Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Hukuk Sohbetleri Hukuki yorumlar, görüşler ve tartışmalar.. Soru niteliği taşımayan her türlü hukuki sohbet için.

Yasal Faiz

Yanıt
Old 15-04-2004, 11:38   #1
gunergok

 
Varsayılan Yasal Faiz oranı yüzde kaç?

3095 sayılı Kanuna göre yasal faiz olarak reeskont oranı uygulanır. Ancak bütçe kanunundaki bir hükme dayanılarak % 15 oranı yasal faiz olarak uygulanmaktadır.
Yargıtay'ın % 15'lik oranın kamulaştırma vs. gibi alacaklarda uygulanacağı, diğer alanlarda reeskont faizi oranı olan % 43'ün yasal faiz oranı olarak uygulanacağına dair bir karar verdiğini duydum. Elinde bu karar olan var mı? Bu konudaki düşünceleriniz nedir?
Av.Dr.Özcan Günergök
Old 16-04-2004, 18:01   #2
acekin

 
Varsayılan

Sn. gunergok,

01.01.2000 tarihinden itibaren 3095 sy. Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine ilişkin Kanunda yapılan değişiklikle Kanuni Faiz başlığını taşıyan 1. md. de kanuni faiz olarak Merkez bankasınca kısa vadeli kredilere uygulanan reseskont oranı denmektedir. Bu sebeple bu tarihten sonra reeskont faizi talep edildiğinde kanuni faiz talep edilmiş olunuyor. Bu oran da son yapılan değişiklikle yıllık %15 tir.
Önceden reeskont faizi olarak da bildiğimiz temerrüt faiz oranı ise, değişiklikten sonra, merkez bankasınca uygulanan avans faiz oranı olmuştur. Yargıtayın faizle ilgili son kararları da bu yöndedir.
Sizinde bahsettiğiniz bütçe kanununda yapılan değişiklikte "Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır." denmektedir. Yargıtayın son değişiklikten sonra aksi yönde bir karar vereceğini sanmıyorum.
Saygılarımla.
Old 19-04-2004, 07:17   #3
gunergok

 
Varsayılan

Sayın Acekin
Cevabınız için teşekkür ederim. Ancak % 15 lik oran reeskont oranı değildir. Hali hazırda reeskont oranı % 43, avans kredi faizi oranı % 48 dir. % 15 lik oran bütçe kanunundaki bir hükme dayanmaktadır: "İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, aylık % 1,25 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır." (2004 yılı BÜtçe Kanunu m.49/o).
Bu düzenleme lafzına bakıldığında istisnasız şekilde tüm ilişkilere uygulanacak tarzda görünmektedir.
Ancak aksine Yargıtay kararı bulunduğu söylenmekte.
Old 23-04-2004, 23:41   #4
Çaba

 
Varsayılan

Sayın gunergok,
12.11.2003 tarihinden bu yana kamulaştırma bedellerinde % 48 oranında kamu alacaklarına uygulanan faiz uygulanmaktadır.Kamu alacaklarına uygulanan faiz oranları Bakanlar Kurulunun kararlarıyla değişmektedir.
4709 sayılı kanunla Anayasada yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 17.10.2001 tarihinden bu yana her türlü kamuaştırma bedellerinde kamu alacakarına uygulanan oranda faiz ödenmektedir.Buna ilişkin Yargıtay kararı dergide yayınlanmıştı.
% 15 faiz oranı bildiğim kadarıyla kamulaştırmalarda uygulanmıyor.Tersi bir karar varsa açıkçası ben de merak ettim.
Saygılarımla.
Old 26-04-2004, 07:09   #5
gunergok

 
Varsayılan

Sayın Çaba,
Bu oran kamulaştırma davalarında uygulanmayabilir. Asıl öğrenmek istediğim % 15'lik oranın adi alacaklara uygulanamaz olduğuna ilişkin bir Yargıtay kararı mevcut olup olmadığı.
Saygılarımla
Old 26-04-2004, 09:18   #6
Av.Mehmet Saim Dikici

 
Varsayılan

3095 sayılı yasa:

Alıntı:
Madde 1 - (Değişik madde: 18/12/1999 - 4489/1 md.) (*)(**)

Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödeme, yıllık, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranı üzerinden yapılır. Söz konusu reeskont oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan reeskont oranından beş puan veya daha çok farklı ise, yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur.(***)



5027 sayılı 2004 yılı bütçe kanunu madde 49/o bendi:

Madde başlığı: Kısmen veya tamamen uygulanaayacak hükümlerdir.

Hangi yasa için?: 5027 sayılı yasa kapsamındaki hükümler için kısmen yada tamamen uygulanaayacak hükümlerdir.


Alıntı:
b) 24/12/2003 kabul tarihli, 28/12/2003 tarih ve 25330 (Mük.) sayılı R.G.de yayımlanan 5027 sayılı 2004 Mali Yılı Bütçe Kanununun 49. maddesinin (o) bendi gereğince , ilgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 04/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, 01/01/2004 tarihinden itibaren aylık % 1,25 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.


Olaya şu şekilde bakmak gerekir düşüncesindeyim:

5027 sayılı yasa, bilindiği gibi Develtin Bütçesinindeki gelir ve giderlerine ilişkin düzenleme yapan özel bir yasadır. Dolayısıyla, bu yasadaki hükümleri, (diğer yasalardaki uygulanabilecek veya uygulanaayacak hükümler karşısında) değerlendirmek ve devletin bütçesine tesir etmesine engel olmak için özellikle faiz ile ilgili 3095 sayılı yasadaki hükmü düzenlemek ihtiyacı duyulmuştur.

