Üniversitelerin Disiplin Kurullarında Avukat ile Temsil

Merhabalar, özel bir üniversitede öğrenci olan bir müvekkilim bana başvurdu ve hakkında okuldan atılmayı gerektirecek bir fiilden dolayı disiplin soruşturması açıldığını ifade etti.

Sorum şu: Vakıf Üniversitelerinin Disiplin Kurullarında, öğrencinin savunmasını avukatı aracılığı ile yapması mümkün müdür?

Teşekkürlerimi sunarım...

Alıntı: Yazan Avukat Nur Merhabalar, özel bir üniversitede öğrenci olan bir müvekkilim bana başvurdu ve hakkında okuldan atılmayı gerektirecek bir fiilden dolayı disiplin soruşturması açıldığını ifade etti. Sorum şu: Vakıf Üniversitelerinin Disiplin Kurullarında, öğrencinin savunmasını avukatı aracılığı ile yapması mümkün müdür? Teşekkürlerimi sunarım...

http://www.yok.gov.tr/content/view/475/ adresinde görebileceğiniz Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği'nde engel bir hüküm yoktur. Tam tersinde 16. maddenin (e) fıkrasında "Soruşturma; öğrencinin kendini gereği gibi savunmasına imkan verecek şekilde yürütülür." hükmü vardır. "Gereği gibi savunma" ancak bir avukatın hukuki yardımı ile olasıdır.

AVUKATLIK KANUNU "Yalnız Avukatların Yapabileceği İşler
Madde 35.
Kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem veya yargı yetkisini
haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak,
adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek, yalnız baroda yazılı avukatlara
aittir."

Hükmünü ve Vakıf Üniversitesi Disiplin Kurulunda yapılacak savunmayı birlikte değerlendirdiğimde bir çelişki oluşmuş gibi düşündüm. Üniversitenin yargı yetkisi olmadığını veya oradaki savunmanın adli işlem olup olmadığını düşününce tereddüte düştüm.

Alakanız ve cevabınız için teşekkür ederim...

Görüşme Usulü
MADDE 26. Kurulda; raportörün açıklamaları dinlendikten sonra işin görüşülmesine geçilir. Kurul gerek görürse soruşturmacıları da dinleyebilir. Konunun aydınlandığı ve görüşmelerin yeterliliği sonucuna varıldığında oylama yapılır ve karar başkan tarafından açıklanır.

Çıkarma cezasını görüşecek disiplin kurulları, yargı organı değildir. Öğrencinin yazılı savunması soruşturmacı tarafından alındığından, kurulun ayrıca savunma almasına gerek yoktur. Kurul, duruşma yapmaz.
Yukarıdaki maddede görüldüğü üzere, raportörü dinler, soruşturmacıları da gerek görürse dinleyebilir. Sanık öğrenciyi veya vekilini dinlemek zorunda olmadığını düşünüyorum. Bu hak idari yargı aşamasında kullanılabilir.

Alıntı: Yazan hukukdoktoru Görüşme Usulü MADDE 26. Kurulda; raportörün açıklamaları dinlendikten sonra işin görüşülmesine geçilir. Kurul gerek görürse soruşturmacıları da dinleyebilir. Konunun aydınlandığı ve görüşmelerin yeterliliği sonucuna varıldığında oylama yapılır ve karar başkan tarafından açıklanır. Çıkarma cezasını görüşecek disiplin kurulları, yargı organı değildir. Öğrencinin yazılı savunması soruşturmacı tarafından alındığından, kurulun ayrıca savunma almasına gerek yoktur. Kurul, duruşma yapmaz. Yukarıdaki maddede görüldüğü üzere, raportörü dinler, soruşturmacıları da gerek görürse dinleyebilir. Sanık öğrenciyi veya vekilini dinlemek zorunda olmadığını düşünüyorum. Bu hak idari yargı aşamasında kullanılabilir.

