Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Meslektaşların Soruları Hukukçu meslektaşların hukuki nitelikte sorularını birbirlerine yöneltecekleri mesleki yardımlaşma forumu. SADECE hukuk fakültesi mezunları ile hukuk profesyonellerinin (bilirkişi, icra müdürü vb.) yazışmasına açıktır. [Yeni Soru Sorun]

İŞ güvencesi kapsamındaki işçinin kötüniyetle işten çıkarılması

Yanıt
Old 14-02-2012, 17:49   #1
Av. Ekinekin

 
Varsayılan İŞ güvencesi kapsamındaki işçinin kötüniyetle işten çıkarılması

Merhabalar, cevaplarınız için şimdiden teşekkür ederim,
Konu çok detaylı olmasına rağmen özet ile anlatmak gerekirse, iş güvencesi kapsamındaki işçi A şirketinde çalışmaktadır. yaklaşık 2 yıl boyunca aynı görevde çalışıyor fakat izinleri ile ilgili gördüğü bi yanlışlığı çalışma ve Sosyal güvenlik Bakanlığına şikayet ediyor. Ayrıca aynı işyerindeki başka arkadaşlarına tanıklık yapacağı için şirket işçiye tepkili. 2 yıl aynı işte çalışan işçiye görevi olmayan ve özel eğitim isteyen bir işe göndriliyor. (şirket içeirsinde) daha sonra can güvenliğini tehlikeye sokacak başka bir işte çalışmasını istiyorlar, fakat işçi ölür ise ailesine tazminat ödensin diye işçi yazılı istiyor bu görevlendirmeyi, işveren tabiki yazılı emir vermiyor ve diğer ustabaşı ile toplamda üç kişi tutanak tutuyor. Bu olaydan bir ay sonra işçi işe gittiğinde işten çıkarıldın deniyor. İşçi ise çıkarılmasının ardından ihtarname çekiyor. Beni sebepsiz yere işten attınız diye. İşverende süresinde işçiye ihtar çekerek İş Kanunu 25/2 h bendine göre yapmakla görevli oldunğunuz işi yapmamaktan tazminatsız işten çıkarıyor. İŞ iade davası açacağım ve bu arada bakanlık raporundan bir sonuç çıkmıyor çünkü işçinin beyanına göre imza sahteliği gibi bi konuda var. İşgüvencesinden yararlandığı için kötünyet tazmnatı açamıyorum. işçinin bakanlığa başvurusnda sonra işçinin işten çıkarılması ve işverenin kötüniyet tazminatı ödemesine ilşkin bir çok yargıtay kararı buldum fakat iş güvencesi kapsamındaki işçinin kötüniyetle çıkarılmasına ilişkin yargıtay kararı aramaktayım. Bu konudaki tecrübe ve bilgisini acilen paylaşabilecek meslektaşlarıma şimdiden çok teşekkür ederim.
Old 14-02-2012, 21:09   #2
harkan

 
Varsayılan

İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:5 Sayı:10 Güz 2006/2 s.1- 6
İŞ GÜVENCESİ-KÖTÜNİYET TAZMİNATI İLİŞKİSİ
(KARAR İNCELEMESİ)
Nuri ÇELİK
*
ÖZET
İncelediğimiz Yargıtay kararı, İş Kanunu’ndaki iş güvencesi hükümleri kapsamında bulunan bir işçinin,
sendika üyeliği veya sendikacılık faaliyetinden dolayı işten çıkarılması halinde, ihbar ve kıdem
tazminatları dışında isteyebileceği tazminat konusu ile ilgili bulunmaktadır. Uyuşmazlık, İş Kanunu’nun
bu konuda Sendikalar Kanunu ile bağlantılı olmasından kaynaklanmaktadır. Yargıtay’ın kararı yasal
düzenlemeler bakımından isabetlidir. Ne var ki, konu olması gereken hukuk kuralları açısından
tartışmaya açıktır. İncelemede sorunun çözümü bu yönüyle de ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kıdem tazminatı, İş hukuku
ABSTRACT
The Court of Appeals’ decision, which we have examined, contains the provisions on an employee's
eligibility to seek compensation (except on notice and severance pay) under Labor Law upon the
termination of their employment due to his/her having taking part in or being a member of a trade union.
The dispute arises as a result of Labor Law not having any association on this issue with that of Trade
Union Law. The Court's decision is in accordance with the legal regulations. However, the issue at hand
is that according to the rule of law, it is still left open for debate. In this analysis, the solution of the issue
has also been taken into consideration from this perspective.
Keywords: Severance pay, Labor law