Başka bir ifade ile 49/o bendi kamu alacak ve borçları için getirilen özel bir düzenlemedir şekinde anlaşılmalıdır kanısındyım.

Borçlar kanunu ve ticaret kanununa tabi (kamu alacak-borç münasebeti hariç) ilişkilerden kaynaklanan alacaklar için, 3095
sayılı yasanın 1. maddesi hükmü aynen geçerlidir.

Saygılarımla.
Old 26-04-2004, 09:44   #7
gunergok

 
Varsayılan

Sayın TİKİCİ,
Aslına bakarsanız bakış açınız doğru. Olması gereken de dediğiniz gibidir. Bu düşünce tarzını teyit eden Yargıtay kararının varlığından bahsediliyor. Oysa icra daireleri hiç bir ayırım yapmadan yasal faiz olarak % 43 yerine % 15 oranını uygulamaktadır
Saygılarımla
Old 08-12-2004, 16:26   #8
gunergok

 
Varsayılan Ankara barosunun konuya ilişkin duyurusu

2.12.2004

DUYURU



1984 tarihli 3095 şayili kanuni faiz ve temerrüt faizine ilişkin kanunun 4833 sayılı 2003 Mali Yılı Bütçe Kanunu ve 5027 sayılı 2004 Mali Yılı Bütçe Kanunu ile değişikliğe uğrayıp uğramadığı konusundaki belirsizlik, uygulamada yanlışlıklara ve önemli hak kayıplarına neden olmaktadır.



2004 Mali Yılı Bütçe Kanunun “kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler' başlıklı 49/o maddesi 'ilgili yasada düzenleme yapılıncaya kadar 3095 sayılı yasanın 1.maddesindeki kanuni faiz oranı aylık% 1.25 olarak uygulanır.” hükmü icra daireleri, mahkemeler ve meslektaşlarımız arasında kanuni faiz oranının ne olması gerektiği noktasında belirsizlik yaratmıştır. Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin yerleşik görüşü; Mali Bütçe kanunları ile saptanan faiz oranının KAMU ALACAKLARINI ilgilendiren özel bir düzenleme olduğu; adi alacaklarda 3095 sayılı yasanın 1. maddesi hükmü gereği TC. Merkez Bankası tarafından kısa vadeli mevduata uygulanan reeskont faiz oranının YASA HÜKMÜ GEREĞİ uygulanması gerektiği yönündedir.



Y.12.H.D.nin13.02.2004 tarih 2003/24684E.2004/2642K.numaralı kararı bu yönde verilen yerel mahkeme kararı ONANMIŞ; yine 12.H.D.nin 17.06.2004.tarih ve 20041 12246E. 20041 15887K.numaralı kararı



'Dava konusu alacağa 3095 sayılı yasanın l. maddesinde belirtilen. Merkez Bankasının, kısa vadeli işlemlerinde öngördüğü faiz oranlarının uygulanması gerekir. 4833 sayılı 2003 yılı mali bütçe kanunun ve 5027 sayılı 2004 yılı mali bütçe kanunu 49/0 maddesindeki faiz oranlan Genel ve Katma Bütçeli dairelerin ilama bağlı borçlan için uygulanabileceğinden, somut olayda, tarafların sıfatları nazara alındığında, sözü edilen bütçe kanunlarındaki, faiz oranlarının, olayda uygulama yeri bulunmamaktadır. Mahkemece, Merkez Bankası’ndan, 3095 sayılı kanunun l. maddesi doğrultusunda faiz oranlan sorulup karar tarihi itibariyle uygulanması gerekli faiz oranlan tespit edildikten sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, dayanağı gösterilmeden %15 faiz oranı uygulanarak yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.'



Yargıtay'ın bu yöndeki kararları doğrultusunda Kanuni faiz oranlarının Merkez Bankası tarafından kısa vadeli mevduata uygulanacak reeskont faiz oranı olduğu; %15'lik faiz oranı uygulamasının yasal dayanağı olmadığı, meslektaşlarımıza duyurulur.



Konuyla ilgili Yargıtay Kararları 4. kat fotokopi odasından (Hukuk Mahkemeleri bloğu) odasından temin edilebilir.
Old 08-12-2004, 17:03   #9
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın gunergok,

Düşüncemiz

- sözünü ettiğiniz gibi bir Yargıtay kararının bulunmadığı
- Ankara Barosu'nun duyurusunun (eğer gerçekten varsa, size yapılan bir şaka değilse) yanlış olduğu

yolundadır.

Saygılarımla

Bir Dost
Old 08-12-2004, 21:02   #10
Av.Mehmet Saim Dikici

 
Varsayılan

Alıntı:
Alıntı yapılan mesajın sahibi: bir dost
Sayın gunergok,

Düşüncemiz

- sözünü ettiğiniz gibi bir Yargıtay kararının bulunmadığı
- Ankara Barosu'nun duyurusunun (eğer gerçekten varsa, size yapılan bir şaka değilse) yanlış olduğu

yolundadır.

Saygılarımla

Bir Dost


Şimdi şaka olan hangisi çözemedim ben. Sayın Günergök'e birileri şaka mı yapmıştır yoksa sayın Bir Dost bu mesajı ile şaka mı yapmaktadır?

