Tapu İptali (Belediyenin ihale ile sattığı taşınmaz)

Müvekkil, 1990 yılında belediyeye ait bir arazi üzerindeki iki parseli işgal ediyor ve biri üzerine ev, diğeri üzerine de eklentiler (kömürlük, depo v.s.) inşa edip yerleşiyor. Aynı parseller üzerine (B) isimli vatandaş da müvekkilin evi ile sırt sırta olacak bir ev ve eklentiler yapıp yerleşiyor. İki tarafı basit bir duvar birbirinden ayırıyor. 1997 yılında belediye her ikisinden de ayrı ayrı ecri misil talep ediyor ve her ikisi de bunu ödüyor (Makbuzlar elimizde). Belediye daha sonra müvekkile ve (B)'ye işgal etmekte oldukları iki parselden birincisinin mülkiyetini devrediyor. Ancak müvekkilin ve (B) nin birlikte işgal ettikleri; aradaki basit bir duvarla ikiye bölerek kullanmakta oldukları ikinci parselin mülkiyeti belediyede kalıyor.
Bundan 45 gün önce, (B) müvekkile gelip ikinci parselin tapusunun da kendisinin olduğunu, orayı terketmesini istiyor. Bu aşamada müvekkil bize geliyor.
Belediyeden sözkonusu parselin mülkiyetinin devri için yapılan işlemler hakkında bilgi istedik. Verilen cevapta parselin mülkiyetinin devri için ihale açıldığı, ihalenin gazetede ilan edildiği ve ihaleye katılan (B)'nin parselin mülkiyetini devraldığı yazıyor. Haricen öğrendiğmize göre (B)'nin İmar Müdürü ile akrabalığı varmış. Müvekkile herhangi bir tebliğ v.s. yapılmamış. Sorunun çözümü ilk bakışta tapu iptal davası gibi gözükse de belediye tarafından bir ihale yapılmış olması (idari işlem) kafamı karıştırdı. Bu mesele hangi dava yolu ile çözülür? Siz değerli meslektaşlarımın görüşlerini bekliyorum. Herkese iyi çalışmalar.

T.C. YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu

Esas: 2007/13-794
Karar: 2007/796
Karar Tarihi: 31.10.2007

ÖZET: Davacıya ihale ile satışı yapılan taşınmazın hazine tarafından açılan tapu iptal ve tescil davası sonucu, davalı adına olan tapusunun iptal edildiği, mahkeme kararının da 20.5.1999 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Mahkemece dava konusu taşınmazın ifanın imkansız hale geldiği tarih olan 20.5.1999 tarihindeki raiç değeri, bilirkişi marifetiyle tespit edilmeli hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmelidir.

(818 S. K. m. 41)

Taraflar arasındaki <alacak> davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Konya Asliye 2. Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 20.6.2006 gün ve 2005/1343-2006/259 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 12.12.2006 gün ve 2006/12750-16262 sayılı ilamı ile,

(...Davacı, davalı belediyeden ihale sonucu Meram ilçesi, Kozağaç mahallesi, 16 pafta, 17740 ada, 6 parsel sayılı taşınmazı satın aldığını, taşınmaz bedeli olan 52.500.000 TL’yi ödediğini, Hazine tarafından açılan tapu iptal ve tescil davası neticesinde taşınmaz tapusunun iptal edildiğini, tapunun devrinin imkansız hale geldiğini, taşınmazı yeniden milli emlaktan satın almak zorunda kaldığını belirterek, uğradığı zarar karşılığı 10.500.000.000 TL’nin tahsilini istemiştir. Davalı davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Davacının, 17.07.1996 tarih ve 782 sayılı encümen kararına dayanılarak yapılan ihale sonucu 52.000.000 TL satış bedeli üzerinden taşınmazı satın aldığı, satış bedelinin ödendiği taraflar arasında ihtilafsızdır. Hazinenin açtığı tapu iptal ve tescil davası sonucunda, davalı adına olan tapu iptal edilerek milli emlaka geçmiş ve davalının davacıya tapuda devir işlemi yapması, başka bir deyişle ifa imkansız hale gelmiştir. Daha sonra davacı tarafından taşınmaz 25.7.2005 tarihinde milli emlaktan satın alınmıştır. Taraflar arasındaki satış sözleşmesi geçerlidir. Davacı, geçerli satış nedeniyle tapunun verilmemesi nedeni ile taşınmazın raiç değerini isteyebilir ise de, bu değerin dava tarihi itibariyle değil, sözleşme konusu edimin imkansız hale geldiği tarih olan taşınmazın hazine tarafından açılan davanın kesinleştiği tarih itibariyle değerinin belirlenmesi gerekir. Olayımızda davacıya ihale ile satışı yapılan taşınmazın hazine tarafından açılan tapu iptal ve tescil davası sonucu, davalı adına olan tapusunun iptal edildiği, mahkeme kararının da 20.5.1999 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Mahkemece dava konusu taşınmazın ifanın imkansız hale geldiği tarih olan 20.5.1999 tarihindeki raiç değeri, bilirkişi marifetiyle tespit edilmeli hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmelidir. Aksi düşünce yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir...)

gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davalı vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire Bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

Sonuç: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK’nun 429. Maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 31.10.2007 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

(KAYNAK: Av. Talih UYAR)