Kadar- Dek- Denlİ SÖzcÜklerİnİn KullaniliŞi

KADAR- DEK- DENLİ

……. 2006 tarihli …. Gazetesindeki bir köşe yazısında bir cümle dikkatimi çekti.

“Sözgelimi, özelleştirmeciliğiyle tanınan eski Federal Almanya Şansölyesi Gerhard Schröder’in Alman Mannesmann boru fabrikasının İngilizlere satılmasını önlemek için ne değin çaba gösterdiği belleklerdedir.”



Buradaki ‘değin’ sözcüğünü, ‘kadar’ anlamında kullandığınız anlaşılıyor.Ancak bu kullanım doğru değil.Kadar anlamını karşılayan iki sözcük var dilimizde:değin ve denli.Bunlardan değin: -e kadar anlamında ; denli ise sadece kadar anlamındadır.

Örnek verecek olursak:

1. –e kadar anlamında olan :değin

___Ankara’ya değin gitmenin zorluğunu bildiğimden çağrıyı kabul etmemekte direndim.

2.kadar anlamında :denli

___Ne denli hevesli olduğum belli olmasın diye konuşmaya katılmamayı yeğledim.

_____Almanya Şansölyesinin satışı önlemek için ne denli çaba gösterdiği belleklerdedir.

AVUKAT MEHMET SEYREK

İZMİR -

KARŞI- KARŞIN-KARŞILIK
Birbirine yakın söylenişleri olan bu üç sözcük birbiriyle karıştırılmaya çok müsait.Geçen gün bir siyasi partimizin önemli mevkiindeki bir kişi basın mensuplarına şöyle diyordu: “ Başsavcının iddianamesine karşın cevaplarımızı Anayasa Mahkemesine vermiş bulunuyoruz.”
Burada geçen “karşın” sözcüğü yerinde kullanılmamıştır.Karşı demek gerekmektedir.Belki sözlü anlatımda pek dikkat edilmediği için gözden kaçmış olabilir.Ne var ki bu sözcüklerin hatalı kullanımına sıkça rastlıyoruz.

KARŞILIK: Bir davranişin karşi tarafta uyandirdigi, gerektirdigi başka davraniş, mukabele * Bir dildeki bir sözü başka bir dilde ayni anlamda karşilayan söz * Cevap, yanit * Bir şey alinirken karşi tarafa verilen başka şey, bedel * Bir iş için ayrılmış para, ödenek, tahsisat

Örnekler:
1.Onun bu davranışına nasıl karşılık vereceğimi biliyorum.
2.Fransız dilindeki her sözcüğün Türkçe’de bir karşılığı mutlaka vardır.
3.Ben her şeyi söyledim.Ne var ki karşı yandan hiçbir karşılık alamadım.
4.Satın aldığım bu eve karşılık verdiğim para hiç de yabana atılır cinsten değildi.
5.Bu çekin karşılığı yokmuş.


KARŞI: Bir şeyin, bir yerin, bir kimsenin, esas tutulan yüzünün ilerisi * Yol, deniz, irmak vb. nin öbür kiyisi veya yani * Ön, kat, huzur * Bulunan yere göre önde, ileride olan * Karşit, zit, muhalif * Yüzünü bir şeye dogru çevirerek * Karşilik olarak, mukabil * Için, hakkinda * (zaman anlatan kelimelere) Dogru, sularinda

1.Karşı yalı memleket…..
2.Karşı kaldırımda yürüyen kardeşimi görünce çok şaşırdım.
3.Mahkeme karşısına çıkan avukat mutlaka cüppe giymelidir.
4.Karşıtlarını ironik anlatımlarla gülünç duruma düşürmeye çalışıyordu.
5Bu sözlere karşı hiçbir savunma yapmaya gerek görmedim.
6.Sabaha karşı birliklere hareket emri verildi.
“Anayasa Mahkemesindeki davaya karşı cevaplarımızı sunduk”

KARŞIN: Gerekenin veya mantığın tersine olarak, rağmen

Bütün bu açıklamalara karşın yine de bu sözcüklerin hatalı kullanımına devam edileceğini düşünüyorum.

AVUKAT MEHMET SEYREK
..........................................

www.blogcu.com/mehmetseyrek