÖZET: Taraflar Türk olmasalar bile hukuki menfaatlerinin bulunması koşuluyla yabancı ilamın tenfizini veya tanınmasını isteyebilirler. Davacının, tenfiz ve tanıma istemesinde, miras, velayet, nafakalar, mal rejiminin tasfiyesi yönünden hukuki yararı bulunmaktadır. Bu açıklamalar karşısında mahkemece deliller değerlendirilmek suretiyle ulaşılacak sonuç uyarınca bir hüküm kurulması gerekir.

(5718 S. K. m. 50, 54, 58) (403 S. K. m. 20, 29)

Dava: Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

Karar: Davacı, Alman Mahkemesi’nce verilen boşanma kararının tenfizine ve tanınmasına karar verilmesini istemiş, mahkemece istek, reddedilmiştir.

Mahkeme, tarafların Türk vatandaşı olmadığını nüfus kayıtlarının kapalı olup, kararın işleneceği bir kaydın bulunmaması nedeniyle hukuki yarar yokluğunu gerekçe göstermiştir.

Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Yasanın 50. maddesi, yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş olan ve o devlet kanunlarınca kesinleşmiş ilamların Türkiye'de icra olunabilmesinin verilecek tenfiz kararma bağlı olduğunu, 58. maddesi de yabancı ilamın kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesinin, ilamın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlı bulunduğunu, ancak tanımada 54. maddenin (a.) bendindeki koşulun aranmayacağını hükme bağlamıştır.

Yabancı ilam 22.6.2005 tarihinde kesinleşmiştir. Dosyadaki belgelerden, ilam kesinleşmeden tarafların 403 Sayılı Kanunun 20. maddesine göre Türk vatandaşlığından çıkmalarına izin verildiği, çıkma belgelerini aldıkları 23.7.2003 tarihinde Türk vatandaşlığını kaybettikleri anlaşılmaktadır.

Yabancı mahkeme ilamının tanınması veya tenfizine karar verilebilmesi için ilamın taraflarının veya en azından birinin Türk vatandaşı olmasına gerek bulunmamaktadır. Taraflar Türk olmasalar bile hukuki menfaatlerinin bulunması koşuluyla yabancı ilamın tenfizini veya tanınmasını isteyebilirler. Kaldı ki, taraflar doğumla Türk vatandaşı olup, 29.6.2004 tarihli 5203 Sayılı Kanunla değişik Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 29. maddesi gereğince, izinle Türk vatandaşlığından çıkmış olanlar bu maddede sayılan haklar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanmaya aynen devam ederler. Bu bakımdan davacının, tenfiz ve tanıma istemesinde, miras, velayet, nafakalar, mal rejiminin tasfiyesi yönünden hukuki yararı bulunmaktadır. Bu açıklamalar karşısında mahkemece deliller değerlendirilmek suretiyle ulaşılacak sonuç uyarınca bir hüküm kurulması gerekirken yazılı gerekçe ile ret hükmü kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.