Çek üzerinde imza ile çek sahibinin imzasının tutmaması

Merhabalar sevgili üstadlarım.
Bir adet çek süresinden bankaya ibraz ediliyor. Ancak çek sahibinin imzası ile çek üzerinde ki imza birbirini tutmadığından çek geri veriliyor. Bu durumda İcra ceza mahkemesine karşılıksız çek düzenlemekten şikayet yoluna gidemez isek kanunda belirtilen 3 aylık şikayet süresi zamanaşımına uğrar mı?
Bununla ilgili ne yapmamız gerekiyor?

Sayın av.bilall,

Karşılıksız çek düzenleme nedeniyle şikayet yoluna gitmek için çekle ilgili 'karşılıksızdır' işlemi yapılması gerekmektedir. İbrazının üzerine çekle ilgili 'karşılıksızdır' işlemi yapılmamış olduğu için şikayet sürenizin de başlamadığını düşünüyorum.

Alıntı: Yazan Av. Yakup AYDIN Sayın av.bilall, Karşılıksız çek düzenleme nedeniyle şikayet yoluna gitmek için çekle ilgili 'karşılıksızdır' işlemi yapılması gerekmektedir. İbrazının üzerine çekle ilgili 'karşılıksızdır' işlemi yapılmamış olduğu için şikayet sürenizin de başlamadığını düşünüyorum.

Yakup bey, çeki icraya verdiğimiz vakit karşılıksız ibaresi konulması mümkün olmayacak. Karşı tarafta imza itirazında bulunmazsa takibe devam edilecek. Bu sorunu nasıl çözeceğiz. Cezai yaptırım olarak bizzat ben şikayette bulunsam olur mu?

Sayın av.bilall,

Şöyle bir örnek vereyim: Bankaya ibraz edilen bir çek hakkında daha önce menfi tespit davası açılmış ve ödeme yasağı koyulmuş olduğu için banka çek arkasına bunu yazarak ödeme yapmamış. Dolayısıyla çek hakkında "karşılıksızdır" işlemi yapılmamış olduğu için şikayette bulunamadık. Sizin çekiniz için de farklı hukuki durumdan aynı sonuca çıkılıyor.

Çekle ilgili şikayetçi olacak kişi hususunda Yargıtay'ın görüşü, sadece çeki bankaya ibraz eden kişinin şikayetçi olabileceği yönünde. Fakat BAM'ın son kararlarında, kanuna uygun şekilde cirosu bulunan cirantaların da şikayetçi olabileceği kabul edilmeye başlandı.

Alıntı: Yazan Av. Yakup AYDIN Sayın av.bilall, Şöyle bir örnek vereyim: Bankaya ibraz edilen bir çek hakkında daha önce menfi tespit davası açılmış ve ödeme yasağı koyulmuş olduğu için banka çek arkasına bunu yazarak ödeme yapmamış. Dolayısıyla çek hakkında "karşılıksızdır" işlemi yapılmamış olduğu için şikayette bulunamadık. Sizin çekiniz için de farklı hukuki durumdan aynı sonuca çıkılıyor. Çekle ilgili şikayetçi olacak kişi hususunda Yargıtay'ın görüşü, sadece çeki bankaya ibraz eden kişinin şikayetçi olabileceği yönünde. Fakat BAM'ın son kararlarında, kanuna uygun şekilde cirosu bulunan cirantaların da şikayetçi olabileceği kabul edilmeye başlandı.

Sayın Meslektaşım
Çekte ''ödeme yasağı''şerhi ve hatta ''imzanın benzememesi nedeniyle işlem yapılamadığına'' dair şerhler çekin ibrazı hükmündedir.

Bu durumda çekin süresi içinde ibrazı tamamlanmış olup hem hukuki hem de cezai yönden takibinin mümkün olması gerekmektedir.

Ödeme yasağının olması ve menfi tespit davasının olması yapmış olduğunuz takip,dava yada ceza davasında sadece bekletici mesele yapılmasına neden olur. Menfi tespit davasının kabul ile sonuçlanması halinde hukuki ve cezai yönden sorumluluk sona erer, aksi halde her iki sorumluğunun çek kanunda düzenlenen yaptırımlar açısından devam etmesi gerekmektedir.

Çek üzerindeki imzanın keşideci imzasına benzemediği iddiası ile işlem yapmama banka görevlisinin takdirinde olan bir husus değildir. Banka görevlisi çekin arkasına bu hususa ilişkin olarak şerh düşmekle mükelleftir. Bu şerh ise ibraz hükmünde olup yasal yollara müracaat için yeterlidir.

