Emsal karar arıyorum

Merhaba,

Yargıtay 13 HD 2012/11979 Esas 2012/1422 Karar ve
1997/7580 Esas 1997/10870 Karar sayılı ilamlarını arıyorum.

Şimdiden teşekkürler, iyi çalışmalar

T.C YARGITAY
13.Hukuk Dairesi
Esas: 1997 / 7580
Karar: 1997 / 10870
Karar Tarihi: 26.12.1997

TAZMİNAT DAVASI - SATIM TARİHİ İTİBARİYLE GERÇEK AYIPSIZ SÜRÜM BEDELİNİN VE AYIPLI HALDEKİ SÜRÜM DEĞERLERİNİN ORANIYLA SATIM BEDELİ ÜZERİNDEN TAŞITIN AYIPLI BEDELİNİN TESPİT EDİLMESİ GEREĞİ

ÖZET: Bilirkişiler öncelikle satım tarihi itibariyle davaya konu aracın, tarafların kararlaştırdıkları satım bedeli gözetilmeksizin gerçek ayıpsız sürüm değeri ile saptanan ayıplı haldeki sürüm değerini ayrı ayrı saptamalı, bu iki değerin birbirine bölünmesi suretiyle elde edilecek oranı, bu defa taraflarca kararlaştırılan satım bedeline uygulamalı, böylece satış bedelinden indirilmesi gereken miktarı tespit etmelidirler. Tespit edilen bu miktar hüküm altına alınmalıdır.
(818 S. K. m. 194, 196, 197, 198)

Dava: Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün taraflar avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacı C. davalı M. N. hakkında Ankara Onikinci Asliye Hukuk Mahkemesi 1994/815 esasında kayıtlı dava dosyasında açtığı davada; davacı mülkiyeti davalıya ait olan 06 ... 20 plakalı 1991 model BMW 520'i marka hususi otomobili 28.7.1994 tarihli protokol sonrası 8.8.1994 tarihinde yapılan noter devir senedi ile otoyu satın ve teslim aldığını, otoyu teslim alır almaz teknik kontrollerini yetkili servise yaptırdığını, 10.8.1994 tarihinde yapılna teknik inceleme sonucu "Elektrik tesisatı. Airbag tesisatının kurcalandığı, dijital gösterge kilomteresinin sıfırlandığı" saptandığını, aracın gerçek kilometresinin 100.000 km.nin çok üzerinde bulunduğu eski kayıtlarla belirlendiğini, davalının mevcut durumu bildiği aynı yetkili serviste yaptırılmış olduğu daha önceki teknik incelemeden belli olduğunu, bu durumun Ankara Onuncu Noterliği'nde keşide ettiği 1.9.1994 tarihli ihtarname ile davalıya bildirdiğini, satış bedeli olarak davalıya 48.000 Alman Markı ödediğini, gerçek kilometresinin yüksekliği nedeniyle aracın bugünkü değerinin 40.000 Alman Markı olduğunu, bu hileli satış sebebiyle 8.000 Alman Markı kayba uğradığını, kilometrenin sıfırlanması nedeniylearızalanan ve tamamen değişmesi gereken "Airbag ünitesi" bedelinin 100.000.000 TL. olduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak üzere aracın piyasa değer farkına mahsuben şimdilik 1000 Alman Markı'nın, kilometrenin düşürülmesi sırasında bozulan Airbag ünitesinin bedeline mahsuben şimdilik 50.000.000 Tl.'nın ve davalı adına ödemek zorunda kalınan 25.222.000 TL. ek taşıt alım vergi ve cezasının davalıya ödettirilmesine karar verilmesini istemiştir.

Davacı C. davalı M. N. hakkında ankara Onyedinci Asliye Hukuk Mahkemesi'nde 1996/618 esas kayıtlı dosyasında açtığı davada, 1994/815 sayılı davada fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuğundan bakiye talepleri için bu ek davayı açtığını öne sürerek aracın piyasa değer farkı için 7000 Alman Markı, Airbag ünitesinin onarım bedeli için15.059.500 TL.'nin davalıya ödettirilmesine karar verilmesini istemiş, bu dava dosyası ilk açılan dava dosyasıyla birleştirilmiş, yargılama birleşen dosya üzerinden yürütülmüştür.

