Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

alt yüklenicinin mücbir sebebi

Yanıt
Old 24-04-2007, 09:06   #1
korayoz

 
Varsayılan alt yüklenicinin mücbir sebebi

Bir eser sözleşmesinde yüklenici BK 356/2 gereğince işin mahiyeti başkası tarafından yapılmaya elverişli olduğu için yüklendiği işin tamamen yapılmasını bağımsız bir alt yükleniciye devrederse ve bu alt yüklenici edimini mücbir sebeblerle yerine getiremesse asıl yüklenicide işi mücbir sebeblerle yerine getirememişmi olur. Yani iş sahibine karşı asıl yüklenicinin sorumluluğu olur mu alt yüklenicinin işi mücbir sebeplerle yerine getirememesi kendisinindemi işi mücbir sebeblerle yerine getiremediği anlamına gelir.
Old 24-04-2007, 12:18   #2
Av.Selim Balku

 
Varsayılan

Kural olarak asıl yüklenici, iş sahibinden aldığı işi başka bir yükleniciye devredemez, ancak işin mahiyeti gereği o işin başka bir yüklenici tarafından yapılması ile asıl yüklenici tarafından yapılması arasında bir fark yoksa alt yükleniciye iş devredilebilir, ancak taraflar arasında söz konusu iş başka yüklenicilere devredilemez hükmü varsa; iş başka yükleniciye devredilemez.

Meselinizde taraflar arasında kurulan sözleşme ile ilgili bir içerik bulunmamaktadır. Söz gelimi iş sahibi ile asıl yüklenici arasında kurulan istisna akdinde işin bir bölümü alt işverene verileceğinden ve bu alt yüklenici ile iş sahibi arasında sorumluluk hukuku kurulacağına delalettir.

Ancak kural olarak istisna akdinin tarafları iş sahibi ile yüklenicidir, iş sahibi ile alt yüklenici arasında bir istisna akdi yoktur, dolayısıyla tarafların birbirine ifa borçlarıda yoktur, mamafih üçüncüü kişinin yararına sözleşme hükümleri hariç...

Alt yüklenici ile asıl yüklenici arasında yeni bir istisna akdi kurulmuştur, alt yüklenici mücbire ilişkin hususları asıl yükleniciye karşı ileri sürebilir...

Asıl yüklencini ile alt yüklenici arasında kurulan ilişki istisna akdi değilde hizmet sözleşmesi niteliğinde olmuş olsaydı; alt yükleniciyi, asıl yüklenicinin ifa yardımcısı olarak kabulü durumunda mücbir sebebi ileri sürülebilirdi, ancak ifa yardımcısı olma sıfatının şartı, hizmet sözleşmesi olmadığını bazı durumlarda istisna sözleşmeleriyle de ifa yardımcısı olma vaziyeti olduğunu belirtirim.

Geriye bakıp kendi yazımı okuduğum vakit anladım ki cevabımda bir bütünlük, bir eminlik mevcut değil ancak sebebi benim, konuya hakimiyetsizliğim, sizin de sorunuzun muhteviyat eksikliğidir...
Old 24-04-2007, 13:26   #3
ISIL YILMAZ

 
Varsayılan

Alıntı:
işin mahiyeti başkası tarafından yapılmaya elverişli olduğu için


Bu varsayımla, işin tamamını başka bir yükleniciye devredildiğini düşünerek ( iş yasası m.2'yi de tamamen dışarıda bırakarak) sorunuza yanıt vermek isterim.

Uygulamada, anahtar teslim işlerde bu tür devirler yapılmaktadır. Devir sırasında alt-yüklenici ile imzalanan taşeronluk ( alt-yüklenicilik) sözleşmesine mühendislerin sevdiği tabirle back-to-back maddeler koyulmaktadır ( Yani, asıl işveren ve yüklenici arasındaki sözleşme maddeleri aynen yüklenici - alt-yüklenici arasındaki sözleşmeye aktarılmakta veya atıf yapılmaktadır.) Bu durumda, genellikle yüklenici - alt-yüklenici arasındaki sözleşmede yer alan mücbir sebepler yüklenici-işveren arasındaki sözleşmede yer alanlarla aynı olmaktadır. dolayısıyla, sözleşmesel anlamda mücbir sebep yüklenici tarafından işverene karşı ileri sürülebilmektedir.

