DoĞum Nedenİ İle İŞ Akdİnİn Feshİ

Sayın Meslekdaşlarım;
Şahsımı rahatsız eden bir konu ile ilgili siz değerli meslekdaşların da fikrini almak isterim. İş kanunu açısından ;
Evlenen işçi evlendikten sonra bir yıl içinde iş akdini haklı nedenle fesh edip, kıdem ihbar vs. haklara sahip olabiliyor. Kanaatimce kanun koyucunun bu maddedeki asıl amacı aile birliğini korumak ve devamlılığını sağlamaktır.
Ancak aynı doğrultuda doğum yapan işçini hizmet akdini fesih etmesi halinde kıdem ve ihbar tazminatı vs haklara sahip olabilmesi gerekirken iş kanunu açısından bu mümkün kılınmamıştır. Oysa ki her iki durumda da temelde yatan amaç aynı(aile birliğini korumak ve devamlılığını sağlamak) durum böyle iken doğum nedeniyle işçinin haklı nedenle iş akdini fesh edememesi sizce ne kadar hukuki ? Bu konuda tüm görüşlerini ve görüşlerinizi destekleyen yargıtay kararlarını paylaşmanızı rica ediyorum.

Sayın meslektaşım,

bu konuda sadece yorum yapabilirm, şöyleki;

evlenme sebebi ile iş akdinin feshinde, kanun koyucun amacının, evlenen kişinin eşinin kişinin çalışmasını istememesi hali diye düşünüyorum. Yani bu durum evlenme ile birlikte ortaya çıkmaktadır. evlenen kişinin eşinin, kişinin çalışmasına müsade etmemesi halinde sorun çıkacağından vs. vs.

ancak doğum hali benca ayrı bir durumdur. taraflar zaten evlidir. eger dogumla birlikte eş iş akdinin feshederek çalışmak istemiyecek ise, ya hiç çocuk yapmayacak, yada baştan bu işe girmeyecek veya iş akdine önceden bu yönde bir madde koydurtacak diye düşünüyorum.

saygılar

Sayın simali;

Öncelikle cevabınız için teşekkür ederim. Bu konuyu benim için bu kadar önemli kılan olayı size biraz daha açmakta fayda görüyorum.Bu olayı önüme getiren müvekkile mevcut iş kanunu karşışında gerekli cevabı verdim vermesine ama bu sorun içten içe beni düşündürmeye başladı ve sonuçta sizlerle paylaşma gereği hissetim.
Olay:İşçimiz; 13 Yıl boyunca bir fiil işçi olarak asgari ücretle çalıştırılmış. 5 yıl öncede evlenmiş. Bu senede çoçuk sahibi olmuş. Çocuğuna bakmak zorunda olduğu için ayrılmayı düşünmekte.Bunun sebebinide cocuğuna bakıcı tutsa aldığı asgari ücretin tamamını bakıcıya verecek.Kocasıda aynı doğrutuda çalışmasını istemiyor.

Şimdi bu doğrultuda verdiğiniz cevabı irdelersek.Evet evlilik birliğinde eşin düşüncesi önemli,zira eşin çalışması evlilik birliğini etkileyeceğinden kocanın düşüncesi ve mali durumun önemli olduğunu kabulu gerekir.Doğumda evlilik gibi önceden öngörülebilen bir olay, yani kişi işe girdiğinde ileride evli değil iken evlenebilir,çoçuk yapabilir. Sonuçta eşin fikrini bu kadar önemli gören kanun koyucu, önce eşin çalışmasına muvafakat eden kocanın, daha sonra çoçuk olması nedeni ile müsade etmemesi halinide kabul etmesi gerektiğini düşünmekteyim.Saygılarımla.

sayın av.ayhan karaman

düşünceleriniz mantıklı, ancak olaya çift taraflı bakmanız gerekmektedir. İşveren-İşçi diye. genelde kanunlar ve mahkemeler işçi yararına hizmet etmekte, ancak İşvereni da kollamak gerekiyo bir yerde.İşçi kendne göre haklıama İşveren kendine göre haklı. ne olacak şimdi?

saygılar

Sayın Av.Ayhan KARAMAN;
Evlenme nedeni ile işten ayrılan işçi sadece kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
Bence güzel bir konuya değindiniz. Aslında bu konu işçiler açısından yıllardır kanayan bir yaradır.
Müsaadenizle konuyu biraz genişletmek istiyorum.
Bence "kıdem tazminatının niteliğinin" yasa koyucular tarafından işveren lehine yorumlanmasından kaynaklı bir sorun var ülkemizde.
Kanaatimce; işyerinden her ne sebeple olursa olsun ayrılan veya işten çıkarılan her işçi kıdem tazminatını almaya hak kazanmalıdır.
Aksi durum maalesef; işveren karşısında zaten zayıf olan işçiyi iyiyden iyiye köle statüsüne sokmaktadır.
Zira işverenle ters düşen işçi; bu noktadan sonra işverenin ve işyerindeki diğer işçilerin her türlü tacizine maruz kalmakta; ispat sorunu ile karşılacağından dolayı haklı nedenle fesih yoluna başvuramamakta; sonuçta da ya öncekinden daha kötü bir duruma gelmekte ya da hiçbir tazminat alamadan istifa etmektedir.
Bu nedenle, işçinin her koşulda kıdem tazminatını alması yönünde bir yasal düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyorum.
Saygılar.

