“Namus” İçin Neler Çektik!

“Namus” İçin Neler Çektik!

“Namus Nedir?”

Hep söylenegeldiği gibi “namus”=kadın” nasıl oldu? Neydi “namus”? Bir kadın için evinde oturmak, emeğinden, bedeninden vazgeçmek, talep etmemek, cama pencereye çıkmamak, kırmızı ceket giymemek mi? Yüksek sesle gülmemek mi? Sarılıp sarmalanmak, sakınmak, saklanmak, kapatılmak mı? Yoksa erkeklerin iki dudağı arasından çıkacak, duruma göre değişebilen “namus” a itaat etmek mi? “Namus”u hem kutsayanlara hem irkilenlere sorduk. Böylece “namus”u soran, sorgulayan bir film ve fotoğraflardan oluşan bir sergi hazırladık.

“Namus”a itirazı olan sergi: “Namus” İçin Neler Çektik!”

İtirazımız, sordukça daha da fark ettiğimiz üzere, aslında kimsenin tanımlayamadığı bu kavramın biz kadınlara çektirdiklerine, “namus” diyerek baskı altına alınmamıza, kısıtlanmamıza, şiddetle yaşatılmamıza ve bazılarımızın yaşatılmamasına…

Böylece, ‘‘Namus”a dışardan, feminist açıdan bakmayı denedik. Zaten “namus”a içerden bakmanın gerçek dışılığı ortadaydı. Zira “namus” her yerdeydi, dolayısıyla hiçbir yerdeydi. Her şeydi. Dolayısıyla “hiçbişey”di. Çok çektiğimiz ve hala çekmekte olduğumuz “namus” heyulasını daha iyi anlamak için mikrofonu çektirenlere (erkeklere) de çekenlere (kadınlara) de uzattık. Erkekler en çok “onun için yaşıyordu” ama neyse ki kadınlar genellikle değilse de sık sık “kavramı duyunca” rahatsız oluyordu. Türkiye’nin dört ilinde, Artvin, Diyarbakır, İstanbul ve Van’da “namus nedir” diye sorarak filmi hazırladık.

Fotoğrafları çekerken ise kendimize sorduk: “namus” kendini nerelerde ve nasıl üretiyor? diye. Cevaplar bazen bizi de şaşırttı. O sorulardan ve cevaplardan fotoğraflarımız çıktı. Biz kadınları bu kadar cendereye almış olan “namus” u fotoğraflamak çok zordu. Cendereyi yıpratmak için deklanşöre bastık...

Film ve fotoğrafları sizlerle yüz yüze olacağımız söyleşiler de yaparak İstanbul, Van ve Diyarbakır’da sergiliyoruz. Sergi İstanbul’da 13 Ocak 2008 Pazar Günü Saat: 16:00 ‘da Yeni Melek’te açılıyor…

Serginin kadın fotoğrafçıları; Figen Ekti, Nilay Kepekçi, Nilgün Yurdalan ve Sine Boran Art. Filmi ise; Melek Özman, Ülkü Songül, Güliz Sağlam ve Birsen Atakan hazırladı. Kadınlar “hiçbişey” adına öldürülmesin, hayatlarımız dar edilmesin diye bu sefer gönüllü olarak: “namus” için neler çektik! Sizinle paylaşmak istiyoruz.

Sergi,
İstanbul’da 13-18 Ocak 2008, saat: 09:30-20:00 arasında, Yeni Melek’te
Van’da 21 Ocak-1 Şubat 2008, saat: 09:00-17:00 arasında, Atatürk Kültür Merkezi Sergi Salonu’nda
Diyarbakır’da 3-17 Şubat 2008, saat: 09:00-18:00 arasında, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Turizm Müdürlüğü Sergi Salonu’nda olacak.

“Namus” İçin Neler Çektik! Sergisini “namus” adına tüm çektiklerimizi geride bırakmak dileğiyle hazırladık. Ve artık bu haliyle “namus” kavramının kendisini elbette…

İletişim:
Filmmor Kadın Kooperatifi
İstiklal Caddesi Bekar Sokak
No:7/6 34435 Beyoğlu/İstanbul
0212 251 59 94
0212 251 64 57
medya@filmmor.com
info@filmmor.com
www.filmmor.org

Alıntı: Yazan Av.Habibe Yılmaz Kayar “Namus” İçin Neler Çektik! “Namus Nedir?” Hep söylenegeldiği gibi “namus”=kadın” nasıl oldu? Neydi “namus”? Bir kadın için evinde oturmak, emeğinden, bedeninden vazgeçmek, talep etmemek, cama pencereye çıkmamak, kırmızı ceket giymemek mi? Yüksek sesle gülmemek mi? Sarılıp sarmalanmak, sakınmak, saklanmak, kapatılmak mı? Yoksa erkeklerin iki dudağı arasından çıkacak, duruma göre değişebilen “namus” a itaat etmek mi? “Namus”u hem kutsayanlara hem irkilenlere sorduk. Böylece “namus”u soran, sorgulayan bir film ve fotoğraflardan oluşan bir sergi hazırladık. ..