Soruda duruşmadan sözedilmemektedir. Soru, "Disiplin Kurullarında, öğrencinin savunmasını avukatı aracılığı ile yapması mümkün müdür?" şeklindedir. Aktardığınız yönetmelik maddesi de savunmanın avukat aracılığı ile yapılmasına engel değildir.

Fakat Avukatlık Kanunu, avukatın sadece "mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda ... savunma" yapabileceğinden söz etmektedir. Disiplin Kurulu böyle bir organ değildir.

AVUKATLIK KANUNU
"Yalnız Avukatların Yapabileceği İşler
Madde 35.
Kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem veya yargı yetkisini
haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak,
adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek, yalnız baroda yazılı avukatlara
aittir."

Alıntı: Yazan hukukdoktoru Fakat Avukatlık Kanunu, avukatın sadece "mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda ... savunma" yapabileceğinden söz etmektedir. Disiplin Kurulu böyle bir organ değildir. AVUKATLIK KANUNU "Yalnız Avukatların Yapabileceği İşler Madde 35. Kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek, yalnız baroda yazılı avukatlara aittir."

Yasayı doğru okumak gerekir. Madde, "avukatların yalnızca bu işleri yapabileceğini" değil, "bu işleri yalnızca avukatların yapabileceğini" söylemektedir.

Avukatların hangi işleri yapabileceğini görmek için yasanın 2. maddesinin ilk fıkrasına bakılmalıdır.

Alıntı: Yazan Avukatlık Kanunu 2/1 Avukatlığın amacı; hukuki münasabetlerin düzenlenmesini, her türlü hukuki mesele ve anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasını her derecede yargı organları, hakemler, resmi ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde sağlamaktır.

Evet genel olarak avukatlığın amacı, "resmi ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde" de vekalet üstlenmektir. Fakat özel olarak mevzuatın izin vermesi şarttır. Nitekim avukatlar, hasta hakları kurulları nezdinde hasta ve yakınını temsil etme hakkına açık hükümle sahip kılınmışken; üniversite disiplin kurullarında böyle bir hak tanınmamıştır.

Avukatlık kanunu madde 35 sadece avukatların tekelinde olan işleri sıralamış. Sayılan konularda avukatlara bir imtiyaz hakkı tanımış.

Kanunun 2. maddesindeki: 'Avukatlığın amacı; hukuki münasabetlerin düzenlenmesini, her türlü hukuki mesele ve anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasını her derecede yargı organları, hakemler, resmi ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde sağlamaktır. hükmü ile yasa koyucu avukatlık mesleğinin yetki alanının genel çerçevesini belirlemiş.

Bu genel çerçeve, özel bir yasa ile yetki çerçevesi dışında kalması gereken özel durumlar için özel bir yasa hükmü olmadığı sürece her türlü hukuki anlaşmazlık için geçerlidir. Genel kaide yasak değil uygulanabilirliktir. İzin kaidenin istisnasıdır.

Ortada düzenlenecek bir hukuki münasebet, çözülmesi gereken hukuki bir anlaşmazlık var olduğu sürece ve yargı organları, hakemler, resmi ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde bir çözüm yolu aramak gerektiği sürece, avukatla temsil olmalıdır benim düşünceme göre.

Saygılarımla

Disiplin soruşturması açılması ve soruşturmacı tayini üzerine, sanık öğrenci soruşturmacı tarafından ifadeye davet edilir ve ayrıca savunması alınır. Soruşturmacı, diyelim ki (sorudaki gibi) üniversiteden atılma cezası uygulanmasını öneren bir rapor hazırlar. Disiplin kurulu bir idari organ olarak belli sayıda üye ile (toplantı nisabı) toplanıp raporu görüşür. Öneri ile bağlı değildir. Cezayı ağır bulup hafifletebilir veya tamamen kaldırabilir.
Fakat buna kendi üyeleri ile konuyu görüşüp karar verir. Bu karar aşamasında sadece raportör olarak görevlendirdiği kişiyi dinlemek zorundadır. Soruşturmacıyı gerekli görürse dinler. Sanık öğrencinin de bu görüşmede bulunma ve kendini savunma hakkı yoktur. Zira o savunmasını soruşturmacıya karşı yapmıştır. Asıl olanın katılma hakkı bulunmayan bir kurula vekilin (avukatın) katılma hakkı olabilir mi?

