kamulaştırmasız el atma davasının kesinleşme sorunu

Değerli meslektaşlarım,

Kamulaştırmasız el atma davalarının taşınmazın aynına yönelik olduğu yönünde daha önceden verilen yargıtay kararları olmasına rağmen bazı yargıtay kararlarında da taşınmazın aynına yönelik olmadığına ilişkin kararlar verilmektedir.

bknz.
Yargıtay5. Hukuk Dairesi Esas No:2011/10397
Karar No:2011/19188 K. Tarihi:28.11.2011

Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.

Mahkemece, irtibat nedeni ile dosyanın Bala Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2010/91 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesin karar verilmiş, hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden, dava konusu taşınmazın Ankara İline bağlı Bala İlçesinde yer aldığı anlaşılmıştır.

1086 sayılı HUMK'un 13. ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 12. maddeleri uyarınca taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya aynı hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.

Kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan tazminat davaları da taşınmazın aynına ilişkin olup,[/b] gayrimenkulün bulunduğu yer mahkemesi yetkili olduğundan yetkisizlik kararı yerine yetkili olmayan mahkemece birleştirme kararı verilmesi,

Doğru görülmemiştir.

Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 28.11.2011 gününde oy birliğiyle karar verildi.


Bu bağlamda sualim şudur ?

Kamulaştırmasız el atma davalarınında ilamın icraya konu edilebilmesi için söz konusu kararın kesinleşmesi gerekir mi ?

Söz gelimi mevcut davamda kamulaştırmasız el atma davalarının taşınmazın aynına yönelik olduğuna dair icra hukuk mahkemesinde dava açmış bulunmaktayım.

değerli görüşlerinizi bekliyorum.saygılar.

Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan davalarda,Mahkeme tazminat,tescil vs. kararı verdiği zaman,İlamda belirtilen tazminatın icrası için Yargıtay 8 ve 12.HD.leri kesinleşme şartı aramıyor.
NOT: 5 HD.sinin görev alanı, mahkemenin hükmünü vermesine kadarki aşama ile ilgilidir. İcra aşamasında görevli daire 12.HD.si olup, Yargıtay Bşk.Kurulu kararı ile ilamlı icralarda itiraz ve şikayetleri inceleme görevi 8.HD.sine verilmiştir.

BKN : http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=11511
yazımız ve diğer yazılar

T.C.
YARGITAY
8. HUKUK DAİRESİ
E. 2014/4286
K. 2014/6391
T. 8.4.2014

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davalı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire'ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Borçlu vekili İcra Mahkemesi'nden; takibin dayanağı olan kamulaştırmasız elatmadan kaynaklanan ilamın HUMK'nun 443. maddesi gereğince kesinleşmeden icraya konulamayacağını açıklayarak, takibin iptalini istemiştir. Mahkemece, HMK'nun 367/2 maddesi gereğince taşınmazın aynına dair ilamların kesinleşmedikçe infaz edilemeyeceği gerekçesiyle şikayetin kabulüne, icranın geri bırakılmasına karar verilmiştir.

HMUK'nun 443. maddesi (HMK'nun 367/2.) gereğince gayrimenkule ve buna dair ayni haklara dair hükümler kesinleşmedikçe infaz edilemez. Somut olayda takibe dayanak yapılan Mersin 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/536 Esas- 2013/67 Karar sayılı ilamı incelendiğinde; taşınmazın aynının ihtilaflı olmadığı, davalıların mülkiyet iddiasının bulunmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeni ile tazminata hükmedildiği anlaşılmaktadır. Hüküm, Yasadan kaynaklanan ve tazminat verilmesine dair kararın sonucu olup, taşınmazın aynının ihtilaflı olduğunu göstermez. Bu bakımdan takip konusu tazminat ilamının infazı için kesinleşmesi gerekli değildir.
O halde; Mahkemece, şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile şikayetin kabulüne ve icranın geri bırakılmasına karar verilmesi isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün yukarda yazılı sebeplerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4. (HMK m. 297/ç) ve İİK'nun 366/3. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 10 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 8.4.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

değerli üstadım yanıtınız için teşekkür ederim.

benimde temas etmek istediğim husus yargıtay kararları arasında ki çelişki veya farklı kararların olması.

somut olayda kamulaştırmasız el atma davasının taşınmazın aynına yönelik olduğuna dair yargıtay kararı önceden var iken şimdi taşınmazın aynına yönelik olmadığına dair tespitlemelerin kaynağı nedir ?

madem ki kamulaştırmasız el atma davalarının görüleceği yer taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi ise ve bu kural kesin yetki anlamını da beraberinde taşıyorsa taşınmazın aynı neden kamulaştırmasız el atma davasında geçerli değildir.

hürmetle pirim.