Güzel kareler yakaladıklarına eminim.

Tek cins elemanlı değişmez üzerinden, çeşitli türevlerde, kadın özneler üzerinde hayata kavuşturulan namus kavramı, hep trajikomik tablolara sahne oldu.

Serginin adı kadınlar için yeterince manidar ve bir cümleyle hayatları özetliyor aslında.

Emek sarfedenlere teşekkürler!

Ben de teşekkür ediyorum. Bu konuda hep aklıma gelen bir kitap var, okumayanlara öneririm. Aziz Nesin'in Namus Gazı adlı kitabında namusa yüklenen anlamlar ve kutsallaştırma mizahi dille eleştiriliyor.

Filmmorfilmmor tarafından yapılan "namus için neler çektik " film fragmanı için;

http://www.youtube.com/watch?v=JhNSuc6fI04

"'Namus' Önemlidir" Diyor, Ne Olduğunu Açıklayamıyorlar"

Namus İçin Neler Çektik" sergisinin açılışında "Namus nedir?" sorusunu "Mülkiyettir" diye cevaplayan Art, fotoğraflarını da bu çerçevede çekti. Film ekibinden Özman: "Namus" mutlak olduğu kadar muğlak bir kavram.


Gökçe GÜNDÜÇ
Filmmor Kadın Kooperatifi'nin "namus" için neler çektik! film ve fotoğraf sergisinin açılışı dün (13 Ocak) Yeni Melek'te gerçekleşti. Filmmor'dan Melek Özman ve fotoğrafçı Sine Boran Art, namus kavramının yaygın kullanımına rağmen anlamının muğlak kaldığını, konunun belirsizliğini vurgulamak için bir sergi hazırlamaya karar verdiklerini söyledi.

"Namus mülkiyettir"
bianet'e "Namus nedir" sorusunu "Mülkiyettir" olarak cevapladığını anlatan Art, "Bunu fotoğraflamak zor, akla hemen bir şey gelmiyor" dedi:

"O yüzden konuya kurgusal yaklaştım; başka türlü istediğimi tam olarak anlatabilmem mümkün değildi, bir şeyler eksik kalıyordu. 'Namus mülkiyettir' algısı üzerinden 'namus'un örtünerek korunan ve saklanan bir şey olduğu sonucuna vardım. Kurguyu buraya oturttum."

Filmmor'la beraber geçen sene de "Kadınların Gözünden Fotoğraf Sergisi" adıyla bir çalışma yaptıklarını aktaran Art, "'Namus' için neler çektik!" için öneri geldiğinde hemen kabul ettiğini kaydetti. Art'a göre "Namus" kavramı kadınların hayatını kısıtlıyor ve kadınları bir "mülk"e dönüştürüyor:

"Film dışında da 'namus'un ne olduğunu sorduğumda genellikle 'Namus kadındır' yanıtını aldım. Bu netlikle olmasa bile tüm cevaplar kadınlarla ilgiliydi. Bu, üzerinde çok düşünülmeyen ama hayatımızda olması gerektiğine inanılan, ilginç bir algı."

"'Namus' kadınların artık doğal kabul ettiği tüm sınırlardır"

Geçen yıl düzenlenen Kadın Filmleri Festivali'nin temasının "namus" olduğunu bianet'e belirten Özman, bu kapsamda gerçekleşen panel ve söyleşilerde özellikle erkeklerin, yer yerse kadınların "Namus çok önemlidir" dediğini söyledi:

"Bunu ifade edenlere 'Nedir bu namus' dediğimizde cevap veremiyorlardı. Kısacası 'namus' ne olduğunu bilmedikleri ama kutsal olan bir şeydi. Biz de 'Ne olduğunu insanlara soralım' dedik. Fotoğrafçı arkadaşlarımızdan fotoğraf çekmelerini rica ettik. Sonra film tasarladık."

