5728 Sayili Yasa İle Memurlara Af Mi Geldİ?

5728 SAYILI YASA İLE MEMURLARA AF MI GELDİ?

08.02.2008 tarihinde 26781 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5728 sayılı yasa pek çok kanunda değişiklik yaptığı gibi, 58 kanunun da pek çok maddesini yürürlükten kaldırmıştır.
5728 sayılı bir bütün olarak incelendiğinde af niteliğinde değerlendirilebilecek hükümlerinde benzer kanunlarda olduğu gibi istisnalar getirilmediği, ilgililere hak sağlayamayacağı şeklinde kısıtlama yoluna gidilmediği görülmektedir.
Örneğin Memurların disiplin cezalarının affına ilişkin 5525 sayılı yasanın 1.maddesinin son fıkrasında “Disiplin cezalarının affı ilgililere geçmiş süreler için özlük hakları ve parasal yönden herhangi bir talep hakkı vermez.” Hükmü yer almaktadır. Ancak 5728 sayılı yasada benzer bir hüküm bulunmamaktadır.
Bu açıdan yapılan değişiklerden en önemlisinin 657 sayılı yasanın 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (5) numaralı alt bendi olduğunu belirtmek gerekir. Zira bu madde memuriyetin yitirilmesi koşullarını düzenleyen hüküm yer almaktadır.
Tüm Devlet memurlarını ilgilendiren bu maddendin yeni halinin ne getirdiği ve kapsamının ne olduğunu anlamak için bölümler halinde aşağıda açıklama yapılmıştır.

A-MADDENİN YENİ HALİ;
14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (5) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“5. Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.”

B-MADDENİN ESKİ HALİ:
Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veyahut 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.

C-YENİ DÜZENLEMENİN TBMM MADDE GEREKÇESİ
Maddenin, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (5) numaralı alt bendi değiştirilmiştir.
Devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak mahkûmiyet koşulu Türk Ceza Kanunu hükümleri dikkate alınarak yeniden belirlenmiştir.
Düzenlemede, Türk Ceza Kanununun suç karşılığı uygulanan yaptırım sistemi, mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmasına ilişkin güvenlik tedbirleri, suç karşılığı uygulanan cezalarda özellikle mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan aslî ceza – fer’i ceza ayrımına yeni Türk Ceza Kanununda yer verilmemesi, Türk Ceza Kanununun özel hükümler kitabında yer alan bazı suçlara karşı uygulanan yaptırımların alt ve üst sınırları, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 104, 105, 106, 107 ve 108 inci maddesi hükümleri ile 5352 sayılı Adlî Sicil Kanununun ilgili hükümleri dikkate alınmıştır.




D- AÇIKLAMA:

1-Memurların 6 aydan fazla hapis cezası almaları halinde memuriyetlerinin son bulması veya memur olamama şeklinde ki kısıtlılık değiştirilmiş ve bu süre 1 yıla yükseltilmiştir.

2-Kişilerin kendi ihtiyaçları için, yani kullanım ve tüketim amaçlı olarak yaptıkları kaçakçılıktan mahkumiyetin memurluğa engel olmama halini düzenleyen hüküm değiştirildiğinden tüm kaçakçılık suçları memuriyete engel hale getirilmiştir.
Örneğin Free-Shop tan bir adet sigara alan kişi dahi şimdi memuriyetten ihraç edilmesi gündeme gelebilecektir.

3- Memuriyeti düşüren veya memur olmaya engel suçların sonunda eski hükümde yer alan “gibi” ibaresi kaldırılarak sadece yeni madde sayılan suçlar için bu kısıtlamanın getirildiği belirtilmiştir.

4-“Yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suç” ifadesi kaldırılmıştır. Yani ırza geçmekten veya benzeri nitelikte cinsel istismar gibi suçlardan da alınan mahkumiyet kararları 1 yılın altında olmak kaydı ile memuriyete engel nitelikte olmayacaktır.