*
Prof. Dr., İstanbul Ticaret Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Eminönü – İstanbul. Nuri Çelik .
2
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Kararı
Karar Tarihi : 25.9.2006
Esas No : 2006/22213
Karar No : 2006/24598
Davacı, kıdem ve kötüniyet tazminatları, fazla mesai, yıllık izin ücreti, ücret ile
bayram ve genel tatil gündeliklerinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya
incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici
sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz
itirazları yerinde değildir.
2- 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17/4. maddesinde 18. maddelerin birinci fıkrası
uyarınca bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21. maddelerinin uygulanma alanı dışında
olan işçilerin iş sözleşmesinin fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği
durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir. Fesih için
bildirim şartına da uyulmaması ayrıca dördüncü fıkra uyarınca tazminat
ödenmesini gerektirir düzenlemesi de yer verilmiştir. Bu kural gereği, işçi iş
güvencesi kapsamında kalıyor ise, feshin geçersizliği ve işe iade olanağından
yararlandığından kötüniyet tazminatı isteminde bulunamayacaktır. Somut olayda
davalı işverenin iş güvencesi kapsamında kaldığı davacının da 4857 sayılı İş
Kanunu’nun 18, 19, 20 ve 21. maddelerinin uygulanma alanı içinde bulunduğu
tartışmasızdır. İş güvencesi uygulama alanı içinde olan ve feshin geçersizliğini
ileri sürmeyen işçi kötüniyet tazminatı isteyemez. Bu isteğin reddi gerekirken
kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin
alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25.9.2006 gününde oybirliğiyle
karar verildi (Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2007/13, 321-
322). Güz 2006 / 2
3
KARARIN İNCELENMESİ
I. Giriş
İş güvencesi kapsamı dışındaki ve içindeki işçilerin işten çıkarılmalarında
isteyebilecekleri tazminatlarla ilgili olarak İş Kanunu’nda ve Sendikalar Kanunu’nda
yer alan düzenlemelerde bunlar arasında bağlantı kurmaya yarayacak hükümler
azdır. Ayrıca, işverence eşit davranma borcuna aykırı davranışın yaptırımı
konusunda İş Kanunu’nun 5. maddesinde öngörülen ve öğretide genellikle
ayırımcılık tazminatı olarak adlandırılan tazminatın kötüniyet, sendikacılık ve iş
güvencesi tazminatları ile olan ilişkilerini açıklığa kavuşturacak yeterli yasal
düzenlemeler de yoktur. Bu nedenle konu ile ilgili sorunlar daha karmaşık hale
gelmiş, çözüme ilişkin görüşleri bağdaştırma zorlukları ortaya çıkmıştır. Hemen
belirtelim ki, bu incelemede sadece ele aldığımız Yargıtay kararının konusunu
oluşturan iş güvencesi tazminatı-kötüniyet tazminatı ilişkisi ve bununla bağlantılı
konular üzerinde durulmaktadır.
II. Yargıtay Kararının Yasal Dayanağı
Yargıtaya göre, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesinin altıncı fıkrası uyarınca,
bu Kanunun 18-21. maddelerinin uygulanma alanı dışında olan işçinin iş
sözleşmesinin fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye
bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir. Bu kuralın gereği olarak, işçi iş
güvencesi kapsamında ise, feshin geçersizliği ve işe iade olanağından
yararlandığından kötüniyet tazminatı isteminde bulunamaz.
III. Öğretideki Konu ile İlgili Görüşler
1- İşçinin feshin geçersizliği ve işe iade yerine kötüniyet tazminatı isteyebileceği
görüşü
Öğretide azınlıkta kalan bir görüşe göre, iş kapsamındaki işçinin feshin
geçersizliğini ileri sürmek yerine kötüniyet tazminatı talebiyle dava açması olanağı
vardır. Böyle bir dava, işçinin, kanun tarafından tanınan iptal kabiliyeti hakkını dava