Aksi bir senaryoda ise, yüklenicinin hukuki sorumluluğunun tamamen değişmesi mümkündür. Bildiğiniz gibi, sözleşmelerde ( özellikle taşeronluk sözleşmelerinde ) artık ( fidic'in de etkisiyle ) mücbir sebepler tanımlanmaktadır. Yüklenici ile işveren arasında tabii afetler mücbir sebepten sayılmaz, diye bir anlaşma var ise, ancak yüklenici - alt - yüklenici arasındaki sözleşmede aksi bir mutabakata varılmış ise, tabii afet durumunda alt-yüklenici yüklenciye karşı mücbir sebebi ileri sürebilir. Yüklenici ise, işverene karşı bu sebebi ileri süremeyecektir.

Sözleşmesel ilişkinin ve tanımların ne şekilde olduğu önemlidir.

Saygılar.
Old 24-04-2007, 14:04   #4
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Alıntı:
alt yüklenicinin işi mücbir sebeplerle yerine getirememesi, asıl yüklenicinin de işi mücbir sebeblerle yerine getiremediği anlamına gelir mi?


Sayın Işıl Yılmaz'ın görüşüne katılıyorum:

Asıl yüklenici ile iş sahibi arasındaki istisna sözleşmesinin mücbir sebeble ilgili hükümleri sorunuzun doğru yanıtını verecektir.

Saygılarımla
Old 24-04-2007, 14:33   #5
korayoz

 
Varsayılan

aralarındaki sözleşmede mücbir sebeble ilgili bir hüküm olmasa bile genel bir mücbir sebep örneğin ithalatın yasaklanması gibi bir durumun gerçekleşmesi halinde alt yüklenici edimlerini yerine getiremesse asıl yüklenicinin iş sahibine karşı sorumluluğu olur mu ?
Old 24-04-2007, 14:58   #6
ISIL YILMAZ

 
Varsayılan

Sn.korayoz,

İzin verirseniz size ben de bir soru sormak istiyorum. Son mesajınızın üzerindeki açıklamaları okudunuz. Buna göre,

Alıntı:

aralarındaki sözleşmede mücbir sebeble ilgili bir hüküm olmasa bile genel bir mücbir sebep örneğin ithalatın yasaklanması gibi bir durumun gerçekleşmesi halinde alt yüklenici edimlerini yerine getiremesse asıl yüklenicinin iş sahibine karşı sorumluluğu olur mu ?

Bu soruya sizin cevabınızı duymak istiyorum ki, verilen cevaplarda neyin sizi tatmin etmediğini anlayayım. Buna göre de yanıtları gerekirse genişletelim.

Saygılar.
Old 24-04-2007, 16:00   #7
korayoz

 
Varsayılan

anlatmak istediğim yüklenici alt yükleniciye işi devretti ve alt yüklenici örneğin ithalat yasakları sebebiyle yapılacak iş için gerekli bir makinayı getirtemedi ve asıl yükleniciyle aralarındaki sözleşme mücbir sebeblerle sona erdi.İş sahibi bu durumda asıl yükleniciye başvurdu ve edimlerin yerine getirilmemesi sebebiyle zararını istedi.Bu durumda asıl yüklenici sorumlumudur yoksa alt yüklenicinin edimlerini mücbir sebeblerle yerine getirememesi nedeniyle kendiside edimlerini mücbir sebeblerle yerine getirememişmi olur.İş sahibi ile asıl yüklenici arasındaki sözleşmedede mücbir sebeblerle ilgili bir hüküm yer almıyor.
Old 24-04-2007, 16:38   #8
ISIL YILMAZ

 
Varsayılan

KANUN NO: 818

BORÇLAR KANUNU

Kabul Tarihi: 22 Nisan 1926

Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 8 Mayıs 1926 - Sayı: 366

......
........
D) İFANIN MÜMKÜN OLMAMASI
MADDE 117 - Borçluya isnat olunamıyan haller münasabetiyle borcun ifası mümkün olmazsa, borç sâkıt olur.
Karşılıklı taahhütleri havi akitlerde bu suretle beri olan borçlu haksız iktisaplara müteallik hükümlere tevfikan almış olduğu şeyleri iadeye mecbur ve kendisine henüz tediye edilmemiş bulunan şeyi istemek hakkından mahrum olur. Kanun veya akit ile, borcun ifasından evvel bile vukua gelen zararın, alacaklıya tahmil edilmiş olduğu haller bundan müstesnadır.