Davalı, davacının 28.7.1994 tarihli protokol sonrası aracı teslim aldığını, sonradan bu ayıpları öğrendiğini, noter satışı yapılmadan evvel bu ayıpları bilerek satın aldığını, bu şekilde davacının dava açmasının kötüniyetli olduğunu savunmuş aracın değer kaybı ve "Airbag ünitesinin onarım bedelini isteyemeyeceğine bunlara ilişkin taleplerin reddine karar verilmesini dilemiş, 25.222.000 TL. ek taşıt alım vergi ve cezasının kendisine ait olduğunu buna ilişkin davayı kabul ettiğini bildirmiştir.

Mahkemece; asıl davanın kabulü ile 1000 Alman Markı ile 75.222.000 TL.nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, birleşen 17. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/618 esas sayılı davasının kısmen kabulü ile 2000 Alman markının ve 15.059.500 TL.nın davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin bölümün reddine karar verilmiştir.

Hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Aracın değer kaybı yönünden hükme esas alınan 22 Kasım 1996 tarihli Bilirkişi Kurulu Raporunda, satıma konu aracın dijital kilometresinin daha az bir kilometreden indirilmiş olabileceği esasından hareketle kıymet düşüşü buna göre belirlenmiştir. Oysa satıştan önce davalı tarafından yetkili servise 18.7.1994 tarihinde araç götürülmüş, yetkili servisin iş emrinde 5.4.1993 tarihinde 93727 km.'de bakımının yapılıp kilometresinin düşürüldüğü, 18.7.1994 tarihli iş emrinde ise km.'sinin 24039 km.'de olduğu belirtilmiştir. Bu hal aracın 100000 km.'den sonra dijital kilometre saatinin kendiliğinden sıfırlandığını göstermektedir. İkinci Bilirkişi Kurulu Raporu da bu durumu doğrulamaktadır. Hal Böyle olunca, artık son olarak alınan 22 Kasım 1996 tarihli bilirkişi kurulu itibar edilemez. Ne var ki değer tespitine yönelik olarak İkinci Bilirkişi Kurulu Raporu da yeterli değildir. Ayıp nedeni ile bedelden indirim miktarının tespitinde öğretide ve Yargıtay kararlarında kabul edilen orantılı metodundan yararlanılması gerekir. Bu metoda göre satım tarihi itibarı ile aracın ve ayıplı değeri arasındaki orantı kararlaştırılan semere uygulanır.

Değişik bir anlatımla, bilirkişiler öncelikle satım tarihi itibariyle davaya konu aracın, tarafların kararlaştırdıkları satım bedeli gözetilmeksizin gerçek ayıpsız sürüm değeri ile saptanan ayıplı haldeki sürüm değerini ayrı ayrı saptamalı, bu iki değerin birbirine bölünmesi suretiyle elde edilecek oranı, bu defa taraflarca kararlaştırılan satım bedeline uygulamalı, böylece satış bedelinden indirilmesi gereken miktarı tespit etmelidirler.

Şu duruma göre formül;

Ayıpsız değer Kararlaştırılan semen
-------------------- = --------------------------
Ayıplı değer Ödenecek semen

Ödenecek semen Kararlaştırılan Seman x Ayıplı Değer
= ------------------------------------------
Ayıpsız Değer

Bu formüle göre hesap yapılarak hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usule ve kanuna aykırıdır. Bozma nedenidir.

Sonuç: Birinci bent gereğince davalının tüm, davacının diğer temyiz itirazlarının reddine, temyiz olunan kararın 2. bentte açıklanan nedenle davacı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 6.000.000 lira duruşma avukatlık parasının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, 26.12.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.