Alıntı: Yazan hukukdoktoru Disiplin soruşturması açılması ve soruşturmacı tayini üzerine, sanık öğrenci soruşturmacı tarafından ifadeye davet edilir ve ayrıca savunması alınır.

Öğrenci bu aşamada avukatın yardımından faydalanamaz mı, veya ifade vereceği zaman, 'ben avukatım olmadan ifade vermem' diyemez mi?

Saygılarımla

Disiplin Kurulu aşaması, ifade ve savunma aşaması değildir. Sanık öğrenci ifade ve savunmasını soruşturmacıya yapıyor, o aşamada avukat yardımı alabilir. Zaten savunma için öğrenciye en az 7 günlük bir süre tanınması gerekiyor. Disiplin Kurulu kararına karşı bir üst kurula itiraz imkanı var. Ona karşı da idari yargıya gidilebiliyor.

Alıntı: Yazan hukukdoktoru Disiplin Kurulu aşaması, ifade ve savunma aşaması değildir. Sanık öğrenci ifade ve savunmasını soruşturmacıya yapıyor, o aşamada avukat yardımı alabilir. Zaten savunma için öğrenciye en az 7 günlük bir süre tanınması gerekiyor. Disiplin Kurulu kararına karşı bir üst kurula itiraz imkanı var. Ona karşı da idari yargıya gidilebiliyor.

Sayın hukukdoktoru,
Avukatın disiplin kurulunda yeralmasından sözetmiyoruz; disiplin soruşturmalarında avukat savunmada yer alabilir. Disiplin kurulunda duruşma yapılan hallerde de, hakkında disiplin soruşturması yapılan kişi avukatının hukuki yardımından yararlanabilir. Avukatlık Kanunu'nun verdiği yetki, yönetmelikle kaldırılamaz.

Soruyu hatırlayalım: "Vakıf Üniversitelerinin Disiplin Kurullarında, öğrencinin savunmasını avukatı aracılığı ile yapması mümkün müdür?"
Üniversite öğrencilerinin disiplin soruşturmaları, Avukatlık Kanununa göre değil, YÖK Öğrenci Disiplin Yönetmeliğine göre yapılır. Bu çerçeve Yönetmelikle belirlenen usuller, memur disiplin soruşturmalarından da farklıdır.
Buna göre açıklama yapmaya çalışıyorum. Disiplin Kurullarında duruşma yapılmaz ki, savunma hakkının kullanılması sözkonusu olsun.
Savunma, soruşturma aşamasında soruşturmacı tarafından alınır.
Savunma Hakkı
MADDE 16. a) (Değişik:RG-08/06/2006-26192) Hakkında disiplin soruşturması açılan öğrenciye atfedilen suçun neden ibaret olduğu, savunmasını yapacağı tarihten en az yedi gün önce yazılı olarak bildirilir. Bu yazıda; öğrenciden belirtilen gün, saat ve yere, savunmasını yapmak üzere hazır bulunması istenilir. Tebligat yapılmasının mümkün olmadığı hallerde, öğrencinin savunmasını yapmak üzere soruşturmacıya başvurması hususu, mensubu bulunduğu kuruluşun belirli yerlerinde ilân olunur.
b) Öğrenciye yollanacak davetiyede; çağrıya özürsüz olduğu halde uymadığı veya özürünü zamanında bildirmediği takdirde, savunmadan vazgeçmiş sayılacağı ve diğer delillere dayanılmak suretiyle hakkında gerekli kararın verileceği kaydolunur.
c) Makbul sayılan bir özür bildiren veya mücbir sebep dolayısıyla davete uymadığı anlaşılan öğrenciye yeniden uygun bir süre verilir veya belirtilecek bir süre içinde yazılı savunmasını göndermesi istenir. Tutuklu öğrencilere savunmalarını yazılı olarak gönderebileceği duyurulur.
d) Her türlü tebligat işlerinde, bu Yönetmeliğin 35. ve 37. maddeleri hükümleri uygulanır.
e) Soruşturma; öğrencinin kendini gereği gibi savunmasına imkan verecek şekilde yürütülür. Ancak savunma bahanesiyle soruşturmanın uzatılmasına imkan verilmez.