yoluyla kullanmaktan vazgeçerek sözleşmenin fesihle sona erdiğini kabul ettiği
anlamına gelir (Engin, 2006, 84).Bu görüşün dayanağı şu şekilde ortaya
konulmuştur: Hukuki niteliği itibariyle iptal kabiliyetini öne sürmek bir zorunluluk
değil, hak sahibine tanınmış olan bir haktır. Borçlar hukukunun bu genel esasına İş
Kanunu ile istisna getirildiğini kabul etmek için herhangi bir gerekçe bulunmadığı
gibi, bu konudaki tercihin işçiye bırakılması işçinin kişilik haklarının korunmasının
bir gereğidir (aynı yer). Nuri Çelik .
4
2- İşçinin İşe İade Yerine Kötüniyet Tazminatı İsteyemeyeceği Görüşü
a) Baskın görüş olarak ortaya konulan ve Yargıtayca da kabul edilen bu
görüşe göre, işçinin işe iade kararı üzerine işverence işe kabul edilmemesi
halinde, iş güvencesi tazminatı ya da kötüniyet tazminatı talepleri işçinin
tercihine bırakılmış seçimlik haklar değildir. Bunlardan her birini
isteyebilme koşulları Kanunda ayrı ayrı düzenlenmiş olup, işçinin iş
güvencesi tazminatı yerine kötüniyet tazminatını talep etme olanağı yoktur
(Soyer, 2005, 66; Narmanlıoğlu, 2005, 249; Çankaya/Günay/Göktaş,
2005, 50-51; Çil, 2005, 672-673).
b) Kişisel görüşümüz bu görüş yönündedir. Gerçekten, Sendikalar
Kanunu’nda, iş güvencesi kapsamındaki bir işçinin sendika üyeliği veya
sendikacılık faaliyetlerinden dolayı işten çıkarılması halinde, İş
Kanunu’nun işe iadeye ilişkin 18-21. maddelerinin uygulanacağı ve
21. maddesi uyarınca ödenecek tazminatın, işçinin bir yıllık ücret
tutarından az olamayacağı açıkça belirtilmiştir (m.31/VI). Bu maddede, iş
güvencesi tazminatı ile kötüniyet tazminatı arasında ilişki kuran bir söze
yer verilmiş değildir. Ayrıca, İş Kanunu’nda kötüniyet tazminatının iş
güvencesi kapsamı dışındaki işçilere uygulanacağı hükme bağlanarak
(m.17/VI) bu iki tazminatın uygulanma alanları herhangi bir duraksamaya
yol açmayacak şekilde ortaya konulmuştur. Sendikalar Kanunu ile iş
Kanunu’ndaki bu düzenlemeler karşısında, iş güvencesi kapsamındaki bir
işçinin işe iade yerine kötüniyet tazminatı talebiyle dava açma olanağı ve
seçimlik bir hakkı bulunmamaktadır.
IV. Uyuşmazlığa Yol Açan Sorunun Temel Nedeni ve Çözümü
1. Sorunun Temel Nedeni
İş güvencesi kapsamındaki bir işçiye işe iade yerine kötüniyet tazminatı tanınmasına
ilişkin yasal düzenlemenin arkasında “işe iade müessesesinin daha güçlü bir koruma
rejimi olduğu, işçinin de mutlaka ve sadece bunu isteyeceği varsayımı”nğn yattığı
görüşü isabetle öne sürülmüştür. Bu görüş tarafından belirtildiği üzere bu
düzenleme, kötüniyetli veya sendikacılık nedeniyle işten çıkarılan işçinin işe
dönmek istememesi veya işe dönme olanağına fiilen sahip olamaması durumlarında
yetersiz kalmaktadır. Aynı çözüm şekli iş güvencesi tazminatı-sendikacılık tazminatı
ilişkisinde de söz konusudur (Soyer, aynı yer). Gerçekten Sendikalar Kanunu’nun
31. maddesine göre, iş güvencesi kapsamında bulunan ve sendika üyesi olmaktan ya
da sendikacılık faaliyetlerinden dolayı işten çıkarılan işçi sendikacılık tazminatı
talebinde bulunamamakta, sadece feshin geçersizliği ile işe iadesini isteyebilmekte
ve ancak mahkemece buna karar verilmesi fakat işe başlatılmaması halinde bir yıllık
ücret tutarından az olmamak üzere iş güvencesi tazminatı alabilmektedir (Bu
konudaki kaynaklar için bkz. Çelik, 2006, 383). Bu düzenleme, bireysel sendika
özgürlüğünün korunması açısından eleştirilmektedir (Güzel, 2004, 81-82, 129-130;
Subaşı, 2005, 200; Soyer, 66; Özveri, 2005, 1530). Ayrıca, İş Kanunu’nun 21. Güz 2006 / 2
5
maddesi ile bağlantısı nedeniyle, sözleşmenin feshinde işçinin işe iade davası açma
