Hasımlı-hasımsız veraset belgesi - vakıflar aleyhine dava

Değerli Meslektaşlar;

Vakıflar idaresine karşı açılmış bir tespit davasında (müvekkilin vakıf evladı olduğunun tespiti) hasımsız bir veraset belgesi dosyaya sunuldu. Davalı idare bu belgeye ne cevap dilekçesinde itiraz etti ne ne sonra. Ancak hakim kendiliğinden "Bu veraset belgesi hasımlı olmalı bence" diye hasımlı veraset ilamını getirmem için süre verdi.

1) Vakıflara karşı açılan benzer davalarda (tespit davalarında, eda davası olanlarda değil) veraset belgeleri hasımlı olmak zorunda mıdır? Bu yönde bir içtihat var mıdır? Veya aksine içtihat var mıdır?

2) Karşı tarafın itiraz etmediği bir hususu hakim kendiliğinden dikkate alamaz ise bu ara karara itiraz mümkün müdür?

Görüşleriniz için şimdiden teşekkürler.

T.C. YARGITAY

1.Hukuk Dairesi
Esas: 2005/874
Karar: 2005/1789
Karar Tarihi: 23.02.2005


HASIMSIZ DAVA - TAPU İPTALİ TESCİL - VERASET İLAMI - GAİP KİŞİ

ÖZET : Davacının kayıt maliki murisinin yitik kişi olmadığını ileri sürüp, tek mirasçı olduğuna dair aldığı hasımsız mirasçılık belgesi ile eldeki davayı açtığı görülmektedir. Gerçekten davacının iddiasının sabit olması ve vakıf adına tescile ilişkin ilamda adı geçenin taraf olmadığının saptanması halinde, iddiaya geçerlik tanınması gerekeceği kuşkusuzdur.
Ancak, böyle bir subutun kabulü, davacının kayıt maliki davalı vakfı hasım göstermek suretiyle alacağı veraset ilamı ile mümkündür. Hal böyle olunca, davacıya kayıt malikini hasım göstererek veraset ilamı alması için önel verilmesi sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken davacının sunduğu hasımsız veraset belgesine itibar edilerek yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir.


(4721 S. K. m. 598)

Dava: Taraflar arasında görülen davada; Davacı, 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydındaki malikin mütegayyip şahıslardan olduğundan bahisle hasımsız olarak açılan davada, mahkeme kararı ile taşınmazın davalı adına tescil edildiğini, gaip olduğu iddia edilen kişinin babası olduğunu, kendisinin de yasal mirasçısı bulunduğunu ileri sürüp, davalı adına olan kaydın iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.

Davalı, mahkemece verilen tescil kararının kesinleştiğini, davacıların iadei muhakeme isteğinin de reddedildiğini belirtip, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, kayıt malikinin mütegayyip şahıslarda olmadığı, davacının kayıt malikinin yasal mirasçısı olduğu, davalı adına tesciline dair verilen kararın yasal dayanağının kalmadığı, bu kararın davacı yönünden kesin hüküm oluşturmadığı gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü:

Karar: Dava, tapu iptal ve tescil isteklerine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Dosya içeriğinden, toplanan delillerden çekişme konusu 2 parsel sayılı taşınmazın yitik kişilerden kaldığı iddiasıyla, davalı vakıf idaresi tarafından açılan dava sonunda B 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/18 Esas sayılı kesinleşen hükmü ile, davalı vakıf adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.

Davacının kayıt maliki murisinin yitik kişi olmadığını ileri sürüp, tek mirasçı olduğuna dair aldığı hasımsız mirasçılık belgesi ile eldeki davayı açtığı görülmektedir. Gerçekten davacının iddiasının sabit olması ve vakıf adına tescile ilişkin ilamda adı geçenin taraf olmadığının saptanması halinde, iddiaya geçerlik tanınması gerekeceği kuşkusuzdur.

Ancak, böyle bir subutun kabulü, davacının kayıt maliki davalı vakfı hasım göstermek suretiyle alacağı veraset ilamı ile mümkündür.

Hal böyle olunca, davacıya kayıt malikini hasım göstererek veraset ilamı alması için önel verilmesi sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken davacının sunduğu hasımsız veraset belgesine itibar edilerek yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir.

Sonuç: Davalı idarenin temyiz itirazları yerindedir.Kabulü ile, hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 23.2.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.



Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı

Alıntı: Yazan Av.Magisnus1977 Değerli Meslektaşlar; Vakıflar idaresine karşı açılmış bir tespit davasında (müvekkilin vakıf evladı olduğunun tespiti) hasımsız bir veraset belgesi dosyaya sunuldu. Davalı idare bu belgeye ne cevap dilekçesinde itiraz etti ne ne sonra. Ancak hakim kendiliğinden "Bu veraset belgesi hasımlı olmalı bence" diye hasımlı veraset ilamını getirmem için süre verdi. 1) Vakıflara karşı açılan benzer davalarda (tespit davalarında, eda davası olanlarda değil) veraset belgeleri hasımlı olmak zorunda mıdır? Bu yönde bir içtihat var mıdır? Veya aksine içtihat var mıdır? 2) Karşı tarafın itiraz etmediği bir hususu hakim kendiliğinden dikkate alamaz ise bu ara karara itiraz mümkün müdür? Görüşleriniz için şimdiden teşekkürler.

Aslında sizin açtığınız dava -sonuçlandığında hüküm kısmına bakarsanız- veraset davası niteliğindedir. Davanızın konusu müvekkilinizin o vakfı kuran kişinin nesebinden geldiğini ispat etmeye yöneliktir. Bu davalarda vakıf, vakfı kuran kişinin yerine geçmiş gibidir. Bu dava içerisinde vakıf nesepten gelmediğiniz itirazını öne sürebilir. Davanızı babalığın tespiti gibi düşünebilirsiniz.

Av.Işık tarafından gönderilmiş yargıtay kararındaki dava ise kardeşler arasındaki dava olarak düşünülebilir. Taraflar mirasçılık hakkından yararlanmak isteyen iki ayrı kişidir. Alınmış olan veraset ilamının hasımlı olmasının aranması; diğer tarafın bu yönde yapabileceği itirazların incelenmesi ve karara bağlanması amacı taşır.

Benim açtığım davada bu nitelikte bir veraset ilamı aranmamıştı ve karşı taraın da sizin davanız da olduğu gibi bu yönde itirazı yoktu. Arakarardan rücu talep etmelisiniz bu aşamada diye düşünüyorum.

Saygılarımla.

Av. Gülay Hanım bence haklı. Bu davada vakıf evlatlığı tespiti istendi, hasımsız veraset belgesi verildi, şimdi tutup hasımlı veraset belgesi almak için tekrar dava açmak ve sonra dönüp tespit davasına devam etmek usul ekonomisi içinde hatalı. Davalı vakıflar hasımsız verasete itiraz etseydi o zaman bu dava içinde de iş çözülebilirdi.

Başka görüşü olan meslektaşlarda paylaşırsa sevinirim.