Mirasın reddi-yetkili mahkeme

Murisin eşi ve çocukları mirası reddetmek istiyorlar. Mirasın reddi davası mutlaka murisin son ikametgahı mahkamesinde mi açılır? Murisin ikametgahı mahkemesinde açılması gerektiğine dair bir karar buldum. Ancak şuan murisin ikametgahı mahkemesi haricinde açmış olduğum bir mirasın reddi davam var ne yazık ki. Henüz duruşma günü gelmedi. Sizce ne yapabilirm, beklesem yekisizlik kararı çıkmama ihtimali var mı, ya da yetkili mahkemede mi bir dava açmalıyım. Ayrıca yetkisiz mahkemeye açtığım bu dava süresinde açılmış sayılır mı?Cevaplarınız için şimdiden teşekkürler...

HUMK.nun 11 ve TMK.nun 576. maddelerine göre yetkili mahkeme miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesidir. Kamu düzeni ile ilgili bu yetki kuralı hakim tarafından res'en dikkate alınır.

Yetkisiz mahkemeye 3 aylık hak düşürücü süre içinde başvurulmuşsa ( TMK 606/1) yetkisizlik kararının kesinleşmesinden itibaren 10 gün içinde davanın yetkili mahkemede görülmesi için dilekçe verilmesi halinde (HUMK 193/3) yetkisiz mahkemeye yapılan başvuru hak düşürücü süreyi keser ve yetkili mahkemeye süresinde başvurulmuş sayılır.

Sayın Kocabaş'a katılarak, bir de ekleme yapmak istiyorum. Mirasın reddinden beklenen, borca batık bir terekenin muhtemel borç tehdidinden arınmak ise, 3 aylık süre içinde başvuruda bulunmamış olmanız bile, ileride karşılaşacağınız icra takibi ve benzeri varis olunması nedeniyle karşılaşılacak alacak istemlerinde, terekenin vefat anında borca batık olduğunu ve dolayısıyla hükmen reddedilmiş sayılması gerektiği yönünde karşı koymanıza engel teşkil etmez. Yeter ki ölüm anında tereke borca batık olsun ve sosyal güvenlik maaşları dışında başkaca aktif bir kazanım elde edilmiş olmasın.

Saygılarımla...

yücel bey ve şehper hanım'a ek olarak da terekenin borca batık olduğunun resmi bir yolla tespit edilmesine de gerek yoktur. terekenin pasifinin aktifinden fazla olması yeterlidir. terekeye nelerin aktif ya da pasif olarak gireceği ayrı bir konudur. ancak unutulmaması gereken de sosyal güvenlik ödentileri terekede aktif olarak hesap edilmez.bundan ayrı olarak da sağ kalan eşin, evlilik birliğinin sona ermesinden doğan hakkı da terekenin pasifi içinde yer alacaktır.

tüm bunlara göre yapacağınız hesaplamalara göre terekede pasif aktiften fazla ise miras hükmen reddedilmiş sayılır(TMK605/2).
buna rağmen red davası açmışsanız kanunun emredici hükmüne aykırı oladuğu için resen reddedilecek ve süresi içinde yeniden dava açabileceksiniz.

saygılarımla

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 14/05/2013 tarih ve 2013/355 E, 2013/383 K sayılı ilamı Mirasın reddine ilişkin davada Gebze 1. Sulh Hukuk ve Dörtyol Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosyayı incelemiş ve şu şekilde karar vermiştir :
“4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 609. maddesinde “Mirasın reddi, mirasçılar tarafından sulh mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılır.
Reddin kayıtsız ve şartsız olması gerekir.
Sulh hakimi, sözlü veya yazılı ret beyanını bir tutanakla tespit eder.
Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılır ve reddeden mirasçı isterse kendisine reddi gösteren bir belge verilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre mirasın reddi isteminin Sulh Hukuk Mahkemesinde mirasçı tarafından sözlü veya yazılı beyanla yapılabileceği belirtilmiş ancak, yetkili mahkeme konusunda açık bir kural getirilmemiştir. Bu durumda, TMK’nun 576 ve HMK’nun 11. madeleri burada uygulanmayacaktır”

Somut uyuşmazlıkta uygulanabilecek emredici bir yetki kuralı bulunmamasına, kesin yetkinin bulunmaması halinde mahkemece re’sen yetkisizlik kararı verilememesine ve mirasın gerçek reddi yönündeki taleplerin murisin son yerleşim yeri dışındaki bir sulh hukuk mahkemesinde de yapılabileceğinin anlaşılmasına göre, uyuşmazlığın ilk talepte bulunulan Gebze 1.Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılmasına karar verilmiştir.

Özetle , mirasçılar murisin son yerleşim yeri dışındaki bir sulh hukuk mahkemesinden de mirasın gerçek reddini talep edebilirler. Bu hususta kesin bir yetki kuralı bulunmamaktadır. Bu nedenle talepte bulunulan ilk mahkemenin yetkisizlik kararı vermeden , dosyayı incelemeye başlaması ve sonuçlandırması gerekmektedir.