Aksi durumda her kişi yaptırımlardan kurtulmak için bu yollara tevessül edebilir ki bu durumda yasal düzenlemelerle getirilmeye çalışılan çekin güvenilirliği ortadan kalkmış olur
Saygılarımla

Alıntı: Yazan Av. Mehmet Demirezen Sayın Meslektaşım Çekte ''ödeme yasağı''şerhi ve hatta ''imzanın benzememesi nedeniyle işlem yapılamadığına'' dair şerhler çekin ibrazı hükmündedir. Bu durumda çekin süresi içinde ibrazı tamamlanmış olup hem hukuki hem de cezai yönden takibinin mümkün olması gerekmektedir. Ödeme yasağının olması ve menfi tespit davasının olması yapmış olduğunuz takip,dava yada ceza davasında sadece bekletici mesele yapılmasına neden olur. Menfi tespit davasının kabul ile sonuçlanması halinde hukuki ve cezai yönden sorumluluk sona erer, aksi halde her iki sorumluğunun çek kanunda düzenlenen yaptırımlar açısından devam etmesi gerekmektedir. Çek üzerindeki imzanın keşideci imzasına benzemediği iddiası ile işlem yapmama banka görevlisinin takdirinde olan bir husus değildir. Banka görevlisi çekin arkasına bu hususa ilişkin olarak şerh düşmekle mükelleftir. Bu şerh ise ibraz hükmünde olup yasal yollara müracaat için yeterlidir. Aksi durumda her kişi yaptırımlardan kurtulmak için bu yollara tevessül edebilir ki bu durumda yasal düzenlemelerle getirilmeye çalışılan çekin güvenilirliği ortadan kalkmış olur Saygılarımla

Sayın Demirezen,

Belirttiğiniz şekilde, çekin ibraz edilmiş olduğu tartışmasızdır. Burada önemli olan Çek Kanunu m.5 kapsamında çek sahibinin cezalandırılması konusunda gerekli şartların oluşup oluşmadığı hususudur. Kanun metninde açıkça ve özellikle "çekle ilgili olarak 'karşılıksızdır' işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında" demektedir.

Bu durumda, hukuken geçerli bir ibraz yapıldığı fakat Çek Kanunu m.5 kapsamında cezalandırmanın şartlarının oluşmadığı kanaatindeyim.

Alıntı: Yazan Av. Yakup AYDIN Sayın Demirezen, Belirttiğiniz şekilde, çekin ibraz edilmiş olduğu tartışmasızdır. Burada önemli olan Çek Kanunu m.5 kapsamında çek sahibinin cezalandırılması konusunda gerekli şartların oluşup oluşmadığı hususudur. Kanun metninde açıkça ve özellikle "çekle ilgili olarak 'karşılıksızdır' işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında" demektedir. Bu durumda, hukuken geçerli bir ibraz yapıldığı fakat Çek Kanunu m.5 kapsamında cezalandırmanın şartlarının oluşmadığı kanaatindeyim.

Sayın Meslektaşım
Uygulamada bu konuda hatalar yapılıyor. Banka görevlisi imzanın benzemediğine ilişkin şerh yanında aynı zamanda çekin ne kadarının karşılıksız kaldığını da şerh düşmek zorundadır.
Bu durumda ceza yargılamasında imzanın keşideciye ait olması durumunda cezanın verilip verilmeyeceği çekin ne kadarının karşılıksız kaldığı şerhine göre tayin edilecektir. Ceza yargılamasında imzanın keşideciye ait olmaması halinde sorun yok zaten. Ancak çekin ibraz tarihinde karşılığının olmaması ve imzanın keşideciye ait olması halinde ceza tayinine gidilmesi gerekmektedir. Karşılıksız çek cezası kaldırılmadan önce uygulama bu yöndeydi. Aksi halde kanundaki yaptırımlar banka görevlisinin olmayan imza tetkik yetkisiyle ortadan kaldırılmış olur ki bu yasa koyucunun iradesinin hiçe sayılmasıdır.

Banka görevlisinin subjektif ve tek taraflı imza takdiri yüzünden yasada yer alan hakların ortadan kaldırılmasına bu şekilde zemin hazırlanması hem amaçlanan çek güvenilirliğine gölge düşürecek hem de ciddi suistimallere kapı aralayacaktır.

