Hizmet Tespiti, İşe Giriş Bildirgesi

Arkadaşlar merhaba,

Müvekkil 1984 yılında A isimli iş yerinde 3 ay çalışmış,işveren tarafından işe giriş bildirgesi verilmiş olmasına rağmen herhangi bir prim ödemesi yapılmamıştır. Ben bu işverene bağlı çalışmanın tespiti için dava açabilirmiyim? Bu davayı sadece tanıkla ( dönem bordrosu tanıkları değil) ispat edebilirmiyim? A isimli işyeri kapanmış ise davayı sadece SSK ya yöneltebilirmiyim?

İlgilenecek arkadaşlara çok teşekkür ederim. Saygılarımla...

Sayın avcoskun, hizmet tesbiti davasını açabilirsiniz.şe giriş bildirgesi SSK ya verildiği için davanızda zamanaşımı yok.Bu tür davalarda mutlaka dönem bordro tanıkları, yoksa yan-karşı komşu dönem bordro tanıkları onlar da yoksa komşu işyeri kayıtlı işverenlerini tanık olarak göstermelisiniz.
Hizmet Tespiti davaları SSK ve işverenliğe yöneltilmelidir.İşyerinin kapanmış olması durumu değiştirmez.
İşyerinin ne şekilde kapandığını yazmamışsınız. İşyeri şahıs firması mı yoksa şirket miydi? Saygılarımla.

değerli meslektaşım öncelikle hassasiyetiniz için teşekkür ederim. anılan şirket limited şirketmiş, ancak ben faaliyetine devam edip etmediğini bilmiyorum müvekkillerin bana aktardığı şirketin şuan faal olmadığı. Asıl benim sıkıntı çektiğim konu davayı ispat noktasında. Evet hakdüşürücü süre işe giriş bildirgesi verildiği için işlemez. Ama benim o döneme ilişkin dönem bordrosu tanığı bulmam çok zor. Sadece müvekkille aynı şekilde çalışmış tanıklarım var. Ben işe giriş bildirgesinin verilmiş olması 1 günlük çalışmaya karine teşkil eder diye düşünüyorum. Sizin fikriniz nedir? Saygılarımla, Teşekkürler

YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/9774
K. 2004/861
T. 16.2.2004
• HİZMET TESPİTİ ( Davalılardan İşverene Ait İşyerinde Bir Gün Süre İle Sigortalı Olarak Çalışmış Olduğunun Tespiti Talebi )
• MÜFETTİŞ RAPORU ( Çalışmanın Fiilen Olup Olmadığının Kayden Tespiti İçin Yeniden Denetim Yapılıp Yapılmadığı - Araştırılması Gerekenler )
• TANIK DİNLETME ( Hizmet Tespiti - Dava Edilen Döneme İlişkin Ücret Bordrolarında Tespit Edilen Tanıkların Beyanlarına Başvurulmasının Gerekmesi )
• İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ ( Bildirgedeki İmzanın Davacıya Ait Olup Olamadığının Araştırılması Gereği - Hizmet Tespiti )
1475/m.7,9
1086/m.258
ÖZET : Müfettiş raporunda; davacının çalışmalarının fiili olup olmadığının, kayden tesbiti için tekrar denetim gerekçesi çıkartılması gerektiği kanaatine varılmış olmakla, Sosyal Sigortalar Kurumundan yeniden denetim yapılıp yapılmadığı sorularak yapıldı ise evraklar istenmeli,

Sigorta sicil numarasının 1990 yılına ait serilerden olup olmadığı araştırılmalı,

İşverenden dava edilen döneme ilişkin ücret bordroları istenmeli, aynı işyerinde çalışıp isimleri dönem bordrosundan tespit edilen tanıkların beyanlarına başvurulmalı,

İşe giriş bildirgesindeki imzanın davacıya ait olup olmadığı araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

DAVA : Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01.12.1990 tarihinde 1 gün süre ile sigortalı olarak çalışmış olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davalı Cemal Bilici yönünden davanın açılmamış sayılmasına, diğer davalı Sosyal Sigortalar Kurumu yönünden ise davanın kabulüne karar vermiştir.

Hükmün, davalılardan Sosyal Sigortalar Kurumu Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Nesrin Şengün tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü:

KARAR : Dava, 01.12.1990 tarihli İşe Giriş Bildirgesinin verildiğinden bahisle 1 günlük çalışmanın tesbiti istemine ilişkin olup, Mahkemece 07.03.1991 tarihinde kuruma ulaşan ve 01.02.1990 tarihinde sigortalı çalışmayı gösteren işe giriş bildirgesine göre davayı kabul etmiştir.

Davacı, sigortalının 01.12.1990 tarihindeki bir günlük çalışmasının olup olmadığı, işe giriş bildirgesinin yazılı delil sayılacağı olgusuda gözetilmek suretiyle yöntemince araştırılmalıdır. Şöyle ki;

Müfettiş raporunda; davacının çalışmalarının fiili olup olmadığının, kayden tesbiti için tekrar denetim gerekçesi çıkartılması gerektiği kanaatine varılmış olmakla, Sosyal Sigortalar Kurumundan yeniden denetim yapılıp yapılmadığı sorularak yapıldı ise evraklar istenmeli,

Sigorta sicil numarasının 1990 yılına ait serilerden olup olmadığı araştırılmalı,

İşverenden dava edilen döneme ilişkin ücret bordroları istenmeli, aynı işyerinde çalışıp isimleri dönem bordrosundan tespit edilen tanıkların beyanlarına başvurulmalı,

İşe giriş bildirgesindeki imzanın davacıya ait olup olmadığı araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde davalı Sosyal Sigortalar Kurumunun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16.02.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
E. 2001/6263
K. 2001/6599
T. 8.10.2001
• SOSYAL SİGORTALAR KURUMU MÜFETTİŞLERİNCE DÜZENLENEN TUTANAKLAR ( Aksi Sabit Oluncaya Kadar Muteber Olması )
• SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİNİN TESPİTİ ( İşe Giriş Bildirgesinin Kuruma Verilmiş Olmasının Sigortalının O İşyerinde Birgün Süre İle Çalıştığına Karine Teşkil Etmesi )
• KARİNE ( İşe Giriş Bildirgesinin Kuruma Verilmiş Olmasının Sigortalının O İşyerinde Birgün Süre İle Çalıştığına Karine Teşkil Etmesi )
• İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ ( Bildirgenin uruma Verilmiş Olmasının Sigortalının O İşyerinde Birgün Süre İle Çalıştığına Karine Teşkil Etmesi )
• TANIK DİNLENMESİ ( Davacının İşe Giriş Bildirgesinin Verildiği Tarihte Fiilen Çalışıp Çalışmadığının Kuşkulu Olması Nedeniyle Tanık Dinlenmesi )
506/m.130
ÖZET : Kurum müfettişlerince düzenlenen tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar muteberdir. İşe giriş bildirgesinin kuruma verilmiş olması, sigortalının o iş yerinde bir gün süre ile çalıştığına karine teşkil ederse de, bu karinenin aksi her zaman kanıtlanabilir.

