Derneğin Feshi 4721.s. Kn. 60.md.

Kurucusu olduğum mezunlar derneği için tüzük değişikliği talebinde bulunulmuştur valilikçe. Bizde yasal süre geçtikten sonra bu değişiklikleri yerine getirebildik. Bunun üzerine il dernekler müdürlüğü yazısı ile derneğin feshi ve tasfiye ile devri için yazı yazılmış ve savcılıkça asliye mahkemesinde dava açılması talebinde bulunulmuştur.

1. Forumdan ve İnternette araştırdığım bir kaç fesih davasında AİHS'ye dayanarak fesih kararına itiraz edilmiştir. Birebir olayımıza yakın gözüksede tam emin olamamaktayım. Bu konuda aşağıya sunacağım örneklere bakarak ne kadar ayrdımcı olur fikirlerinizi beyan etmenizi bekleyeceğim.

2. Derneğin kurucu başkanıyım; derneğimizin kuruluş safhasında gerçekleşen bu olay nedeniyle söz konusu davada temsil yetkisine sahip miyim ? Yoksa her bir kurucu yönetim kurulu üyelerinin yetki vermesi mi gerekir bana ?

3. Davaya ben girebilir ve derneği temsile edebilirsem eğer yazılı beyanalrda bulunmamız halidne dilekçenin altını sadece benim imzalamamda bir beis yoktur ehrhalde değil mi ? Yani davayı takip yetkim sadece duruşma esnasında savunma ile kısıtlı olmayıp aynı zamanda yazılı beyan sunmada da geçerlidir değil mi ?

Dernekler mevzuatına tamamen yabancı olmam hasebiyle bu soruları soruyorum. Çok basit gelebilir sizlere ama yolun başındaki bir hukukçu olarak bilenlerden fikir almayı uygun gördüm. Cevaplarınız için şimdiden teşekkürler.

