AİHM, KKTC'de İşleyen Hukuk Düzenini Geçerli Kabul Etti

Rumlara AİHM kapısı kapandı
AİHM'nin yeni aldığı bir karar ile Rumlar artık mülkiyet başvuruları için Ankara'ya karşı AİHM'de dava açamayacak. Açılmış 1500'ü aşkın dava da gündemden düşecek.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Kıbrıs sorununda hayati önem taşıyan mülkiyet konusunda çok krtitik bir karar verdi. Mahkeme, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde faaliyet gösteren Taşınmaz Mal Komisyonu'nun Kıbrıslı Rumlar için "etkin iç hukuk yolu" olduğuna hükmetti.

Karar ile taşınmaz mallarını geri isteyen Kıbrıslı Rumlar, KKTC yargısı önüne gitmeye mecbur kalacak. Kararın, Ankara’yı da AİHM’deki en büyük baş ağrısı olan Rum davalarından kurtarması bekleniyor.

Bu aşamadan sonra Rumlar mülkiyet başvuruları için Ankara'ya karşı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde dava açamayacak.
Haberin devamı ↓reklam

AÇILMIŞ DAVALAR DA GÜNDEMDEN DÜŞECEK
Karar ile taşınmaz mallarını geri isteyen Kıbrıslı Rumlar, KKTC yargısı önüne gitmeye mecbur kalacak. Kararın, Ankara’yı da AİHM’deki en büyük baş ağrısı olan Rum davalarından kurtarması bekleniyor. Çünkü Ankara'ya karşı açılmış 1500'ü aşkın Rum mülkiyet davası da "iç hukuk yolları henüz tüketilmediği" gerekçesiyle mahkeme gündemden düşecek.

Kıbrıs sorununun temelini oluşturan, müzakerelerin en çetrefilli konusu mülkiyet başlığını etkileyecek karar uzun süredir bekleniyordu.

Bu başvurular, Ankara için Strasbourg Mahkemesi'ndeki en zor dava grubu olma özelliğine sahip.

ANKARA'YI RAHATLATACAK
Karar, AİHM'deki Rum davaları nedeniyle son yıllarda Avrupa'da siyasi ve diplomatik baskı gören Ankara'yı rahatlatacak nitelikte.

Kararın, adada iki taraf arasında devam eden kapsamlı çözüm müzakerelerinde görüşülen mülkiyet başlığını da etkilemesi bekleniyor.

KARAR 3'E KARŞI 14 OYLA ALINDI
AİHM, KKTC’de kendi istediği ışığında 2005 yılında çıkarılan bir yasayla oluşturulan TMK’yı Kıbrıslı Rumların mülkiyet başvuruları için etkin hukuk yolu olarak resmen kabul etti. Bu konuda “Demopulos ve diğerleri” adını taşıyan pilot davayla ilgili kararını bugün açıklayan AİHM, TMK’nın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi standartlarında fiilen işlev gören bir iç hukuk organı olduğuna hükmetti. Karar, AİHM’nin 17 yargıçlı Büyük Dairesi tarafından, 3’e karşı 14 oyla alındı.

AİHM’nin gerekçeli kararında, Taşınmaz Mal Komisyonu’nun kurulmasına temel oluşturan 2005 tarihli Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yasasının Kıbrıslı Rumların mülkiyet iddiaları için kabul edilebilir ve fiili bir iç hukuk yolu oluşturduğu not ediliyor. AİHM'ye başvuran Kıbrıslı rumların henüz bu iç hukuk yolunu tüketmedikleri, bu nedenle de Strasbourg Mahkemesine yaptıkları dava başvurusunun reddedileceğine hükmedliyor.

RUM YÖNETİMİ İÇİN BOZGUN
Karar, Kıbrıs Rum Yönetimi açısından gerek hukuksal gerekse siyasal planda bozgun anlamına geliyor. Açıklanan kararla ilgili davada müdahil taraf olan Rum Yönetimi, 18 Kasım Çarşamba günü Strasbourg’da yapılan duruşmada, Türkiye’yi adada “etnik temizlik” yapmakla suçlamış ve TMK’yı Kıbrıslı Rumları “rüşvetle satın almak” için yaratılmış bir mekanizma olarak tanımlamışlardı.

TALAT: TARİHİ VE ÇOK ÖNEMLİ
KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, kararı NTV’ye değerlendirdi.

Kararın ardından Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ü aradığını belirten Talat, “Kararı kendisiyle paylaşmak istedim. Sayın Gül’ün büyük teşviki olmuştu. Bu sonucun alınmasında kendisinin büyük katkısı oldu” diye konuştu.

KKTC Cumhurbaşkanı Talat, “Bu tarihi ve çok önemli bir karar. Yürüttüğümüz doğru politakanın zaferidir. Referandum öncesi ve sonrasında izlediğimiz politika, aynı zamanda Türkiye’nin desteklemesi sonucu ortaya çıktı” dedi.

Alınan kararın müzakereleri etkileyeceğini ifade eden Talat, şöyle konuştu: “Müzakerelerde kolaylaştırıcı bir rol oynayacaktır. Aynı zamanda Kıbrıs sorunun çözümüne de katkısı olacaktır.”

DAVANIN GEÇMİŞİ
AİHM, 2005 yılında açıkladığı bir kararda, Rumların mülkiyet sorunlarını çözmek amacıyla Kıbrıs'ın kuzeyinde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi çerçevesinde oluşturulacak bir hukuk organını kabul edebileceği sinyali vermiş, bu sinyal üzerine kurulan TMK’nın Rumlar için etkin iç hukuk organı olup olmadığına 8 değişik Rum başvrusunu inceleyerek karar vereceğini duyurmuştu.