Müfettiş tutanağına göre, davacının sigortalılık başlangıcına esas olmak üzere işe giriş bildirgesinin verildiği tarihte fiilen çalışıp çalışmadığı kuşkulu olduğundan, tutanakta imzası bulunmayan davacının, bu tarihte çalışıp çalışmadığının kanıtlanması açısından, davacı, tanık dinletebileceği gibi, mahkemece re'sen dahi araştırma ve inceleme yapılmalıdır.

DAVA :

Davacı, sigortalılık başlangıç tarihinin 1.6.1975 olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar vermiştir.

Hükmün, davalılardan Sosyal Sigortalar Kurumu Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen, raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

KARAR : Sosyal Sigortalar Kanununun 130. maddesi hükmüne göre Kurum müfettişlerince düzenlenen tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar müteberdir. Dosyada mevcut müfettiş tutanağında, davacının ifadesinin alınmadığı gibi imzasının dahi bulunmadığı görülmektedir. İşe giriş bildirgesinde işveren olarak gözüken Yusuf, müfettişe verdiği ifadesinde inşaatı, müteahhit Ahmet'e yaptırdığını, sigortalıyı, inşaatın son zamanlarında gördüğünü söylemektedir. Tutanağa göre, inşaat sa.hibinin, davacının çalışmalarıyla ilgili kesin bir bilgiye sahip olmadığı açıktır. İşe giriş bildirgesinin Kuruma verilmiş olması, sigortalının o iş yerinde bir gün süre ile çalıştığına karine teşkil ederse de, bu karinenin aksi her zaman kanıtlanabilir. Müfettiş tutanağı içeriğine göçe davacının sigortalılık başlangıcına esas olmak üzere işe giriş bildirgesinin verildiği tarihte fiilen çalışıp çalışmadığı kuşkuludur. O halde davacının, işe giriş bildirgesinin verilmiş olduğu tarihte çalışıp çalışmadığının kanıtlanması gerekmektedir.

Müfettiş tutanağında, çalışmanın fiilen gerçekleşmediğine ilişkin, davacının imzası bulunsaydı aksinin ancak eşdeğerde yazılı delillerle kanıtlanması gerecekti. Ne var ki tutanakta, davacının imzası olmasa bile tutanağın delil gücünü taşıdığı açık seçiktir. Tutanakta, davacının imzası bulunmadığına göre, davacının tanık dinletebileceği tartışmasız olduğu gibi mahkemece, gerçeğin ortaya çıkarılması bakımından re'sen dahi araştırma ve inceleme yapılmalıdır.

Somut olayda, müteahhit Ahmet'in, işe giriş bildirgesini, davalı Yusuf adına düzenlemiş olması olasıdır. O nedenle Ahmet ile, davacının birlikte çalıştığı kimseler Kurum kayıtlarından belirlenip tanık sıfatıyla dinlenmeli, keza tutanak mumzii Yusuf'un bilgisine başvurulmalı ve deliller hep birlikte değerlendirilip varılacak sonuç uyarınca karar verilmelidir.

Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın eksik araştırma ve incelemeyle karar verilmiş olması usule ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle ( BOZULMASINA ), 8.10.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
21. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/7076
K. 2005/7197
T. 7.7.2005
• HİZMET TESBİTİ TALEBİ ( İşe Giriş Bildirgesi Verilmiş Olmasının Tek Başına Fiili Çalışmanın Varlığını Göstermeyeceği - Fiili Çalışmanın Araştırılması Usulü )
• FİİLİ ÇALIŞMA OLGUSUNUN TESBİTİ USULÜ ( Hizmet Tesbiti Davasında - İşe Giriş Bildirgesi Düzenlenip Verilmiş Olmasının Tek Başına Fiili Çalışmanın Varlığını Göstermemesi )
• İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ ( Düzenlenip Verilmiş Olmasının Tek Başına Fiili Çalışmanın Varlığını Göstermeyeceği - Fiili Çalışmanın Varlığının Araştırılması Usulü )
506/m.79/10
ÖZET : Davacı, sigorta başlangıç tarihinin 01.06.1974 olduğunun tespitini istemiştir. Davacıya ait 01.06.1974 işe giriş bildirgesinin davalı Kuruma süresi içerisinde verildiğine dair uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, somut olayda fiili çalışma olgusunun yöntemince kanıtlanmış olup olmadığı noktasındadır. Yöntemince düzenlenip süresi içerisinde Kuruma verilen işe giriş bildirgesi, kişinin işe alınmış olduğunu gösterirse de fiili çalışmanın varlığının ortaya konulması açısından tek başına yeterli kabul edilemez. Sigortalılıktan söz edebilmek için, çalışmanın varlığı, Yargıtay uygulamasında 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesine dayalı sigortalılığın tespiti davaları yönünden kabul edilen ilkelere uygun biçimde belirlenmelidir. Eylemli veya gerçek biçimde çalışmanın varlığı saptanmadıkça, hizmet akdine dayanılarak dahi sigortalılıktan söz edilemez. Fiili veya gerçek çalışmayı ortaya koyacak belgeler, işe giriş bildirgesiyle birlikte sigortalının gün sayısını, kazanç durumunu, çalışma tarihleriyle birlikte ortaya koyan aylık sigorta gün bilgileri ile 4 aylık prim bordroları gibi Kurum'a verilmesi zorunlu belgelerdir. Somut olaya gelince; mahkemece açıklanan şekilde fiili çalışmanın varlığının yöntemince araştırılmadan sonuca gidildiği ortadadır. Gerçekten kanun kapsamında işyeri olduğu ve işe giriş bildirgesinin olduğu, ancak davacının tesbitini istediği dönem bordroları olmadığı belirtildiği halde komşu işyeri bordrolarına geçen tanıklar araştırılıp dinlenmemiştir.

DAVA : Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01.06.1974 tarihinden itibaren çalışmaya başladığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.

Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Sultan Namazcı tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:

KARAR : Mahkemece Dairemiz kararına uyulmasına rağmen bozma gereği yerine getirilmemiştir.

Davacı, sigorta başlangıç tarihinin 01.06.1974 olduğunun tespitini istemiştir.

Mahkemece, davacının 01.06.1974 tarihinde bir gün süre ile çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de bu sonuç eksik incelemeye dayalı olup usul ve yasaya aykırıdır.

Davacıya ait 01.06.1974 işe giriş bildirgesinin davalı Kuruma süresi içerisinde verildiğine dair uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, somut olayda fiili çalışma olgusunun yöntemince kanıtlanmış olup olmadığı, mahkemece bu yönde yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.

