borclar hukuku sorusu

merhaba,
umarim bu soruyu buraya yollayarak yanlis bir is yapmamismidir.
borclar hukuku sinavimizda bir soru da asagida verdigim soruydu.
ne var ki sinavdan cikan her arkadas baska cevap verdigini belirttiginden ve hocayla henuz konusamadigimdan burayi bulunca tam yeri mi acaba dedim. ben iktisat ogrencisiyim ancak secmeli sunulan tum hukuk derslerini aliyorum, alacagim. yani hukuku seviyorum ve kafa yormaya calisiyorum. deneyimli arkadaslarimiz bu soruda yardimci olurlarsa sevinecegim. soruyu cevaplarken hukuki gerekce de belirtebilirseniz cok iyi olur.
ilgilenenlere simdiden tesekkur ederim.
A.Tekince

---
(A), arkadaşı (B)'nin ödünç para talebini kabul etmiş ve onunla 04.08.1999 tarihinde bir sözleşme imzalayarak, aynı gün 5 milyar lirayı (B)'ye vermiştir.
Sözleşmede "(B), eline para geçer geçmez, en kısa zamanda borcunu ödeyecektir" hükmü yer almaktadır ; fakat paranın kullanımı karşılığı bir kapital faizi öngörülmemiştir. Ne var ki, (B) borcunu uzun süre yerine getirmemiş ; bunun üzerine (A) kendisine 10.01.2000 tarihinde noterden bir ihtarname göndermiş ve borcunu derhal yerine getirmesini istemiştir. Bu ihtarname 25.01.2000 tarihinde evinden çıkarken (B)'ye tebliğ edilmiş ; (B) de hiç zamanı olmadığı için zarfi evde bırakarak iş seyahatine çıkmış ; seyahat dönüşü 01.02.2000 tarihinde zarfı açarak yazıyı okumuş ve içeriğini öğrenmiştir.
Tüm bunlara rağmen borcun ödenmemesi üzerine (A), 25.02.2000 tarihinde (B) aleyhine icra takibine başvurarak kendisine icradan bir "ödeme emri" göndertmiştir. Bu ödeme emri, 10.03.2000 tarihinde (B)'ye tebliğ edilmiştir.(B)'nin 5 milyar lirayı geri ödeme borcu hangi tarih itibariyle muaccel olmuştur ? (B) bu borç bakımından hangi tarihte temerrüde düşmüştür ? Açıklayınız ve bu temerrüdün (B) için ne gibi sonuçlar doğuracağını belirtiniz.


16-06-2000 20:49:10

Sayın Tekince,
Ödünç verilen para için anapara faizi talep edilebilmesi, şartlara bağlıdır. Adi (ticari olmayan) işlerde verilen ödünç için sözleşmede anapara faizi şart edilmediği takdirde, anapara faizi istenemez (BK md 307). Buna karşılık ticari işlerde verilen ödünç para için anapara faizi yürütülmesi esastır (TTK md 8, md 22). Soruda, ticari bir ilişkiye değinilmemiş; bundan dolayı anapara faizinin sözkonusu olamayacağı anlaşılıyor.
Ancak, sözleşmede anapara faizinin öngörülmemiş olması, temerrüt faizi istenmesine engel değildir. Borçlunun temerrüde düştüğü tarihten itibaren temerrüt faizi işlemeye başlayacaktır. Borçlu temerrüdü, sözleşmede belirlenen kesin vadenin dolması veya ihtar veyahut takip ve dava tarihinden itibaren gerçekleşir. Temerrüt tarihi, ihtarnamenin borçluya ulaştığı, takibin veya davanın açıldığı tarihtir. Soruda verilen bilgilere göre, ihtarnamenin borçluya ulaştığı tarih esas alınmalıdır. Kural bu olmakla birlikte, karz sözleşmesi bakımından temerrüt zamanının başka bir özelliği bulunmaktadır. Ödünç (karz) sözleşmesinde vade, ihtarnamede süre tayin edilmediği takdirde, borç, ilk talepten itibaren altı hafta içinde geri verilmelidir. Borçlunun temerrüdü, işte bu altı haftalık sürenin bittiği günü izleyen tarihte başlar. Olayımıza dönecek olursak, İhtarnamenin tebliğ edildiği günü izleyen günden itibaren işleyecek altı haftalık sürenin bittiği tarihi izleyen gün itibariyle borçlu temerrüde düşmüş bulunmaktadır (BK 101).
Borçlu temerrüdünün bir sonucu olarak, temerrüt tarihinden itibaren alacağa temerrüt faizi işlemeye başlar (3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizi Hakkında Kanun md 1,md 2).
Saygı ve sevgilerimle.

18-06-2000 23:53:30