Zamanaşımına uğramış bonoda icranın geri bırakılması kararı?

Sevgili meslektaşlarım,
THS'de içindeki forumlarda da araştırmalarım oldu ancak bir husus da karar veremedim.
2007 yılında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapılmış.2008 de dosya düşmüştür.
Biz dosyayı 7.11.2013 de yeniledik ve borçlu icranın geri bırakılması için İcra Mahkemesi'ne başvurdu.
5.000TL'lik borç reeskont avans faizi ile birlikte 15.000TL oldu.
İcra Mahkemesi muhtemelen zamanaşımı nediyle icranın geri bırakılması kararı verecektir.
3 yıllık+1 yıllık zamanaşımı süreleri geçti.
Bu aşamada biz icranın geri bırakılması kararından sonra temel borç ilşkisine dayanarak itirazın iptali davası açabilir miyiz?
Yoksa bağımsız olarak alacak davası mı açmalıyız?
Genel haciz yolu ile takip yapmak istesek senetlerin aslını zamanaşımına uğramış eski dosyadan istemeli miyiz ve bu dosyayı kapatmalı mıyız?Bu takipte gelecek itiraza inkar tazminatıyla birlikte temel borç ilişkisini esas alarak ve tanık göstererek itirazın iptali davası açarak mı devam etmeliyiz?

temel borç ilişkisine dayalı olarak alacak davası açacaksınız.

YARGITAY 19.HUKUK DAİRESİ
Tarih: 2.6.2006 Esas: 2006/835 Karar: 2006/5930

Zamanaşımına Uğramış Olan Bono, Temel İlişkiye Dayanılan Alacak Davasında Yazılı Delil Başlangıcı Olup Alacak Her Türlü Delille Kanıtlanabilir


Özet:İtirazın iptali talebinde bulunan davacı, takip dayanağı bononun hayvan alım satımı nedeniyle düzenlendiğini iddia etmiştir. Bu durumda temel ilişkiye dayanıldığının kabulü gerekir. Zamanaşımına uğramış bono, temel ilişkiye dayanılan alacak davalarında yazılı delil başlangıcıdır. Yazılı delil başlangıcının bulunması halinde ise alacak her türlü delil ile ispat edilebilir. Davacıya alacağını her türlü delille ispat konusunda olanak sağlanıp sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi hatalıdır.


- 1086 sayılı HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU m.292
- 2004 sayılı İCRA İFLAS KANUNU m.67
- 6762 sayılı TÜRK TİCARET KANUNU m.661

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Karar
Davacı vekili, müvekkilinin davalıdan olan alacağı nedeniyle 06.01.2000 vade tarihli 14.000.000.000.-TL bedelli bonoya dayalı olarak icra takibi yaptığını, davalının haksız itirazı nedeniyle takibin durduğunu ileri sürerek itirazın iptaline, % 40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, TTK`nun 661/1. maddesine göre bonoyu düzenleyene karşı açılacak bütün davaların vade tarihinden itibaren üç yıl geçmekle zamanaşımına uğrayacağını, dava konusu bononun vade tarihinin 06.01.2000 olduğunu, 3 yıllık süre geçtikten sonra icra takibi yapıldığını ileri sürerek davanın reddini savunmuş, % 40 tazminat talep etmiştir.
Mahkemece bononun zamanaşımına uğradığı, ancak yazılı delil başlangıcı olabileceği, davacının ise dava dilekçesinde temel ilişkiye dayanmadığı gerekçesiyle davanın reddine, % 40 tazminatın davacıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava konusu senette davalı keşideci, davacı lehtar durumundadır. Davacı 22.06.2005 tarihli dilekçesinde senedin hayvan alım satımı nedeniyle düzenlendiğini bildirmiş ve böylece temel ilişkiye dayanmıştır.Bu durumda zamanaşımına uğradığı mahkemenin de kabulünde olan bononun yazılı delil başlangıcı niteliğinde olduğu gözetilerek davacıya alacağını her türlü delille kanıtlama olanağı sağlanıp deliller toplandıktan sonra hep birlikte değerlendirilerek uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçelerle davanın reddinde isabet görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 02.06.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi

E:2010/1655
K:2010/5088
T:25.03.2010

ZAMANAŞIMINA UĞRAYAN BONO
YAZILI DELİL BAŞLANGICI
ALACAKLININ HAKLARI

Özet
Ticaret Kanunu hükümlerine göre zamanaşımına uğramış bir bonoda yazılı olan alacak, temel ilişkiye dayanılarak genel hükümlere göre istenebilir.
Ticaret Kununu yönünden zamanaşımına uğramış bir bono yazılı delil başlangıcı niteliğindedir. O halde; temel ilişkiye dayanılarak açılan alacak davasında borç sebebinin kanıtlanması için tanık dinletilebilir.