Gerçekten; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasa'sının 2 ve 6. maddelerinde açıkça belirlendiği üzere, sigortalılığın oluşumu yönünden çalışma olgusunun varlığı zorunludur. Eylemli veya gerçek biçimde çalışmanın varlığı saptanmadıkça, hizmet akdine dayanılarak dahi sigortalılıktan söz edilemez. Fiili veya gerçek çalışmayı ortaya koyacak belgeler, işe giriş bildirgesiyle birlikte 506 sayılı Yasa'nın 79. maddesinde belirtilen sigortalının gün sayısını, kazanç durumunu, çalışma tarihleriyle birlikte ortaya koyan aylık sigorta gün bilgileri ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 17. maddesinde belirtilen 4 aylık prim bordroları gibi Kuruma verilmesi zorunlu belgelerdir. Yöntemince düzenlenip süresi içerisinde Kuruma verilen işe giriş bildirgesi, kişinin işe alınmış olduğunu gösterirse de fiili çalışmanın varlığının ortaya konulması açısından tek başına yeterli kabul edilemez. Sigortalılıktan söz edebilmek için, çalışmanın varlığı, Yargıtay uygulamasında 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesine dayalı sigortalılığın tespiti davaları yönünden kabul edilen ilkelere uygun biçimde belirlenmelidir. Zira, sigortalılığın başlangıcına yönelik her dava sigortalılığın tespiti istemini de içerir. Aksine düşünce, özellikle yaşlılık aylığının kabulü için öngörülen sigortalılık süresi yönünden çalışanlar ile çalışmayanlar arasında adaletsiz ve haksız bir durum yaratır. Bu nedenle, işe giriş bildirgesinin verildiği ancak yasal diğer belgelerin bulunmadığı durumlarda çalışma olgusunu ortaya koyabilecek inandırıcı ve yeterli kanıtlar aranmalı, kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 3.11.2004 gün 2004/21-480579 ve 2004/21-479-578, 10.11.2004 gün 2004/21-538 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.

Somut olaya gelince; mahkemece açıklanan şekilde fiili çalışmanın varlığının yöntemince araştırılmadan sonuca gidildiği ortadadır. Gerçekten kanun kapsamında işyeri olduğu ve işe giriş bildirgesinin olduğu ancak davacının tesbitini istediği dönem bordroları olmadığı belirtildiği halde komşu işyeri bordrolarına geçen tanıklar araştırılıp dinlenmemiştir.

Yapılacak iş; 01.06.1974 tarihli bildirgenin verildiği işyerinin 506 sayılı Yasanın 5. maddesi gereğince, yasa kapsamında olan bir işyeri olup olmadığının Kurumdan tespiti ile bu işyerinden bildirge tarihinde Kuruma verilen dönem bordrolarını isteyip dosyaya ekledikten sonra, işyerinden dönem bordrosu verilmiş ise bildirge tarihini kapsayan tarihte işyerinde çalıştığı tespit edilen kayıtlı işyeri çalışanlarını, bordro verilmemiş ise gerektiğinde zabıta marifetiyle tespit edilecek işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde bildirge tarihinde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanlarının; çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/10. maddeleri gereğince kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.

O halde, davalı kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Öncelikle şirketin faal olup olmadığını Ticaret Sicil Müdürlüğünden bizzat öğrenin. Faal değilse bile dava edebilirsiniz ama hizmet tespiti davasını sadece SSK ya karşı açamazsınız, işveren de zorunlu dava arkadaşıdır.
İspat sorununa gelince, mutlaka bordro tanığı lazım, yoksa civar işyerinde çalışmış bordro tanığı veya komşu işyeri sahipleri de olabilir. Dava açtığınız zaman ilgili bordrolar dosyaya gelecek, dönem bordrolarından tanık tespit edebilirsiniz.

Değerli meslektaşlarım konu hakkında yazılması gerekli tüm şeyleri yazmışlar.Eksik kalmış olabileceğini düşündüğüm bir şeyi de ben ekleyeyim.Şayet tüzelkişi işveren tasfiye edilip ticaret sicilinden terkin edilmişse,öncelikle onun tekrar sicile yazılmasını temin edecek bir dava açılması gerektiğini,böylelikle işveren tekrar hukuken var edildikten sonra bu davanın açılabileceğini düşünüyorum.
Saygılarımla...

T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU

Esas No.
2001/21-1057
Karar No.
2001/1094
Tarihi
05.12.2001

506-SOSYAL SİGORTALAR KANUNU ( SSK )/108/2/6/9

İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ
SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİNİN TESPİTİ
EYLEMLİ ÇALIŞMAYA KARİNE
SİGORTA HAK VE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN BAŞLANGICI

ÖZET
DAVACI, 1.6.1978 TARİHİNDE İŞE GİRİŞİNE İLİŞKİN İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNİN VERİLMESİNE RAĞMEN BİR AYLIK ÇALIŞMASININ KURUMA BİLDİRİLMEDİĞİNİ, BU HUSUSUN TAHSİS İŞLEMLERİNİ AKSATTIĞINI BEYANLA, SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİNİN 1.6.1978 OLARAK TESPİTİNİ TALEP ETMİŞTİR. SİGORTA HAK VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ İŞE ALINMA TARİHİNDEN BAŞLAR. HER NE KADAR, İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ VERİLMİŞ OLMASI TEK BAŞINA ÇALIŞMA OLGUSUNUN VARLIĞINA DELİL TEŞKİL ETMEYİP EYLEMLİ ÇALIŞMANIN İSPATLANMASI GEREKİRSE DE, SOMUT OLAYDA DAVALI İŞVEREN İSTENEN BELGELERİ İBRAZ EDEMEMİŞTİR. BU DURUMDA BORDRODA KAYITLI ÇALIŞANLARIN DİNLENMESİ OLANAĞI KALMAMIŞTIR. DOSYA KAPSAMI VE TOPLANAN DELİLLER KARŞISINDA DAVACI TALEBİNİN KABULÜ YÖNÜNDE VERİLEN KARAR DOĞRUDUR.