Konu oldukça ciddi ve önemli olduğu için sormak ihtiyacı duydum.

Saygılarımla.
Old 08-12-2004, 21:22   #11
Av.Mehmet Saim Dikici

 
Varsayılan

Ankara Barosunun web sitesinde sayın günergök 'ün belirttiği duyuru yer almaktadır.

Sayın Günergök, bilgilendirdiğiniz için teşekkür ederim.
Saygılarımla.

İlgili duyuru aynen şu şekildedir:

***



2.12.2004

DUYURU



1984 tarihli 3095 şayili kanuni faiz ve temerrüt faizine ilişkin kanunun 4833 sayılı 2003 Mali Yılı Bütçe Kanunu ve 5027 sayılı 2004 Mali Yılı Bütçe Kanunu ile değişikliğe uğrayıp uğramadığı konusundaki belirsizlik, uygulamada yanlışlıklara ve önemli hak kayıplarına neden olmaktadır.



2004 Mali Yılı Bütçe Kanunun “kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler' başlıklı 49/o maddesi 'ilgili yasada düzenleme yapılıncaya kadar 3095 sayılı yasanın 1.maddesindeki kanuni faiz oranı aylık% 1.25 olarak uygulanır.” hükmü icra daireleri, mahkemeler ve meslektaşlarımız arasında kanuni faiz oranının ne olması gerektiği noktasında belirsizlik yaratmıştır. Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin yerleşik görüşü; Mali Bütçe kanunları ile saptanan faiz oranının KAMU ALACAKLARINI ilgilendiren özel bir düzenleme olduğu; adi alacaklarda 3095 sayılı yasanın 1. maddesi hükmü gereği TC. Merkez Bankası tarafından kısa vadeli mevduata uygulanan reeskont faiz oranının YASA HÜKMÜ GEREĞİ uygulanması gerektiği yönündedir.



Y.12.H.D.nin13.02.2004 tarih 2003/24684E.2004/2642K.numaralı kararı bu yönde verilen yerel mahkeme kararı ONANMIŞ; yine 12.H.D.nin 17.06.2004.tarih ve 20041 12246E. 20041 15887K.numaralı kararı



'Dava konusu alacağa 3095 sayılı yasanın l. maddesinde belirtilen. Merkez Bankasının, kısa vadeli işlemlerinde öngördüğü faiz oranlarının uygulanması gerekir. 4833 sayılı 2003 yılı mali bütçe kanunun ve 5027 sayılı 2004 yılı mali bütçe kanunu 49/0 maddesindeki faiz oranlan Genel ve Katma Bütçeli dairelerin ilama bağlı borçlan için uygulanabileceğinden, somut olayda, tarafların sıfatları nazara alındığında, sözü edilen bütçe kanunlarındaki, faiz oranlarının, olayda uygulama yeri bulunmamaktadır. Mahkemece, Merkez Bankası’ndan, 3095 sayılı kanunun l. maddesi doğrultusunda faiz oranlan sorulup karar tarihi itibariyle uygulanması gerekli faiz oranlan tespit edildikten sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, dayanağı gösterilmeden %15 faiz oranı uygulanarak yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.'



Yargıtay'ın bu yöndeki kararları doğrultusunda Kanuni faiz oranlarının Merkez Bankası tarafından kısa vadeli mevduata uygulanacak reeskont faiz oranı olduğu; %15'lik faiz oranı uygulamasının yasal dayanağı olmadığı, meslektaşlarımıza duyurulur.



Konuyla ilgili Yargıtay Kararları 4. kat fotokopi odasından (Hukuk Mahkemeleri bloğu) odasından temin edilebilir.



TC MERKEZ BANKASI TARAFINDAN REESKONT İŞLEMLERİNDE UYGULANAN FAİZ ORANLARINA PARALEL ŞEKİLDE UYGULANMASI GEREKEN YASAL FAİZ ORANI

Merkez Bankası Karar Tarihi
Kanun No
Yasal Faiz

(Reeskont Faazi)
Faizin Yürürlük Tarihi

30.12.1999
3095/4489
60
30.12.1999

17.05.2002
Aynı
55
01.07.2002

14.06.2003
Aynı
50
01.07.2003

08.10.2003
Aynı
43
01.01.2004

15.06.2004
Aynı
38
01.07.2004
Old 08-12-2004, 22:54   #12
nfb

 
Varsayılan

doğru cevabı ben de merakla bekliyorum.

doğruya ulaşılıca da ;

http://www.turkhukuksitesi.com/hukuk...&threadid=3690 forumuna da bilgi verilmesi sanırım uygun olacak.
Old 10-12-2004, 15:18   #13
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın nfb,

Ben şimdiki yüzde 15 oranındaki uygulamanın doğru olduğu kanısındayım.

Geçen dönem yüzde 30 olan yasal faizin, ( enflasyonun yüzde 12 olduğu iddia edildiğinden) bu dönem yüzde 38'e çıkması mantıksız olur.

Ayrıca diğer faizler yüzde 48 iken neden genel ve katma bütçeli idarelerin yüzde 15 faiz ödemeleri gerektiği sorusu da yanıtsız kalacağından bütçe kanunlarının yorumu uygulamada sürdüğü gibi olmalı kanısındayım.

