Aile Konutu Serhine İlişkin Genelge/Yürütmenin Durdurulması

.C.
BASBAKANLIK
TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜGÜ
Tasarruf Islemleri Dairesi Baskanligi

Sayi : B021TKG0100001-073-1559/ 11.06.2002
Konu :4721 sayili Türk Medeni Kanunu


Genelge No
2002/7

TAPU VE KADASTRO ..... BÖLGE MÜDÜRLÜGÜNE
............TAPU SICIL MÜDÜRLÜGÜNE
............ KADASTRO MÜDÜRLÜGÜNE

4721 sayili Türk Medeni Kanunu 1/Ocak/2002 tarihinde yürürlüge girmis olup, yapilan düzenlemeyle mülga 743 sayili Türk Kanunu Medenisi'ndeki düzenlemelerde degisiklikler yapilmis ve ilave yeni hükümler de getirilmistir.

I-AILE KONUTU SERHI: ( M.K. m.194 )
1) Malik olmayan esin talebiyle: Evlilik birliginin resmen devam ettigini kanitlayan nüfus kayit örnegi ile bu konutta birlikte yasantilarini sürdürdüklerini kanitlayan muhtarliktan alinmis belgenin ibrazi halinde "Aile konutudur." serhinin islenmesi,

2) Tasinmaz mal maliki olan esin ya da eslerden her ikisinin birlikte talebiyle: Evlilik cüzdani veya nüfus kayit örneginin ibrazi halinde baskaca bir belge aranmaksizin "Aile konutudur." serhinin islenmesi,

3) Aile Konutu,eslerin bütün yasam faaliyetlerini gerçeklestirdigi ve düzenli yerlesim amaciyla kullandiklari mekanlari ifade ettiginden, zaman zaman ya da hafta sonu kullanmak amaciyla edinilen yazlik konut, dag evi gibi konutlar Türk Medeni Kanununun 194 üncü maddesi kapsamina girmediginden, bu yönde gelecek taleplerin karsilanmamasi,

4) 4721 sayili Türk Medeni Kanununda üçüncü sahsa ait tasinmaz mal üzerine "aile konutudur." serhi verilmesine iliskin herhangi bir düzenleme bulunmadigindan, 194 üncü maddenin son fikrasinda yazili olan durum nedeniyle üçüncü sahsa ait tasinmaz mal üzerine serh verilmemesi,

5) Tasinmaz malin üzerinde mevcut "aile konutudur." serhinin terkini:

a) Serh malik olmayan esin talebiyle islenmis ise; yine malik olmayan esin talebiyle,

b) Serh her iki esin birlikte talebiyle islenmis ise; her ikisinin de talebiyle,

c) Eslerin birlikte malik oldugu hisseli tasinmaz mallarda serh eslerden birinin talebiyle islenmis ise; serhi islettiren esin talebiyle,


d) Malik olan esin talebiyle serh verilmis ise malik olmayan esin de talep ya da muvafakatiyla,

Terkin edilmesi, ancak malik olmayan esin ya da eslerin birlikte malik oldugu hisseli tasinmaz mallarda serh talebinde bulunan esin ölümü ya da bu konuda alinmis mahkeme kararinin ibrazi halinde diger esin tek tarafli talebiyle de terkin isleminin karsilanmasi,

6) Aile konutu serhi eslerden herhangi birinin tek tarafli talebiyle islenmis ise diger ese islemin sonucundan duyuruda bulunulmasi,( M.K. m.1019 )

7) Aile konutu serhi islenmesinde; gereken hallerde tasinmaz malin serhi talep edilen tasinmaz mal ile ayni oldugunun kadastro müdürlügünce veya muhtarlikça tespit edilmesi,

8) Mali yönü: Aile konutu serhine yönelik 492 sayili Harçlar Kanununda herhangi bir düzenleme bulunmadigindan talebin harç, Ö.I.V., E.K.P. ve döner sermaye ücreti tahsil edilmeden karsilanmasi,

9) Hukuki sonuç: "Aile konutudur." serhi bulunan tasinmazda eslerin rizasi saglanmadikça tapu kütügü üzerinde tasarrufi taleplerin karsilanmamasi, ( M.K. m.194/1 )

Gerekmektedir.

II)- EDINILMIS MALLARA KATILMA REJIMI :

4722 sayili T.M.K. nun Yürürlügü ve Uygulama Sekli Hakkinda Kanunun 10 uncu maddesi uyarinca 4721 sayili Türk Medeni Kanununun yürürlük tarihine kadar esler arasinda hangi mal rejimi var ise o mal rejimi devam edecek, ancak esler Kanunun yürürlük tarihi olan 01/Ocak/2002 ile 31/Aralik/2002 tarihleri arasinda sözlesmeyle herhangi bir mal rejimini seçmedikleri takdirde, Medeni Kanunun yürürlük tarihi olan 1/Ocak/2002 tarihinden itibaren yasal mal rejimini seçmis sayilacaklardir.

