“KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNU
Kanun No. 5607
Kabul Tarihi : 21.03.2007
Kaçak eşya naklinde kullanılan taşıta elkoyma
MADDE 10 – (1) Bu Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtlara, Ceza Muhakeme Kanunun 128. maddesinin dördüncü fıkrası hükmüne göre elkonulur.
(2) 13 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girmesi, Türkiye’de sicile kayıtlı olmaması ya da soruşturma ve kovuşturma devam ederken, kaçakçılık suçunun işlen mesinde tekrar kullanılması halinde, elkonulan araç alıkonulur. Sahibinin aracın değeri kadar teminatı alıkoyma tarihinden itibaren otuz gün içinde gümrük idaresine teslim etmesi halinde, araç sahibine iade edilir. Aksi takdirde, tasfiye idaresi tarafından soruşturma ve kovuşturma sonucu beklenmeksizin derhal tasfiye olunur. Tasfiyenin satış suretiyle gerçekleşmesi halinde, satıştan elde edilen gelirden taşıtın muhafaza edilmesi ve satışı için gerekli olan bütün masraf lar karşılandıktan sonra kalan miktar, kovuşturma sonucuna göre işlem yapılmak üzere ema net hesabına alınır.
(3) İkinci fıkra hükmünün uygulanmasındaki değerden, kara taşıtlarında kasko değeri; deniz taşıtlarında, tekne ve makine sigortasına esas teşkil eden değer; sigortasız taşıtlar ile ha va ve demiryolu taşıtlarında ise piyasa değeri anlaşılır.
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU
TAŞINMAZLARA, HAK VE ALACAKLARA ELKOYMA
Madde 128 -
(1) b) Kara, deniz veya hava ulaşım araçlarına,
Elkonulabilir. ...
(4) Kara, deniz ve hava ulaşım araçları hakkında verilen elkoyma kararı, bu araçların kayıtlı bulunduğu sicile şerh verilmek suretiyle icra olunur.” demektedir.
Bu durumda
a-5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun “arama ve elkoyma” başlıklı 9/1.maddesi, “kaçak eşya, her türlü silâh, mühimmat, patlayıcı ve uyuşturucu maddelerin bulunduğundan şüphe edilen her türlü kap, ambalaj veya taşımaya yarayan diğer araçlar ile kişilerin üzerlerin de yapılacak arama ve elkoymalar, 04.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanu nu uyarınca yerine getirilir” şeklinde, kaçak eşya olduğundan şüphelenilen eşya, araç ile kişile rin üzerinde yapılacak arama ve elkoymanın CMK’ya tabi olduğunu kural olarak kabul etmiş tir.
b- “Kaçak eşya naklinde kullanılan taşıta elkoyma” başlığını taşıyan 10/1.madde de, “ Bu Ka nunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtlara, CMK.nun m. 128/4 hükmüne gö re elkonulur” demek suretiyle, KAÇAK EŞYA NAKLİNDE KULLANILAN TAŞITLA RA ELKOYMA USULÜNÜN CMK 128/4.MADDESİNE TABİ OLDUĞUNU ifade et miştir.
c- CMK 128. madde ise, kara, deniz ve hava ulaşım araçları hakkında verilen elkoyma kararı, bu araçların kayıtlı bulunduğu sicile şerh verilmek suretiyle icra olunacağını hükme bağlamış tır. Yani madde, ulaşım araçları bakımından elkoyma kararının icrası bakımından SİCİLE ŞERH VERİLMESİNİ yeterli görmektedir.
d- 5607 sayılı KMK ise, 10/2.maddesinde;
- 13/1-a bendi (Kaçak eşyanın, suçun işlenmesini kolaylaştıracak veya fiilin or
taya çıkmasını engelleyecek şekilde özel olarak hazırlanmış gizli tertibat içerisinde saklanmış veya taşınmış olması) kapsamına girmesi,
- Türkiye’de sicile kayıtlı olmaması
- Ya da soruşturma ve kovuşturma devam ederken, kaçakçılık suçunun işlenme
sin de tekrar kullanılması halinde, ELKONULAN ARAÇ ALIKONULUR, şeklindeki hü kümle, SİCİLE ŞERH VERİLMESİNİ YETERLİ GÖRMEMİŞ VE ARAÇ ÜZERİNDE Kİ TA SARRUF YETKİSİNİN FİİLEN KALDIRILMASINI, yani ARACIN İDAREYE FİİLEN TESLİM EDİLMESİNİ İFADE ETMEK ÜZERE “ALIKONULUR” ibaresini kullanmıştır. Yani, "ALIKOYMA", ELKOYMA KARARININ İCRA EDİLİŞ ŞEKLİ o lup; ARACIN FİİLEN İDARECE TESLİM ALINMASINI İFADE ETMEKTEDİR. Nite kim, “elkonulan eşyanın muhafazası”nı düzenleyen 11/1.maddesinde de, “kaçak şüphesiyle elkonulan eşya ile 10/2 fıkrası gereğince ALIKONULAN HER TÜRLÜ TAŞIT VE ARAÇ; miktarı, cinsi, markası, tipi, modeli, seri numarası gibi eşyanın ayırıcı özelliklerini gösterir bir tutanakla GÜMRÜK İDARESİNE TESLİM EDİLİR” denilmiştir.
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunun 10/1 maddesi hükmü gereğince “Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtlara, CMK. m.128/4 hükmüne gö re” elkonulacaktır. 5271 sayılı CMK. nun 128/4 maddesi hükmüne göre ise “Kara, deniz ve hava ulaşım araçları hakkında verilen elkoyma kararı, bu araçların kayıtlı bulunduğu sicile şerh verilmek suretiyle icra olunacaktır” .Yani kanundaki bu düzenleme nedeniyle, suçta kul lanılan araç üzerinde sanık veya sanıkların fiili hakimiyetlerine (zilyetliklerine) son verilme yip, kaydi olarak araca şerh düşülüp devri engellenmek suretiyle el konulmaktadır.
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunun 10/2 maddesi hükmüne göre ise;
Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtların “13/1-(a) bendi kapsamına girmesi, Türkiye’de sicile kayıtlı olmaması ya da soruşturma ve kovuşturma devam ederken, kaçakçılık suçunun işlenmesinde tekrar kullanılması halinde” elkonulan araçların alıkonula cağı belirtilmektedir. Yasa koyucu Yasanın 10/2 maddesindeki özel durumların gerçekleşmesi halinde suçların işlenmesinde kullanılan taşıtların sadece kayıtlarına şerh düşülmesiyle yetinil meyeceğini, artık bu durumda suçta kullanılan araç üzerinde sanık veya sanıkların fiili hakimi yetlerine de son verileceğini hüküm altına almıştır