Ankara Barosunun duyurusundaki kararda sözü geçen "2003 yılı mali bütçe kanunu nun 51/t bendinde genel ve katma bütçeden söz edilmemektedir. Dördüncü Kısım başlığı : ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER ve Maddenin başlığı :KISMEN VEYA TAMAMEN UYGULANMAYACAK HÜKÜMLER olarak ifade edilmiştir.

51.madde hükümleri değiştirilen değişik maddeleri içermektedir. (t) bendinde de faizlerle ilgili maddeden söz edilerek ilgili kanunun birinci maddesi hükmü değiştirilmiştir.

Maddenin metni aşağıdadır:

t) İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, 1.4.2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir.Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır
***

Aynı biçimde 2004 yılı Bütçe Kanununda da genel ve katma bütçeli kuruluşlardan söz edilmeksizin doğrudan 3095 sayılı kanunun 1.maddesindeki yasal faizin yüzde 15 olarak uygulanacağı kuralı getirilmiştir.

Ankara Barosu bir açıklama yapmalı ve dalgalandırdığı denizi durultmalıdır. Böylesi 1 nisan şakası gibi haberi sitelerinde yayınladıktan sonra susma hakları olmadığı kanısındayım.

Saygılarımla

Bir Dost
Old 28-12-2004, 17:46   #15
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın Jus,

Gönderme yaptığınız dört başı mamur makaleniz nedeni ile sizi kutlarım. Makalenizde ileri sürdüğünüz kişisel görüşlerinizin doğru olduğu aşağıdaki Anayasa Mahkemesi Kararı ile de kanıtlandı.

Emeklerinize bütün üyeler adına teşekkür ederim.


**********

Sayın Üyeler,

2003 Mali Yılı Bütçe Kanununun faiz ile ilgili 51 - (t) maddesi 8.12.2004 tarihinde Resmi Gazete yayınlanan Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edilmiş bulunmaktadır.

8.12.2004 tarihinden itibaren, geriye dönük faiz hesaplarında 2003 yılı için faiz oranı 3095 sayılı yasaya göre yapılacaktır.

Ancak, faize ilişkin olarak aynı düzenlemeyi yapan 2004 Mali Yılı Bütçe Kanununun 49 - (o) maddesi hala iptal edilmemiştir ve yürürlüktedir.

Bu da sözü edilen Yargıtay kararının yanlışlığını göstermektedir. Ankara Barosu'nun duyurusu da yok sayılmalıdır.

Bir başka deyişle, 2004 Mali Yılı Bütçe Kanununun 49 - (o) maddesi ve yıllık yüzde 15 faiz oranı, Anayasa Mahkemesince iptal edilene ve Resmi Gazete'de yayınlanana kadar, halen geçerlidir.

Yargıtay, Bütçe Kanunundaki anayasal yanlışlığı düzeltmek için Bütçe Kanunundaki faiz konusundaki hükmü geçersiz saymak istiyorsa, kanunu yanlış yorumlamak yerine, daha geçerli bir gerekçe bulmak zorundadır.

Ama yine de kanunların anayasaya aykırılığı konusu Anayasa Mahkemesine bırakılmalı; yetki aşımından kaçınılmalıdır. Kanunlar yanlış olsa bile uygulanmalıdır. Yanlışları düzeltmek için başka yanlışlar yapılmamalıdır.

Saygılarımla

Bir Dost
Old 28-12-2004, 18:24   #16
Av.Mehmet Saim Dikici

 
Varsayılan

Sayın Jus,

Makalenizi beğenerek okudum. Elinize sağlık.

Kafama takılan iki noktaya değinmek ve fikrinizi öğrenmek istiyorum. Şöyle ki:

Makalenizde düşük faiz oranı belirlemenin rekabet koşullarını olumsuz etkileyeceğini (ters yorumundan yüksek tutmanın da aynı olumsuzluğa neden olacağını kabul ederek) haklı olarak zikretmiş ve aşağıda yer alan ifadelerinizi yazmışsınız.

Alıntı:
Faiz olgusu bir ülkenin ekonomik yapısında önemli bir yer teşkil etmektedir.Yüksek faiz oranları enflasyonu artırıp reel sektörün önünü tıkarken, alçak faiz oranları ise eşitlik ilkesine aykırılık teşkil etmekte, borçluyu alacaklının karşısında üstün konuma koyarak aynı zamanda piyasadaki faaliyetlerin aksamasına neden olmaktadır.İktidarlar her ne kadar serbest piyasa ekonomisinden yana olduklarını söyleseler de,
faiz oranı gibi makroekonomik bir unsurun belirlenmesini tamamen serbest piyasaya bırakmak eğiliminde değillerdir.Bu nedenle bütçe
yasalarına faizle ilgili hükümlerin konulduğunu görmekteyiz.




Daha sonra sonuç bölümünde Yargıtay'ı eleştirirek %15 faiz oranının uygulanmasının zorunlu olduğunu belirtmişsiniz. İfadeniz aynen şu şekildedir:

Alıntı:

Fikrimizce, öncelikle yukarıdaki görüşlerimiz tekrarla bu şekilde bir düzenlemenin bütçe yasasıyla yapılmış olmaması gereğini
belirterek, ilgili maddenin yalnızca kamusal anlamda uygulanması için zorlayıcı bir neden olduğunu düşünmemekteyiz..Hükmün lafzı açıktır.Eğer Yargıtayın görüşü gibi bir düzenleme amaçlanmış olsaydı bunun ayrıca ve açıkça belirtilmiş olması gerekirdi.Keza bahsi geçen madde bütçe yasalarının "çeşitli hükümler" üst başlığı altında düzenlenmiştir. Buna ilaveten "o" ve "t" bentleri dışındaki uygulanmayacak hükümleri gösteren diğer bentlerde kamunun borç ve alacaklarını ilgilendirmeyen hükümlere de yer verildiği görülmektedir. Bu ise maddenin kamusal borç ve alacaklar için uygulanması gerektiği yorumuyla çelişmektedir. Bu nedenle özel hukuk işlerindeki faiz hesaplamalarında da Bütçe Yasaları'ndaki orana uyulması gerektiğini düşünüyoruz.