Dava dilekçesinde 1.575,00 TL. asıl alacak ve 7.202,45 TL. faiz için itirazın iptali, inkar tazminatının masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir
YARGITAY KARARI
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili; davalı borçlunun müvekkiline olan borcundan dolayı icra takibi başlatıldığı; borçlunun itirazında takibe konu senetteki imzasının reddetmediğini, borcunu ödediğine dair herhangi bir delil veya belge ibraz etmediğini; zamanaşımı itirazının yerinde olmadığını, bu sebeple itirazın iptalini, davalının %40’tan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir
Davalı vekili; senedin ihtiva ettiği borcun kendisine ait olmadığı gibi, TTK’nın 661. maddesi gereğince davanın reddine karar verilmesini beyan etmiştir
Mahkemece, senedin 30.04.1999 vadeli olup; üzerinden 3 yıldan fazla sürenin geçtiği böylelikle zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir
Türk Ticaret Kanunu'nun 661. maddesi uyarınca zamanaşımına uğramış bir bonoda yazılı alacak, genel hükümlere göre ve temel ilişkiye dayanılmak suretiyle talep edilebilir. O ilişkiden doğan bir alacağın bulunduğu ve alacak miktarını kanıtlama yükümlülüğü de davacı tarafa aittir. Hukuk Genel Kurulunun 04.04.2007 gün ve 2007/13-153 Esas, 2007/183 ve 2008/3-159- 2008/158 sayılı Kararında da benimsendiği gibi "Zamanaşımına uğrayan ve imzası inkar edilmeyen bono, temel borç ilişkisi bakımından yazılı delil başlangıcı niteliğindedir."
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 292. maddesine göre, senetle ispatı gereken bir konuda yazılı delil başlangıcı mevcut ise, tanık dinlenmesi mümkündür.
Görülmekte olan davada, davacı zamanaşımına uğrayan bonoya dayalı olarak davalı hakkında genel haciz yoluyla icra takibi yapmış, ancak davalının itirazı üzerine takip durmuştur. İtirazın iptaline dair bu dava dilekçesinde temel ilişkiden bahsetmemiş ise de ıslah dilekçesi vererek araç satışı karşılığı bu senedin alındığını, bildirerek temel ilişki konusunda tanıkların dinlenmesi talebinde bulunmuştur.
Bu durumda takip dayanağı zamanaşımına uğramış bono, temel ilişki yönünden yazılı delil başlangıcı niteliğinde olup, davacı tarafın buna dayalı olarak tanık dinletme hakkı bulunmaktadır. O nedenle genel hükümlere göre davacı tanığı dinlenerek sonucuna göre karar vermek gerekirken, yanılgılı gerekçe ile davanın reddi doğru görülmemiştir,
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazlar ı bu nedenle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 25.03.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Sormak istediğim İcra Mahkemesi'nin zamanaşımı nedeniyle icranın geri bırakılması kararına karşı icra inkar tazminatı talep ederek itirazın iptali davası mı açmalıyım?
Tazminat talep etmeden bağımsız bir alacak davası mı açmalıyım?

Alacaklı ciranta mıdır? Yoksa Lehtar mı?

Alıntı: Yazan varolengin Sormak istediğim İcra Mahkemesi'nin zamanaşımı nedeniyle icranın geri bırakılması kararına karşı icra inkar tazminatı talep ederek itirazın iptali davası mı açmalıyım? Tazminat talep etmeden bağımsız bir alacak davası mı açmalıyım?

Ortada bir itiraz yok ki iptalini isteyesiniz. Sayın kilit27'nin belirttiği ve Sayın YILDIZ HUKUK'un içtihatlarla desteklediği yanıta göre, temel ilişkiye dayanan alacak davası açabilirsiniz.

Alacaklı lehtar,bonoda icra dosyasında.Zamanaşımına uğramış olan takipte yaptığımız harç,faiz ve masrafları alacak davasında isteyebilir miyiz?

Alıntı: Yazan varolengin Alacaklı lehtar,bonoda icra dosyasında.Zamanaşımına uğramış olan takipte yaptığımız harç,faiz ve masrafları alacak davasında isteyebilir miyiz?