Nasıl ki imza şerhi ile takip hukukuna ilişkin sonuçlar doğmaya başlıyorsa ceza hukuku yönünden başlamaması için bir sebepte olmamalı.
Banka görevlilerine karşı Avukatlar olarak taleplerimizde ısrarcı olarak uygulamanın doğru şekilde yerleşmesine katkıda bulunmalıyız.
Kanunda karşılıksız işlemini yapmayan görevli hakkında cezai yaptırım dahi öngörülmüştür. Hatta bu konuda yargılanıp ceza alan banka görevlisi de vardır.

Alıntı: (4) Kısmen veya tamamen karşılığı bulunmayan çekle ilgili olarak, talebe rağmen, karşılıksızdır işlemi yapmayan banka görevlisi, şikâyet üzerine bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır

İmza yada başka bir sebeple karşılıksızdır işlemi yapmaktan kaçınılması halinde çek için arkasına kaçınma sebebine ilişkin şerh ile çekin ne kadarının karşılıksız kaldığı hususunun yazılması konusunda ısrarcı olunmalı diye düşünüyorum.

Alıntı: Yazan Av. Mehmet Demirezen Sayın Meslektaşım Uygulamada bu konuda hatalar yapılıyor. Banka görevlisi imzanın benzemediğine ilişkin şerh yanında aynı zamanda çekin ne kadarının karşılıksız kaldığını da şerh düşmek zorundadır. Bu durumda ceza yargılamasında imzanın keşideciye ait olması durumunda cezanın verilip verilmeyeceği çekin ne kadarının karşılıksız kaldığı şerhine göre tayin edilecektir. Ceza yargılamasında imzanın keşideciye ait olmaması halinde sorun yok zaten. Ancak çekin ibraz tarihinde karşılığının olmaması ve imzanın keşideciye ait olması halinde ceza tayinine gidilmesi gerekmektedir. Karşılıksız çek cezası kaldırılmadan önce uygulama bu yöndeydi. Aksi halde kanundaki yaptırımlar banka görevlisinin olmayan imza tetkik yetkisiyle ortadan kaldırılmış olur ki bu yasa koyucunun iradesinin hiçe sayılmasıdır. Banka görevlisinin subjektif ve tek taraflı imza takdiri yüzünden yasada yer alan hakların ortadan kaldırılmasına bu şekilde zemin hazırlanması hem amaçlanan çek güvenilirliğine gölge düşürecek hem de ciddi suistimallere kapı aralayacaktır. Nasıl ki imza şerhi ile takip hukukuna ilişkin sonuçlar doğmaya başlıyorsa ceza hukuku yönünden başlamaması için bir sebepte olmamalı. Banka görevlilerine karşı Avukatlar olarak taleplerimizde ısrarcı olarak uygulamanın doğru şekilde yerleşmesine katkıda bulunmalıyız. Kanunda karşılıksız işlemini yapmayan görevli hakkında cezai yaptırım dahi öngörülmüştür. Hatta bu konuda yargılanıp ceza alan banka görevlisi de vardır. İmza yada başka bir sebeple karşılıksızdır işlemi yapmaktan kaçınılması halinde çek için arkasına kaçınma sebebine ilişkin şerh ile çekin ne kadarının karşılıksız kaldığı hususunun yazılması konusunda ısrarcı olunmalı diye düşünüyorum.

Çekin belkide karşılığı var ancak imza tutmadığından ödemekten imtina ediyor. Bu durumda ne olacak? buna göre mi şerh düşmesi gerekiyor? Banka burada görevini mi yapıyor? Yoksa görevi ihmal m ediyor?
Müvekkil adına doğrudan savcılığa resmi belgede sahtecilik iddiasıyla şikayette bulunsam olur mu? aksi halde Çek Kanunu m.5'e göre karşılıksız ibaresi yer almadığından icra ceza mahkemesine başvurumun sonuçsuz kalacağını düşünüyorum.

Alıntı: Yazan av.bilall Çekin belkide karşılığı var ancak imza tutmadığından ödemekten imtina ediyor. Bu durumda ne olacak? buna göre mi şerh düşmesi gerekiyor? Banka burada görevini mi yapıyor? Yoksa görevi ihmal m ediyor? Müvekkil adına doğrudan savcılığa resmi belgede sahtecilik iddiasıyla şikayette bulunsam olur mu? aksi halde Çek Kanunu m.5'e göre karşılıksız ibaresi yer almadığından icra ceza mahkemesine başvurumun sonuçsuz kalacağını düşünüyorum.

