2002 Öncesi dönemden kaynaklanan katkı payı alacakları için zamanaşımı 10 yıl

2002 Öncesi dönemden kaynaklanan katkı payı alacakları için zamanaşımı 10 yıl

Merhaba

Sn.Sükran Şıpka tarafından iletilen bir Yargıtay kararını paylaşıyorum.

8.HD
2010/948 E
2010/1424

Karara göre mal ayrılığı döneminden kaynaklanan katkı payı alacağına ilişkin davada 10 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiği, mahkemece davanın açıldığı tarihte 10 yıllık zamanaşımı süresinin geçmediği dikkate alınarak işin esasıyla ilgili delillerin toplanıp sonuca göre karar verilmesi gerekirken 1 yıllık zamaaşımı geçtiği gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmasının yasa ve usule aykırı olduğu belirtilerek BOZMA kararı verilmiştir.

Kararı kısa sürede bilgisayar ortamına aktarıp yayınlayacağız.

T.C
YARGITAY
8.Hukuk Dairesi

ESAS NO :2010/948
KARAR NO :2010/1424

YARGITAY İLÂMI

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara 10. Aile Mahkemesi
TARİHİ : 18.01.2010
NUMARASI : 2009/1513-2010/31
DAVACI : A.O.
DAVALI : H.G. E.
DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı

A. O.ile H..G.E. aralarındaki katkı payı alacağı davasının
reddine dair Ankara 10.Aile Mahkemesinden verilen 18.01.2010 gün ve 15153/31 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı A.O. vekili, evlilik birliği içinde edinilerek davalı kadın adına
kaydedilen Ankara Çankaya’daki iki ev nedeniyle davalı aleyhine açtığı katkı payı alacağı davasında, mahkemece talep ettiği miktarla sınırlı olarak lehine hükmün kurulduğunu, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulduğunu açıklayarak daha önce açılıp kabul edilen miktar dışında kalan 231.137 TL katkı payı alacağının 29.11.2004 tarihinden itibaren faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, dava tarihinden itibaren 1 yıllık zamanaşımının geçtiğini, önceki asıl dava kesinleşmeden ek davanın açılamayacağını, faizin ise ancak dava tarihinden itibaren uygulanabileceğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, mal rejiminden kaynaklanan davaların bir yıllık zamanaşımı süresi içerisinde açılması gerektiği, bir yıllık sürenin taraflar arasındaki evliliğin sona erdiği 27/05/2005 tarihinde başladığı, bu davanın ise bir yıllık sürenin geçmesinden sonra 09/11/2009 tarihinde açıldığı gerekçesiyle zamanaşımı nedeni ile reddine karar verilmesi üzerine, hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar, 15.11.1990 tarihinde evlenmiş, 8.11.2004 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün kesinleşmesi üzerine 27.7.2005 tarihinde boşanmışlardır.
Dava konusu 2687 ada 15 parseldeki 5 numaralı daire 23.8.1996, 26568 ada 3 parseldeki 4 numaralı dubleks ev ise 30.12.1999 tarihinde satın alınarak davalı kadın adına tapuya tescil edilmiştir. Her iki taşınmaz da taraflar arasında mal ayrılığının geçerli olduğu dönemde edinilmiştir. Evlilik birliği içerisinde davacı tarafından satın alınıp davalı adına tescil edilen her iki taşınmaz için açılan katkı payı alacağına ilişkin önceki davada Ankara 10.Aile Mahkemesinin 2006/431 Esas,2008/1013 sayılı kararıyla Çankaya İlçesi Ayrancı Mahallesi 2687 Ada,15 Parsel üzerinde bulunan 5 nolu bağımsız bölümde davacının katkı payının 100.935 TL, Çankaya İlçesi 26568 Ada 3 Parsel üzerinde bulunan 4 nolu bağımsız bölümde de 170.202 TL olarak hesaplandığı, her bir taşınmaz için istenilen 20.000’er TL katkı payı alacağının kabul