Sorularınızın cevapları bu içtihatta mevcuttur. İyi çalışmalar

YARGITAY
19. HUKUK DAİRESİ

Tarih : 05.07.2012
Esas No : 2012/7012
Karar No : 2012/11237


1086 - HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU ( HUMK ) 292

ÖZET : DAVACI VEKİLİ, DAVALILARIN MURİSİ H. K.'İN 01.10.2001 VADE TARİHLİ 6.000. TL DEĞERİNDE BİR ADET BONO İLE MÜVEKKİLİNE BORÇLU OLDUĞUNU, SÖZ KONUSU BONOYA İLİŞKİN BAŞLATILAN TAKİBİN DAVALILARIN AÇTIĞI DAVA SONUCUNDA İPTAL EDİLDİĞİNİ, HER NE KADAR TAKİBE DAYANAK SENET KAMBİYO VASFINI ZAMAN AŞIMI NEDENİ İLE YİTİRMİŞ İSE DE GENEL ALACAK ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN 10 YIL OLDUĞUNU VE MÜVEKKİLİNİN ALACAK HAKKININ DEVAM ETTİĞİNİ BELİRTEREK BONO BEDELİNİN FAİZİYLE BİRLİKTE DAVALILARDAN TAHSİLİNE KARAR VERİLMESİNİ TALEP VE DAVA ETMİŞTİR. DAVALILAR VEKİLİ, DAVAYA KONU BONONUN KAMBİYO VASFINI YİTİRDİĞİNİ VE ZAMANAŞIMI SÜRESİNDEN SONRA DAVA AÇILDIĞINI BELİRTEREK DAVANIN REDDİNİ İSTEMİŞTİR. ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ BONO YAZILI DELİL BAŞLANGICI NİTELİĞİNDE BİR BELGEDİR. DAVACININ , DAVALILARIN MİRAS BIRAKANI H. K. İLE ARALARINDA TEMEL İLİŞKİ OLDUĞUNU HER TÜRLÜ DELİLLE İSPATLAMASI MÜMKÜNDÜR. DİNLENEN DAVACI TANIĞI , DAVACI İLE DAVALILARIN MURİSİ ARASINDAKİ TEMEL İLİŞKİ VE ZAMAN AŞIMINA UĞRAMIŞ BONONUN VERİLİŞ NEDENİ KONUSUNDA SOMUT BİLGİLERE DAYALI BEYANDA BULUNMAMIŞ OLUP BU NEDENLE YALNIZCA TANIK BEYANINA İTİBAR EDİLEREK DAVANIN KABULÜNE KARAR VERİLMESİ YERİNDE GÖRÜLMEMİŞTİR. MAHKEMECE VARSA DAVACININ BAŞKACA DELİLLERİ SORULARAK TOPLANACAK TÜM DELİLLER BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLİP SONUCUNA GÖRE BİR KARAR VERİLMESİ GEREKİRKEN YAZILI ŞEKİLDE HÜKÜM KURULMASI DOĞRU GÖRÜLMEMİŞTİR.

DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, davalıların murisi H. K.'in 01.10.2001 vade tarihli 6.000. TL değerinde bir adet bono ile müvekkiline borçlu olduğunu, söz konusu bonoya ilişkin başlatılan takibin davalıların açtığı dava sonucunda iptal edildiğini, her ne kadar takibe dayanak senet kambiyo vasfını zaman aşımı nedeni ile yitirmiş ise de genel alacak zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğunu ve müvekkilinin alacak hakkının devam ettiğini belirterek bono bedelinin faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekili, davaya konu bononun kambiyo vasfını yitirdiğini ve zamanaşımı süresinden sonra dava açıldığını belirterek davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, cevap ve toplanan deliller doğrultusunda takibe konu edilen bononun zamanaşımına uğraması dolayısıyla takibin iptal edildiği, bononun kambiyo vasfını kaybettiğini, SENET YAZILI DELİL BAŞLANGICI HÜKMÜNDE OLDUĞUNDAN TANIK DİNLENEBİLECEĞİ, dinlenen tanık S. E.'ün davalıların murisleri olan H. K.'in davacıya borcu olduğunu ve bu borcu ödeyeceğini beyan ettiği, böylece davacının alacağının kanıtlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekilince temyiz edilmiştir.

Zamanaşımına uğramış bono yazılı delil başlangıcı niteliğinde bir belgedir. Davacının , davalıların miras bırakanı H. K. ile aralarında temel ilişki olduğunu her türlü delille ispatlaması mümkündür. Dinlenen davacı tanığı , davacı ile davalıların murisi arasındaki temel ilişki ve zaman aşımına uğramış bononun veriliş nedeni konusunda somut bilgilere dayalı beyanda bulunmamış olup bu nedenle yalnızca tanık beyanına itibar edilerek davanın kabulüne karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Mahkemece varsa davacının başkaca delilleri sorularak toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 05.07.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.