Sayın Av.Adulkadir Bey;

Katılımınız için teşekkür ederim.Vermiş olduğunuz cevap konuya daha geniş bir persvektiften bakmamı sağladı.Teşekkür ederim

Sayın Karaman,

Doğum nedeniyle iş akdinin işçi tarafından feshi, yasa çerçevesinde tazminata hak kazanılarak haklı nedenle fesih kabul edildiği takdirde, bu bir kazanım olmayacak,aksine kadınlar açısından bir kayıp olacaktır.

İş yasası, işçiler için doğum haline özgülenmek üzere doğum izni düzenlemesini zaten getirmiştir.

Bunu aynı zamanda fesih nedeni saymak, bir süre sonra işverenlerin kadın işçi çalıştırmak istememesine yol açar. Muhtemeldir ki her kadın işçi doğum yapacaktır, doğumun tazminat sebebi sayılması, evlilik arifesindeki kadınları işçi olarak iş aramaya sevkedip, doğumu müteakip de adı tazminat olan bir kaynak arayışına iter. Bunda işverenin kabahati ne olabilir? Doğal olarak bir süre sonra işveren de kadın işçi çalıştırmamayı seçececektir. Diğer ifadeyle, yasa kadına bir kazanım getirmiş olmayacak, aksine kaybettirecektir.

Yani doğumun akdi fesih nedeni olarak yasada yer almayışı değil, aksine yer alması mağduriyet nedeni olur.

Saygılarımla.

Sayın Demirel'e katılmakla birlikte bir kaç şey de ben soylemek istiyorum.
Yasa kadın içişilere neredeyse eşitlik ilkesini zedeleyecek kadar çok ayrıcalık tanımıştır. Doğum konusunda da doğum izni,süt izni,ücretsiz izin hakkı ve sair bir çok hak tanınmıştır.
Konuyla ilgili daha yoğun yaşanan sıkıntı işverenin gebe işçiyi çalıştırmak istememesi ve fesih yollarını aramasıdır.
İşveren ailesel sorumluluklarını getirmek zorunda olan işçinin iş akdini feshedemez. Müvekkiliniz iş saatlerinin değiştirilmesini talep edebilir ve işveren bu sebeple işçinin iş akdini feshedemez,feshederse de işe iade davasıyla tazminatlarını fazlasıyla alır.
Bahsettiğiniz durum istifadır ki,her istifanın istifa eden açısından haklı bir sebebi vardır. Bu durumda sadece Sayın YILDIZ gibi düşünüp her fesihte tazminat ödenmesi savının arkasında durabilirsiniz. (boyle bir duzenleme oursa da işveren muvekkiliniz olduğunda içinize sinmediğini dile getirebilirsiniz )

1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesinde, kadının evlendikten sonra bir yıl içinde sözleşmeyi feshetmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu hükmün temelinde iki gerekçe bulunmaktadır.

Eski Türk Medeni Kanunu'nun Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen 159. maddesinde kadının çalışması kocasının iznine tabiydi. Bu nedenle evlendikten sonra eşinin istememesi nedeniyle işten ayrılmak zorunda kalan kadına kıdem tazminatı hakkı tanınmıştır.

İkinci gerekçeye ise yukarıda değinilmiş. Aile birliğinin korunması, sosyal ihtiyaçlar vs.

Birinci gerekçe ortadan kalktığına göre evlilik nedeniyle işten ayrılan kadının tazminata hak kazanmasının temeli ikinci gerekçe üzerinde kalmaktadır. Bu halde olması gereken hukuk bakımından doğum nedeniyle işten ayrılan kadına da kıdem tazminat hakkı tanınmalıdır.

Gerçi ikinci gerekçe de günümüzde artık temelsiz kalmıştır. Eşlerin ikisi de çalışmadıkça evliliğin sürdürülmesi hatta hayatın idame ettirilmesi zor olduğu için sosyal gerçekler vs. artık kadının da çalışması gerektiğini söylüyor. Hele bir de çocuk doğmuşsa mesai bile yapmaları gerekebilir