haksızlığın ispatına ilişkin zorluk.

Müvekkilin 100.000 ytl.ye bir şirketten satın aldığı taşınmaz üç ay içerisinde 2 katına çıkmıştır. Buna tahammül edemeyen şirket üyelerinden biri şirket müdürünün yetkisizliğinden bahisle tapu İptali ve tescil davası açmış, taşınmazın devir ve temlikini önlemek için tedbir koymuştur.

Müvekkil taşınmazına 200.000 ytl ödeyecek bir müşteri bulmuş, 150.000 ytl almış 50.000'i kaldığı için tapuyu devretmemiştir. bu süre içerisinde dava çılmış ve İhityati tedbir konulmuştur.

Taşınmaz fiyatlarında bir gerileme başlamış, şimdi en fazla 150.000 YTL edecek hale gelmiştir. Müvekkil tedbir olmasaydı 50.000 YTL alarak tapuyu devredecekti. Ancak tedbir nedeniyle devir yapılamayınca alıcı vazgeçmiş ödediğini geri almıştır.

Müvekkil, tedbir nedeniyle 50.000 ytl zarara uğramaktadır.
Davacının davasının hukuken sakat olduğu çok açık, belki ilk belki de ikinci celsede dava red edilecektir.

Müvekkil uğramış olduğu bu zararını davacıdan nasıl hangi delillerle ispatlayarak tazmin edecektir.?

Sayın Güneş,

Her ne kadar sözleşme ile bağıtlanan ilişkiler açısından getirilmiş bir düzenleme olsa da, menfi zararın talebi mümkün olabilir.. İsterseniz bir değerlendirin.. Aşağıda Yargıtay'ın menfi zarar hakkındaki görüşü bilgilerinize sunulmaktadır.

MENFİ ZARAR : Uyulacağı ve yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmenin hüküm ifade etmemesi ve yerine getirilmemesi yüzünden güvenin boşa çıkması dolayısıyla uğranılan zarardır. Başka bir anlatımla, sözleşme yapılmasaydı uğranılmayacak olan zarardır. Menfi zarar borçlunun sözleşmeye aykırı hareket etmesi yüzünden sözleşme hüküm ifade etmemesi dolayısıyla ortaya çıkar ( Tandoğan, age., sh: 427 ). Bu husus Borçlar Kanununun 108. maddesindeki düzenlemeden kaynaklanmıştır; burada alacaklı sözleşmenin hükümsüzlüğünden kaynaklanan zararının tazmini söz konusudur. Çünkü sözleşme fesih edilerek hükümsüz olduktan sonra tekrar sözleşmeye dayanarak borcun ifa edilmemesinden doğan zarardan söz edilemez; istenilecek zarar menfi zarardır.

Hukuk öğretisinde menfi-müsbet zarar ayrımının adaletsizliklere yol açtığı ileri sürülerek terk edilmesi önerilmektedir ( Semzan, Sözleşmeden Dönme, sh: 630 vd. ). Bu görüşe göre, Borçlar Kanununun 108. maddesinde anılan zarar, '"doğrudan doğruya sözleşmenin zamanında ifa edileceği yolunda beslenmiş bir güvenin sarsılmasından kısacası sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanmaktadır. Bu nedenle 108. maddenin söz konusu olduğu durumlarda da müsbet zarar esas alınmalıdır. Ne var ki bu görüş kabul edildiğinde Borçlar Kanununun 106. maddesinde getirilen ayrımın hiç bir anlamı kalmamaktadır". Bu nedenle Yargıtay'ın öteden beri benimsediği müsbet-menfi zarar ayırımının terk edilmesi düşüncesine iştirak edilmemiştir.

Menfi zarar kavramına şunların gireceği kabul edilmektedir (Tandoğan, age., sb: 427-428 ):

a- Sözleşmenin yapılmasına ilişkin giderler: Harçlar, posta giderleri, noter ücreti gibi

b- Sözleşmenin yerine getirilmesi ve karşılık edimin kabulü için yapılan masraflar.

c- Sözleşmenin yerine getirilmesi dolayısıyla uğranılan zarar; gönderilen şeyin yolda kaybolması gibi.

ç- Sözleşmenin geçerliliğine inanılarak başka bir sözleşme fırsatının kaçırılması dolayısıyla uğranılan zarar; hükümsüz sayılan sözleşmeyle satın alınan şey, örneğin o zaman başkasından 100 liraya alınabilirken şimdi 120 liraya alınabilmesi.

d- Başka bir sözleşmenin yerine getirilmemesi dolayısıyla uğranılan zarar.

e- Dava masrafları.