Sayın Meslektaşım
Çekin ibrazi ile banka görevlisi karşılıksızdır işlemi yapmaktan kaçınmasının sebebini çekin arkasına şerh düşmelidir. Ayrıca bu şerhten çekin karşılığının ne kadarının bulunup bulunmadığı anlaşılmalıdır.Aksi halde siz çeki süresi içerisinde ibraz ettiğinizi, bankanın ödeme yapmadığını nasıl kanıtlayacaksınız.

Banka görevlisinin çekteki imzanın benzemediğine yönelik takdir yetkisi ile cezai yaptırımı ortadan kaldırılamayacağını tekrar belirtmek isterim.
Keşidecinin çekin çalındığına yada iradesi dışında elinden çıktığına yönelik bankaya başvurusu olsa bile cezai yaptırımdan kurtulamaz. Ancak yargılama sırasında imzanın kendisine ait olmadığının tespit edilmesi hali hariçtir.

Dolayısıyla çeki bankaya ibraz ederek görevliye işlem yapmaması halinde hakkında suç duyurusunda bulunacağınızı , karşılıksız işlemi yapılmamasının nedenini çekin arkasına ( hesap bakiyesi durumu ile birlikte) şerh düşmesini ısrarla talep etmenizi öneririm. Hesap bakiyesi olmadığı zaman ceza yargılamasında müzekkere yazılarak ibraz tarihinde hesap bakiyesi sorulabilir.

Çekin takas süresi geçmemiş ise müşterisi olduğunuz bankaya başvurarak çekin takas yoluyla yazdırılmasını da deneyebilirsiniz, takas merkezinde bu gibi sorunlar yaşanmıyor.

Buna rağmen işlem yapılması halinde ibraz süresi geçmeden derhal bankaya ihtar çekerek yasaya aykırı bu eylemden derhal vazgeçilmesini ,ibraz edilen çek hakkında işlem yapılmasını aksi halde yasal haklarınızı (karşılıksız çeke ilişkin kambiyo takibi ve karşılıksız çek ceza davası) kullanamamanızdan dolayı meydana gelebilecek zararlardan bankanın sorumlu olacağını ihtar etmenizi öneririm.
Saygılarımla

Alıntı: Yazan av.bilall Çekin belkide karşılığı var ancak imza tutmadığından ödemekten imtina ediyor. Bu durumda ne olacak? buna göre mi şerh düşmesi gerekiyor? Banka burada görevini mi yapıyor? Yoksa görevi ihmal m ediyor? Alıntı: Müvekkil adına doğrudan savcılığa resmi belgede sahtecilik iddiasıyla şikayette bulunsam olur mu? aksi halde Çek Kanunu m.5'e göre karşılıksız ibaresi yer almadığından icra ceza mahkemesine başvurumun sonuçsuz kalacağını düşünüyorum.

Sizin bu şikayetiniz sonrasında keşideci '' çek bankaya ibraz edilmemiş, edilseydi ödenecekti. ban'' diye bir savunma yaparsa ??

Resmi belgede sahtecilik suçunun oluştuğuna dair banka görevlisinin sözlü beyanı dışında ne gibi bir deliliniz var . Kaldı ki banka görevlisinin şifahi beyanı da delil değil ayrıca . O yüzden çeki ibraz ederek bankadan yazılı bir cevap almadan hukuki süreçlerden bir sonuç almanız mümkün değildir.
İbraz edilmemiş çek kambiyo evrakı vasfında değildir. Kambiyo vasfında olmayan bir çekte resmi evrak niteliğinde değildir.

Sayın Demirezen,

Belirttiğiniz hususlara katılıyorum. İbraz halinde bankanın yapması gereken işlem hakkındaki belirttikleriniz de kesnlikle doğru. Banka görevlisi hakkındaki cezai hüküm de bu sebepten dolayı var.

Somut olayda karşılıksızdır işlemi yapılmamış olduğu için şikayet yapılamayacağını belirtmiştim. Sonuç olarak dediğiniz gibi, bu işlemin tamamlatılarak şikayet yoluna gitmesi gerekmektedir.

Değerli üstadlarım, bu konu ile alakalı bir haberi sizlerle paylaşmak istiyorum. Çeke ‘Karşılıksız’ kaşesi vurmayan bankacıya hapis;
http://www.haberturk.com/ceke-karsil...erildi-1808835

Tüm cevaplarınız için teşekkür ederim. Sanırım Pazartesi banka ile bu konuda münakaşamız başlayacak