zamanaşımına uğramış çekte lehdarın itiraz etmesi ve itirazın iptali davası

Merhaba öncelikle,
Müvekkilin elinde 2 adet çek var.
Müvekkil bu çeklerde 3.kişi yani hamil. Bunlardan bir tanesi bankaya ibraz edilmiş ancak diğeri edilmemiş.
Her ikisinin de 6 aylık takip sürsi geçmiş.
Lehdar tarafından ödeneceği düşüncesiyle beklenmiş ancak ödeme olmamış.
Biz her ikisi için de ilamsız takip yaptık. Ancak keşideci itiraz etmedi, Çek adına düzenlenmiş olan Lehdar (çekleri Müvekkile veren kişi) itiraz etti. Siteyi inceledim ancak tam olarak bu duruma uyan bir açıklama mevcut değil. Biz Lehdara itirazın iptali davası mı yoksa sebepsiz iktisaba dayanarak mı bir dava açmalıyız? Keşideci itiraz etseydi arada temel ilişki olmadığından sebepsiz iktisaba dayanılacaktı ancak bizde durum farklı. Bu arada Müvekkil Lehdara(itiraz eden kişi) borç para vermiş ve onun neticesi çekleri almış.
bu konuda yardımlarınızı rica ederim.
Teşekkürler

Sayın meslektaşım, aşağıda eklediğim Yargıtay kararının işinize yarayabileceğini düşünüyorum. Saygılar.

T.C.
YARGITAY
19. Hukuk Dairesi

E:2005/8811
K:2006/5123
T:09.05.2006

6762 s. Yasa m. 644

Taraflar arasındaki İtirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkiline verilen borç para karşılığında davalı tarafça keşide edilen çekin müvekkilince dava dışı S.' a ciro edildiğini, çekin süresinde bankaya ibraz edildiğini karşılığı çıkmayınca çek bedelinin müvekkili tarafından dava dışı şahsa verilerek çekin alındığını, söz konusu çek zamanaşımına uğradığı için girişilen genel haciz yolu ile takibe haksız olarak itiraz edildiğini ileri sürmüş ve TTK'nun 644.maddesi gereğince sebepsiz zenginleşen davalının itirazının iptali ile % 40 tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddi ile %40 tazminatın davacıdan tahsili gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece davalının sebepsiz zenginleşmediğini usulen ispatlayamadığı gerekçesiyle çek bedeli olan asıl alacak bakımından itirazın iptali ile takibin 3.400.000.000. TL'ye takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte devamına hükmolunan miktarın % 40'ı oranındaki inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş, hükum davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava zamanaşımına ugramış olan ceke dayalı ilamsız icra takibine yonelik itirazın iptali istemine ilişkindir.
Çekın zamanasımına uğraması halinde kambiyo hukukundan doğan haklar yitirilir. Boyle bir durumda arada temel ilişki varsa zamanaşımına uğramış çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanılabilir ve alacağın varlığı tanık dahil her türlü delille kanıtlanabilir. Arada temel ilişki bulunmaması halinde ise TIK'nun 644. maddesinde düzenlenmiş olan sebepsiz zenginleşme hükmüne dayanılarak talepte bulunulabilir.
Bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere TTK.nun 644. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükmüne dayanarak ancak ciro yolu ile çeki eline geçiren hamilin dava acması mümkündur. Başka bir ifadeyle lehdar ile keşideci arasında temel iliski bulundugundan bunlar arasındaki bir davada TTK.nun 644. maddesinin uygulama yeri bulunmamaktadır. Zıra lehdarın keşideciye karşı açacağı davada zamanaşımına uğramış olan çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanması ve alacağını her türlü delille kanıtlaması olanağı mevcuttur. Kuşkusuz bu durumda ispat külfeti alacak iddiasında bulunan lehtardır. Aksi düşüncenin kabulü ispat külfetinin keşideciye geçmesine yol açar ki bu da temel ilişkide alacaklı olduğunu iddia eden kişinin iddiasını kanıtlamakla yükümlü olduğu kuralına ters düşer.
Mahkemece belirtilen yönler gözetilmeksizin olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine,09.05.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

çok teşekkür ederim hızlı yanıtınız için.
Aslında ben burada anlatılanlardan biraz daha özel birşey soruyorum.
şöyle anlatayım. A kişisi B adına 2 çek veriyor ve B'de bu çeki almış olduğu borç para karşılığı C'ye ciroluyor. C kişisi çeklerden bir tanesini bankaya sürsinde ibraz ediyor ancak karşılığı yok. ve diğerini de ödeyecek diye ibraz etmiyor. Bu arada C elindeki biri ibraz edilmiş diğeri edilmemiş 2 çeki 7 ay sonra, sürsi geçmiş olduğu için ilamsız takiple takibe koyuyor. Keşidci olan A itiraz etmiyor. Ancak B itiraz ediyor. Bu durumda B'ye açılacak dava ne olmalı.İtirazın iptali davası mı yoksa sebepsiz iktisaba mı dayanılmalı.

C Şayet A'ya dava açacak olsaydı o zaman aralarında temel ilişki bulunmadığından Sebepsiz iktisaba dayanacaktı. Kanun sadece keşideciden bahsetmi, çok açık. Ama kararlarda bu net değil, B'ye açması durumunda ne yapacağız?

Sayın norm,

Faydalı olacağı kanaatiyle;
http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=41013

Saygılarımla...

Teşekkürler,
Evet bu aradığım şey saırım.
iyi günler herkese

Bu arada ben birşey daha sormak istiyorum eğer okuyan, ilgilenen birileri varsa.
Kafam inanılmaz karıştı.Bu dava, çeke ilişkin olduğu için Asliye Ticarette mi göülecek? yoksa C ile B arasındaki temel ilişki borç alımı olduğu ve kişilerin ikisi de tacir olmadığı için Asliye Hukuk'da mı açılacak?
Eğer yardımcı olabilcek birileri varsa çok sevinirim.
Teşekkürler

Çek kambiyo vasfını yitirmiş ve taraflar da tacir değilse bu durumda görev yönünden (Asliye-Sulh)Hukuk Mahkemeleri görevlidir.

Sizin olayınızda taraflar arasındaki temel ilişkiye dayanmaktansa TTK m.644 de dayanmanızın daha yararınıza olacağınızı düşünüyorum.Çünkü bu durumda ispat yükü karşı tarafa geçecek.Ciro edlmiş çekler mevcut.Temel ilişki de yok.Bu durumda gerekli şartları da taşıdığınızı düşünüyorum...