T.C.

YARGITAY

19. HUKUK DAİRESİ

E. 2002/4558

K. 2002/6953

T. 25.10.2002

• MÜCBİR SEBEP ( Doğal Sosyal ya da Hukuksal Kaynaklı Öngörülme Olasılığı Bulunmayan Oluşumlar Olduğu - İthal ve İhraç Yasakları Bunlara Olanak Vermeyen Sınır Kapatmaları Hukuksal Kaynaklı Mücbir Sebeplerden Olduğu )

• GERİ VERİLMEYEN TEMİNAT MEKTUBU ( Yaklaşık Yedi Yıldır Süren Körfez Krizi Kapsam Dalgalanmaları Göstermiş Fakat Hiçbir Zaman Sınır Kapatmalarına Kadar Gitmediği - Bu Durum Kapatmayı Beklenir Duruma Getirmediğinden Olayda Öngörülmezlik Unsurunun Varlığının Kabulü Gereği )

• SINIR KAPATMALARI ( Geri Verilmeyen Teminat Mektubu - Yaklaşık Yedi Yıldır Süren Körfez Krizi Kapsam Dalgalanmaları Göstermiş Fakat Hiçbir Zaman Sınır Kapatmalarına Kadar Gitmediği/Bu Durum Kapatmayı Beklenir Duruma Getirmediğinden Olayda Öngörülmezlik Unsurunun Varlığının Kabulü Gereği )

818/m.117


ÖZET : Dava "mücbir sebep"ten kaynaklandığının kabulüyle geri verilmeyen teminat mektubuna muarazanın önlenmesine ilişkindir. Mücbir sebep, doğal, sosyal ya da hukuksal kaynaklı, öngörülme olasılığı bulunmayan oluşumlardır. İthal ve ihraç yasakları, bunlara olanak vermeyen sınır kapatmaları, hukuksal kaynaklı mücbir sebeplerdendir. Yaklaşık yedi yıldır süren körfez krizi, kapsam dalgalanmaları göstermiş ve fakat, hiçbir zaman sınır kapatmalarına kadar gitmemiştir. Bu durum, kapatmayı beklenir duruma getirmemiş, aksine benzer nedenlere yol açmayacak düzeyde süreceğine ilişkin işaretler vermiş olmaktadır. Öyleyse olaydan öngörülmezlik unsurunun varlığının kabulü gerekir.
DAVA : Davacı Lebsan Dış Tic ve San. A.Ş. vek.Av.İbrahim Ürün vs. ile davalı T.Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü vek.Av.Seyhan Muslu arasında görülen dava hakkında Ankara 8.Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 6.12.2000 gün ve 107-513 sayılı hükmün onanmasına ilişkin Dairemizin 1.2.2002 gün ve 4070-742 sayılı ilamına karşı davacı vekilince süresi içinde karar düzeltme yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Dava, taraflar arasındaki sözleşme gereklerinin yerine getirilmesinin ( Irak'ın sınırları kapatması dolayısıyla ) Habur kapısından geçiş olanağının kalkmasının "mücbir sebep"ten kaynaklandığının kabulüyle geri verilmeyen teminat mektubuna muarazanın önlenmesine ilişkindir.
Körfez krizi, 1990'da Irak'ın Kuveyt'i işgaliyle başlamıştır. Taraflar arasındaki sözleşme, 1.10.1997'de yapılmış ve sözleşme gerekleri kısa süre sonra ( 14.11.1997-14.12.1997 ) arasında Habur kapısı kapatıldığından yerine getirilememiş ve sınır açıldığı zaman akreditif süresi bitmiş olmaktadır.
Yerel mahkemece krizin kapsam dalgalanmasıyla sürüp bu arada sözleşme yapılmış olması karşısında tacir yönünden kestirilebilir olgunun mücbir sebep sayılamayacağı belirtilerek dava reddedilmiş ve özdeş gerekçeyle de karar onanmıştır.
Mücbir sebep, doğal, sosyal ya da hukuksal kaynaklı, öngörülme olasılığı bulunmayan oluşumlardır. İthal ve ihraç yasakları, bunlara olanak vermeyen sınır kapatmaları, hukuksal kaynaklı mücbir sebeplerdendir. Yaklaşık yedi yıldır süren körfez krizi, kapsam dalgalanmaları göstermiş ve fakat, hiçbir zaman sınır kapatmalarına kadar gitmemiştir. Bu durum, kapatmayı beklenir duruma getirmemiş, aksine benzer nedenlere yol açmayacak düzeyde süreceğine ilişkin işaretler vermiş olmaktadır. Öyleyse olaydan öngörülmezlik unsurunun varlığının kabulü gerekir. Anılan nedenle edimin, mücbir sebeple yerine getirilmediği konusu, hükme temel alınmak üzere yerel mahkeme kararı, bozulmalıdır.
SONUÇ : HUMK.nun 440 ve 442. maddeleri uyarınca karar düzeltme isteğinin kabulü ile Daire Kurumuzca oluşturulan 1.2.2002 gün 4070-742 sayılı onama kararının kaldırılarak yerel mahkeme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, evvelce alınan onama harcı ile peşin harcın istek halinde iadesine, 25.10.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi. yarx
Old 24-04-2007, 21:08   #9
korayoz