süresini kaçırması ya da feshin geçersizliği kararı üzerine işe dönmek istememesi
yahut işverenin işçiye işe başlatması durumlarında sendikacılık nedeniyle işten
çıkarmanın yaptırımsız kaldığı haklı olarak belirtilmiş bulunmaktadır (Güzel, 105-
106; Demir, 2005, 125; Çil, 669-670; Bakırcı, 2006, 120-121; Doğan Yenisey,
2006, 80).
2. Yasal Düzenlemede Değişiklik Yapılması Gereği
Yukarıda açıklanan sorunların çözümünün yasal esaslar çerçevesinde
gerçekleştirilemeyeceği yönündeki değerlendirmeler yasal düzenlemede değişiklik
yapılması görüşünün kabulünü zorunlu kılmaktadır (Bu konudaki değişik görüşler
için bkz. Çelik, 383, dn. 13a). Bu sonuç, hem konumuzu oluşturan iş güvencesi
tazminatı-kötüniyet tazminatı ilişkisi hem de iş güvencesi tazminatı-sendikacılık
tazminatı ilişkisi yönleriyle geçerlidir. Bu yoldaki görüşe göre, iş güvencesi
sistemindeki yetersizliğin kaynağını, iş sözleşmesinin kötüniyetle ve sendikacılık
nedeniyle fesihlerinde, feshin geçersizliği kararı üzerine özellikle işçinin işine
dönmek istememesi durumu oluşturmaktadır. Bu durumda işçi iş güvencesi
tazminatını almaktan yoksun kalmaktadır. Yasal düzenlemeden kaynaklanan
yetersizliğin giderilmesi için yapılacak yasal düzenleme ile işçiye işe iade ya da
tazminat seçimi yapma olanağı sağlanmalıdır (Güzel, 106; Soyer, 66; Bakırcı, 121).
VI. Sonuç
Yasal düzenlemelerin açıklığı karşısında, iş güvencesi kapsamındaki bir işçinin işten
çıkarılmasında, feshin geçersizliği ve işe iade talebi yerine kötüniyet tazminatı
talebiyle dava açması olanağının bulunmadığı yolunda Yargıtayca verilen kararın
isabetli olduğu kanısındayız.
KAYNAKÇA
Bakırcı, Kadriye: İş Güvencesi Kapsamındaki İşçilerin Doğrudan Tazminat Talep
Hakları ve Kötüniyet veya Sendikal Tazminat ile Ayırımcılık Tazminatı İlişkisi,
Sicil İş Hukuku Dergisi, Haziran 2006, 114-121.
Çankaya, Osman Güven/Günay, Cevdet İlhan/Göktaş, Seracettin: Türk İş
Hukukunda İşe İade Davaları, Ankara 2005.
Çelik, Nuri: İş Hukuku Dersleri, 19. Bası, İstanbul 2006.
Çil, Şahin: Karar İncelemesi (Sendikal Tazminat), Legal İş Hukuku ve Sosyal
Güvenlik Hukuku Dergisi (Legal İHD), 2005/6, 665-678.
Demir, Fevzi: İş Hukuku ve Uygulaması, 4. Baskı, İzmir 2005. Nuri Çelik .
6
Doğan Yenisey, Kübra: İş Kanununda Eşitlik İlkesi ve Ayırımcılık, Çalışma ve
Toplum Dergisi, 2006/4, 63-81.
Engin, Murat: İşe İade ve Uygulama Sorunları, Galatasaray Üniversitesi/İstanbul
Barosu tarafından düzenlenen “İş Hukuku Uygulama Sorunları ve Türk Sosyal
Güvenlik Sisteminde Yeniden Yapılanma” toplantısı yayını, İstanbul 2006, 79-87.
Güzel, Ali: İş Güvencesine İlişkin Yasal Esasların Değerlendirilmesi, İstanbul
Barosu/Galatasaray Üniversitesi 2004 Yılı Toplantısı, İş Güvencesi Sendikalar
Yasası Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Yasası Semineri, İstanbul 2004, 15-145.
Narmanlıoğlu, Ünal: Karar İncelemesi (İş Güvencesi Hükümleri Kapsamına Giren
İşçinin Sendikal Tazminat Talebi), Legal İHD, 2005/5, 239-251.
Özveri, Murat: Bireysel Sendika Özgürlüğünün Korunması; Sendikal Tazminat ve
Yargı Kararları, Legal İHD, 2005/8, 1522-1544.
Soyer, Polat: Feshi Karşı Korumanın Genel Çerçevesi ve Yargıtay Kararları
Işığında Uygulama Sorunları, “İş Güvencesi Kurumu ve İş İade Davaları” konulu
Legal 2005 Yılı Toplantısı, Legal yayını, İstanbul 2005, 27-69.
Subaşı, İbrahim: Karar incelemesi (İş Sözleşmesinin Sendikal Nedenle Feshinde İş
Güvencesi Tazminatı ile Sendikal Tazminat İlişkisi, Çalışma ve Toplum Dergisi,
2005/1, 183-200.
Süzek, Sarper: İş Hukuku, 2. Bası, İstanbul 2005.
Old 15-02-2012, 11:52   #3
Av. Ekinekin