TMK, AİHM’nin Myra Ksenides-Arestis adlı Kıbrıslı Rumun Ankara’ya karşı kazandığı mülkiyet davasındaki hükümler uyarınca 2005 yılında kurulmuş, çalışmalarına ise 17 Mart 2006 tarihinde başladı.

Komisyon, Rumların taşınmazlarının iade, tazminat ve takasıyla ilgili talepleri inceleyip karara bağlıyor. Komisyonda, Avrupa Konseyi’nin eski genel sekreteri İsveçli politolog Daniel Tarschys ile Avrupa Konseyi eski genel sekreter yardımcısı Alman hukukçu Hans Christian Krüger de görev yapıyorlar.

ŞU ANA KADAR 40 MİLYON STERLİN'E YAKIN TAZMİNAT ÖDENDİ
TMK’ya, 2 Mart 2009 tarihi itibariyle, Rumlar tarafından 452 başvuru yapıldı. Bu başvuruların 91 tanesi dostane çözüm yoluyla, 4 tanesi ise duruşma yoluyla sonuçlandı.

Komisyonun verilerine göre, şu ana kadar başvuran Rumlara mallarının bedeli olarak 39 milyon 854 bin 100 İngiliz Sterlini tazminat ödendi. TMK, 1 başvuru için iade, 2 başvuru için takas, 5 başvuru için de iade ve tazminat hükmünde bulundu.

Kıbrıs Rum Yönetimi, TMK’ya kurulduğu günden bu yana “yasadışı” olduğu iddiasıyla karşı çıkıyor. Kıbrıslı Rumların AİHM’de Ankara’ya karşı açtıkları davalarda müdahil taraf olan Rum Yönetimi, bu çerçevede Strasbourg Mahkemesine sunduğu görüşlerde TMK’nın sadece yoksul Rumları kandırmak için oluşturulmuş bir komisyon olduğunu savunmuştu.

http://www.ntvmsnbc.com/id/25065568/

Dışişleri: AİHM, KKTC'de işleyen hukuk düzenini teyid etti
Dışişleri Bakanlığı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Rumların hak iddia ettikleri taşınmazlar konusunda KKTC'deki Taşınmaz Mal Komisyonu'na başvurmaları yönündeki kararıyla "KKTC'de işleyen bir hukuk düzeni bulunduğunun teyid edildiğini" bildirdi.

ANKA

Ankara- Dışişleri Bakanlığı, AİHM'in söz konusu kararına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Aralık 2005 tarihinde açıkladığı Xenides-Arestis kararı uyarınca KKTC'de ihdas edilen Taşınmaz Mal Komisyonu'nun (TMK) etkinliğine ilişkin 5 Mart'ta bir karar daha açıkladığını belirten Bakanlık, "AİHM kararında TMK'nın etkin bir iç hukuk yolu olarak kabul edildiği teyid edilmektedir. TMK'nın etkin bulunmasıyla GKRY vatandaşlarının KKTC'de 1974 öncesi sahip oldukları taşmmazlarıyla ilgili talep ve iddialarını öncelikle TMK'ya götürmeleri ve burada çözüm aramaları zorunlu hale gelmektedir. Diğer bir ifadeyle, AİHM'deki mülkiyet davalarının öncelikle TMK'ya havale edilmesi gerekecektir" dedi.

Dışişleri Bakanlığı "Öte yandan, bu karar, AİHM'in daha önceki kararlarında da altı çizilen, KKTC'de işleyen bir hukuk düzeninin mevcudiyetini de bir kez daha teyid etmektedir" vurgulamasını yaptı.

AİHM kararları uyarınca ihdas edilen ve Mart 2006 tarihinde çalışmaya başlayan TMK'ye bugüne kadar Rumlar tarafından 450'yi aşan başvuru yapıldığını, bu başvuruların 100'e yakınının dostane çözümle sonuçlandırıldığını, TMK'nın bu suretle Kıbrıs sorununun en önemli yönlerinden birini oluşturan mülkiyet sorununda Ada'da bugüne kadar hayata geçirilmiş tek etkin çözüm mekanizmasını meydana getirdiğini kaydeden Bakanlık, "Öte yandan bu karar, KKTC makamlarının tasarruflarının uluslararası hukukta tanınması ve Avrupa standartlarına uygunluğu anlamına da gelmektedir" açıklamasını yaptı.

Dışişleri Bakanlığı Rum yönetiminden beklentileri de şöyle saydı: "Kıbrıs meselesinin en karmaşık boyutunu oluşturan mülkiyet sorununun, kapsamlı bir çözüm içinde bir bütün olarak ele alınması ve BM parametreleri çerçevesinde çözümlenmesi tabiatıyla esastır. Nitekim, Türkiye halen Ada'da BM aracığıyla sürdürülmekte olan kapsamlı çözüm müzakerelerine bu anlayışla destek vermektedir. Ancak, Türk tarafının adil ve kalıcı bir çözüme en kısa sürede ulaşılması için sarfettiği tüm çabalara karşın, bu hedefe odaklanmak yerine uluslararası yargı organları da dâhil olmak üzere çareyi farklı mercilerde arayan Rum Yönetiminin, AİHM'in bu kararından gereken dersi alarak, Kıbrıs sorununun mülkiyet konusu dâhil tüm yönlerini KKTC ile müzakere yolu ile biran önce çözümlemesi gerektiği sonucunu çıkaracağını umuyoruz."

6 Mart 2010

http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=119896

İlgili AİHM kararına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/vi...C1166DEA398649