 
Varsayılan

Işıl hanım ilginizden dolayı çok teşekkür ederim. Benim esas sorum alt yüklenici ile asıl iş sahibi arasında sözleşmesel bi ilişki olmaması sebebiyle alt yüklenicinin mücbir sebeblerle işini yerine getirememesini asıl yüklenici iş sahibine karşı nasıl ileri sürecek. Alt yüklenicinin mücbir sebebi asıl yüklenicinindemi mücbir sebebi sayılacak.
Old 24-04-2007, 23:20   #10
Kemal Yıldırım

 
Varsayılan

BK'nun 356. maddesinin 2. fıkrasına göre, müteahhit işi bizzat kendisi yapabileceği gibi, denetimi altında bir başkasına da yaptırabilir. İşi başkasına yaptırması konusunda bir yasak olmaması nedeniyle (Yalnızca müteahhidin şahsı önem taşıyorsa başkasına yaptıramaz, örneğin bir ressama yaptırılan resim de olduğu gibi.) müteahhit işi başkasına yaptırabilir.

Bu durumda 3. kişi alt yüklenici durumundadır. İş sahibi alt yükleniciye karşı; asıl yükleniciye karşı ileri sürebildiği hakları ileri süremeyeceği gibi; alt yüklenici de asıl yüklenicinin talep edebileceği hakları iş sahibinden talep edemez. Bunun yanında, asıl yüklenici, alt yüklenicinin seçiminde özenle davranma borcu altındadır. Dolayısıyla, alt yüklenicinin işi tamamlayamaması durumunda asıl yüklenicinin sorumluluğu doğar.

Ancak asıl yüklenici bu özenle seçme borcunu yerine getirmiş, ancak mücbir sebep nedeniyle iş tamamlanamamışsa, asıl yüklenici de bu mücbir sebebi ileri sürebilir.

Kanımca asıl yüklenici, işi kendisi devam ettirse de bu olayın gerçekleşeceğini ve işin bitirilemeyeceğini ileri sürebilir.

Sonuç olarak, alt yüklenicinin mücbir sebebi, asıl yüklenicinin mücbir sebebi sayılamlı ve asıl yüklenici bu mücbir sebebi iş sahibine karşı ileri sürebilmelidir. Aksi takdirde, her zaman işin yapılmasını asıl yükleniciden beklemek gerekir ki bu da, 356. maddenin 2. fıkrasına aykırılık teşkil eder. Ayrıca alt yükleniciyi seçmede özenle hareket etmiş olan müteahhidi cezalandırmak anlamına gelir.

