T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2007/13498
K. 2007/27926
T. 24.9.2007
• NAKİL YETKİSİ ( İşverenin Sözleşme İle Nakil Yetkisini Saklı Tutabileceği - Ancak Her Hak Gibi Nakil Yetkisi de İyiniyet Kurallarına Uygun Olarak Kullanılması Gerektiği )
• İŞE İADE ( İşverenin Sözleşme İle Nakil Yetkisini Saklı Tutabileceği - Ancak Her Hak Gibi Nakil Yetkisi de İyiniyet Kurallarına Uygun Olarak Kullanılması Gerektiği )
4857/m. 21
4721/m. 2
ÖZET : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir. İşverenin, sözleşme ile nakil yetkisini saklı tutması mümkündür. Ancak, her hak gibi nakil yetkisi de iyiniyet kurallarına uygun olarak kullanılmalıdır. Her somut olayda nakli zorunlu kılan objektif nedenlerin varlığı şarttır.
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir.
Hüküm, süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe taşlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesini istemiştir.
Davalı İSKİ Genel Müdürlüğü, davanın mahkemenin yetkisiz olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı E... Elektronik Bilgisayar Elekt. ve Veri Toplama Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş. davalının görülen ihtiyaç üzerine Sultanbeyli Bölge Müdürlüğü nezdinde sayaç okuma elemanı olarak görevlendirildiğini, davacının görevlendirildiği yerde işe başlamadığını ve 5 gün devamsızlık yapması üzerine iş sözleşmesinin haklı olarak feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, iş sözleşmesinde işverenin nakil yetkisinin öngörüldüğü, davalı işverenin bu yetkisine dayanarak Kadıköy şubesinde çalışan davacıyı Sultanbeyli şubesine naklettiği, nakil işleminin MK'nın 2. maddesine uygun olduğu, davacının nakledildiği işyerine gidip çalışmamasının fesih için haklı neden olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar vermiştir.
Davalı İSKİ Genel Müdürlüğü'nün sayaç okuma, kaçak su kullanımının tespiti gibi işlerini üstlenen diğer davalı şirketin sayaç okuma işçisi olarak Kadıköy'de bulunan işyerinde çalışmakta iken, 16.05.2006 tarihli yazı ile Sultanbeyli ilçesine nakledildiğinin bildirildiği, davacının naklin yasalara aykırı olduğunu, katılmadığı bir basın toplantısından dolayı ihtar cezası verilmesi ve ardından nakle maruz kalmasının cezalandırma amacı taşıdığını, ikamet yerine göre üç vasıta ile işyerine gitmek durumunda kalacağını ve tanımadığı belgede çalışmasının primlerinde azalma da meydana getireceğini belirterek nakledildiği yere gitmediği, bu arada Kadıköy'deki işyerine de alınmadığı, nakledildiği işyerinde gitmemek suretiyle devamsızlık yaptığı gerekçesi ile İş sözleşmesinin davalı işverence feshedildiği dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında imzalanmış olan iş sözleşmesinin 1.6. maddesinde personelin gerektiği takdirde Büyükşehir Belediyesi hudutları içinde ayrı veya benzer işe nakledilebileceği öngörülmüştür. Dairemizin uygulamasına göre işverenin sözleşmeyle nakil yetkisini saklı tutması mümkündür. Ancak, er hak gibi, nakil yetkisinin de iyiniyet kurallarına uygun olarak kullanılması gerekir. Somut olayda olduğu gibi, nakil yetkisinin kötüye kullanıldığının ileri sürüldüğü durumlarda nakli gerektiren iş ve işyeri gereklerinin bulunup bulunmadığı, başka bir anlatımla nakli zorunlu kılan objektif nedenlerin varlığı ortaya konulmalıdır. Dosya içeriğine göre, iş saatlerinde bir basın toplantısına katıldığı gerekçe gösterilerek davacıya ihtar cezası verildiği, ardından söz konusu nakil işleminin yapıldığı, aynı basın toplantısına katıldıkları iddiası ile ihtar cezası verilen diğer işçilerin de aynı şekilde nakle tabi tutuldukları anlaşılmaktadır. Davalı işverence nakil yazısında "görülen lüzum üzerine" ibaresine yer verilmiş olması ve yargılama sırasında nakli zorunlu kılan objektif bir nedenin ortaya konulmaması karşısında, yukarıda belirtilen olayların kronolojik sıralaması da dikkate alındığında naklin cezalandırma amacı taşıdığı sonucuna varılma dadır.
Bu hususta ayrıca belirtmek gerekir ki, işçiye aynı eylemden dolayı iki defa ceza verilemez.
Mevcut maddi ve hukuki olgulara göre davalı işverence iş sözleşmesinde öngörülen nakil yetkisinin iyiniyet kurallarına uygun kullanılmadığı anlaşıldığından, davacının nakledildiği yerde işe başlamamış olması devamsızlık olarak değerlendirilemez. Davacının önceki işyerine gittiği ancak işe alınmadığı dosya içeriğinden anlaşıldığından, iş sözleşmesinin feshi için haklı veya geçerli neden bulunmadığı kabul edilmelidir. Bu itibarla, davacının işe iade isteğinin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile reddi hatalıdır.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 20. maddesinin 3. fıkrası yarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ : : Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1- Üsküdar Birinci İş Mahkemesi'nin 06.02.2007 gün ve 550-64 sayılı kararının bozularak ortadan kaldırılmasına,
2- İşverence yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine,
3- Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının fesih neden ve kıdemi dikkate alınarak 5 aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4- Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
Davacının işe başlatılması halinde varsa ödenen ihbar ve kıdem tazmin atının bu alacaktan mahsubuna,
5- Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6- Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 450 YTL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7- Davacı tarafından yapılan ( 160.00 ) YTL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8- Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak, oybirliğiyle, 24.09.2007 tarihinde karar verildi.