5-Kısıtlılık kapsamına giren suçlar;

a-1 yıl veya daha fazla herhangi bir kasıtla işlenebilen ve aşağıda belirtilmeyen diğer suçtan alınan mahkumiyet memuriyete engeldir. Memur olan bir kişi için ise, memurluğun sona ermesine sebeptir.

b-Affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar;
TCK nın Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar başlığı altında; Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak-Madde 302, Düşmanla işbirliği yapmak-Madde 303, Devlete karşı savaşa tahrik-Madde 304, Temel millî yararlara karşı hareket-Madde 305, Yabancı devlet aleyhine asker toplama-Madde 306, Askerî tesisleri tahrip ve düşman askerî hareketleri yararına anlaşma-Madde 307, Düşman devlete maddî ve malî yardım-Madde 308

c-Affa uğramış olsa bile Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar;
TCK nın Beşinci Bölümünde yer alan Anayasal Düzene Ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar başlığı altında
Anayasayı İhlâl-Madde 309, Cumhurbaşkanına Suikast Ve Fiilî Saldırı-Madde 310, Yasama Organına Karşı Suç-Madde 311, Hükûmete Karşı Suç-Madde 312, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetine Karşı Silâhlı İsyan-Madde 313, Silahlı Örgüt-Madde 314, Silah Sağlama-Madde 315, Suç İçin Anlaşma-Madde 316

d-Affa uğramış olsa bile milli savunmaya karşı suçlar;
TCK nın Altıncı Bölümünde yer alan Millî Savunmaya Karşı Suçlar Başlığı Altında; Askerî Komutanlıkların Gasbı-Madde 317, Halkı Askerlikten Soğutma-Madde 318, Askerleri İtaatsizliğe Teşvik-Madde 319, Yabancı Hizmetine Asker Yazma, Yazılma-Madde 320, Savaş Zamanında Emirlere Uymama-Madde 321, Savaş Zamanında Yükümlülükler-Madde 322, Savaşta Yalan Haber Yayma-Madde 323, Seferberlikle İlgili Görevin İhmali-Madde 324, Düşmandan Unvan Ve Benzeri Payeler Kabulü-Madde 325,

e-Affa uğramış olsa bile devlet sırlarına karşı suçlar ve Casusluk;
TCK nın Yedinci Bölümünde yer alan Devlet Sırlarına Karşı Suçlar Ve Casusluk Başlığı Altında; Devletin Güvenliğine İlişkin Belgeler-Madde 326, Devletin Güvenliğine İlişkin Bilgileri Temin Etme-Madde 327, Siyasal Veya Askerî Casusluk-Madde 328, Devletin Güvenliğine Ve Siyasal Yararlarına İlişkin Bilgileri Açıklama-Madde 329, Gizli Kalması Gereken Bilgileri Açıklama-Madde 330, Uluslararası Casusluk- Madde 331, Askerî Yasak Bölgelere Girme-Madde 332, Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Madde 333, Yasaklanan Bilgileri Temin-Madde 334, Yasaklanan Bilgilerin Casusluk Maksadıyla Temini-Madde 335, Yasaklanan Bilgileri Açıklama-Madde 336, Yasaklanan Bilgileri Siyasal Veya Askerî Casusluk Maksadıyla Açıklama-Madde 337, Taksir Sonucu Casusluk Fiillerinin İşlenmesi-Madde 338, Devlet Güvenliği İle İlgili Belgeleri Elinde Bulundurma-Madde 339,
f- Affa uğramış olsa bile Zimmet, irtikâp, rüşvet,
g- Affa uğramış olsa bile Hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,
ğ- Affa uğramış olsa bile Güveni kötüye kullanma,
h- Affa uğramış olsa bile Hileli iflas,
k- Affa uğramış olsa bile İhaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma,
l- Affa uğramış olsa bile Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama
m- Affa uğramış olsa bile Kaçakçılık
Suçlarından bir gün bile hapis cezası alınması halinde, bu ceza, paraya çevrilse, ertelense veya affa uğrasa bile memuriyete engel olacağı sonucu ortaya çıkmaktadır.


Önder ÖZLEM

selim115@hotmail.com