1954 Yılındaki Kamulaştırmasız Fiili El Atma

Sayın Meslektaşlarım;
2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen geçici 6. madde 09.10.1956 tarihinden önceki idarenin kamulaştırmasız fiili el atmalarını kapsamamakta. Peki, bu tarihten önceki fiili el atmalarda durum ne olur? Bedel istenebilir mi? Olayımızda, tapu kaydı müvekkillerimin üzerinedir. 1959 tarihli tapu kaydında, Kadastro ekibi tarafından yazılmış şöyle bir not bulunmaktadır."Karayolarının 1954 yılında bu yeri istimlak ettiği, ancak 19.04.1959 tarihli Karayolları Bölge Müdürlüğü'nün yazısına göre, istimlak bedeli ödenmediğinden bu yerin müvekkillerin murisi adına tespit yapıldığı" belirtilmektedir.1954 yılındaki fiili el atmaların kamulaştırılmış sayılacağına ilişkin hüküm 221 sayılı yasanın 1. maddesinde bulunmaktadır. Bu kanun, 6830 sayılı İstimlak Kanunu'nun 09.10.1956 tarihinde yürürlüğe girmesiyle yürürlükten kalktı. O halde, 221 sayılı yasanın 1. maddesine göre kamulaştırılmış sayılması gerektiği halde, 6830 sayılı yasa yürürlükte iken, Kadastro Memuru, bu yeri neden kamulaştırılmış saymadı, neden müvekkillerin murisi adına kaydetti? Bu bilgiler ve sizlerin tecrübeleri ışığında, bedel davası açabilir miyim? İlginize şimdiden teşekkür ederim. saygılarımla.

Sayın Av.Erkut bey , Zamanaşımı engeline takılabilirsiniz:

YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU

Tarih : 25.05.2005
Esas No : 2005/5-288
Karar No : 2005/352


2942 - KAMULAŞTIRMA KANUNU 38 / 38
4721 - TÜRK MEDENİ KANUNU 705 / 705

ÖZET:
SOMUT OLAYDA; DAVACI İDARENİN TAPUDA DAVALI ADINA KAYITLI BULUNAN TAŞINMAZIN TAMAMINA KAMULAŞTIRMA YAPMADAN, 1968 VE 1980 YILLARINDA İKİ AYRI BİNA İNŞA ETMEK SURETİYLE ELATTIĞI ANLAŞILMAKTADIR. 2942 SAYILI KANUNUN 38. MADDESİNDE YAZILI 20 YILLIK HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRENİN GEÇMİŞ OLMASI NEDENİYLE, 12.08.2002 TARİHİNDE GÖRÜLMEKTE OLAN DAVA AÇILMIŞ, ANAYASA MAHKEMESİ'NİN 04.11.2003 TARİHLİ RESMİ GAZETE'DE YAYIMLANAN 10.04.2003 GÜN VE 2002/112 ESAS, 2003/33 KARAR SAYILI KARARI ILE 2942 SAYILI KANUNUN 38. MADDESİ İPTAL EDİLMİŞTİR.
ANAYASA MAHKEMESİ'NİN IPTAL KARARINDAN ÖNCE 2942 SAYILI KANUNUN 38. MADDESİNDE ÖNGÖRÜLEN 20 YILLIK HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE GEÇİRİLDİĞİNDEN DAVALININ MÜLKİYET HAKKI SONA ERMİŞ, TAŞINMAZ ARTIK TESİSİ YAPAN DAVACI IDARENİN MÜLKİYETİNE GEÇMİŞTİR.

OLAYDA GEREK 4721 SAYILI TÜRK MEDENİ KANUNU'NUN 705/2. MADDESİ, GEREKSE 2942 SAYILI KAMULAŞTIRMA KANUNU'NUN 38. MADDESİ UYARINCA DAVACI IDARE YARARINA GERÇEKLEŞMİŞ VE TAMAMLANMIŞ HUKUKİ DURUM SÖZ KONUSU OLUP, BU NEDENLE ANAYASA MAHKEMESİ'NİN IPTAL KARARINDAN ETKİLENMEYECEĞİ AÇIKTIR.

BU NEDENLE 20 YILLIK HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE İPTAL KARARINDAN ÖNCE DOĞDUĞUNDAN; YEREL MAHKEMECE TAŞINMAZIN, GERÇEK HAK SAHİBİ DURUMUNA GELEN DAVACI İDARE ADINA TESCİLİNE KARAR VERİLMESİ USUL VE YASAYA UYGUNDUR.

Sayın Uzunoğlu;
İlginize teşekkür ederim. Zaten, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na geçici 6. madde eklenmeden önce de durum aynıydı.Yani, 20 yıllık hak düşürücü süreyi geçirmiş olanlar bir hak elde edemiyordu. Anayasa Mahkemesi 38. maddeyi iptal edince ve bu kararlar geriye yürümediği için iptal tarihinden önce süreyi dolduranlar da hak elde edemiyordu. Anayasa Mahkemesi'ni gerekçesi de, özet olarak, mülkiyet haklarının süreyle sınırlandırılamayacağı idi. Bu iptal kararından sonra, Yargıtay daireleri kararları arasında bir ayrılık oluştu. Bir daire, 20 yıllık süre geçtikten sonra hak elde edilemez derken, diğeri, mülkiyet hakkı 20 yıllık süre ile sınırlandırılamaz dedi. Bunun üzerine, içtihadı birleştirme kararı verilmesi gerekti. Bu beklenirken, yasa koyucu, daireler arasındaki uyuşmazlığın çözümü için geçici 6. maddeyi yürürlüğe soktu. Ancak, bu kez de, 09.10.1956 tarihinden önceki kamunun kamulaştırmadan el attığı taşınmazların durumu belirsi kaldı. İşte benim sorum da bu noktada. 1954 tarihli kamulaştırmasız el atmada bedel isteyebilir miyiz? Bazı düşüncelerimi de, sorumla birlikte yazdım. Kadastro memuru, sorumdaki işlemi neden öyle yaptı? Bu bilgiler ışığında,tekrar değerlendirme yapabilirseniz sevinirim. Saygılarımla.