AVUKATA ÇIKAR KARŞILIĞINDA İŞ GETİRME VE AVUKATIN ARACI KULLANMA SUÇULARI

1136 sayılı Avukat Kanunun “Avukata Çıkar Karşılığında İş Getirme” yasağı başlıklı 48.maddesinde “Avukat veya iş sahibi tarafından vadolunan veya verilen bir ücret yahut da herhangi bir çıkar karşılığında avukata iş getirmeye aracılık edenler ve aracı kullanan avukatlar altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu eylemi yapanlar memur iseler, verilecek hapis cezası bir yıldan aşağı olamaz.” Hükmü yer almaktadır.

DEĞERLENDİRME;

1-Yasanın 48.maddesi incelendiğinde, burada iki ayrı suçun düzenlendiği anlaşılacaktır.
a-Çıkar veya ücret karşılığında aracılık yapma eylemi-aracılar için
b-Aracı kullanma eylemi-avukatlar için

2-Madde başlığı ve maddenin düzenleniş şekli itibarı ile sanki sadece çıkar veya ücret vererek aracı kullanmak suçmuş gibi algılansa da, dikkatli incelendiğinde, bu iki koşulun aracılık eylemini yapanlar ile ilgili olarak getirildiği, avukatın aracı kullanma suçunun oluşumu için çıkar ve ücret koşulunun getirilmediği anlaşılacaktır.

3-1136 sayılı yasanın 55.maddesinde de avukatlara, elde etmek için, reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmaları ve özellikle tabelalarında ve basılı kağıtlarında avukat unvanı ile akademik unvanlarından başka sıfat kullanmaları da yasaklanmıştır.Türkiye Barolar Birliği Reklam Yasağı Yönetmeliğinde de benzer düzenlemelere yer verilmiştir.

4-Peki “herhangi bir çıkar” ibaresi kapsamına hangi işlemler girecektir. Örneğin bir davasını takip eden avukatı çok beğenen ve onu benzer sorunu olan arkadaşına tavsiye eden kişi, hiçbir ücret almadığı gibi tamamen yardımcı olmaya çalışırken bilmeden suç mu işlemiş olacaktır. Elbette hayır…
Veya TL cinsinden değeri olmayan “minnettarlık”, “manevi doyum”, “cinsel ilişki”, “yemek ısmarlamak”, “çok kıymetli olmayan temsili hediye vermek” gibi eylemler bir çıkar olarak kabul edilebilir mi?

5-Avukatın aracı kullanması, ancak aracılık eylemi nedeni ile ücret vermeden veya herhangi bir çıkar vaat etmeden, zımnen aracıya ses çıkarmayarak getirdiği işlere bakıyor olması halinde veya aracı ile arasında mali çıkar ilişkisi ispatlanamaması durumunda da, salt aracı kullanması bu suçun oluşumu için yasaya göre yeterli midir?
Yoksa, maddeyi bir bütün olarak kabul edip, “sadece çıkar ve ücret karşılığında aracılık yapanların”, avukat tarafından “aracı” olarak kullanılmasını suç olarak kabul etmek mi gerekir?
Görüş ve önerilerinizi paylaşırsanız sevinirim.

Önder ÖZLEM