 
Varsayılan

Sayın Harkan, çok güzel bir makale, tam da benim isyan ettiğim bir konuya değinilmiş, iş güvencesi kapsamındaki bir işçinin kötüniyet tazminatını alamaması. Yalnız benim sormak istediğim evet müvekkil işçi için bu kötüniyet davasını açamıyorum peki işverenin tuttuğu tutanak tek başına haklı nedenle fesih için yeterli midir? Bu dava kesin kazanılacak bir dava değil, ben işi yapmamakta ısrar etmediğimi sadece yazılı şekilde bu görevlendirilmenin yapılmasını istediğimi beyan edeceğim ne derece doğru bir yaklaşım??
Old 15-02-2012, 12:03   #4
Av. Engin EKİCİ

 
Varsayılan

Alıntı:
Sayın Harkan, çok güzel bir makale, tam da benim isyan ettiğim bir konuya değinilmiş, iş güvencesi kapsamındaki bir işçinin kötüniyet tazminatını alamaması. Yalnız benim sormak istediğim evet müvekkil işçi için bu kötüniyet davasını açamıyorum peki işverenin tuttuğu tutanak tek başına haklı nedenle fesih için yeterli midir? Bu dava kesin kazanılacak bir dava değil, ben işi yapmamakta ısrar etmediğimi sadece yazılı şekilde bu görevlendirilmenin yapılmasını istediğimi beyan edeceğim ne derece doğru bir yaklaşım??
Sayın Av. Ekinekin;

İşçinin hayati açıdan risk teşkil eden ve esasen iş tanımında yer almayan bir görevin kendisine yükletilmesi karşısında bu görevlendirmeyi kabul etmemesi işverene haklı nedenle iş akdini feshetme hakkı veremez. Dolayısıyla işçi, bu hususu ispatlayabilir ise davanın lehine sonuçlanmasının mümkün olduğunu düşünüyorum.

Saygılarımla..
Old 15-02-2012, 12:10   #5
Av. Ekinekin

 
Varsayılan

Teşekkürler Sayın Ekici, evet ispat en önemli sorun, ispatım işçi tanıklarım olacak,tabiki işverenin ispat vasıtaları benden güçlü,yazılı tutanak, tutanak sahiplerinin tanıklıkları vs. En büyük dayanağım ise Bakanlığa şikaytetten sonra işfverenin işçiye karşı davranışlarının değişmiş olması.
Yanıt


Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk)
 
Konu Araçları Konu İçinde Arama
Konu İçinde Arama:

Detaylı Arama
Konuyu Değerlendirin
Konuyu Değerlendirin:

 
Forum Listesi

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıt Son Mesaj
Taksi şoförünün işten çıkarılması ndl Meslektaşların Soruları 7 25-01-2013 11:31
İşçinin maaşı hacizli iken işçinin işten çıkarılması,işçinin şirkete borcu nedeniyle işçilik alacaklarına el konulması av.tugba Meslektaşların Soruları 1 14-10-2011 09:39
sigortasız işçinin SGK'ya şikayeti ve işten çıkarılması eda.s Meslektaşların Soruları 2 04-06-2010 10:13
kadrolu işçinin işten çıkarılması zeliha ert Meslektaşların Soruları 1 28-06-2009 16:27
İŞ güvencesi kapsamındaki işçiye yapılacak bildirimler Av.MuratOzan Meslektaşların Soruları 3 16-09-2006 23:15


THS Sunucusu bu sayfayı 0,05263305 saniyede 13 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.