Fikrinizi almak istediğim iki husus:

1) Reel faizin çok daha yüksek olduğu ülkemizde ticari işlerde %15 faiz uygulanması rekabet koşullarını "borçlu lehinde" olumsuz etkilemeyecek midir?

2) Reel enflasyonun %15 den oldukça yüksek düzeyde seyrettiği tartışmasız olduğu halde, Hükümetin Denk bütçe sağlamak, deyim mazur görülürse "ayağını yorganına göre uzatmak amacıyla" tahminini yansıttığı Bütçe kanunundaki %15 lik faizi ticari faiz olarak uygulamak hakkaniyete uygun olur mu?

Saygılarımla.

Av. SAİM DİKİCİ
Old 04-01-2005, 20:46   #17
Av. Bülent Sabri Akpunar

 
Varsayılan

Sayın Dikici,
Yorumlarınız için öncelikle teşekkür ederim.

1. Öncelikle belirmek istediğim Bütçe yasaları nedeniyle oluşan faiz uygulamasındaki belirsizlikten doğan tartışmaya vermiş olduğum cevap ve bu konudaki yorumum mevzuatın bana göre olan hukuksal değerlendirmesine dayanmaktadır.Bu nedenle Yargıtay'ın ticari faizlerde neden % 15 uygulamadığı konusundaki getirilmiş olan eleştiri "olması gereken ekonomik rakamları" ifade etmemektedir.Yine yasa yorumcusu ve uygulayıcısının bunu yaparken mevzuata bağlı kalması gerektiğini düşünerek ideal ekonomik değişkenlerin ihdası ve tesbitinin hükümetlere düştüğünü düşünmekteyim.

Yine de sizin de bahsettiğiniz gibi reel faizin yüksek olduğu ülkemizde ticari işlerde uygulanan fazin de yüksek tutulması gerektiği düşünülebilir.Hukuki Faizin çok düşük tutulması da reel sektörde faaliyet gösteren, mal alıp satan taciri zor durumda bırakacaktır.Fakat bütçe yasası veya uygulanmakta olan ve/veya uygulanması zorunlu olan bir yasal metinin yorumunda mevzuata bağlı kalınması fikrimi yineliyorum; makro ekonomik dengeleri sağlamak idarenin alanında olup yargısal kurumların görevi yasaları uygulamak olmalıdır.

2. Buradaki (yazıdaki) yorumumun da meri mevzuatla olan ilgisine atfımı yaparak belirtmek isterim ki "Hakkaniyet" olgusu hakime takdir hakkı verilen olaylarda uygulanan bir "somut olay adaleti" olup kesin ve açık rakamların ve hükümlerin olduğu yerde uygulama alanı daralmaktadır.Örneğin "ticari işlerde faiz oranı %50" şeklindeki bir hüküm hakime takdir hakkı veren müphem bir ifade midir yoksa kanuni boşluk ifade edip hakimin müdahalesini mi gerektirmektedir?Yine başka bir örnek olarak "fahiş cezai şart hakimce indirilebilir" hükmünü ele alalım.Buna göre hakim durumun ve tarafların şart ve özelliklerini dikkate alacak tarafların belirlemiş olduğu oranı indirebilecektir.

Anayasa Mahkemesi'nin 2003 yılı mali bütçe yasaının 51 (t) hükmünü iptal gerekçesine tamamen katılmakla beraber, halen yürürlükte olan bütçe yasasının faizle ilgili hükmünün meri ve açık olduğunu düşünmekteyim.
Old 04-01-2005, 21:28   #18
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın Jus,

Yargıtay'ın bütçe yasasını yanlış yorumladığı da Anayasa Mahkemesi kararı ile kanıtlanmış oldu.

Eğer bu faiz oranı 3095 sayılı yasa kapsamındaki bütün alacaklara uygulanmayacak olsa Anayasa Mahkemes'nce iptal edilmezdi.

2004 Mali Yılı Bütçe Yasa'sı halen iptal edilmediğne göre, yüzde 15 oranının geçerli olduğuna ilişkin düşünceniz doğru demektir.

Düşüncenize ben de katılıyorum.

Yargıtay yasaları uygulamakla yükümlüdür. Bütçe Yasası'nı da uygulamak zorundadır. Yanlış yorumundan bir an önce dönmelidir.

Yargıtay daire kararları kimseyi bağlamaz. İcra Tetkik Mercii'lerindeki yargıçlar da, aksi yoldaki Yargıtay kararlarına bakmadan, iptal edilene kadar 2004 Mali Yılı Bütçe Kanununu uygulamalıdır.

Saygılarımla

Bir Dost
Old 04-01-2005, 22:00   #19
Av.Mehmet Saim Dikici

 
Varsayılan

Sayın Jus,

Açıklamalarınız için teşekkür ederim . Bilimsel içerik taşıyan değerli görüşlerinize saygı duyuyorum. Fakat ben Yargıtay'ın haklı olduğu kanaatindeyim.

Diğer sayın değerli üyenin yazdığı hususa da katılamıyorum: Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği hüküm ile tartışılan konunun pek ilgili olmadığını düşünüyorum. Kaldı ki şu tespit de pek doğru sayılamaz: "Anayasa mahkemesi iptal etti ise; Yargıtay hatalıdır!" Yok böyle bir şey. Anayasa mahkemesi de nihayetinde bir mahkemedir ve Yargıtay' dan daha iyi yorum yapar anlamı çıkarılamaz.


%15 lik "acıtan" faiz oranının adi yasal faizlere teşmil edilmesi belki mümkün olsa bile 3095 sayılı yasada yapılan değişiklikten sonra manasızlaşan "ticari işlerde yasal faiz-Adi işlerde yasal faiz oranı " neticesinde ticari işlerde de % 15 lik faizin uygulanması yasayı yorumlayan hakimlerin vicdanına pek uygun düşmeyecektir.

En azından benim vicdanıma uymamaktadır.

Tekrar teşekkür ediyorum sayın Jus,

Selam ve saygılarımla.

Av. Saim DİKİCİ
Old 04-01-2005, 22:38   #20
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın Üyeler,

Her türlü yanlış anlamayı önlemek için aşağıdaki açıklamayı yapmak gerekli olmuştur:

Tartışmaların tamamı yasal faiz konusundadır. (3095 sayılı kanun 1.maddesinin konusu ve Bütçe Kanunundaki maddelerin konusu yasal faizdir)

Ticari faiz bütün bu tartışmaların dışındadır ve oran olarak eskiden olduğu gibi avans faiz oranı (yüzde 42) uygulanmaktadır. (3095 sayılı kanunun 2.maddesi ticari faizle ilgilidir ve yürürlüktedir; bu madde hakkında Bütçe Kanununda Anayasa Mahkemesi Kararında ve Yargıtay kararlarında hüküm bulunmamaktadır)

Saygılarımla

Bir Dost
Old 05-01-2005, 10:33   #21
Av.Mehmet Saim Dikici

 
Varsayılan İlgili Maddeler...

Alıntı:
Madde 1 - (Değişik madde: 18/12/1999 - 4489/1 md.) (*)(**)

Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde , miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödeme, yıllık, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranı üzerinden yapılır. Söz konusu reeskont oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan reeskont oranından beş puan veya daha çok farklı ise, yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur .(***)


Alıntı:
Madde 2 - (Değişik madde: 18/12/1999 - 4489/2 md.)(*)(**)

Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için 1 inci maddede belirlenen orana göre temerrüt faizi ödemeye mecburdur.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı, yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi bu oran üzerinden istenebilir. Söz konusu avans faiz oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan avans faiz oranından beş puan veya daha çok farklı ise yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur.

Temerrüt faizi miktarının sözleşmede kararlaştırılmamış olduğu hallerde, akdi faiz miktarı yukarıdaki fıkralarda öngörülen miktarın üstünde ise, temerrüt faizi, akdi faiz miktarından az olamaz.


TK.3. maddeye göre TTK da düzenlenen her kurum doğrudan Ticari işle ilgilidir ve ticari iştir.

Kambiyo senedi (Çek,Bono,Poliçe) de TTK da dzüenlendiğinden Ticari iş kapsamındadır.

Avans faizi, Günü gelmemiş borcun önceden (peşin ve nakden) ödenmesi nedeniyle oluşan farka bağlı belirlenir.

Reeskont Faizi, Vadesi henüz gelmemiş bir senetin iskonto edilmesi ile bulunur.

Her halukarda Avans faizi reeskont faizinden yüksek olur.

Bu anlamda Sayın Bir Dost doğruyu söylüyor. Ben 2. maddededi farklı düzenleme "avans faizi" kısmını atlamışım. Düzeltiyorum.

Ancak şu da unutulmamalıdır: Avans faizi istenebilir denilmektedir. Biz Avans faizi istemeden yasal faizi dediğimizde re'sen avans faizi uygulanmayacaktır!

Saygılarımla.
Old 05-01-2005, 12:58   #22
Av. Bülent Sabri Akpunar

 
Varsayılan düzeltme

Sayın Bir Dost'a son mesajımdaki hatamı görmemi sağladığı için teşekkür ederim.Evet mesajdaki "ticari faiz" ibareleri "kanuni faiz" şeklinde anlaşılmalıdır.Ticari faizin uygulanmasında problem yoktur.Bütçe yasasındaki atıf 3095' in 1. maddesindeki "kanuni faiz"edir. Buradaki sorun kamusal işlerde (genel ve katma bütçeli dairelerin borçları)ki yasal faiz ile bunların haricindeki özel işlerdeki (ticari olmayan- iskonto faizi) faizin uygulanmasıdır.Aklımız doğrudan bu tartışmaya gittiği için "ticari faiz" den kastın bahsedilen bu faiz olduğu şeklinde sehven düşünülmüştür.Düzeltirim.
Old 23-01-2005, 01:15   #23
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın Üyeler,

Yargıtay'ın faiz konusunda, geçersiz bir gerekçeyle kanunun lafzına ve ruhuna aykırı yorumu ve inanılmaz yanlış kararının eleştirisi aşağıda sunulmuştur:

Kanunların yorumunda kanun koyucunun amacını anlamak en önemli hedeftir. Bunun için kanunun lafzına bakılır. Kanunun lafzında 'genel ve katma bütçeli idarelerden'' söz edilmemektedir.