Alıntı: Yazan Avukat-b ...benimde temas etmek istediğim husus yargıtay kararları arasında ki çelişki veya farklı kararların olması. somut olayda kamulaştırmasız el atma davasının taşınmazın aynına yönelik olduğuna dair yargıtay kararı önceden var iken şimdi taşınmazın aynına yönelik olmadığına dair tespitlemelerin kaynağı nedir ? madem ki kamulaştırmasız el atma davalarının görüleceği yer taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi ise ve bu kural kesin yetki anlamını da beraberinde taşıyorsa taşınmazın aynı neden kamulaştırmasız el atma davasında geçerli değildir.

Tespitleriniz bence de doğrudur.

Gerçekten Yargıtay 5.HD.si kararlı biçimde verdiği kararları ile kamulaştırmasız el atma davalarının “ taşınmazın aynına ilişkin davalardan olduğuna” işaret etmiştir. Bu değerlendirme, dairenin yetkili mahkemenin taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olduğuna dair çeşitli kararlarında yer aldığı gibi, dava hakkının tapu malikine ait olduğu ve davanın ancak tapulu taşınmazlar hakkında açılabileceği yönündeki kararlarında ve “ uyuşmazlık taşınmazın aynına ilişkin olduğundan temyiz yönünden usul kanunundaki kesinlik sınırının dikkate alınmayacağı” hakkındaki 16.10.2006 T. 2006/7942 E. 10859 K. Sayılı ilamında da ifade olunmuş böylece bu kural 5.HD. yönünden devamlılık ve kararlılık kazanmıştır. 5.HD.sinin yerleşik içtihadından gidersek bedelle ilgili kamulaştırmasız el atma davasında mahkeme ilamının icraya konulması için kesinleşmiş olması şartı aranacaktır.

Buna karşın, İcra işlerine bakan Yargıtay 12 HD.si ile Yargıtay Başkanlar Kurulu kararı ile ilamlı icra itiraz ve şikayetleri incelemekle görevlendirilen 8.HD.sinin içtihadı ise ilk cevabımda yer aldığı gibi kamulaştırmasız el atmadan doğan bedel davalarındaki ilamların “icraya konulabilmesi için kesinleşmesin şart olmadığı “ şeklindedir.

Böylece ; Yargıtay 5.HD.sinin yerleşen içtihadına karşı 12 ve 8. HD.lerinin içtihadının hukuki gerekçesi ne olabilir diye düşünüldüğünde;

http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=76791 linkinde Av.Ufuk Bozoğlu tarafından yayınlanan 12.Hukuk Dairesinin 19.06.2012 tarih Esas: 2012/2441 Karar: 2012/22006 sayılı ilamında “…Somut olayda takibe dayanak yapılan E… 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 01.02.2011 tarih ve 2009/259 Esas, 2011/112 Karar sayılı ilamı incelendiğinde; taşınmazın aynının ihtilaflı olmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeni ile tazminata hükmedilip, davaya konu taşınmazdaki hisselerinin iptaline karar verildiği görülmektedir. İlamda yer alan ve "davaya konu taşınmazdaki hisselerinin iptali" yönündeki hüküm yasadan kaynaklanan ve tazminat verilmesine ilişkin kararın sonucu olup, taşınmazın aynının ihtilaflı olduğunu göstermez. Bu nedenlerle takip konusu tazminat ilamının infazı için kesinleşmesi gerekli değildir. “ denilerek dairenin vardığı sonucun gerekçesi açıklanmaktadır.

Gerçekten; kamulaştırmasız el atma davalarının ilk dayanağını teşkil eden 16.05.1956 T. 1/6 sayılı İçt.Bir.Kararında "idarenin kamulaştırma kararı olmaksızın taşınmazına el atması halinde tapu malikinin , el atmanın önlenmesi davası açabileceği gibi, eylemli duruma razı olup mülkiyet idareye devredilerek bedel davası da açılabileceği “ kabul edilmiştir. Bu durumda bedel davası açan tapu maliki zaten fiili duruma razı olarak mülkiyetin idareye verilmesini kabul etmiştir.Ortada bir mülkiyet anlaşmazlığı bulunmayıp sadece bedel anlaşmazlığı söz konusu olduğundan 12 ve 8.dairelerin görüşünün anılan İçt.Brl.K.nın özüne daha uygun düştüğünü söyleyebiliriz.

İkincisi; Kamulaştırma K.da 2001 yılında 4650 sayılı K.ile getirilen değişiklik sonucu kamulaştırma bedelinin ilam kesinleşmeden ödenmesi esası getirildiğinden yeni içtihatlar ile kamulaştırmasız el atma bedeli ile kamulaştırma bedelinin ödenmesi kurallarında uygulamada uyum sağlanması istenmiş olabilir.

Ben şahsen, bedele yönelik ilamların icrasında ilamın kesinleşmesini aramayan 12 ve 8.dairelerin içtihadının temel dayanak olan İçtihadı Birleştirme Kararına, kamulaştırma kanununda yapılan değişiklik hükümlerine , anayasal ve evrensel hukuk kurallarına daha uygun olduğunu düşünüyorum.