çevre hukukuna dayalı tazminat davası vs. haksız fiile dayalı tazminat davası

Öncelikle merhabalar,
benim gibi yeni bir avukata ilk işinde yardımcı olabilecek siz değerli üstadlarımın fikirlerine ihtiyacım var
olayımızda müvekkilimin tarla niteliğinde bir taşınmazı mevcut ve bu taşınmazın etrafında taş ocağı beton fabrikası gibi işletmeler var. Aynı zamanda bu taşınmazın ve işletmlerin yanından bir dere akmakta söz konusu işletmeler yaptıkları faaliyetler sonucunda dere yatağını değiştirerek müvekkilimin arazisinden geçirmeye başlamış bunu sonucunda meydana gelen derenin taşması olayı ile birlikte işletmelerin atıkları tarlanın büyük bir bölümünü kullanılamayacak hale getirmiş.Bunun yanında işletmelerin atıkları dereye ve tarladaki ürünlere zarar vermiş sonucunda tarla ürün vermez hale gelmiştir.
Şimdi öncelikle buna yönelik karar veya kaynak bulabilmeme yardımcı olabilirmisiniz?
Tazminat davasını çevre hukukuna dayalı mı açmalıyım yoksa haksız fiile dayalı mı açmalıyım?
Çevre hukukunda dayalı açtığımda harç ve zamanaşımı yönünden avantajlı olabilirim diye düşünüyorum.
Olay fabrikanın kimyasal atıklarından çok dere yatağının değiştirilmesi ve dereye bırakılan beton atıklarının tarlanın ortasında kalması ve ağaçların zarar görmesine yönelik olduğu için genel manada bir çevresel kirlilik durumu söz konusu olamayabileceği için çevre hukukuna dayanmam biraz zorlama kaçabilir mi?
Yardımlarınız için teşekkürler...

T.C. YARGITAY

4.Hukuk Dairesi
Esas: 2004/5114
Karar: 2005/2290
Karar Tarihi: 08.03.2005


TAZMİNAT DAVASI - HAKSIZ EYLEM NEDENİYLE MADDİ TAZMİNAT İSTEMİ - NİTELİK KAYBINA UĞRAYAN TAŞINMAZIN SÜRÜM DEĞERİ KARŞILIĞININ ÖDETİLMESİ İSTEMİ - ZARARLI SONUCUN DAVA TARİHİNDE DEVAM EDİYOR OLMASI - ZAMANAŞIMINDAN SÖZ EDİLEMEMESİ

ÖZET: Davalının faaliyetleri nedeniyle düşen taş ve kaya kütlelerinin dava tarihinde ve halen davacı taşınmazında bulunduğu; bu nedenle tarımsal çalışma yapılamadığı ve taşınmazın tamamen tahrip olarak tarla niteliğini yitirdiği anlaşılmaktadır. Diğer yandan, davacının istemi nitelik kaybına uğrayan taşınmazın sürüm değeri karşılığının ödetilmesine ilişkindir. Şu durumda, süre gelen zarar söz konusudur ve buna bağlı olarak da zararlı sonuç dava tarihinde devam etmektedir. Bu nedenle zamanaşımından da söz edilemez. Mahkemece yapılacak iş, davanın esası hakkında bir karar vermekten ibarettir.


(818 S. K. m. 41, 60/1)

Dava: Davacı B. Aydemir vekili Avukat E. Duman tarafından, davalı L. İnş. ve Madencilik Ltd. Şti. aleyhine 11.12.2002 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davanın reddine dair verilen 30.10.2003 günlü kararın Yargıtay’da duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 8.3.2005 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı adına gelen olmadı, karşı taraftan davalı şirket vekili Avukat Ş. Buldu geldi. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanın sözlü açıklaması dinlendikten sonra tarafa duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü:

Karar: Dava, haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz olunmuştur.

Davacı, davalının taş çıkarma çalışmaları sırasında kullanılan dinamit nedeniyle kopan büyük kaya kütlelerinin tapulu taşınmazı üzerine düştüğünü ve taşınmazının kullanılamaz hale geldiğini ileri sürerek maddi tazminat isteminde bulunmuştur.

Mahkemece, zararın belirlenmesine yönelik delil tespiti isteminin 5.6.2000 tarihinde yapıldığı; davacının davalı aleyhine de tespit istemekle zararı ve failini bu tarihte öğrendiği, eldeki davanın ise 11.12.2002 gününde açıldığı; BK.m.60/1'de ön görülen bir yıllık zamanaşımı süresinin dolmuş olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Gerek dosya içeriğinden ve gerekse de mahkemenin 2003/17-25 sayılı dosyası kapsamından: Davalının faaliyetleri nedeniyle düşen taş ve kaya kütlelerinin dava tarihinde ve halen davacı taşınmazında bulunduğu; bu nedenle tarımsal çalışma yapılamadığı ve taşınmazın tamamen tahrip olarak tarla niteliğini yitirdiği anlaşılmaktadır. Diğer yandan, davacının istemi nitelik kaybına uğrayan taşınmazın sürüm değeri karşılığının ödetilmesine ilişkindir. Şu durumda, süre gelen zarar söz konusudur ve buna bağlı olarak da zararlı sonuç (hukuka aykırılık) dava tarihinde devam etmektedir. Bu nedenle zamanaşımından da söz edilemez. Mahkemece yapılacak iş, davanın esası hakkında bir karar vermekten ibarettir. Yasanın uygulanmasına ilişkin yanılgı, bozmayı gerektirmiştir. (HUMK. m. 428/b.1) .

Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 08.03.2005 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

Yerel mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu görüşünde olduğumdan kararın onanması gerektiği görüşündeyim. (¤¤)



Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı