Ürünü satan değil, alıcıya gönderen firmanın alacak talebinde bulunması mümkün mü?

Sayın Meslektaşlarım.

Konuyu şu şekilde özetlemek isterim. Müvekkil Şirket, A şirketinden 3 adet ürün sipariş ediyor ve bu hususta bir sipariş emri düzenleniyor. Akabinde ürünler kargo ile Müvekkil Şirkete gönderiliyor. Bu arada A şirketi ürünlere ilişkin fatura düzenliyor, fatura bedeli Müvekkil Şirket tarafından ödeniyor ve konu kapanıyor. Buraya kadar bir sorun yok.

Aradan yaklaşık 3 yıl geçiyor. B firması ortaya çıkıyor ve ürünleri sana ben göndermiştim ama bana parasını ödemedin diye icra takibi başlatıyor. Ekine de 3 yıl önce düzenlenmiş bir fatura koyuyor. (Ancak bu fatura daha evvel Müvekkil Şirkete hiç gönderilmemiştir) Fatura üzerinde ayrıca, bizim A firması adına düzenlediğimiz sipariş emri numarası yazıyor.

B firması ile bu konuda herhangi bir ticari ilişkimiz olmadığı, kendilerinden siparişte bulunmadığımız, ürünleri kimin gönderdiğine dikkat dahi etmediğimiz, ürünlerin bedelini A firmasına ödediğimiz, muhtemelen kendisinin tedarikçi olduğu ve A firmasından parasını alamadığı için bize müracaat ettiği ancak bu konunun bizim dışımızda gelişen bir durum olduğu vs. itirazlarımız üzerine, Asliye Ticaret Mah.de görülen itirazın iptali davasının ön inceleme duruşmasında hakim ilk celsede davanın kabulüne karar verdi ve sözlü olarak özetle "malı kim gönderdiyse ödemeyi ona yapacaktınız avukat bey" dedi. Açıkçası başkaca hiçbir inceleme/araştırma yapmadan, böyle bir yaklaşımla davanın kabul edilmesi beni oldukça şaşırttı. Kararı temyiz edeceğiz ama öncesinde sizlerin yorumlarını merak ediyorum.

Saygılarımla..

Anlattığınız olgulara göre karar yanlış. Siparişin geçildiği ve faturayı kesen A firması olduğuna göre ödemenin de A'ya yapılması gerekir. B firması malları ortada hiçbir sebep yokken M'ye göndermemiştir. Açıkça belli ki, B firması, A ile M arasındaki ticari sözleşmeye ait edimlerin ifasında sağlayıcı rolünü üstlenmiştir. Aksi yöndeki düşünce hayatın tabi akışına aykırıdır. Basiretli tacirden beklenen ticari teamüllere uygun hareket etmesidir. Yerel Mahkeme'nin kanaatinin tam aksine, A yerine B'ye ödeme yapılmış olsaydı bu yanlış olurdu. Böyle bir durumda sözleşmenin tarafı olan A'nın M'den kendisine ödeme yapılmasını talep etme hakkı doğardı.

Öte yandan. Olayda A ile M arasında sözleşme olduğu, B'nin sözleşmenin tarafı olmadığı açıktır. Dolayısıyla sözleşmeye dayanamayan M, bir alacak iddiasındaysa olsa olsa sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunabilmelidir. Bir an için mahkemenin kanaatinin haklı olduğunu kabul etsek dahi sebepsiz zenginleşmeden doğan alacak için zamanaşımı da gerçekleşmiştir. Tabi bu noktada zamanaşımı itirazında da bulunmuş olmak gerekir. Ancak dediğim gibi mahkemenin kararı esastan yanlış. İtirazda bulunmamanızın sorun olacağını sanmıyorum.

Fırat Bey,

Yanıtınız için çok teşekkür ederim. Benimle aynı fikirde olmanız beni rahatlattı. Uygulamada sıkça karşılaştığımız "tedarik" olgusunu hiçe sayan bir karar oldu. Benim tahminim, bize dava açan B firması muhtemelen arada geçen 3 yıllık sürede alacağını A firmasından tahsil edebilmek için hukuki yollara başvurdu, ancak tahsil edemeyince bize müracaat etti. Bu durumu da bir türlü tespit edemedim çünkü bize ürünleri satan A şirketi ve yetkilileri şu an kayıplarda onlardan bilgi alamadık.. Her ikisi de şirket olduğu için tevziden yaptırdığım sorgulamalardan da bir sonuç alamadım.

Bakalım temyiz neticesinde Yargıtay'ın tavrı ne olacak.

Saygılarımla..