DAVA : Taraflar arasındaki "tespit" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Antalya İş Mahkemesi'nce davanın kabulüne dair verilen 24.10.2000 gün ve 1999/1217 E. - 2000/809 K. sayılı kararın incelenmesi davalı kurum vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'nin 14.12.2000 gün ve 2000/8979-9063 sayılı ilamiyle ( ...Bir kimsenin sigortalı sayılabilmesi için sigortalı işe giriş bildirgesinin varlığı yeterli değildir. Aynı zamanda o kimsenin 506 Sayılı Yasanın 2. maddesinin belirlediği biçimde eylemli olarak çalışması da koşuldur. Bu yön özellikle Sosyal Sigortalar Kanununun 6. maddesinde de vurgulanmıştır. Bu bakımdan davacının işyerinde eylemli olarak çalışıp çalışmadığının yöntemince araştırılması gerektiği ortadadır.
Yapılacak iş, davacının çalıştığı işyerinin 506 Sayılı Yasa kapsamında bulunup bulunmadığı araştırılmak ve kendisi ile birlikte çalışan ve kayıtlara geçmiş kişilerin bilgilerine başvurulmak ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Davacı, davalıya ait işyerine 1.6.1978 tarihinde girişine ilişkin işe giriş bildirgesinin kurum kayıtlarına geçtiği halde bir aylık çalışmasının kuruma bildirilmediğini bu hususun tahsis işlemlerini aksattığını beyanla, sigortalılık başlangıç tarihinin 1.6.1978 olarak tespitini talep etmiştir.
Mahkemenin, davanın kabulüne dair verdiği karar, özel dairece yukarıda açıklanan nedenle bozulmuş, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Dava, sonucu itibariyle sigortalılık başlangıcının tespiti isteğine ilişkin olup, davanın yasal dayanağını oluşturan 506 Sayılı Yasa'nın 108. maddesi "malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında nazara alınacak sigortalılık süresinin başlangıcı, sigortalının yürürlükten kaldırılmış 5417 ve 6900 Sayılı Kanunlara veya bu kanuna tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihtir. Tahsis işlemlerinde nazara alınan sigortalılık süreleri bu sürelerin başlangıç tarihi ile sigortalının yazılı istekte bulunduğu tarih arasında geçen süredir" şeklinde sigortalılık süresini tarif etmiştir.
Davacının işe girdiği tarihte geçerli olan 506 Sayılı Yasa'nın ( 8.9.1999 gün 4447 sayılı Yasa ile değişikliğinden önceki ) 9. maddesinde belirtilen "işveren çalıştırdığı sigortalıları örneği kurumca hazırlanacak bildirgelerle en geç bir ay içinde kuruma bildirmeye mecburdur" hükmüne göre, işverence düzenlenen, davacının davalıya ait 72.93.05.01 nolu işyerine 1.6.1978 tarihinde girdiğine ilişkin işe giriş bildirgesi 1.7.1978 tarihinde kurum kayıtlarına geçmiş, kurumca kabul edilen ve sahteliği savunulmayan bu bildirgeye göre davacıya 11550800 sigorta sicil numarası verilmiş ve sigortalı bu sicil numarası ile 1999 yılına kadar değişik işyerlerinde toplam 5378 gün sigortalı olarak çalışmıştır.
506 Sayılı Yasa'nın 6. maddesinde, "çalıştırılanlar, işe alınmaları ile kendiliğinden sigortalı olurlar, sigortalılar ile işverenleri hakkında sigorta hak ve yükümlülükleri sigortalının işe alındığı tarihten başlar" hükmü göz önünde bulundurulduğunda da işe giriş bildirgesinin süresinde kurum kayıtlarına geçmiş olması ve sahteliğinin de savunulmadığı olgusu karşısında kurumun, çalışmanın varlığını denetleyip primleri işverence ödenmesini sağlaması gerekirken, bu işlemleri yapmamadan doğan kusurunu, çalışma süresinin kurum kayıtlarına geçip geçmediğini bilebilecek durumda olmayan sigortalıya yüklemek hakkaniyet kurallarına aykırıdır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu' nun 14.2.2001 gün, 2001 / 10-121 E, 2001 / 152 K, 21. HD.'nin 11.7.1996 gün 96/4172 E, 96/3236 K, 10. HD.'nin 10.12.1996 gün, 96/10526 E, 10602 K, 10. HD.'nin 4.3.1997 gün 97/1619 E, 1705 K. sayılı kararlarında da belirtildiği gibi, tanıklarca da doğrulanan, süresinde kurum kayıtlarına geçmiş ve sahteliği iddia edilmemiş işe giriş bildirgesi sigortalının hiç olmazsa işyerinde 1 gün eylemli çalıştığının karinesini oluşturur.
Her ne kadar, bozma ilamında da belirtildiği gibi işe giriş bildirgesinin verilmiş olması tek başına, çalışma olgusunun varlığına delil teşkil etmeyip eylemli çalışmanın da kanıtlanması gerekir ise de; mahkemece ücret bordrolan ve belgeler davalı işverenden istendiği halde, işverenin, 1978 yılına ait tüm belgeleri zamanaşımına uğradığı için gönderemeyeceğini, davacının çalışması ile ilgili delillerin olmadığını bildirmesi karşısında bordro tanıklarının tespit edilip dinlenmesi olanağı bulunmadığı gibi, işyeri numarası işe giriş bildirgesinde belirtildiğine göre işyerinin kapsamda olup olmadığının araştırılmasına da gerek bulunmamaktadır.
O halde, davada, toplanan delillerle süresinde kurum kayıtlarına geçen ve sahteliği savunulmayan işe giriş bildirgesine dayalı eylemli çalışmanın kanıtlandığı, kaldı ki, çalışmanın fıili olmaması halinde bir aylık süre içinde işverence kuruma işe giriş bildirgesinin verilemeyeceği olguları birlikte değerlendirildiğinde mahkemenin sigortalılık başlangıç tarihinin 1.6.1978 olarak tesbitine karar vermiş olması usul ve yasaya uygundur. Bu nedenle direnme kararı onanmalıdır.
SONUÇ : Davalı kurum vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, 4792 sayılı S. S. Kurumu Kanununun 2868 sayılı Yasa ile değişik 24/C maddesi uyarınca kurumdan harç alınmasına mahal olmadığına, 5.12.2001 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU

Esas No.
2003/21-35
Karar No.
2003/64
Tarihi
05.02.2003

506-SOSYAL SİGORTALAR KANUNU ( SSK )/2/6/79/9

HİZMET TESPİTİ DAVASI
SİGORTALILIĞIN TESPİTİ
İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ
EYLEMLİ VE GERÇEK BİÇİMDE ÇALIŞMA
FİİLİ ÇALIŞMANIN KANITLANMASI
KOMŞU İŞYERİ ÇALIŞANLARI
ÜCRET BORDROLARI VE MÜFETTİŞ RAPORLARI
KURUM BELGELERİ İLE İŞYERİ DOSYALARI

ÖZET
506 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR YASASI'NIN 2 VE 6. MADDELERİNDE AÇIKÇA BELİRLENDİĞİ ÜZERE, SİGORTALILIĞIN OLUŞUMU YÖNÜNDEN ÇALIŞMA OLGUSUNUN VARLIĞI ZORUNLUDUR. EYLEMLİ VEYA GERÇEK BİÇİMDE ÇALIŞMANIN VARLIĞI SAPTANMADIKÇA, HİZMET AKDİNE DAYANILARAK DAHİ, SİGORTALILIKTAN SÖZ EDİLEMEZ.O NEDENLE, BURADA, FİİLİ ÇALIŞMANIN VARLIĞININ KABUL EDİLEBİLMESİ İÇİN HANGİ KANIT VE OLGULARIN BULUNMASI GEREKTİĞİ ÜZERİNDE DURULMALIDIR. YÖNTEMİNCE DÜZENLENİP SÜRESİ İÇERİSİNDE KURUMA VERİLEN İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ, KİŞİNİN İŞE ALINMIŞ OLDUĞUNU GÖSTERİRSE DE, FİİLİ ÇALIŞMANIN VARLIĞININ ORTAYA KONULMASI AÇISINDAN TEK BAŞINA YETERLİ KABUL EDİLEMEZ. SİGORTALILIKTAN SÖZ EDİLEBİLMEK İÇİN, ÇALIŞMANIN VARLIĞI, YARGITAY UYGULAMASINDA 506 S.K.NUN 79/8. MADDESİNE DAYALI SİGORTALILIĞIN TESPİTİ DAVALARI YÖNÜNDEN KABUL EDİLEN İLKELERE UYGUN BİÇİMDE BELİRLENMELİDİR. ZİRA, SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICINA YÖNELİK HER DAVA, SİGORTALILIĞIN TESPİTİ İSTEMİNİ DE İÇERİR. AKSİNE DÜŞÜNCE, ÖZELLİKLE YAŞLILIK AYLIĞININ KABULÜ İÇİN ÖNGÖRÜLEN SİGORTALILIK SÜRESİ YÖNÜNDEN ÇALIŞANLAR İLE ÇALIŞMAYANLAR ARASINDA ADALETSİZ VE HAKSIZ BİR DURUM YARATIR. BU NEDENLE, İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNİN VERİLDİĞİ, ANCAK, YASAL DİĞER BELGELERİN BULUNMADIĞI DURUMLARDA, ÇALIŞMA OLGUSUNU ORTAYA KOYABİLECEK İNANDIRICI VE YETERLİ KANITLAR ARANMALI VE KAMU DÜZENİNE DAYALI BU TÜR DAVALARDA, HAKİM, GÖREVİ GEREĞİ, DOĞRUDAN SORUŞTURMAYI GENİŞLETEREK, SİGORTALILIK KOŞULLARININ OLUŞUP OLUŞMADIĞINI BELİRLEMELİDİR. BU DAVALARDA DA, İŞYERİNDE TUTULMASI GEREKLİ DOSYALAR İLE KURUMDAKİ BELGE VE KANITLARDAN YARARLANILMALI, ÜCRET BORDROLARI GETİRTİLMELİ, MÜFETTİŞ RAPORLARI OLUP OLMADIĞI ARAŞTIRILMALI, İŞYERİ ÇALIŞANLARI SAPTANMALI VE SİGORTALININ HANGİ İŞTE NE KADAR SÜRE İLE ÇALIŞTIĞI AÇIKLANMALI, GEREĞİNDE KOMŞU İŞYERİ ÇALIŞANLARININ BİLGİLERİNE DE BAŞVURULARAK GERÇEK ÇALIŞMA OLGUSU, SOMUT VE İNANDIRICI BİLGİLERE DAYALI BİÇİMDE KANITLANMALIDIR.

DAVA : Taraflar arasındaki "hizmet tespiti" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Kartal 1. İş Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 11.06.2002 gün ve 2001/679-2002/247 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 03.10.2002 gün ve 2002/6651-7984 sayılı ilamı ile, ( ...Bir kimsenin sigortalı sayılabilmesi için sigortalı işe giriş bildirgesinin varlığı yeterli değildir. Aynı zamanda o kimsenin 506 Sayılı Yasanın 2. maddesinin belirlediği biçimde eylemli olarak çalışması da koşuldur. Bu yön özellikle Sosyal Sigortalar Kanunun 6. maddesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 30.06.1999 gün ve 1999/21-549 Esas 1999/555 sayılı kararında da vurgulanmıştır. Bu bakımdan davacının işyerinde eylemli olarak çalışıp çalışmadığının yöntemince araştırılması gerektiği ortadadır.
Yapılacak iş, davacının çalıştığı işyerinin 506 Sayılı Yasa kapsamında bulunup bulunmadığı araştırılmak ve kendisi ile aynı dönemde birlikte çalışan ve SSK. dönem bordrolarında gösterilen kişilerin, bunlar olmadığı takdirde komşu işyerlerinin kayıtlarına geçmiş kişilerin bilgilerine başvurulmak ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Dava, sigortalılığın başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir.
Davacı O. Çetin B. vekili, davacının, davalılardan Kemal H.'ya ait işyerinde 506 sayılı yasa kapsamında çalışmak üzere 1.5.1975 tarihinde işe girdiğini, işveren davalı tarafından sigortalı işe ilk giriş bildirgesinin yasal süre içerisinde diğer davalı Kurum'a verildiğini, davalı kurumun davacıya sicil numarası tahsis ettiğini, ancak işveren tarafından aylık sigorta prim bildirgesi ile dönem bordrolarının verilmediğini ileri sürerek, davacının ilk sigortalılık başlangıcının 1.5.1975 olduğunun ve işyerinde asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı S.S.K. Başkanlığı vekili, 506 S.K.nun 2, 6 ve 9. maddeleri uyarınca, sigortalı olmak için, hizmet akdine dayalı bir çalışmanın bulunmasının şart olduğunu, fiili çalışmanın bulunmadığı hallerde sigortalılıktan söz edilemeyeceğini, işe giriş bildirgesinin tek başına çalışmanın varlığını göstermeyeceğini, o nedenle öncelikle, çalışmanın geçtiği dönemde davalı işyerinde sigorta prim bordrosunun davalı kuruma ibraz edilip edilmediğinin, sigortalı prim bordrosu düzenlenmiş ise, davacının bordrolarda adı bulunup bulunmadığının, ayrıca işyerinin 506 S.K. kapsamında olup olmadığının belirlenmesi gerektiğini; davacının kurum kayıtlarında çalışmasının gözükmediğini, kurum kayıtlarının resmi belge niteliğinde olup, aksinin aynı değerde belgelerle ispatı gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Kemal H.'ya tebligat yapılamamış, hakkındaki dava takip edilmediğinden işlemden kaldırılmıştır.
Yerel mahkemece, davacının davalı Kemal H.'ya ait işyerinde 01.05.1975 tarihinde işe girdiğinin işe giriş bildirgesinin 29.05.1975 günü davalı Kuruma verildiğinin, ancak primlerin yatırılmadığının toplanan delillerden anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının anılan işyerinde işe başlama tarihinin 01.05.1975 olduğunun ve bu işyerinde bir gün süre ile asgari ücretle çalıştığının tespitine dair verilen karar, Yüksek Özel Dairece yukarıdaki gerekçeyle bozulmuştur.
Davacıya ait 26.05.1975 tarihli işe giriş bildirgesinin davalı Kuruma süresi içerisinde verildiğinde uyuşmazlık bulunmamaktadır. Keza, 506 Sayılı Yasa'nın 108. maddesi uyarınca sigortalılık başlangıcı yönünden salt işe giriş bildirgesi verilmiş olmasının yeterli bulunmadığı, ayrıca Yasa'nın 2. maddesinde öngörülen şekilde fiili çalışmanın da aranması gerekeceği konusunda da Yerel Mahkeme ile Yüksek Özel Daire arasında uyuşmazlık yoktur.
Gerçekten; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası'nın 2 ve 6. maddelerinde açıkça belirlendiği üzere, sigortalılığın oluşumu yönünden çalışma olgusunun varlığı zorunludur. Eylemli veya gerçek biçimde çalışmanın varlığı saptanmadıkça, hizmet akdine dayanılarak dahi, sigortalılıktan söz edilemez.
Uyuşmazlık, somut olayda, fiili çalışma olgusunun yöntemince kanıtlanmış olup olmadığı, mahkemece bu yönde yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. O nedenle, burada, fiili çalışmanın varlığının kabul edilebilmesi için hangi kanıt ve olguların bulunması gerektiği üzerinde durulmalıdır
Hemen belirtilmelidir ki, fiili veya gerçek çalışmayı ortaya koyacak belgeler, işe giriş bildirgesiyle birlikte, 506 S.K.nun 79. maddesinde belirtilen ve sigortalının çalışma gün sayısını, kazanç durumunu çalışma tarihleriyle birlikte ortaya koyan aylık sigorta gün bilgileri ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 17. maddesinde belirtilen dört aylık prim bordroları gibi Kuruma verilmesi zorunlu belgelerdir. Yöntemince düzenlenip süresi içerisinde kuruma verilen işe giriş bildirgesi, kişinin işe alınmış olduğunu gösterirse de, fiili çalışmanın varlığının ortaya konulması açısından tek başına yeterli kabul edilemez. Sigortalılıktan söz edilebilmek için, çalışmanın varlığı, Yargıtay uygulamasında 506 S.K.nun 79/8. maddesine dayalı sigortalılığın tespiti davaları yönünden kabul edilen ilkelere uygun biçimde belirlenmelidir. Zira, sigortalılığın başlangıcına yönelik her dava, sigortalılığın tespiti istemini de içerir. Aksine düşünce, özellikle yaşlılık aylığının kabulü için öngörülen sigortalılık süresi yönünden çalışanlar ile çalışmayanlar arasında adaletsiz ve haksız bir durum yaratır. Bu nedenle, işe giriş bildirgesinin verildiği, ancak, yasal diğer belgelerin bulunmadığı durumlarda, çalışma olgusunu ortaya koyabilecek inandırıcı ve yeterli kanıtlar aranmalı ve Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda, hakim, görevi gereği, doğrudan soruşturmayı genişleterek, sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu davalarda da, işyerinde tutulması gerekli dosyalar ile Kurumdaki belge ve kanıtlardan yararlanılmalı, ücret bordroları getirtilmeli, müfettiş raporları olup olmadığı araştırılmalı, işyeri çalışanları saptanmalı ve sigortalının hangi işte ne kadar süre ile çalıştığı açıklanmalı, gereğinde komşu işyeri çalışanlarının bilgilerine de başvurularak gerçek çalışma olgusu, somut ve inandırıcı bilgilere dayalı biçimde kanıtlanmalıdır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 16.06.1999 gün ve 1999/21-510-527 ; 30.06.1999 gün ve 1999/21-549-555 sayılı kararları da aynı doğrultudadır.
Yerel mahkemece bu gerekçeye dayalı bozma kararına uyulması gerekirken, direnme hükmü kurulması usule ve yasaya aykırıdır. Direnme kararı bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalı S.S.K. Başkanlığı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda ve Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429. Maddesi gereğince BOZULMASINA, 05.02.2003 gününde ikinci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Davacı davalıya ait hava alan inşaatı işyerinde 01.05.1975 tarihinde çalışmaya başladığını, işe giriş bildirgesinin verildiğini, ancak prim bildirgesinin verildiğinin belirlenemediğini, bu nedenle 01.05.1975 günü davalı işverene ait işyerinde hizmet akdi ile çalıştığının ve sigortalılık başlangıç tarihinin 01.05.1975 olarak tesbitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı işveren davaya cevap vermemiş, SSK. İse davayı kabul etmediğini bildirmiştir.
Mahalli mahkeme davayı kabul etmiştir.
Davalı SS K.nun temyizi üzerine 21. Hukuk Dairesi "..davacının çalıştığı işyerinin 506 sayılı yasa kapsamında bulunup bulunmadığı araştırılarak ve kendisi ile aynı dönemde birlikte çalışan ve SSK. Dönem bordrolarında gösterilen kişilerin, bunlar olmadığı takdirde komşu işyerlerinin kayıtlarını geçmiş kişilerin bilgilerine baş vurulmalı ve sorucuna göre karar vermek" gerektiği gerekçesi ile kararı bozmuştur.
Mahkeme toplaması mümkün delillerin toplandığını bozma gerekçelerinin yerinde olmadığını belirterek eski kararın da direnmiştir.
Davalı S.S.K.nun temyizi üzerine Hukuk Genel Kurul çoğunluğu özel dairenin bozma kararını yerinde bulunmuştur. Mahalli mahkeme, S.S.K'dan mevcut kayıtları celp etmiş, gösterilen ve işyerinde davacı ile birlikte çalıştıklarını açıklayan tanıkları dinlemiş, tanıklar davacının fiili çalışmasını ve iddiaları doğrulamışlardır.
Dosyaya celp edilen, davalı işverene ait işyerinden davacı adına düzenlenen davacının fotoğrafını davacı ve işverenin imzaları taşıyan 01.05.1975 tarihinde işe başlama ile ilgili sigortalı işe giriş bildirgesi yasal süresi içerisinde 29.05.1975 günü kurum kayıtlarına girmiştir.
S.S.K. İstanbul ihtiyarlık Sigorta Müdürlüğün den alınan 04.03.2002 gün 37638 sayılı cevabı yazı ve eki cetvellerden 1974 yıl 4 dönemden sunması ve 1975 yılı prim bordroların mevcut alındığı anlaşılmıştır.
Delil olarak çalışma tarihinde işyerinde çekildiği bildirilen davacıya ait bir fotoğraf ibraz edilmiş, dava tanıkları bu fotoğrafın işyerinde çekildiğini gerek bu fotoğrafın, gerekse iş giriş bildirgesindeki fotoğrafın davacıya ait olduğunu doğrulamışlardır.
Toplanan bu deliller karar vermeye yeterlidir.
21. Hukuk Dairesinin Hukuk Genel Kurulunca benimsenen bozma kararında araştırılması istenen hususların, bazılarının araştırılmasına gerek bulunmamakta, bazılarının tesbiti de imkansız görülmektedir.
Bozma kararında işyerinin kapsama alınıp alınmadığının tesbiti istenmektedir. Davacıya ait sigortalı ise giriş bildirgesinin verildiği tarihte işyerinin yasa kapsamına alındığı S.S.Kurumunca işyeri numarası verilmesinden ve 1974, 4 dönem öncesi pirim bildirgeleri verilmesinden belli olduğu gibi davalı S.S.K işyerinin yasa kapsamında bulunmadığını veya bildirmeye ve davaya konu tarihte işyerinin yasa kapsamından çıkarıldığını savunmuşlardır. Yasa kapsamında olduğu S.S.Kurumu kayıtlarından anlaşılan bir işyeri ile ilgili yasa kapsamında bulunup bulunmadığı araştırılmasının istenmesi dosya içeriğine uygun düşmemektedir. Bozma kararında davacıyla aynı dönemde birlikte çalışan ve S.S.K dönem bordrolarında gösterilen kişilerin tanık olarak dinlenmesi istenmektedir. Kurumdan alınan cevabı yazıda davacının çalıştığı iddia olunan 1975 yılı Mayıs ayı dönem bordrosunun bulunmadığı ve verilmediği anlaşılan dönem bordrosundaki şahısların tesbiti de mümkün olmadığından bu yöndeki bozma yada katılmak mümkün değildir. Dinlenen ve yanlış beyanda bulundukları iddia edilip kanıtlanmayan tanıklarda davacı ile birlikte işyerinde çalıştıklarını doğrulayan kişilerdir.
Bozma kararında komşu işyeri kayıtlarına geçmiş kişilerinde bilgilerine başvurulması istenmektedir. Çalışılan işyeri kayıtları dahi 25 yıl ve işverenin saklama zorunluluğu geçtiğinden elde edilemediği nazara alındığından davacı ile ilişkisi olmayan, işyeri hava alanı inşaatı olduğu için mevcudiyeti dahi belli olmayan komşu işveren kayıtlarında geçmiş kişilerin resen tanık sıfatıyla dinlenmelerinin istenmesi, dosya içeriğine, gerçeklere ve HUMK.nun hükümlerine uygun düşmemektedir.
Mahalli mahkeme hakimi toplanması mümkün tüm yazılı kanıtları toplamış, gösterilen tanıkları dinleniş, yalan beyanda bulundukları iddia edilmeyen ve davacı ile birlikte çalıştıklarını açıklayan tanıklar iddiayı doğrulamışlar, bu delillere değer vererek davayı kabul etmiştir.
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi ve Hukuk Genel Kurulu, toplanmayı mümkün olan ve mahalli mahkemece toplanan bu delillerle sonuca gitmesi, bu deliller davanın kabulü için yeterli görülmüyorsa, davanın reddedilmesi için temyiz istemini de nazara alarak mahalli mahkeme kararının esastan bozması gerekirdi.
Kanaatımızca mahalli mahkeme ve kararı dosya içeriğine Hukuk Genel Kurulunun 05.12.2001 gün, 2001/21-1057 Esas ve 2001/1094 Karar sayıl onama kararında ortaya konan prensiplere ve bu karar da belirtilen Yargıtay 10. ve 21. daire kararlarına uygun düştüğünden onanması görüşündeyiz
Bu nedenle Hukuk Genel Kurulunun bozma kararına katılamıyoruz.