Tarafların iddia ve savunmaları alındıktan ve deliller toplandıktan sonra, soruşturmacı raporunu hazırlayıp Disiplin Kuruluna sunar.
Karar mercii olan Disiplin Kurulu, duruşma yapmaz, savunma almaz. Rapor içeriğini değerlendirerek bir karar verir.

Sayın Hukukdoktoru, size katılmıyorum, belirtiğiniz yönetmeliğin e fıkrası dahi avukatın savunmanın herhalinde bulunmasına engel değildir.

Üniversite yönetmeliklerinde ve kuvvetle muhtemel YÖK yönetmeliğinde de geçtiği üzere, disiplin soruşturmasında keşif yapılmakta, tanık dinletilebilmektedir. Bu şartlar altında adını duruşma deyin, buluşma deyin, ya da sözlü beyan deyin; bu aşamalarda öğrenci savunmayı gereği gibi yapması için avukattan her aşamadan faydalanır.

Ben üniversite yıllarında 32 günlük uzaklaştırma almıştım ve bursum kesilmişti, bu durum hayatımda telafisi mümkün olmayan tahribat yaratmıştı. Disiplin kurulunun önüne çıktım, sorular sormuşlardı, tüm aşamalarda yanımda bir avukat olsaydı, hayatım çok farklı olurdu...

Yönetmelik gereği, savunmayı gereği gibi yapamamıştım...

Kolay Gelsin...

Değerli görüşlerinizi paylaştığınız ve zaman ayırdığınız için tekrar teşekkür ederim. Bilgi eksikliğim sebebiyle soruyu yanlış veya eksik sormuş olduğum sonucuna vardım.

Öğrencinin temsil edilmesini sadece Üniversitenin Disiplin Kurulu olarak sınırlandırmayı amaçlamamıştım.

Sorum: Fiilin işlenmesiyle - veya işlendiği iddiasıyla- başlayan ve Disiplin Kurulu kararına kadar devam eden süreçte (YÖK Yönetmeliğinin öngördüğü usuller çerçevesinde) öğrencinin asil olarak yer almaması, tüm süreçte avukatın vekil sıfatıyla savunma, takip, itiraz vb. işlemleri yapması mümkün müdür?

Yapılan hukuki değerlendirmelerden çıkardığım sonuç ise; buna, mevzuatsal bir engel olmadığı yönünde...Bakalım üniversite böyle bir talebi nasıl karşılayacak?

Tekrar teşekkürler

Alıntı: Yazan Avukat Nur Değerli görüşlerinizi paylaştığınız ve zaman ayırdığınız için tekrar teşekkür ederim. Bilgi eksikliğim sebebiyle soruyu yanlış veya eksik sormuş olduğum sonucuna vardım. Öğrencinin temsil edilmesini sadece Üniversitenin Disiplin Kurulu olarak sınırlandırmayı amaçlamamıştım. Sorum: Fiilin işlenmesiyle - veya işlendiği iddiasıyla- başlayan ve Disiplin Kurulu kararına kadar devam eden süreçte (YÖK Yönetmeliğinin öngördüğü usuller çerçevesinde) öğrencinin asil olarak yer almaması, tüm süreçte avukatın vekil sıfatıyla savunma, takip, itiraz vb. işlemleri yapması mümkün müdür? Yapılan hukuki değerlendirmelerden çıkardığım sonuç ise; buna, mevzuatsal bir engel olmadığı yönünde...Bakalım üniversite böyle bir talebi nasıl karşılayacak? Tekrar teşekkürler

ilk aklıma gelen; mümkün değil...