Alıntı: T.C. İZMİR 7. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ ESAS N0:2004/150 KARAR NO: 2004/488 K A R A R HAKİM : ALİ ÖZTÜRK 23913 C. SAVCISI : SAMİ DÜNDAR 21754 KATİP : SİBEL AYAN 2008 DAVACI : KH DAVALI : İnsan Hakları Gündemi Derneği VEKİLİ : AV. NALAN ERKEM-AV.ÖZLEM YILMAZ-AV.TUNCER FIRAT-AV.ÖZGE ÖZÇELİK CENGİZ-AV.SENİH ÖZAY-AV.MURAT YILDIRIM 847 Sokak No: 19 K:3/308 Konak/İZMİR DAVA : Dernek Feshi DAVA TARİHİ : 11.03.2004 KARAR TARİHİ : 28.09.2004 Davacı K.H. tarafından verilen davaname ile: İzmir Konak ilçesinde 2908 sayılı Dernekler Kanununa göre kuruluşu bulunan İnsan Hakları Gündemi Derneğinin tüzüğün incelenmesi için 19.12.2003 tarihinde İzmir Valiliğine gönderdiğini, İzmir Valiliği Hukuk İşleri Müdürlüğü’nün tüzüğü incelemesi sonunda görülen eksiklikleri tespit ederek gidermesi için dernek yetkililerine 06.01.2004 tarihinde tebliğ ettiğini, dernek yöneticilerinin düzelttiklerini beyan ettikleri ve yeniden hazırladıkları tüzüğü 12.02.2004 tarihinde tekrar İl Hukuk İşleri Müdürlüğüne gönderdiklerini, ikinci kez yapılan incelemede; daha önce bildirilen eksikliklerin tamamen giderilmediğinin görüldüğünü ve derneğin feshi için 2908 sayılı Kanunun 10’ uncu maddesi uyarınca ihbarda bulunduğunu be nedenle İnsan Hakları Gündemi Derneği’nin 2908 sayılı Dernekler Yasasının 50.maddesi gereğince feshine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı İnsan Hakları Gündemi Derneği vekilleri cevap dilekçelerinde: istenilen tüzük değişikliklerinin tamamının yapıldığını, yapılması istenilen değişikliklerin, istenilen Dernekler Yasası 8.maddesinde sayılan zorunlu unsurları aştığını, açılmış olan davanın iç hukuka aykırı olduğu gibi uluslararası insan haklarına ilişkin normlara da aykırı olduğunu, Dernekler Kanunun 8.maddesinde dernek tüzüğünde bulunması gereken unsurların tek tek sayıldığını, müvekkili derneğin 1. ve 2. tüzüğünde Dernekler Kanunu 8.madde açısından bir eksiklik bulunmadığı gibi idarenin istediği tüm değişikliklerin yapıldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir. T.C. İzmir Valiliği Emniyet Müdürlüğünden 2908 sayılı Dernekler Kanunu hükümlerine göre kurulu ve faaliyette bulunan İnsan Hakları Gündemi Derneği’ne ait dosya celp edilmiş olup tetkikinde: İnsan Hakları Gündemi Derneği’nin tüzüğü incelenmek üzere T.C. İzmir Valiliği Hukuk İşleri Müdürlüğüne 19.12.2003 tarihinde gönderildiği, inceleme sonucunda Dernekler Kanunu ve Yeni Medeni Kanun hükümlerine göre tespit edilen noksanlıklar belirlenerek giderilmesi için 06.01.2004 tarihinde tebliğ edildiği; dernek yöneticilerinin düzelttiklerini beyan ettikleri ve yeniden hazırladıkları dernek tüzüğünü incelemek üzere ikinci kez 12.02.2004 tarihinde İl Hukuk İşleri Müdürlüğüne gönderdikleri, yapılan yeni inceleme ile; a) Tüzüğün 21.maddesi 2908 sayılı yasanın 27. maddesine göre yazılarak gönderilmediği, b) Tüzüğün 26. maddesine 2908 sayılı yasanın 60. maddesi yazılmıştır. Ama içersine istemiş oldukları, üye aidat miktarının aylık ve yıllık olarak miktarların belirtilmediği, c) Tüzüğün 28. maddesine ek olarak M.K.’nun 81. maddesinin eklenmesi istenmesine rağmen eklenmeden gönderildiği belirtilerek ilgili dernek hakkında gerekli noksanlıklar giderilmediğinden 2908 sayılı Dernekler Kanununun 10. Maddesini ihlalden, aynı Kanunun 50. Maddesi gereğince yasal işlem yapılmasının istendiği anlaşılmıştır. Cumhuriyet Savcısı; İncelenen dosyada İzmir İnsan Hakları Gündemi Derneği’nin İzmir Valiliği Hukuk İşlerince gönderilen yazı gereğince yürürlükte bulunan Dernekler Yasasına uygun olarak eksiklikleri giderdiği ancak giderilen bu eksikliklerin İl Hukuk İşleri Müdürlüğünün belirlenen şablon halinde düzeltilmediğinden bazı maddelerin birlikte yazıldığı bazı düzenlemelerin ise daha bir alt madde şeklinde düzenlendiği bu itibarla adı geçen birimce incelenmesinin şablona uymaması nedeniyle incelenmesinin kolayca mümkün olmaması nedeniyle bu ihbarın yapıldığı kanaati hasıl olduğundan ve derneğin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiği derneğin tüzüğünün incelenmesiyle anlaşılmış olduğundan açılan davanın reddine karar verilmesin, talep ve mütalaa etmiştir. Toplanan deliller, Emniyet Müdürlüğünden gelen yazı ve tüm dosya içeriğine göre 2908 Sayılı Kanun hükümlerine göre İzmir İlinde kurulu ve faaliyette bulunan İnsan Hakları Gündemi Derneği’nin tüzüğünde tespit edilen noksanlıkların