Temerrüt (BK.101) hükmü Re'sen Müdahaleye Açık Bir Hüküm Müdür?

BK.101. madde: Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla mütemerrit olur.Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş(belirlenmiş vade) veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen bir ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur.

Yargıtay 11. HD. 1997/885 E. 1997/3328 K. sayılı bozma ilamındaki temerrüte ilişkin gerekçe:

Hernekadar mahkemece davanın, davacının temerrüdü nedeniyle reddine karar verilmiş ise de; davacıya gönderilen 29.9.1995 tarihli ihtarda protestolu 12.8.995 ve 12.9.995 tarihli 679.82 dolar miktarlı senetleri 3 gün içinde ödemesi için mehil verilmiş ise de, verilen bu sürenin çok kısa olması davacının bu kadar meblağı 3 gün içinde ödemesinin düşünülemeyeceği ve davanında ihtarın tebliğinden itibaren 5 gün sonunda açıldığına göre davacının temerrüde düştüğünden söz etmek iyiniyet kurallarına aykırıdır.

Not: Dava konusu olayda davacı konut kredisi kullanmıştır. 120 adet 679.82 dolarlık vadeleri belirli bono imzalamış ve bankaya teslim etmiştir. 1994 krizi ile döviz artınca ödemeleri aksamış, bankanın ihtarına rağmen ödeme yapamamıştır. Daha sonra uyarlama davası açmıştır.

Sorular:

1- BK.101. madde ile sınırları belirlenen temerrüt hali, bu maddeye göre oluşmuş ise, mahkeme yukarıda yer alan gerekçe ile bu duruma müdahale edebilir mi?

2- Mahkemenin bu konuda müdahale etmesi, hangi yasal dayanağa tabidir?

Selam ve saygılarımla..

Sayın Tikici,

Kanımca mahkeminin anılan gerekçe ile müdahalesi yerinde değildir. Zira borçlu BK 101 uyarınca temerrüde düşmüş durumdadır. Sonradan kendisine ihtar çekilerek ek bir süre tanınmış olması, temerrüt olgusunu ortadan kaldırmaz ve borcun yenilenmesi anlamı taşımaz. Yine kanımca, vade açıkca kararlaştırılmış olmasa idi, bu takdirde borçluyu temerrüde düşürmek için çekilen ihtarnamede tanınan 3 günlük sürenin makul olup olmadığı tartışılabilirdi...

Saygılar...

Senetlerin vadesi belli olup, gününde ödenmeyince protesto edilmiştir. Senet vadeleri 12.8 ve 12.9 şeklinde olup, mecbur olunmadığı halde verilen ek süre 29.9 tarihlidir. Başka bir ifade ile, ilk senedin vadesinden 50 gün ikinci senedin vadesinden yaklaşık 20 gün sonra ihtar çekilerek ek 3 günlük süre daha verilmiştir.

Bu kısa kararda anlaşılamayan husus şudur:

29.9 tarihli ek süre verilen ihtarda ödenmesi istenen senetler temerrüde düşülen 12.8. ve 12.9 vadeli senetler midir, yoksa toplamda 120 adet olan senetlerin tamamı mıdır?

Temerrüde uğrayan 12.8 ve 12.9 tarihli senetler için verilen ek 3 günlük sürenin MK.2' ye aykırı olabileceğini sanmıyorum ve kabul edemiyorum.

Eğer, bakiye senetlerin tamamı için ihtar çekilip, ödeme talebi ile 3 gün süre verilmiş ise, mutlaka MK.2 devreye girmelidir.

Temerrüt için borçlunun kusuru gerekmediği halde ve vadesi belli olan yahut verilen süre ile belirlenen vade sonunda borç ödenmediği durumda temerrüt oluşmasına rağmen, ihtar ile vadesi belirlenen ödeme tutarının verilen süre içinde ödenebilir miktarda olması da önem arz edecektir.

Olay da yargının işlemi, BK.101' e müdahale değil, BK.101' sonuçlarının MK.2 dairesinde talep edilebilir olup olmadığı noktasında anlaşılmalıdır.... ve kanımca olayda temerrüt oluşmuştur fakat temerrüt sonucu talep edilen alacağın 3 gün içinde ödenmesi mümkün olmadığından, uygun bir süre verilmesi düşünülmelidir..

Selam ve saygılarımla..