İkinci aşamada kanunun gerekçesine bakılır. Gerekçe kanun metninden sayılmaz; bağlayıcı değildir. Gerekçeler kanunu yorumlamakta kullanılabilr ama kanun ile gerekçe bir birini tutmuyorsa, elbette ki gerekçeye değil kanuna itibar edilir.
Faiz konusundaki anlaşmazlık konusu Bütçe Kanununun gerekçesinde ''genel ve katma bütçeli idarelerin alacakları konusunda'' bu faiz oranının uygulanacağı yazmaktadır.

Gerekçe ile kanun birbirini tutmadığında Komisyon Raporlarına ve Genel Kurul görüşme tutanaklarına bakılır.

Diğer belgelere baktığımızda, Hükümetin ilgili maddedeki düzenlemeyi sadece "genel ve katma bütçeli idarelerin ilama dayalı borçları " için düşündüğünü görüyoruz. Ve kanunun gerekçesi de buna göre yazılmıştır:

2003 Mali Yılı Bütçe Kanunu için Hükümetin teklif ettiği metin aşağıdaki gibidir :

2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı:
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler,

MADDE 52. - t): İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için , 1/4/2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir



Ne var ki, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu hükümetin bu düşüncesine katılmamış ve Hükümetin teklif ettiği metni değiştirmiştir:

Türkiye Büyük Millet Meclisi, Plan ve Bütçe Komisyonu 18.3.2003, Esas No.:1/530, Karar No: 14

''Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler" başlıklı 52 nci maddesi (t) fıkrasının; 3095 sayılı Kanun'un 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranının, sadece genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için değil, anılan Kanun'un kapsamına giren tüm borçlar için ygulanması, ........değişikliğiyle... kabulüne karar verilmiştir. ''

Bu değiştirilmiş metin TBMM Genel Kurulunca kabul edilmiştir. Yasa koyucunun amacı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunun raporundan anlaşılmaktadır. Hükümetin sadece " genel ve katma bütçeli idareler" için düşündüğü faiz oranının 3095 sayılı kanun kapsamına giren bütün borçlar için uygulanması değişikliği ile madde kabul edilirken, Hükümet gerekçesi ne yazık ki değiştirilmemiştir. Ve anlaşılmaz bir biçimde üç yıldır da değiştirilmemektedir.

2004 ve 2005 Mali Yılı Bütçe Kanunu teklifinde Hükümet bu defa "genel ve katma bütçeli idarelerin borçları için" ifadesini kullanmamıştır. Bu nedenle TBMM komisyonlarında metin değişikliğe uğramadan 2003 yılındaki gibi geçmiştir.

Yorum yapılırken neye bakılır ? Kanunu lazfına bakılır: Kanun genel ve katma bütçeli idarelerden söz etmediği gibi, tasarıda söz edilmesine karşın, TBMM Komisyonunda bu sözler metinden çıkarılmıştır. Demek ki kanun koyucu iradesini açıkca belli etmiş; bütçe yasasındaki faiz oranının her alacağa uygulanmasını istemiştir.

TBMM Komisyon Raporu kadar açık bir belge varken, lafzi yorum yapmak artık yeterlidir. Gai yoruma gerek bulunmamaktadır. Zaten gai yorum yapılsa da Rapor nedeniyle yine aynı noktaya gelinir.

Ayrıca, yıllardan beri Bütçe Kanunu'na göre yapılan faiz uygulamasına ne kanun koyucudan, ne de hükümetten bir tepki gelmiştir.

Yargıtayın yanlış kararına dayanak yaptığı Hükümet teklifindeki yanlış gerekçe 2 yıldır yerinde durmakta. Hiç bir uygulayıcı bu gerekçeye aldırmadı çünkü elde açık seçik TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunun Raporu vardı.

Neyse ki, Hukuk Genel Kurulu kararı da hakimi bağlamaz. Ben hakimlerimizin körü körüne karar vermeyeceklerini, doğru yorumu yapacaklarını umut etmek istiyorum.

Bütün bu karışıklığa neden olan gerekçenin ve aynı madde metninin 2005 Mali Yılı Bütçe Kanunun'da da yer almasını hayretle karşılıyorum. Yasa koyucu, en azından bir ev kadınının özenini gösterse bu karışıklık olmazdı.

Anayasa Mahkemesinin 2003 Mali Yılı Bütçe Kanununun faiz ile ilgili maddesini iptal etmesi Yargıtay kararının yanlış olduğunun kanıtıdır: Maddede yazılı faiz oranı sadece genel ve katma bütçeli idareler için olsaydı, bütçe kanunu içinde gelir ve giderlerle ilgili bir madde olduğundan iptal edilmezdi; halbuki bütün alacak ve borçlar için kabul edildiğinden, bütçe kanunu ile bütçe dışında hiç bir konu düzenlenemeyeceği anayasa hükmü olduğundan, madde, anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiştir.

Bu durumda 2003 yılı için 3095 sayılı kanunun uygulanması mümkün ancak 2004 ve 2005 yılları için, Anayasa Mahkemesince iptal edilinceye kadar, halen geçerli olan Bütçe Kanunlarında yazılı oranların uygulanması gerekir.