edildiği, bu kararın davalı tarafça temyizi üzerine Yargıtay 8.Hukuk
Dairesinin 2009/286 Esas 2009/Alacağının kabul edildiği, bu kararın davalı tarafça temyizi üzerine Yargıtay 8.Hukuk Dairesinin 2009/2861 Esas 2009/4607 sayılı ilamı ile onandığı, davalı tarafın bu defa saklı tuttuğu fazlaya dair haklarını 5 nolu bağımsız bölüm için 80.925 TL, 4 nolu bağımsız bölüm için de 150.202 TL olmak üzere toplam 231.137 TL olarak katkı payı alacağı kapsamında istediği anlaşılmaktadır.
Ne sebepten doğmuş olursa olsun “her türlü alacak” kural olarak zamanaşımına tabi olup mal rejimine yönelik katkı payı alacağı için de belirli bir süre sessiz kalınırsa bu hareketsizlik o alacağın artık dava edilmesine engel oluşturur. Başka bir anlatımla
zamanaşımı söz konusu olur. 4721 sayılı TMK’nun yürürlüğe girdiği 1.1.2002 tarihinden sonra evlilik birliği içinde edinilen mallarla ilgili açılan değer atış payı ve katılma alacağına ilişkin talepler bakımından TMK’nun 178.maddesinde yazılı 1 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması doğru ise de, 1.1.2002 tarihinden önce 743 sayılı TKM’nin yürürlükte olduğu dönemde evlilik birliği içinde edinilen mallarla ilgili eşlerden birinin açtığı katkı payı alacağına ilişkin davalarda 4722 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulanma Şekli Hakkında Kanunun 1 ve10.maddeleri de dikkate alındığında 1 yıllık zamanaşımı süresi uygulanamaz. Eldeki dava, mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinilen iki parça taşınmazla ilgili katkı payı alacağına ilişkindir. Borçlar Kanunu 125.maddesindeki “bu konuda başka suretle hüküm mevcut olmadığı takdirde her dava on senelik müruru zamana tabidir” hükmündeki (her dava) sözcüklerini “bütün alacaklar” tarzında anlamak gerekir. Türk Medeni Kanununun genel nitelikli hükümler kenar başlığını taşıyan 5.maddesi uyarınca Borçlar Kanununun zamanaşımına ilişkin bölümleri uygun düştüğü ölçüde tüm özel hukuk ilişkilerinde uygulanır. Açıklanan nedenle davanın niteliği itibarıyla olayda 10 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerekir. Mahkemece boşanma kararının kesinleştiği tarihten eldeki davanın açıldığı tarihe kadar 10 yıllık zamanaşımı süresinin geçmediği dikkate alınarak işin esasıyla ilgili deliller toplanıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bir yıllık zamanaşımının geçtiği gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
Yukarıda açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı görülen hükmün HUMK’nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve 17,15 TL peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 29.03.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan Üye Üye Üye Üye
Y.Uluç S.İlday A.Demir S.Altıngöz F.Akçin

MÖ
Karşılaştırıldı

Merhaba


2002 öncesi dönemdeki edinilen mallara diğer eşin katkısı talepli açılan davalar için Yargıtay 8.HD görüş değiştirdi ve zamanaşımının 10 yıl olarak uygulanacağını belirtti.


Karar,genel olarak olumlu sayılmakla birlikte,kararın gerekçesinin bir kısmında eski hatalı bakış devam etmektedir.8 HD 2002 öncesi dönem için 10 yıllık zamanaşımını kabul ederken 2002 sonrasındaki edinilmiş mallara katılma alacağı veya katkı payı /değer atışı için TMK 178 md dayanak gösterilerek bir yıllık zamanaşımı uygulanacağını belirterek mevcut olan hatayı düzeltirken ,başka bir hatalı değerlendirme yapmıştır.


TMK 178 md evliliğin son bulmasından sonraki boşanmaya bağlı talepler için öngörülmüş zamanaşımı olup mal rejimine ilişkin bir zamanaşımı değildir.Kaldı ki bu kısımda mal rejimi konusu 178.mad sonrasında ayrıca düzenlenmiş olup, 178 md.nin sadece boşanmaya özgülendiği açıktır.


Bilindiği gibi mal rejimlerinin tasfiyesi sadece boşanma ile gündeme gelmez,evliliğin iptali,ölüm ve başka mal rejiminin seçilmesi sebepleri ile de mal rejimi tasfiyesi gerekeceğinden ,178.maddenin bu olaylarda uygulanamayacağı madde metninden dahi anlaşılabilir durumdadır.


Sonuç olarak Yargıtay 8.HD sadece 2002 öncesi katkı payı alacakları için yerinde bir karar vermiş ,2002 sonrası için hatalı görüşünü tekrar etmiştir.