Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Meslektaşların Soruları Hukukçu meslektaşların hukuki nitelikte sorularını birbirlerine yöneltecekleri mesleki yardımlaşma forumu. SADECE hukuk fakültesi mezunları ile hukuk profesyonellerinin (bilirkişi, icra müdürü vb.) yazışmasına açıktır. [Yeni Soru Sorun]

Kollektif şirketin nevi değiştirerek Limited olması sonrası ortakların borcu

Yanıt
Old 16-07-2008, 13:20   #1
Hammerfall

 
Varsayılan Kollektif şirketin nevi değiştirerek Limited olması sonrası ortakların borcu

Sayın Meslektaşlar,
Yürüttüğüm bir takipte borçlu şirket takipten hemen önce kollektif şirket iken nevi değiştirerek limited şirket olmuş. Bu durumda kollektif şirket ortaklarının da bu borçtan mesul olması gerekmez mi? Aksi halde alacaklının girişeceği takipte limited şirket ortaklarının şahsi sorumluluğu olmayacağından hakları zarara uğramış olmaz mı?
Şimdiden teşekkürler.
Old 16-07-2008, 14:01   #2
Sinerji Hukuk Yazılımları

 
Varsayılan

Sayın Hammerfall, aşağıdaki karara göre böyle bir tür değişikliği şirketler hukuku esaslarına aykırıdır.

İyi çalışmalar...

T.C. YARGITAY
11.Hukuk Dairesi

Esas: 1984/227
Karar: 1984/670
Karar Tarihi: 10.02.1984

ÖZET: Kollektif şirketten alacaklı olan kimse alacağını şirketten alamazsa şahsi ve sınırsız sorumluluğu bulunan ortaklardan bunu isteyebilecek iken, kollektif şirket anonim şirkete dönüşürse şirket sona ermeyip sadece hukuki statüsü değişecek, dönüşüm yapılan yeni şirket eskisinin devamı sayılarak TTK.nun 178. maddesi gereğince de yeni ortakların eski borçlardan şahsen ve müteselsilen borçlu olması gerekirken, anonim şirkette şahsi sorumluluk söz konusu bulunmadığına göre kollektif şirket ortakları böylelikle anonim şirket ortağı olarak şahsi sorumluluktan kurtulma yolunu kolayca elde etmiş olacaklardır. Ayrıca kollektif şirkette ortak olmayan fakat kollektif şirketin devamı sayılan anonim şirkette kurucu olan ortakların eski kollektif şirket borcundan sorumlulukları düşünülemeyeceği gibi kollektif şirket borcunu anonim şirketin yüklenmesi halinde de anonim şirketin yeni ortaklarının da zarara gireceği açıktır. Bütün bu nedenlerle (şahıs şirketi) olan kollektif şirketin, fesih ve tasfiye edilmeden (sermaye şirketi) olan anonim şirkete dönüşmesi imkansız bulunduğu açıkça ortaya çıkmaktadır.

(6762 S. K. m. 147, 152, 178, 179, 268, 553) (193 S. K. m. 81) (11. HD. 20.05.1974 T. 1974/2042 E. 1974/1754 K.)

Dava: Hasımsız olarak açılan davadan dolayı (Samsun 2. Asliye Hukuk hakimliği)'nce verilen 29.12.1983 tarih ve 515-462 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacılar avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacılar vekili, Samsun Ticaret Sicili'nin ...numarasında kayıtlı bulunan (......Kollektif Şirketi'nin) TTK.nun 152. maddesine istinaden nev'i değiştirmek suretiyle ani kuruluş hükümlerine göre anonim şirkete dönüşmesi için yasal işlemler tamamlanarak Ticaret Bakanlığı'ndan izin alındığını, müvekkillerinden M. Kemal'in de payı karşılığında anonim şirkete ortak olarak alındığını, 5.000.000 lira olan şirket sermayesinin 600.000 lirası nakit olup, 4.400.000 lirasının ise kollektif şirket öz sermayesinden kaynaklanan ayni sermaye olduğunu belirterek, kuruluşun tasdikine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Mahkemece evrak üzerinde yapılan inceleme sonucu, şirket ana sözleşmesi ve emsal Yargıtay kararları dayanak yapılarak, yasada gösterilen istisnalar dışında bir şirketin nev'i değiştirmesinin eski şirketin feshi ve tasfiyesi ve yenisinin de yeni nev'e ait kuruluş merasimini gerçekleştirmesi ile mümkün olabileceği, şahıs şirketi olan kollektif şirketin dönüşünün kabulü halinde, gerek kollektif şirketin dönüşünün kabulü halinde, gerek kollektif şirket ve gerekse anonim şirketin yeni hissedarlarının haklarının zarara uğrayabileceği, ayrıca davacılar vekiline verilmiş olan vekaletnamenin davacıların mahkemelerde temsilini ihtiave etmediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

Karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacılar, kurulu olan (kollektif şirket)in (anonim şirket)e dönüştürülmesiyle ilgili nev'i değişikliğinin mahkemece onanmasını istemişler, yerel mahkeme ise bir (şahıs şirketi olan kolektif şirket)in (sermaye şirketi olan anonim şirket)e dönüştürülmesi halinde gerek kollektif şirket alacaklılarının gerekse anonim şirket ortaklarının haklarının zarara uğrayabileceği, esasen kanunda gösterilen ayrıcalıklar dışında bir şirketin nev'i değiştirmesi ancak eski şirketin fesih ve tasfiyesi ve yeni şirketin de (yeni kuruluş) merasmini tamamlaması ile mümkün olabileceği görüşü ile davayı reddetmiştir. Gerçekten nev'i değişmelerinde, şirketin dış kabuğu değişerek, iç bünyesi ve hükmi şahsiyeti ise sürmekte olup TTK.nun 152. maddesinde (Bir ticaret şirketinin nev'inin diğer bir ticaret şirketi nev'ine çevrilmesi konusunda aksine hüküm bulunmadıkça, yeni nev'e ait kuruluş merasimine tabidir; böylece yeni nev'e çevrilen şirket eskisinin devamıdır) denmekte, ancak nev'i değiştirmenin hangi nev'iden şirketler için mümkün olacağı açıklanmamış bulunmaktadır. Aynı kanunun 268. maddesinde ise bir kolektif şirketin (tasfiye edilmeksizin) ortaklık kararı ile komandit şirkete çevrilebileceği, 553. maddede amonim şirketin "tasfiye edilmeksizin" limited şirkete dönüşebileceği vurgulanmakta olup bu maddelerde (tasfiye edilmeksizin) nev'i değişikliklerinin hangi hallerde mümkün olduğu belirtilmekte, bunun ters anlamından da diğer hallerde (fesih ve tasfiye) olmadan bir şirketin başka bir şirkete dönüştürülemeyeceği sonucu çıkarılmakta, olup bu husus öğretide ve uygulamada tartışılmaktadır.

Bu konuda dairemizin 29.11.1971 gün ve 5573-7118 sayılı ve 22.6.1974 gün ve 2042-1754 sayılı kararlarında; TTK.nun 152. maddesindeki ana kural ile 268 ve 553. maddelerindeki (tasfiye edilmeksizin nev'i değişmesi) mümkün haller ve ayrıca 147. maddede (şirketlerin birleşmesi) için de (aynı nev'iden) bulunmaları zorunluluğu gözönünde tutularak : (...3. şahıslara karşı bütün mal varlığı ile sorumlu kolektif şirket ortaklarının, bir statü değişikliği ile şirketi anonim şirkete dönüştürmeleri 3. şahıslar yönünden terviç edilemez.. 3. şahısların hukukuna etkili olan nev'i değiştirme, "tasfiye" edilmeksizin mümkün olamıyacağı gibi, esasen bu iki nev'i şirkette sorumluluk aynı nitelikte olmadığı, 1. "şahıs" 2. "sermaye" şirketi olduğu bilinen bir gerçektir...Ticaret Kanunun yorumlanmasında şekli yorum değil, amaca göre yorum esastır; aksi takdirde menfaatlerin telefinde adil sonuç görüşten döndüğünü ve dairemizin 9.5.1979 tarih ve 1893-2459 sayılı içtihadının bunu ifade ettiğini ileri sürmüşlerdir (Poray-Tekinalp-Çamoğlu. Ortaklık ve Kooperatifler hukuku, 1982 baskı, s. 102). Ancak, sözü edilen içtihat, eski görüşten hiçbir sapma göstermediği gibi bir sermaye şirketi olan limited şirketin yine bir sermaye şirketi olan anonim şirkete tasfiyesiz olarak dönüştürülebileceğini vurgulamakta olup, eskiden beri süre gelen (şahıs şirketi şahıs şirketine; sermaye şirketi sermaye şirketine "tasfiyeye gerek olmadan" dönüşebilir, aksi halde önce fesih ve tasfiye ve sonra yeniden kuruluş gerekir) biçimindeki daire görüşüne ve TTK.nun 553. maddesine uygun bulunmaktadır.

