Kiracı TMK 974 mad. göre feri zilyettir.Bu sıfatıyla 983 maddeye göre el atmanın önlenmesi davası açabilir.
" Kişisel hak sahipleri de el atmanın önlenmesi davası açabilmektedirler. El atan kişi 3. kişi olabileceği gibi ...Örneğin kiracı veya kendisine tahsis belgesi verilen kişiler bu kişisel haklarına dayanarak elatmanın önlenmesi davası açabilirler." (Eraslan ÖZKAYA Elatmanın Önlenmesi Davaları c:1 2002,sh: 40)
Bkn.
http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=12102
T.C.
YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
E. 1975/2880
K. 1976/683
T. 21.1.1976
• TAZMİNAT DAVASI ( Kiralanan Taşınmaza El Atılması Nedeniyle )
• GELİR KİRASI ( Kira Konusu Yere Üçüncü Kişinin El Atmasında Kiracının Fer'i Zilyed Olarak Dilerse El Atmanın Önlenmesi Dilerse Durumu Kiralayana Bildirebilmesi )
• KİRALANANA ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN EL ATMASI ( Fer'i Zilyet Durumunda Olan Kiracının Bu Durumda Yapabileceği Durumlar )
• KİRACININ HAKKI ( Kiralanana Üçüncü Kişinin El Atması Durumunda Yapabileceği Durumlar )
818/m.253,275
743/m.896,898
ÖZET : Gelir kirası konusu yere üçüncü kişinin el atmasında kiracı fer'i zilyed olarak dilerse el atmanın önlenmesini dilerse durumu kiralayana bildirerek bunun önlenmesinin sağlanmasını isteyebilir. Kiracı zilyetliğin korunmasını istediği durumda, istek varsa gerçek zarara da hükmedilmelidir.
DAVA : Davacı avukatı; davalıların müvekkilinin kiraladığı taşınmaza el attığını ileri sürerek 15.000 lira tazminatın alınmasını istemiştir.
Yapılan yargılama sonunda; sabiti olmayan davanın reddine karar verildiğine ilişkindir.
Temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşuldu:
KARAR : Davacının üçüncü kişiden kiraladığı ve 14/05/1973 günü teslim aldığı meraya davalılar kendilerinin o yeri kiraladıklarını ileri sürerek el atmışlardır ve davacının hayvanlarının kiralananda otlatılmasını engellemişlerdir. Böyle bir durumda davacı Borçlar Yasasının 273 ve 253. maddeleri hükmünce sahip olduğu haklardan herhangi birini kullanabilir. Bunlardan birincisi sözleştiği mera sahibi ile yaptığı anlaşmaya dayanarak Medeni Yasanın 888 ve 896. maddelerine dayanarak fer’i zilyet sıfatıyla davalıların haksız el atmalarının önlenmesini işgal edenlerden istemek, öteki de sözleştiği kimseye durumu bildirip müdahalenin önlenmesini sağlanmasını istemektedir. Davacı önceki hakkını kullanmış ve 16/05/1973 gününde el atmanın önlenmesinin sağlanmasını davalılardan istemiş, 5917 Sayılı Yasaya göre davalıların çıkartılması için başvurması ve kendisine kiraya verenin de bu başvurmaya katılmasını sağlamıştır. Vilayetin yaptığı inceleme sonunda davalıların el atmasının önlenmesine 04/06/1973 gününde karar verilmiş, yer 5 gün sonra 09/06/1973 gününde davacıya teslim edilmiştir. Böylece 14 Mayıs’tan 9 Haziran’a kadar geçen süre içinde davacının hayvanları mevsimin en verimli döneminde meradan yaralanamamıştır. Davacının kira sözleşmesi ile sağladığı yararlanma hakkı böylece, haksız eylem sonunda engellenerek zarar meydana getirilmiştir. Davacı bu zararların ödetilmesini isteme hakkına maliktir, davada bu istek ileri sürülmüştür. O halde mahkemenin isteği inceleyerek hayvanların sayısını, davacının el atılan yer tam yararlanma sağlanabilecek bir yer olup olmadığını, zararın başka bir yolla giderilmesi örneğin davacının başka bir merası varsa hayvanlarını geçici olarak orada otlatıp otlatamayacağını ve olayın diğer özelliklerini inceleyerek sonucunda şayet yeni merayı bu dönem içinde tutmasına bir zorunluluk bulunmuşsa böylece edindiği fazla yiyeceği de gözeterek uygun bir sonuca varması gerekir. Bu nedenle davanın reddi usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın gösterilen nedenle BOZULMASINA, ve peşin harcın istek halinde geri verilmesine 21/01/1976 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
MUHALEFET ŞERHİ
Borçlar Kanununun 275 ve onunu atıf yapıtğı 253. maddesinde kiracının bir tek hakkı vadır. O da üçüncü kişinin kiralanan üzerinde kiracının kiracılık hakkı ile bağdaştırılması kabul olmayacak bir iddiada bulunulduğu yoktur ve kiracının ihbar üzerine, kiralayanın müdahale eden ile muhasamayı deruhte etmesi ve kiracının bu yüzden bir zararı varasa kiralayanın tazminat ile sorumlu olmasıdır. Borçlar Yasasının 249. maddesinde kiralayan, kiralananı akitten maksat olan kullanmaya salih bir süre kiralanandan faydalanamamış ise çoğunluğun kabul ettiği Borçlar Kanununun 275 ve 253. maddelerine göre bir tek hakkı vadır. Oda kiralayana rücu etmesi, zararının kiralayandan isetemis hakkıdır. Bu hak Borçlar Kanununu 249. maddesinden doğar. Davacı Medeni Kanunun 896. maddesine göre muhasamayı kendi üzerine alıp, tecavüzün ref'ine sebebin men'ine ve zarar tazminini bu dava ile isetemediğine göre bu maddeye dayanarak sadece zararın tazminini de dava tdemez. Dava reddolunduğuna göre karar sonucu bakımından doğrudur ve onanamalıdır.