Saygılar...
Old 01-05-2007, 10:46   #11
ISIL YILMAZ

 
Varsayılan

Alıntı:
Yazan korayoz
Benim esas sorum alt yüklenici ile asıl iş sahibi arasında sözleşmesel bi ilişki olmaması sebebiyle alt yüklenicinin mücbir sebeblerle işini yerine getirememesini asıl yüklenici iş sahibine karşı nasıl ileri sürecek. Alt yüklenicinin mücbir sebebi asıl yüklenicinindemi mücbir sebebi sayılacak.

Sn.korayoz,

Eser sözleşmesinin yazılı yapılması şart değil. Bu nedenle belirttiğiniz senaryo mümkün. Asıl ve alt yüklenici arasında bir sözleşme yok ise ve alt yüklenicinin bir mücbir sebebi var ise, asıl yüklenici ile işveren arasındaki sözleşmeye bakmalısınız.

Alt yüklenici için meydana gelen olay, bu sözleşmede de asıl yüklenici için mücbir sebep sayılmışsa ya da sayılacağı anlaşılıyorsa, asıl yüklenici de mücbir sebebi ileri sürebilir.

Bu sebebin iş sahibine karşı ileri sürülmesi bakımından sözleşmede bir hüküm var ise, ileri sürme biçimi bu hükümlere göre tayin edilmelidir. Örneğin, işveren ile asıl yüklenici arasındaki sözleşmede, "mücbir sebebin sonra ermesinden ( veya meydana gelmesinden )itibaren on gün içinde yazılı olarak bildirme" şartı konulmuş olabilir. Bu durumda , söz konusu sürelere ve yazılılık şartına dikkat edilmelidir.

Böyle bir şart olmasa dahi, ispat kolaylığı bakımından, asıl yüklenici durumu mümkünse derhal ve yazılı olarak işverene bildirmelidir.

Saygılar.
Old 26-07-2007, 01:26   #12
hazelnil

 
Varsayılan

Tek yönlü bir bakış olacak ama; bence söz konusu mücbir sebep, subjektif değil objektif olarak ortaya çıktığından, yüklenici ya da alt yüklenicinin ifası sırasında oluşması önemsizdir("birisinin mücbir sebebi" olmaz,"mücbir sebep" olur),zira yüklenicinin ne alt yükleniciyi belirlemede ne de ifayı imkansızlaştıran bu mücbir sebebin oluşumunda bir kusuru yoktur. Yalnız,bu gibi iş görmelerde genelde yüklenicinin şahsına güvenildiğinden, bu sözleşme de böyle bir sözleşme ise, mücbir sebeple ifa edememekten değil, bir üçüncüye kişiye yaptırdığı için sorumluluğu söz konusu olabilir.
Yanıt


Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk)
 
Konu Araçları Konu İçinde Arama
Konu İçinde Arama:

Detaylı Arama
Konuyu Değerlendirin
Konuyu Değerlendirin:

 
Forum Listesi

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıt Son Mesaj
Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi-Yüklenicinin Borcu Nedeniyle Ferağdan Kaçınma empas Meslektaşların Soruları 8 19-05-2009 11:47
Platonik Aldatma Boşanma Sebebi Midir? seyitsonmez Meslektaşların Soruları 25 25-04-2007 20:50
Sebebi belirsiz gemi çarpışması Belgium Uluslararası Hukuk, Milletlerarası Özel Hukuk ve AB Hukuku Çalışma Grubu 0 08-03-2007 19:48
Kat karşılığı inşşat ve yüklenicinin kaçması...Acil Koray Ö. Meslektaşların Soruları 5 04-11-2006 22:36
Hakaret Sebebi İle İs Akdinin Tektarafli Feshi hasan karatas Hukuk Soruları Arşivi 2 27-02-2002 20:02


THS Sunucusu bu sayfayı 0,06426692 saniyede 14 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.