Diyarbakır ve Van'da da serginin gösterileceğini aktaran Özman, "Sonradan Karadeniz'de de güçlü bir "namus" algısı olduğunu düşünerek Artvin'i de ekledik" dedi:

"'Namus' kadınların hayatını çok belirliyor. Bazı kadınlar için bedelleri -öldürülmek, sakatlanmak gibi- daha ağır olsa da, tüm kadınlar etkileniyor. Örneğin kadınlar gece ikide hava almaya çıkamıyor. Bu günün belli saatlerinde özgür olmamak demek. 'Namus' üstünde durmadığımız, yapmamaya alıştığımız, 'doğal' kabul ettiğimiz her şey, tüm sınırlar aslında."

Filmmor, mart ayındaki kadın festivaline hazırlanıyor; Türkiye'de kadınlarla ilgili "namus" gibi "mutlak ve muğlak" kavramları eleştirmeye de devam edecek. (GG/TK)

"Namus" için neler çektik!
Tarih: 13-18 Ocak, 09:30-20:00
Yer: Yeni Melek
Gazeteci Erol Dernek Sokak, No: 13, Beyoğlu
Film: Birsen Atakan, Güliz Sağlam, Melek Özman, Ülkü Songül
Fotoğraflar: Figen Ekti, Nilay Kepekçi, Nilgün Yurdalan, Sine Boran Art

BİA Haber Merkezi

14 Ocak 2008, Pazartesi

Kadın ve Erkekte Namus :

Özünü kaybetmeden özel kalabilmektir...

Saygılarımla...

Namus denince yalnız kadın gelmezdi akla eskiden. Babam memurdu, namus kavramının iki açılımı vardı evimizde ve evimizin kişisel pencerelerinden dışarı baktığımızda genişleyen, kişisel gözlüklerimizle görebildiğimiz genişçe çerçevede.

Namus=Dürüstlüktü. Yalansızlıktı. Olduğun gibi olmaktı. Bu anlamda suçunu itiraf eden ve adaletin tayin edeceği cezaya razı olan bir katilin/hırsızın bile namuslu davrandığını söylemek mümkündü. (Bu durum zımnen bugün etkin pişmanlık olarak ceza hukukumuza yansımış bulunmakta)

Toplumda giderek namus algısı bir cinsiyeti işaretleme kısırlığına düçar oldu. Namus dendiğinde ilk çağrışım yapan iki kavramdan birisi yaşamımızdan, kullanılmayan, kadük kalan yasalar gibi umarsızca çekip, gitti. Ama kadının üzerinden türevlenen hali, her nedense, varlığından hiç yitirmedi.

Bunu da yalınca kadın temelinde şu şekilde ifade etmek mümkün olsa gerek: Namus sonsuz göreceliliğinde eşittirini "her ne pahasına olursa olsun" -çelişkiye düşmek dahil- yakalayabilirken, "Hem kadın ve hem de namuslu olmak" kavramını tanımlamak, bir sıfatın üzerine eklenen ikinci öge olan; "Kadın" unsuru ile birlikte, tanımlanması, tanımında konsensusa varılması -çıkarların ortak bir paydada buluşması-, en zor olan konu halini aldı. (Aslında aldı demek yanlış, dün de böyleydi, bugün de böyle)

Yaşamın sonsuz çeşitliliğinde, üzerinde ortak bir tanım yapılamayan "Kadının namusu" kavramı, kah erkeklerçe, kah kadınlarca yine sonsuz çeşitlilikte ve duruma/çıkara göre uygun yaptırım yahut söylemler içeren, joker bir "Yaşamı kullanma klavuzu" olma özelliğini korudu.

Tabloyu dünden bugüne sabitleyip, değişim adına emek sarfedenlere, binlerce teşekkürler!

"Bir ülkede namuslular, en az namussuzlar kadar cesur olmadıkça, o ülkede kurtuluş yoktur." İsmet paşa

Alıntı: Alıntı: Sehper Ferda Demirel Namus denince yalnız kadın gelmezdi akla eskiden.

Çok güzel bir tespit yapmışsınız. Teşekkürler.

Namus ruhen rafine olmaktır. Özgür iradeyle insanın kendi kendine ruhu filtre etmesidir. Toplum baskısı yada günah sevap duygusu içinde bağlı iradeyle rol yapma değildir.
Namus rol yapmaya dönüşünce dış baskıların gevşediği yerlerde namussuzluk patlak verir.
Bütün mesele insan olma bilinci içinde dünyada bir değer olduğumuzu ve dünyaya bir değer katarak varolduğumuzu hissetmektir.

Namus savunulması gerekir.
Beşinci kol faaliyeti yürütenlerin amacı Türk Milletinin namusunu da önemsetmemektir.

Ne yazık ki bizim ülkemizde namusunu koruması gerekli olan sadece kadınlar laraka düşünülüyor.Namusa göz dikenler de gereken cezayı alsa da namusuna göz dikilenler daha fazla yara alıyor...