Ayrica, 01/Ocak/2002 ile 31/Aralik/2002 tarihleri arasinda esler sözlesmeyle yasal mal rejimini evlenme tarihinden itibaren geçerli olacagini kabul etmeleri halinde, Kanunda bu konuda bir düzenleme bulunmadigindan, bu husus ile ilgili olarak tapu kütügü üzerine herhangi bir serh verilmesine gerek bulunmamaktadir.

Diger taraftan, esler 1/Ocak/2002 ile 31/Aralik/2002 tarihleri arasinda sözlesmeyle herhangi bir mal rejimini seçmedikleri takdirde 1/Ocak/2003 tarihinden itibaren edinilmis mallara katilma rejimini seçmis sayilacaklarindan, 4721 sayili T.M.K. nun yürürlük tarihi olan 1/Ocak/2002 tarihinden itibaren eslerin payli mülkiyet halinde malik oldugu tasinmaz mallarda M.K.nun 223/2 inci maddesi uyarinca aksine anlasma olmadikça, eslerden biri digerinin rizasi olmadan payli mülkiyet konusu tasinmazdaki payi üzerinde tasarrufta bulunamayacaktir.

III-VELAYET-ÇOCUK MALLARI :

Her ne kadar, 4721 sayili Türk Medeni Kanununun 342 nci maddesi ile velilerin çocuklarini temsil etmelerinde vesayetteki temsile iliskin hükümlere yollama yapilmis ise de, vesayet makamlarinin iznine bagli hususlar hariç tutuldugundan, velayet hakkina haiz kisilerin bu haklarini kullanirken, vasilerin vesayet makaminin iznine tabi olduklarina iliskin hüküm uygulanmayacak, velayet hakkinin kullaniminda ve çocuk mallarina iliskin tasarrufi islemlerde M.K. nun 327 ve 356 nci maddeleri ile 345 inci maddesindeki hükümler disinda hakim izni aranmayacaktir.

Ancak, M.K. nun 327 ve 356 nci maddeleri uyarinca çocuk mallarinin sarfina iliskin tasarrufi islemlerde hakim izninin alinmasi zorunlu oldugundan, çocuk mallarina iliskin tasarrufi islemlerde velayet hakkini kullananlarin yapilacak islemin M.K. 327 ve 356 inci maddelerindeki amaca iliskin olmadigi beyan edilmis ise, buna iliskin beyanlarinin yazili olarak alinmasi gerekir.

Ayrica, yukarida maddeler halinde deginilen hususlarla ilgili daha evvel 743 sayili Türk Kanunu Medenisi uyarinca hazirlanan genelgelerin aykiri hususlari yürürlükten kaldirilmistir.

Bilgilerinizi ve bildiris uyarinca islem yapilmasinin teminini rica ederim.

Dr. Necdet POYRAZ


TAPU SİCİL TÜZÜĞÜNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TÜZÜK

Bakanlar Kurulu Tarihi - No:08/11/2004 - 2004/8109

Madde 12 - Aynı Tüzüğün 57 nci maddesine aşağıdaki (d) bendi eklenmiştir.

"d) Aile konutu şerhi için, konutun aile konutu olduğunu kanıtlayan muhtarlıktan ve varsa apartman yönetiminden alınmış belge ile birlikte vukuatlı nüfus kayıt örneği veya evlilik cüzdanı,"

kira sözleşmesi koca üzerine ise bu durumda nasıl sözleşmenin tarafı olarak kocanın kira sözleşmesini fesetmesi önlenebilir

Danıştay 10. Dairesi’nin 13/06/2011 tarih ve 2010/11873 E. sayılı kararı ile Tapu Sicil Tüzüğü’nün 57. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi ile 11/06/2002 tarih ve 2002/7 sayılı genelgenin “Aile Konutu Şerhi” başlıklı bölümünün 1. maddesinin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir. Yargısal süreç sonucunda mahkeme tarafından aksi yönde bir karar verilinceye kadar, Çevre Ve Şehircilik Bakanlığı Tapu Ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tapu Dairesi Başkanlığı’nın, 16.08.2011 tarih ve Aile Konutu Şerhi Hakkında Genelge isimli genelgesi gereğince, malik olmayan eşin talebi ile aile konutu şerhi işlenmesi için MAHKEME KARARI gerekmektedir. (Sinerji)

Alıntı: Danıştay 10. Dairesi’nin 13/06/2011 tarih ve 2010/11873 E. sayılı kararı ile Tapu Sicil Tüzüğü’nün 57. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi ile 11/06/2002 tarih ve 2002/7 sayılı genelgenin “Aile Konutu Şerhi” başlıklı bölümünün 1. maddesinin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir. Yargısal süreç sonucunda mahkeme tarafından aksi yönde bir karar verilinceye kadar, Çevre Ve Şehircilik Bakanlığı Tapu Ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tapu Dairesi Başkanlığı’nın, 16.08.2011 tarih ve Aile Konutu Şerhi Hakkında Genelge isimli genelgesi gereğince, malik olmayan eşin talebi ile aile konutu şerhi işlenmesi için MAHKEME KARARI gerekmektedir. (Sinerji)