Bir de böyle bir karar var

20. Hukuk Dairesi 2016/3592 E. , 2016/6121 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Mirasın reddi istemine ilişkin davada, Ankara 7. Sulh Hukuk ve Bala Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi,gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, mirasın reddine ilişkindir.
Ankara 7. Sulh Hukuk Mahkemesince, mirabırakanın yerleşim yeri adresinin, "..." olduğu gerekçesi ile yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
Bala Sulh Hukuk Mahkemesi ise re'sen yetkisizlik kararı verilemeyeceği, davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili olduğu gerekçesi ile karşı yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
4721 sayılı TMK'nın 609. maddesinin dördüncü fıkrasında "Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılır ve reddeden mirasçı isterse kendisine reddi gösteren bir belge verilir." hükmüne yer verilmiştir.
Bu yasal düzenlemeye göre mirasın reddi istemi, mirasın açıldığı yerin sulh hukuk mahkemesinde mirasçı tarafından sözlü veya yazılı beyanla yapılabilir. Buradaki yetki kesin olup, miras bırakanın son yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesi görevli ve yetkili mahkemedir ( TMK 609. md – Y.2.HD 2009/129191 E. - 2009/17413 K.).
Somut olayda mirasbırakan ...'in, nüfus kaydına göre son yerleşim yeri adresinin "..." olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Bala Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Bala Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 31/05/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.

20.HD.sinin görüşü uygulamadaki genel görüşü ifade etmektedir.
Önceki cavabımızda da belirttiğimiz gibi, mirasın gerçek reddinde yetkili mahkeme miras bırakanın yerleşim yeri mahkemesidir.

" Mirasın gerçek reddi mirasın açıldığı yer sulh hukuk mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılır. Bilindiği üzre miras mal varlığının tamamı için miras bırakanın yerleşim yerinde açılır " (Ömer Uğur GENÇCAN,2.HD.Bşk. Miras Hukuku,2011, sh:1085 )

T.C.

YARGITAY

8. HUKUK DAİRESİ

E. 2015/14925

K. 2015/19316

T. 27.10.2015

DAVA : E.. A.. tarafından açılan mirasın gerçek reddi davasında Mahkeme'nin yetkisizliğine dair Yalova Sulh Hukuk Mahkemesi'nden verilen 03.04.2014 gün ve 77/470 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR : Davacı Erkan, 06.01.2014 tarihli dilekçesi ile, 28.12.2013 tarihinde ölen muris E.. S..'in mirasçılık belgesine göre kendisinin de mirasçı göründüğünü ancak murisin mirasını kayıtsız şartsız reddettiğini açıklayarak mirası ret beyanı yönünde işlem yapılmasını istemiştir.

İzmir 4. Sulh Hukuk Mahkemesince; miras bırakanın son yerleşim yeri adresinin Çınarcık Yalova olduğu gerekçesiyle, TMK'nun 605, 609 ve 576 maddeleri gereğince mahkemenin Yetkisizliğine, dava dilekçesinin yetki yönünden reddine, istem halinde kararın kesinleşmesinden sonra dosyanın Yalova Sulh Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiş, bu karar temyiz edilmeksizin 09.01.2014 tarihinde kesinleşmiştir. Davacının başvurusu üzerine dosyanın gönderildiği Yalova Sulh Hukuk Mahkemesi de davacının ikamet adresi Karabağlar İzmir olup, HMK'un 384. maddesi gereğince çekişmesiz yargı işlerinde, yetkili mahkemenin, talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesi olduğu, bu durumda iş bu davaya İzmir Sulh Hukuk Mahkemeleri'nin bakması gerektiği gerekçesi ile dava dilekçesinin yetki yönünden reddine Mahkemenin yetkisizliğine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın yetkili ve görevli İzmir Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, İzmir Sulh Hukuk Mahkemesi ile Mahkeme arasında olumsuz yetki uyuşmazlığı doğduğundan kararın temyiz edilmeksizin kesinleşmesi halinde yargı yeri belirlenmesi için dosyanın ilgili Yargıtay Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmesi üzerine, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

İstek, 28.12.2013 tarihinde vefat eden mirasbırakan E.. S..'in mirasının kayıtsız ve şartsız reddine (TMK.md. 605/1,506/1) ilişkindir. Ret beyanı, mirasın açıldığı yerin Sulh Mahkemesine sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Buradaki yetki kesin olup, miras bırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi görevli ve yetkili mahkemedir ( TMK 609. md ). Şu halde yetkili Sulh Mahkemesi mirasbırakanın yerleşim yeri mahkemesidir. Yapılan soruşturma ve toplanan delillerden, mirasbırakanın yerleşim yerinin Çınarcık/Yalova olduğu anlaşılmaktadır. Yalova Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından işin esasının incelenmesi gerekirken yazılı şekilde yetkisizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Davacının temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerindedir. Kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK'nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HUMK'nun 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna, 25,20 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 27.10.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.