Kaldı ki, TTK. 553/1. madde sermaye şirketi olan A.Ş.nin yine sermaye şirketi olan limited şirkete dönüşmesinde dahi limitet şirketin sermayesinin A.Ş. sermayesinden daha az olmaması koşulunu aynı endişe ile getirmiş bulunmaktadır.

Bu arada Gelir Vergisi Kanunun 24.12.1980 gün ve 2361 sayılı Kanunla değişik 81. maddesinde ve 31.12.1982 gün ve 2772 sayılı Kanunun geçici 4. maddesinde kolektif ve komandit şirketlerin nev'i değişerek sermaye şirketine dönüşmesi halinde, payların şekli ve oluşan sermaye şirketinin tabi olacağı amortisman ve (vergi durumlarından) söz edilmiş ise de; bunlar, Ticaret Kanunun ticaret şirketlerinin kuruluş ve nev'i değişiklikleriyle ilgili maddelerinde ve ilkelerde değişiklik anlamına gelmeyip sadece yasa hükümleri ve kökleşmiş Yargıtay Özel Daire görüşüne rağmen mahkemelerden tek taraflı olarak alınan ve Yargıtay denetiminden geçmeyen bu gibi nev'i değiştirme kararlarına da rastlandığından bu yolda oluşan sermaye şirketlerinin de vergi düzenlemesini ve denetimini sağlamak amacını taşımaktadır.

Ayrıca, bir şirketin başka bir nev'i şirkete dönüşmesi hali, işletmenin sadece hukuki biçimini değiştirir, hükmi şahsiyeti ile dış ilişkide hak ve borçları aynen kalır. Oysa bu davanın davacılarından bir kısmı kollektif şirkette ortak olmadıkları halde, dönüşüm istedikleri anonim şirketin kurucu ortağı olarak görünmektedirler.

Oysa, TTK.nun 179. maddesine göre, kollektif şirketten alacaklı olan kimse alacağını şirketten alamazsa şahsi ve sınırsız sorumluluğu bulunan ortaklardan bunu isteyebilecek iken, kollektif şirket anonim şirkete dönüşürse şirket sona ermeyip sadece hukuki statüsü değişecek, dönüşüm yapılan yeni şirket eskisinin devamı sayılarak TTK.nun 178. maddesi gereğince de yeni ortakların eski borçlardan şahsen ve müteselsilen borçlu olması gerekirken, anonim şirkette şahsi sorumluluk söz konusu bulunmadığına göre kollektif şirket ortakları böylelikle anonim şirket ortağı olarak şahsi sorumluluktan kurtulma yolunu kolayca elde etmiş olacakllardır. Ayrıca kollektif şirkette ortak olmayan fakat kollektif şirketin devamı sayılan anonim şirkette kurucu olan ortakların eski kollektif şirket borcundan sorumlulukları düşünülemeyeceği gibi kollektif şirket borcunu anonim şirketin yüklenmesi halinde de anonim şirketin yeni ortaklarının da zarara gireceği açıktır.

Bütün bu nedenlerle (şahıs şirketi) olan kollektif şirketin, fesih ve tasfiye edilmeden (sermaye şirketi) olan anonim şirkete dönüşmesi imkansız bulunduğu açıkça ortaya çıkmaktadır.

Sonuç: Bütün bu nedenlerle yerel mahkeme kararı yasaya uygun ve davacıların temyiz itirazları yersiz olduğundan hükmün ONANMASINA, 500 lira temyiz ilam harcından peşin harcın mahsubu ile temyiz edenden alınmasına, 10.2.1984 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Yanıt


Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk)
 
Konu Araçları Konu İçinde Arama
Konu İçinde Arama:

Detaylı Arama
Konuyu Değerlendirin
Konuyu Değerlendirin:

 
Forum Listesi

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıt Son Mesaj
ltd şti nin borcu sebebi ile ortakların malvarlığına haciz mnokay Meslektaşların Soruları 36 29-06-2010 13:05
limited şirketlerde ortakların yetkileri av.okan Meslektaşların Soruları 1 13-09-2007 13:43
Limited şirketin devri durumunda vergi borcu sorumluluğu doLi Hukuk Soruları Arşivi 3 06-07-2006 11:01
Ltd. şirketin Hisse Devri, Tescil Edilmemesi Ve Ortakların Bulunamaması ilyasalcin Hukuk Soruları Arşivi 2 28-08-2002 13:05


THS Sunucusu bu sayfayı 0,04573894 saniyede 14 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.