Arkadaşlar 2001 tarihli karara göre şansımı denemeye karar verdim. Müvekkili sonuçları konusunda aydınlatacağım bence denemeye değer bir dava gibi gözüküyor. Dönem bordrosu vs yoktur işverende o zaman ben bordro harici tanıklarımı dinletebilirim diye düşünüyorum. Saygılarımla

http://www.unzile-durankucukoner.av....tidavaları.doc

incelerseniz sorunuza cevaplar bulacağınız inancındayım

Hizmet tespiti davalarında işveren ile sigorta kurumu arasında zorunlu dava arkadaşlığı vardır. Eğer işveren tüzel kişinin herhangi bir yolla ticaret sicilinden kaydı silinmiş ve tüzel kişiliği sona ermişse onun ihya edilmesi, yani yeniden tüzel kişiliğine kavuşması bir dava ile sağlanmalıdır. Bu konuda Mecit Tav beye katılıyorum. Benim bir davada başıma geldi. Hakim şirketin ihyasına karar verdi, ama bu durum çok külfetli olduğu ve tespiti istenen süre az olduğu için işçi buna yanaşmadı; davayı düşürmek zorunda kaldık.

Bunun dışında işverenin faal olmaması bir sorun teşkil etmez, çünkü faal olmasa bile tüzel kişiliğe, dolayısıyla pasif husumet ehliyetine sahiptir.

avcoskun arkadaşımız sorusunda işe giriş bildirgesi verilmesine rağmen primlerin yatırılmadığından bahsediyor. Ben bunu dönem bordrosunda o işçinin adının yazılmadığı şeklinde anlıyorum. Çünkü bu ikisi birbirinden farklı şeyler. Eğer (eskiden 4 aylıktı, Mayıs 2005'ten beri aylık) dönem bordrosunda işçinin adı yazılı olmasına rağmen primler işverence ödenmemişse, bu durum işçiyi bağlamaz. Buradaki sorun, SSK açısından alacağını tahsil sorunudur. Ama sadece girişi yapılmış ve DB'nda adı yazılmamışsa, işte o zaman sorun hizmet tespitine konu olabilir.

sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti talepli davada
işverenin davalı olarak gösterilmeyip sadece sgk nın davalı gösterilmesi ne gibi sonuçlara yol açar acaba?

işvereni bu davaya dahil etmek mümkün müdür?

Sayın reyhansa,

Dahili dava dilekçesi ile, işvereni davaya dahil edebilirsiniz. Kolay gelsin.

Değerli meslektaşlarım,
Tüm yazılanları okudum. Buna göre şöyle bir sonuç çıkarabilir miyiz; eğer ki işveren tarafından işe giriş bildirgesi verilmiş ise bu işverene karşı açılacak hizmet tespit davalarında 5 yıllık hak düşürücü süre işlemez, aksi takdirde 5 yıllık sürenin dikkate alınması gerekir!
Böyle bir genelleme yapılabilir mi?

Alıntı: Yazan Av. Oktay Değerli meslektaşlarım, Tüm yazılanları okudum. Buna göre şöyle bir sonuç çıkarabilir miyiz; eğer ki işveren tarafından işe giriş bildirgesi verilmiş ise bu işverene karşı açılacak hizmet tespit davalarında 5 yıllık hak düşürücü süre işlemez, aksi takdirde 5 yıllık sürenin dikkate alınması gerekir! Böyle bir genelleme yapılabilir mi?

Doğrudur.

Sevigili meslektaşım , cevabınız için teşekkürler. Somut olayda müvekkilim aynı hastahanede 1991 yılından beri çalışmaktadır ve halen çalışması devam etmektedir.Fakat bu çalışmada müvekkilim her sene değişen taşeron firmaya bağlı olarak çalışmaktadır. Yani müvekkilim işvereni her sene değişmektedir. 1991 den 1999 yılına kadar da müvekkilimin sigorta primleri ödenmemiştir. Zira bu yıllar için (1991 yılında ilkeişveren tarafından işe giriş bildirgesi verildiyse eğer) şimdi hizmet tespit davası açabilirmiyiz? Ve bu davalarda asıl işveren olarak Sağlık Bakanlığına husumet yöneltebilir miyiz? İlginiz için şimdiden teşekkürler..

