T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi
Esas : 1997/3065
Karar : 1997/4332
Tarih : 17.04.1997
ÖZET : Kanunda bu dava bakımından özel yetki tayin olunmamıştır. Yetki konusunun HUMK.nın 9. maddesindeki genel yetki kuralına göre belirlenmesi gerekir.Buna göre terekenin borca batık olduğunun tesbiti hakkındaki davada yetkili mahkeme; davalının, yani tereke alacaklısının davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir.

(1086 sayılı HUMK. m. 9, 11, 23, 187, 195, 518) (743 sayılı MK. m. 545)
KARAR METNİ :
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunarak gereği görüşülüp düşünüldü.
İstek terekenin borca batık olduğunun tesbitine ilişkindir (MK. 545). Kanunda bu dava bakımından özel yetki tayin olunmamıştır. Dava Medeni Yasanın 518 ve Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 11. maddesinde sayılan davalardan da değildir. O durumda yetki konusunun Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 9. maddesindeki genel yetki kuralına göre belirlenmesi gerekir. Buna göre terekenin borca batık olduğunun tesbiti hakkındaki davada yetkili mahkeme davalının yani tereke alacaklısının davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. (Yargıtay 2.HD.nin 06/07/1973 günlü 4596 - 4438 s. ve 17/10/1980 günlü 9584 - 8233 s. kararları) Yetki uyuşmazlığının buna uygun çözülmesi gerekirken olayın özellik ve niteliğine uymayan amaç ve düşüncelerle yetkisizlik kararı verilmesi doğru değildir. Öte yandan yasanın açıkça belirlediği kesin yetki kuralları dışında, yetki ilk itirazı (HUMK. m. 187) cevap süresi (HUMK. m. 195) içinde, doğru bir biçimde (HUMK. m. 23) ortaya konmadıkça dinlenemez. Davalının süresinde olmayan yetki ilk itirazı ve yetkili mahkemenin doğru gösterilmeyişi de (HUMK. m. 23/son) gözardı edilerek dava dilekçesinin yetki yönünden reddi ve yazılı biçimde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Hükmün açıklanan sebeplerle BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine17/04/1997 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
MUHALEFET ŞERHİ
Terekeye ait yetkili mahkemenin belirlenmesine Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 11 ve 518 maddeleri ile değinilmiştir.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 11/2.maddesi tereke aleyhine açılan bütün davaların Medeni Yasanın 518. ile ölüme bağlı kazandırmalar, iptal ve tenkis, mirasın paylaştırılması miras nedeniyle istihkak davalarının miras bırakanın son ikametgahı mahkemesinde görüleceğini kesin yetki kuralı koyarak belirlemiştir.
Terekenin borca batık olması sebebiyle red biri tesbiti diğeri yenilik doğuran iki ayrı hükmün oluşmasını sağlar. Bunlardan tesbiti içeren bölüm tamamen terekenin özünü ilgilendirir. Bu yönü ile yetkili mahkemenin Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 11/2.maddesi gereği miras bırakanın son ikametgahı mahkemesinde görülmesini gerektirir. Yenilik doğuracak mirasın reddinin tescilinde terekenin alacakları söz konusudur. Bu halde alacaklılardan her hangi birinin ikametgahının seçimi mirasın reddinin tescilini isteyen mirasçıya bırakılmaktadır. Değişik mekanlarda bulunan alacaklıların kendileri için uygun olmayan bir mahkemede yargılamaya zorlanmaları kanuni amaca uygun değildir. Yetkili mahkemenin miras bırakanın son ikametgahı olarak kabulü alacaklıların da yararınadır. Zira terekenin en iyi biçimde değerleneceği yer son ikametgahtır. Sayın Esat Şener de mirasın reddinde yetkili mahkemenin son ikametgahı mahkemesi olduğunu belirtmektedir. (Şener Esat Miras Hukuku 1977 Sh. 172-273)
Bu itibarla sayın çoğunluğun görüşlerine katılmıyorum.
Kaynak : YKD. Ağustos-1997 s: 1216