Alıntı: Yazan Avukat Nur Sorum: Fiilin işlenmesiyle - veya işlendiği iddiasıyla- başlayan ve Disiplin Kurulu kararına kadar devam eden süreçte (YÖK Yönetmeliğinin öngördüğü usuller çerçevesinde) öğrencinin asil olarak yer almaması, tüm süreçte avukatın vekil sıfatıyla savunma, takip, itiraz vb. işlemleri yapması mümkün müdür?

Yönetmelik'in 16. maddesi nedeniyle "Makbul sayılan bir özür bildirmedikçe veya mücbir sebep dolayısıyla davete uymadığı anlaşılmadıkça" öğrencinin bizzat sözlü savunma yapmaması (veya avukatın vekaleten sözlü ifade vermesi) mümkün değildir. Soruşturmacının soracağı soruların yanıtlarını ancak soruşturulan öğrenci bilebilir.

Mazeret varsa da vekaleten yazılı savunma yapılamaz; öğrenci bizzat yazılı savunma yapmak zorundadır. Yazılı savunma istenirken sorulan soruların öğrenci tarafından yanıtlanması gerekir. Avukat hukuku bilir ama olayı bilemez. Soruşturmacı ise olayı soruşturmaktadır. Ceza yargılamasında da aynı kural geçerlidir: Avukatı savunuyor olsa da sanığın ifadesi ayrıca alınmalıdır.

Mazeret veya mücbir nedenle yazılı savunma verilecekse yazılı savunmanın hazırlanmasında elbette avukattan yardım alınabilir. Ama yazılı savunmanın altında avukatın imzası olmasa da olur.

İlgili madde aşağıda sunulmuştur:

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ÖĞRENCİ DİSİPLİN YÖNETMELİĞİ

Savunma Hakkı
MADDE 16. a) (Değişik:RG-08/06/2006-26192) Hakkında disiplin soruşturması açılan öğrenciye atfedilen suçun neden ibaret olduğu, savunmasını yapacağı tarihten en az yedi gün önce yazılı olarak bildirilir. Bu yazıda; öğrenciden belirtilen gün, saat ve yere, savunmasını yapmak üzere hazır bulunması istenilir. Tebligat yapılmasının mümkün olmadığı hallerde, öğrencinin savunmasını yapmak üzere soruşturmacıya başvurması hususu, mensubu bulunduğu kuruluşun belirli yerlerinde ilân olunur.
b) Öğrenciye yollanacak davetiyede; çağrıya özürsüz olduğu halde uymadığı veya özürünü zamanında bildirmediği takdirde, savunmadan vazgeçmiş sayılacağı ve diğer delillere dayanılmak suretiyle hakkında gerekli kararın verileceği kaydolunur.
c) Makbul sayılan bir özür bildiren veya mücbir sebep dolayısıyla davete uymadığı anlaşılan öğrenciye yeniden uygun bir süre verilir veya belirtilecek bir süre içinde yazılı savunmasını göndermesi istenir. Tutuklu öğrencilere savunmalarını yazılı olarak gönderebileceği duyurulur.
d) Her türlü tebligat işlerinde, bu Yönetmeliğin 35. ve 37. maddeleri hükümleri uygulanır.
e) Soruşturma; öğrencinin kendini gereği gibi savunmasına imkan verecek şekilde yürütülür. Ancak savunma bahanesiyle soruşturmanın uzatılmasına imkan verilmez.

Savunmanın bizzat yapılmasını müteakip avukat yazılı bir savunma verebilir; bizzat savunmasının alınması sırasında ilgili mevzuat ve usule uygun davranılmasını teminen, olaysal gerçekliğe müdahale etmeden, öğrencinin yanında yer alabilir. (Görüşündeyim.)

Saygılarımla.