Yazılım Bakım Sözleşmesi ve kapsamı...

UYAP'ın gündeme gelmesi ile birlikte bir çoğumuzun başını ağrıtan bir durumu gündeme getirmek istiyorum. Hukuk Yazılımlarının satıcıları programlarını satana kadar binbir yola başvurmakta, bir kere sattıktan sonra ise nasıl olur da alıcıdan her vesile ile daha fazla para alabiliriz düşüncesine kapılmaktadır. Çok kere de bu tür talepler düşük miktarlardaki paralar olduğu için ödeyip geçmekteyiz.
Lakin bir yazılım firmasının yaptığı hayli kanıma dokundu.
Olayı sunuyorum:
-----
Avukat A, Z yazılım firması tarafından çıkartılan İCRA TAKİP PROGRAMININ (İTP) lisanslı kullanıcısıdır.
Programın kullanıldığı alanda meydana gelen mevzuat değişiklikleri vb. hususların İTP muhtevasına dahil edilmesinin gerekmesi bu yazılımın sürekli olarak güncellenmesini gerektirmektedir. Avukat A, Z şirketi ile her yıl BAKIM SÖZLEŞMESİ adı altında sözleşme yapmakta, ücretini de ödemektedir. Aynı amaçla 2006 yılında da BAKIM SÖZLEŞMESİ yapılmış ve ücreti de ödenmiştir.
Ulusal Yargı Ağı Projesinin (UYAP) gündeme gelmesi ile İTPnın da UYAP'a uyumlu hale getirilmesi gündeme gelmiştir. Ancak Z yazılım şirketi yıllık bakım sözleşmesini yapmış ve parasını da almış olmasına rağmen İcra Takip Programının UYAP'a uyumlu hale getirilmesi için ayrıca ücret talep etmektedir.
--
1)Kullanılan yazılımın Uyap'a uyumunun sağlanması bakım sözleşmesi (ürünün güncellenmesi) kapsamında kalır mı, kalmaz mı?
2)UYAP'a uyumluluğun sağlanması hizmeti için ek ücret talebi hukuka uygun mudur?
3)Avukat A 1998 yılından bu yana aynı İTP'nı kullanmaktadır. Ancak, Z yazılım firmasının ek ücret almadan programı UYAP'a uyumlu hale getirmeyi reddetmesi nedeni ile programı kullanamamaktadır. Bundan doğan zararların tazmini istenebilir mi?
4)Z yazılım firmasının hukuki sorumluluğu yanında cezai açıdan da kovuşturulmasının sağlanması için idari yol var mı?

Saygılarımla...

Sayın ibreti,

Sormuş olduğunuz soruların yanıtını verebilmek için yazılım bakım aktinin içeriğinin bilinmesi gerekmektedir. Yine de varsayımlara dayanarak cevaplamaya çalışalım.
1-2. Burada "güncelleme" den kastın ne olduğu önemlidir. Güncelleme programı salt "yeni mevzuat ve yargı kararlarıyla" donatma ise eksta ücret istenebilmesi makuldur.Zira programın UYAP'a uyumlu haşe getirilmesi kod değişikliğini ve "eser" de esasi değişikliği ifade edecektir.Eğer güncellemeden kasıt progrmaın değişen şartlara uyumlu hale getirilerek yeni şartlarda çalışmasının herhalde sağlanması olarak yorumlanabilirse ekstra ücret istenmesi sözleşmeye aykırılık teşkil edecektir.Burada önemli olan "güncelleme" ibaresi ve bakım sözleşmesi hükümlerinin yorumudur.
3. Yukarıdaki sorunun cevabına göre bu soruya yanıt vermek gerekecektir.Burada düşünülmesi gereken diğer bir husus olayın "tüketici hukuku" boyutudur. Kendi mesleki çalışması için sağlayıcıdan ticari olmayan amaç için hizmet/mal alan avukat arkadaşımız olayda tüketici konumundadır.Tüketicilerle satıcılar arasında akdedilen sözleşmelerin tüketiciler lehine yorumlanması, ayrıca bahsigeçen sözleşmelerdeki "haksız şart"ların da batıl sayılması gerekmektedir. Bu haksız şartlara örnek olarak , satıcının kendi üzerine düşen edimlerini salt kendi belirleyeceği şartlarda ifa edeceği ama karşı taraftan herhalde edimlerini ifa etmesini isteyebileceği şartını, Satıcını sözleşme şartlarını tek taraflı olarak ve sözleşmede belirlenmiş olan önemli sebeplerden biri olmaksızın değiştirebileceğine ilişkin şartları örnek gösterebilriz.
Bu itibarla, burada program şirketinin sözleşmeyei UYAP'a güncelemesi için fazladan ücret istemesi haksız şart olarak düşünülebilir.
4. Tüketici Yasası'na göre haksız şart halinde satıcıya idari para cezası verilebilmektedir.Bunun haricinde olayın hukuki ihtilafı aşar nitelikte cezai bir boyutu olduğunu düşünmüyorum.