Sayın Av.Hayrullah ÇUHADAROĞLU;

Danıştay Dava Daireleri Genel Kurulu, Danıştay 10. Dairesi'nin sizin bilgilendirmenizde ve aşağıda alıntıladığımız hukuk haberleri başlığı altındaki paylaşımda da bahsedilen söz konusu kararının hukuka aykırı olduğu yönünde yakın zamanda karar verdi.

http://www.turkhukuksitesi.com/showp...&postcount=723

Saygılarımla..

Tapu Müdürlüklerine işlem yapabilecekleri yönünde bir talimat ve bilgi halen verilmemiş sanırım..

Oysa önemli bir konu ve koruma..Tapu Kadastro genel Müdürlüğü'nün işlem talepleri için bir an önce talimat göndermesi gerekir.[Buna bile gerek yok ama talebimiz TSM tarafından işleme konulmadı, görüş bekleniyor. ]

Kasımdan bu yana konu ile ilgilenilmemiş olması üzücü.

Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu YD İtiraz No: 2011/ 801

Gereğince yürütmenin durudurulması isteminin reddine 12.11.2012 tarihinde oybirliği ile karar verilmiştir.

Bilginize

Aile Konutu Şerhine İlişkin Danıştay Kararının tam metnini indirmek için ;

http://www.turkhukuksitesi.com/serh.php?did=14395

Bakanlığın aile konutu şerhi ile ilgili genelgesi:

Alıntı: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tapu Dairesi Başkanlığı Sayı : 23294678-010.07/45-2223 18 Mart 2013 Konu : Aile Konutu Şerhi TAPU VE KADASTRO BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNE İlgi : 16/08/2011 tarih ve B.09.1.TKG0100001-074/ 286-6605 sayılı duyuru İlgi duyuru ile “Danıştay Onuncu Dairesi’nin 13/06/2011 tarih ve E.2010/11873 sayılı kararı ile Tapu Sicil Tüzüğü’nün 57. Maddesinin 1. Fıkrasının (d) bendi ile ilgi genelgenin ‘Aile Konutu Şerhi’ başlıklı Bölümünün 1. Maddesinin yürütmesinin durdurulmasına karar verildiğinden, Yargısal süreç sonucunda Mahkeme tarafından aksi yönde bir karar verilinceye kadar, malik olmayan eşin talebi ile aile konutu şerhi işlenmesi için mahkeme kararı aranılması gerektiği” şeklinde düzenleme yapılmıştı. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 2011/801 (YD İtiraz) sayılı dosyası üzerinden; Danıştay Onuncu Dairesi’nin 13/06/2011 tarih ve 2010/11873 E. sayılı yürütmenin durdurulması kararının kaldırılmasına karar verildiğinden, ilgi duyuru yürürlükten kaldırılmıştır. Bu nedenle, Tapu Sicil Tüzüğü’nün 57’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (d) bendi ile 2002/7 sayılı Genelgenin “Aile Konutu Şerhi” başlıklı bölümünün 1’inci maddesinin uygulanmasına devam olunacaktır. Bilgi ve gereği ile konunun bölgenize bağlı müdürlüklere iletilmesini rica ederim. Davut GÜNEY Genel Müdür

Kaynak: http://web.tkgm.gov.tr/files/0_DUYUR...df.orn ei.pdf

Benim bu konu ile ilgili ancak bakış açısı farklı bir sorum olacak:
Genelgeye göre, aile konutu şerhi için bir harç ödenmesi söz konusu değil. Ailenin korunması açısından çok doğru.
Ancak: Özellikle yasanın geçiş döneminde, 2003-2005 yıllarında, üzerinde şerh olmadığı ve bu konuda tapu müdürlüklerince takip yapılmadığından bazı satışlar olmuş, bunların satışları da yargı yoluyla iptal edilmiştir. Taşınmazın eski malikine geri dönüşünde (4)sayılı listeye göre bir harç ödenecek mi? ödenecekse maktu mu nispi mi? Böyle bir harç sözkonusu ise, Anayasanın "Ailenin Korunması" ilkesiyle bağdaştığı kabul edilir mi?
Ne dersiniz?
Bu konuda bilgi sahibi olanlardan yardımlarını bekliyorum.
Bu konuda elinde yüksek mahkeme kararı olanlardan da, bu kararlara ilişkin bilgi vermelerini rica ediyorum.

19.02.2014, R.G.:

6518 sayılı Kanun MADDE 44 – 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 194 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “şerhin verilmesini” ibaresinden sonra gelmek üzere “tapu müdürlüğünden” ibaresi eklenmiştir.