''Hukukun Üstünlüğü'' kavramı, üst-mahkeme kararlarından daha yukarda tutulmalı kanısındayım.

Saygılarımla

Bir Dost
Old 24-03-2005, 13:48   #24
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın Üyeler,

23.3.2005 çarşamba günkü oturumda kabul edilen

5319 sayılı Kanuna göre (KANUNUN YAYINLANDIĞI GÜNDEN İTİBAREN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE)

yasal faiz yıllık yüzde 12 olarak belirlenmiştir.

Kanun yayınlandığı gün yürürlüğe girecektir: henüz yayınlanmamıştır.

(böylelikle Sayın Av.Bülent S. Akpunar'ın makalesindeki mantık bir kez daha haklı çıkmıştır. Kendilerini kutlarım )

Saygılarımla

Bir Dost
Old 27-04-2005, 08:20   #25
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın Üyeler,

1 mayıs 2005 tarihinden itibaren yasal faiz yıllık yüzde 12 olarak uygulanacaktır.

Bugün yayınlanan kanun ve yürürlük maddesi aşağıda bilgilerinize sunulur :

Kanun No. 5335 Kabul Tarihi: 21.4.2005
Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun


MADDE 14. — 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 1. — Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödeme yıllık yüzde oniki oranı üzerinden yapılır.

Bakanlar Kurulu, bu oranı aylık olarak belirlemeye, yüzde onuna kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkilidir.

MADDE 35. — Bu Kanunun;

c) 14 ve 22 nci maddeleriyle 29 uncu maddesinin (c) bendinin 5277 sayılı Kanunun 37 nci maddesinin (e) fıkrasına ilişkin hükmü yayımını izleyen ayın başında,

Yürürlüğe girer.


Saygılarımla

Bir Dost
Old 02-10-2006, 12:43   #27
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın Üyeler

Aşağıdaki Bakanlar Kurulu Kararı 2006 yılındaki kanuni faiz oranını yüzde 9 olarak değiştirmektedir.

** Bakanlar Kurulu Kararı

Karar Sayısı : 2005/9831

4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 1 inci maddesinde öngörülen kanuni faiz oranının 1/1/2006 tarihinden geçerli olmak üzere yıllık % 12’den % 9’a indirilmesi; Maliye Bakanlığı’nın 16/12/2005 tarihli ve 43953 sayılı yazısı üzerine, adı geçen Kanunun anılan maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 19/12/2005 tarihinde kararlaştırılmıştır. ***


3095 sayılı KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİNE İLİŞKİN KANUN 'un 1.maddesi gereğince " Bakanlar Kurulu, bu oranı aylık olarak belirlemeye, yüzde onuna kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkilidir "

Saygılarımla
Old 13-12-2006, 01:10   #28
Hak Hukuk

 
Varsayılan yasal faiz

Yukarıdaki değerli açıklamalar konuyu iyice aydınlatıyor.2004 yılı Bütçe Kanununun genel ve katma bütçeli dairelerin ilama bağlı borçlarına uygulanacak yasal faiz için getirdiği İMTİYAZLI hüküm (49/o), Any. Mah.sinin E.2004/12, K.2005/35 sayılı kararı ile -RG:19.07.2006- iptal edilmekle ve 2005 yılı Bütçe Kanununun benzer imtiyazlı hükmü de 5335 Sayılı yasanın 14. maddesi ile ortadan kaldırılmakla, yasal faiz konusunda tekrar yeknesaklık sağlanmış görünüyor.Bu arada yasal faiz oranları ile ilgili site forumundaki çok dağınık başlıklar tek bir çatı altına getirilse,çok iyi olacak.Saygılarımla
Old 28-01-2007, 02:42   #29
Av.A.Ş.

 
Varsayılan

Yargıtay 12.HD.nin 2003/24684 E. ve 2004/2642 K. sayılı ve 13.12.2004 tarihli kararında 4833 sayılı 2003 yılı Mali Bütçe Kanunun 50/t maddesi ile 5027 sayılı Mali Bütçe K.nun 49/o maddesindeki faiz oranları, genel bütçeye dahil dairelerle, katma bütçeli dairelerin ilama bağlı borçları için ancak uygulanabileceğini, bütçe kanunlarındaki faiz oranlarının yasal faiz ve temerrüt faizi faizi olarak uygulanamayacağını hüküm altına almıştır. %15 faiz uygulamasıyla ilgili bir yargıtay kararına ben de rastlamadım.
Yanıt


Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk)
 
Konu Araçları Konu İçinde Arama
Konu İçinde Arama:

Detaylı Arama
Konuyu Değerlendirin
Konuyu Değerlendirin:

 
Forum Listesi

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıt Son Mesaj
Yasal Faiz Oranları ibrahimbey Meslektaşların Soruları 16 23-03-2008 13:48
Yasal Faiz Av.Özgül Meslektaşların Soruları 9 31-01-2007 15:00
yasal faiz oranı olcsvl Meslektaşların Soruları 2 28-11-2006 22:51
Yasal Faiz Nur Hukuk Soruları Arşivi 11 15-05-2006 18:55
Yasal Mevduat Faiz Oranları ibrahimbey Meslektaşların Soruları 0 28-04-2004 15:19


THS Sunucusu bu sayfayı 0,07958293 saniyede 14 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.