T. C. YARGITAY
10. Hukuk Dairesi 2006/17263 E., 2007/7317 K.
SİGORTALI HİZMET SÜRESİNİN TESBİTİ
"İçtihat Metni"
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01.05.1994-01.10.2002 tarihleri arasında geçen sigortalı hizmetlerinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava , davalı şirkete ait işyerinde 01.05.1994-01.10.2002 tarihleri arasındaki çalışmaların tespiti istemine ilişkin olup ; yargılama sırasında celbedilen Ticaret sicil memurluğu yazısına göre ; davalı şirketin dava açıldıktan sonra tasfiyesine karar verilerek tasfiye sürecinin başladığı tasfiyenin 17.06.2005 tarihinde sona erdiği ve 22.06.2005 tarihli sicil gazetesinde ilan edilerek kaydının kapatıldığı mahkemece , davacı tarafa şirketin ihyası için süre verildiği ancak davacının , ihyanın uzun ve masraflı olması ayrıca benzer nitelikteki olaylarda Yargıtay'ın emsal kararları gereği davanın , şirketin ortaklarına karşı yöneltilmesini istemesi üzerine mahkemece , limited şirket ortaklarının söz konusu davada kişisel sorumlulukları bulunmadıklarından ve ayrıca taraf teşkili de sağlanamadığından bahisle davanın reddine karar vermiştir.
İşverenlik sıfatı davalı Limited şirket tüzel kişiliğine aittir ve bu nedenle de kural olarak, tasfiyesi tamamlanan şirketin ihyası gerekir ise de; söz konusu davanın hizmet tespiti istemine ilişkin olması ve bu tür davaların davacı lehine sonuçlanması halinde doğacak prim borçlarından şirket tüzel kişiliği ile birlikte şirketin ortaklarının da sorumlu olacağı hususu gözetilerek husumetin davalı şirket ortaklarına yöneltilmesi ve iştiraki ile yargılamaya devam edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek hâlinde davacıya iadesine, 10.05.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Müvekkil 1983 yılında x şahsın yanında çalışıyor. işveren ssk ya ise giriş Bildirgesini veriyo kurum kayıtlarında gözüküyor. Fakat zannedersem prim odemediginden olacak ki sigorta başlangıcı olarak 1983 kabul edilmiyor. X şahsın adı soyadı elimizde ama tc si yok kuruma başvuru yaptık tc sini bulamadikarını bildiriyorlar. X şahsın tc sini nasıl bulabilirim? Bulmadan sonuç alabilir miyim?

Kanun No: 6552
İş Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun

Kabul Tarihi: 10.09.2014
R.G. Tarihi: 11.09.2014
R.G. No: 29116

MADDE 64 - 30/1/1950 tarihli ve 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 7 nci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklarda, hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talepleri hariç olmak üzere, dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat edilmesi zorunludur. Diğer kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak kaydıyla yapılan müracaata altmış gün içinde Kurumca cevap verilmezse talep reddedilmiş sayılır. Kuruma karşı dava açılabilmesi için taleplerin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması şarttır. Kuruma başvuruda geçirilecek süre zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz.

Hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talebi ile işveren aleyhine açılan davalarda, dava Kuruma resen ihbar edilir. İhbar üzerine davaya davalı yanında ferî müdahil olarak katılan Kurum, yanında katıldığı taraf başvurmasa dâhi kanun yoluna başvurabilir. Kurum, yargılama sonucu verilecek kararı kesinleştikten sonra uygulamakla yükümlüdür.”



GEREKÇE

(TASARININ 54. MADDESİ KANUNUN YASALAŞAN METNİNİN 64. MADDESİNE KARŞILIK GELMEKTEDİR.)
MADDE 54- Madde ile, 5510 sayılı Kanun ile diğer sosyal güvenlik mevzuatı uygulamasından kaynaklanan davalarda, dava açılmadan önce Kuruma müracaat şartı getirilmiş ve yargı yoluna başvurulmadan önce idari aşamada uyuşmazlıkların çözümlenmesi amaçlanmıştır. Hizmet tespit davaları Kuruma başvuru şartı dışında bırakılmıştır.

Diğer taraftan hizmet akti nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talebi ile sigortalılar tarafından işveren aleyhine açılan davalarda dava, Sosyal Güvenlik Kurumuna re'sen ihbar edilerek Kurumun bu davalarda artık davalı taraf olmaktan çıkarılması, ihbar üzerine davaya davalı yanında fer'i müdahil olarak katılması, davalı taraf başvurmasa dahi kanun yollarına başvurabilmesi, yargılama sonucu verilen kararı kesinleştikten soma uygulamakla yükümlü kılınması hedeflenmiştir.

Kurum bu davada taraf olmayıp fer'i müdahil olacağı için dava sonucu verilen, kararda Kurum aleyhine yargılama giderlerine hükmolunmayacağı gibi, Kurum lehine de yargılama giderlerine hükmolunmayacaktır.

Müvekkilinizin çalıştığı hastane Sağlık Bakanlığı'na ait olduğundan hizmet tespit davasında Sağlık Bakanlığı işveren konumundadır.Sağlık Bakanlığı'ndan ihaleyi kazanarak işçi çalıştırmış olan taşeron şirketler ise alt işverendir.

Müvekkilinizin çalıştığı dönemler içerisindeki bildiğiniz alt işverenleri davalı olarak belirtmelisiniz. Bilemedikleriniz olursa, yargılama aşamasında Sağlık Bakanlığı'nca dosyaya sunulacak belgeler neticesinde taşeron şirketlerin tümünün öğrenildiği aşamada eksik olan var ise onları da dahili davalı olarak davaya dahil etmelisiniz.

SGK artık davalı olarak gösterilemez.Yukarıda sunduğum SGK yasasında yapılan değişiklik ile SGK davalı olmayıp feri müdahil konumundadır.

Saygılarımla.

Arkadaşlar benzer bir sorun bende de var yardımcı olursanız sevinirim. açtığım hizmet tespit davasında davalı A. Ş.'nin yıllardır faal olmaması ve münfesih olması nedeniyle prosedürleri yerine getirilerek ticaret sicilden resen kaydı silinmiş.(Ama tasfiye filan yok kayıtlarda. yani tasfiye memuru da yok) İş Mahkemesi şirketin ihyası için iki haftalık kesin süre verdi. Şirketin ihyası davası külfetli ve uzun olduğu söyleniyor. müvekkilin maddi durumu pek iyi de değil. acaba asliye ticaret mahkemesinde açacağım şirketin ihyası davasının takriben toplam masrafı ne kadardır, süreci nasıldır, ne yapmam gerekir?

Sayın Romeros; Bu Yargıtay Kararını Destekler Başkaca Kararlar Var Mı Elinizde Yahut Aksine Verilmiş Bir Karar?

Sayın hukukcu_toprak; bu konuyla alakalı sayın Romeros'un paylaşımı dışında emsal bir karar bulamadım, eğer ulaşılabilirse Ticaret Mahkemesine gitmeye gerek kalmaz