yapılan ikinci incelemede de giderilmemesi nedeniyle 2908 Sayılı Dernekler Kanununun 10. Maddesini ihlalden, aynı Kanunun 50. maddesi gereğince derneğin feshi istenmiş ise de; Kanunda belirlenen bir aylık süre içerisinde değişikliklerin yerine getirilmeyip bir kısmının sonradan yerine getirildiği, davanın konusuz kaldığından bahsetmek mümkünse de Dernek Kanununun 10. maddesi yine aynı Kanunun 50. maddesinin cezai müeyyide olup şekli bir hüküm getirdiği, idarece bilinen ve giderilmesi istenen isteklerin bir aylık süre içerisinde yerine getirtmediği takdirde dernekler hakkında fesih hükmünün getirildiği bu sürede değişikliğin davaya tesiri olmayacağı. Dernekler Kanununun 10. maddesinde bir ilde faaliyette bulunan derneklerin kuruluş bildirisi ve eklerinin doğruluğu ile tüzüklerinin Valiliklerce 30 gün içinde, birden çok ilde faaliyet gösteren derneğin kuruluş bildirisinin ve eklerinin ise İç İşleri Bakanlığınca 30 gün içinde inceleneceği, tüzükte ve kuruluşların hukuki durumunda kanuna aykırılık ve noksanlık tespit edilmesi halinde yine 30 günlük süre içerisinde noksanlıkların tamamlanacağı veya kanuna aykırılıkların giderileceği, giderilmediği takdirde mahallin en büyük mülki amirinin ihbarı üzerine derneğin feshi için Cumhuriyet Savcılığınca yetkili mahkemeye başvurulacağı açıklanmıştır. Aynı yasanın 50. – son maddesinde, süresi içerisinde kanuna aykırılıkların giderilmemesi halinde Asliye Hukuk Mahkemesince derneğin feshedileceği hükmü getirilmiştir. Hükümden anlaşılan, şekil eksikliğinin sonuç ihtiva ettiği ve bir aylık süre içerisinde kanuna aykırılık ve noksanlıklar giderilmediği takdirde derneğin feshedileceğidir. İzmir Valiliğince kendilerine gönderilen yazı gereğince davacı İnsan Hakları Gündemi Derneğince yürürlülükte bulunan dernekler yasasına uygun eksikliklerin giderildiği, bu eksikliklerin Hukuk İşleri Müdürlülüğünün belirlenen şablon halinde düzeltilmediği, bazı maddelerin birlikte yazıldığı, bazı düzenlemelerin ise daha alt bir madde şeklinde düzenlendiği ve derneğin üzerine düşen görevi yerine getirdiği anlaşılmıştır. 04.12.1950 tarihinde imzalanan Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşmenin İç Hukukun ve Anayasanın üstünde olduğu protokol gereğidir. Anılan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 11. Maddesi dernek kurma ve toplantı özgürlüğü altında nispi bir hak düzenlendiği, 11. Madenin 1. fıkrasında herkesin asayişi bozmayan toplantılar yapmak, dernek kurmak ayrıca çıkarlarını korumak için başkalarıyla sendika kurmak ve sendikalara katılmak haklarına sahip oldukları aynı maddenin 2. bendinde ise bu hakların kullanılması, demokratik bir toplumda zorunlu tedbirler niteliğinde olarak ulusal güvenliğin, kamu emniyetinin korunması, kamu düzeninin sağlanması ve suç işlenmesinin önlenmesi, sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amaçlarıyla sınırlanabileceğine dair hüküm getirdiği, herhangi bir kapatma hükmü getirmediği, İç hukukumuzda ise bu düzenlemenin tersine derneğin feshi hükmü getirdiği, İç Hukuk ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 11. Maddesinin çelişiyor olsa dahi artık sözleşmenin 11. Maddesinin iç hukukun üstünde olduğundan konusunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 11. Maddesi çerçevesinde çözülmesi gerekmekte olup, barışçıl bir derneğin, ancak demokratik bir toplumda zorunlu tedbirler niteliğinde olarak ulusal güvenliğin, kamu düzeninin korunması ve sağlanması ve suç işlenmesinin önlenmesi yanında sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amaçları ile faaliyetleri sınırlanabilecektir. Hakkında dava açılan İnsan Hakları Gündemi Derneği’nin yukarıda anılan nedenlerle eksikliklerin süresi içine yerine getirilmediğinden dolayı feshine karar verilmesi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 11. Maddesine göre mümkün görülmemiş ve fesih kararının verilmesinin hakkaniyet ve adalet ilkeleri ile bağdaşmayacağı göz önüne alınarak mahkememizce davanın reddi yönünde karar vermek gerekmiştir. HÜKÜM: Yukarıda izah edildiği üzere Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 11. Maddesine göre şartları bulunmayan davanın REDDİNE Dair 28.09.2004 tarihinde Cumhuriyet Savcısı ve davalı dernek vekillerinin yüzlerine karşı temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28.09.2004 Katip 2008 Cumhuriyet Savcısı (21754) Görülmüştür İmzası Hakim 23913