Fiilen Uygulanan En Yüksek Mevduat Faizi

Sayınmeslektaşlarım, yapmış olduğum araştırmalar neticesiz kaldı. kıdem tazminatını icra takibine koymqak istiyorum ancak yargıtay kararlarında " ffilen uygulanan en yüksek mevduat faizi" istendiğinden faiz işletemiyorum, oranlarını bilmiyorum. 30/09/2002 tarihinden bugüne kadar bankalarca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oran tablosu konusunda yardımınıza ihtiyacım var. İnternetten merkez bankasının sadece "uygulanacağı bildirilen" başlıklı faiz tablosu var.

Sayın Sanem
Aşağıda gördüğünüz faizler tablosunda kıdem tazminatı için tarihlere göre uygulanacak faizi de içermekte.Aynı zamanda bir çok konuda açıklamalı faiz bilgileri de
mevcut.Saygılarımla


(d) Yüksek Mahkeme’nin İçtihat Değişikliğinden Önce, Kıdem Tazminatı Alacağına Uygulanan ve Genel Olarak Bankaların 1 Yıl Vadeli Mevduata Uyguladıkları ve TC Merkez Bankası Tarafında Belirlenen Azami Mevduat Faiz Oranları Listesi:
SÜTUN = 1 SÜTUN = 2
Değişen Faiz D ö n e m i : Faiz %: Değişen Faiz D ö n e m i: Faiz %:
01.01.1991-31.01.199l 68 1. sütun 26.09.20007den devam.
01.02.1991-28.02.1991 70 27.09.2000-04.10.2000 70
01.03.1991-31.03.1991 73 05.10.2000-28.11.2000 48
01.04.1991-30.04.1991 75 29.11.2000-03.12.2000 50
01.05.1991-31.05.1991 76 04.12.2000-26.02.2001 100
01.06.1991-31.08.1991 75 27.02.2001-09.04.2001 200
01.09.1991-30.09.1991 78 10.04.200123.04.2001 150
01.10.1991-31.03.1992 79 24.04.2001-20.05.2001 120
01.04.1992-31.12.1992 81 21.05.2001-07.11.2001 80
01.01.1993-31.03.1993 85 08.11.2001-27.12.2001 75
01.04.1993-31.07.1993 82 28.12.2001-20.01.2002 72
01.08.1993-30.09.1993 83 21.01.2002-13.03.2002 70
01.10.1993-31.12.1993 85 14.03.2002-08.04.2002 69
01.01.1994-31.01.1994 110 09.04.2002-13.06.2002 68
01.02.1994-31.03.1994 115 14.06.2002-30.07.2002 65
01.04.1994-30.04.1994 140 31.07.2002-22.09.2002 67
01.05.1994-31.05.1994 160 23.09.2002-03.11.2002 72
01.06.1994-30.06.1994 180 04.11.2002-22.12.2002 67
01.07.1994-31.07.1994 161 23.12.2002-13.03.2003 61
01.08.1994-31.08.1994 160 14.03.2003-28.04.2003 60
01.09.1994-31.10.1994 112.4 29.042003-06.05.2003 58
01.11.1994-30.11.1994 106 07.05.2003-20.05.2003 56
01.12.1994-31.12.1994 106.4 21.05.2003-29.07.2003 55
01.01.1995-31.01.1995 130 30.07.2003-13.08.2003 46
01.02.1995-18.02.1995 120 14.08.2003-24.09.2003 43
01.03.1995-31.03.1995 115 25.09.2003-20.10.2003 38
01.04.1995-31.08.1995 110 21.10.2003-20.01.2004 37
01.09.1995-31.10.1995 107 21.01.2004-05.02.3004 31
01.11.1995-30.11.1995 130 06.02.2004-09.02.2004 30
01.12.1995-27.03.1996 140 10.02.2004-31.03.2004 28
2703.1996-08.01.1997 130 01.04.2003-28.04.2003 26
09.01.1997-03.02.1997 125 29.04.2003-06.05.2003 58
04.02.1997-11.02.1997 130 07.05.2003-20.05.2003 56
12.02.1997-03.03.1997 125 21.05.2003-29.07.2003 55
04.03.1997 130 30.07.2003-13.08.2003 46
05.03.1997 125 14.08.2003-24.09.2003 43
06.03.1997 130 25.09.2003-20.01.2004 38
07.03.1997-09.03.1997 125 21.09.2003-05.02.2004 31
10.03.1997 130 06.02.2004-09.02.2004 28
11.03.1997 125 01.04.2004-13.06.3004 26
12.03.1997 130 14.06.2003-05.07.2004 26.2
13.03.1997-21.05.1997 125 06.07.2004-07.09.2004
22.05.1997-31.07.1997 120 08.09.2004-14.09.2004....
01.08.1997-01.09.1997 116
02.09.1997 117

SÜTUN 1.’ın DEVAMI SÜTUN 2’nın DEVAMI
03.09.1997-14.01.1998 120
15.01.1998-10.02.1998 117
11.02.1998 118
12.02.1998-29.04.1998 117
30.04.1998-04.06.1998 120
05.06.1998-09.06.1998 119
10.06.1998-11.06.1998 117
12.06.1998-30.06.1998 116
01.07.1998 114
02.07.1998-13.08.1998 110
14.08.1998-16.08.1998 113
17.08.1998 115
18.08.1998 120
19.08.1998-23.08.1998 124
24.08.1998-25.08.1998 126
26.08.1998-30.08.1998 129
31.08.1998 131
01.09.1998 121
02.09.1998-17.09.1998 120
18.09.1998-17.11.1998 127
18.11.1998-22.11.1998 145
23.11.1998 143
24.11.1998 139
25.11.1998-01.12.1998 142
02.12.1998 157
03.12.1998-07.12.1998 156
08.12.1998 155
09.12.1998 156
10.12.1998-13.12.1998 153
14.12.1998 150
15.12.1998 142
16.12.1998 145
17.12.1998 148
18.12.1998-21.12.1998 149
22.12.1998 146
23.12.199824.12.1998 144
25.12.1998-27.12.1998 141
28.12.1998-04.01.1999 140
05.01.1999-12.09.1999 150
13.09.1999-09.11.1999 145
10.11.1999-14.12.1999 123
15.12.1999-19.01.2000 110
20.01.2000-25.01.2000 100
26.01.2000 95
27.01.2000-31.01.2000 90
01.02.2000-30.03.2002 80
31.03.2002-05.04.2000 70
06.04.2000-24.05.2000 65
25.05.2000-26.09.2000 48 Devamı 2. sütunda

(V) a- Karar= Y. 12. HD. 2004/532 E. 5485 K. Sayı ve 11.03.2004 tarihli Kararı; “.. hükmedilen kıdem tazminatı asıl alacağının fesih tarihinden itibaren bankalara uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir. Bu ilam gereğince, birer yıllık devreler halinde ve devre tarihlerinin başlangıcında bir yıllık vadeli mevduata kamu bankalarınca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oranından... hakkın doğum tarihinden itibaren takip tarihine kadar istenebilecek faiz miktarının hesaplanarak bir karar verilmesi gerekir..” (yeni içtihadı ve aynı mahiyete Y. 12 HD. 2003/9974 E., 12475 K. Sayı ve 30.05.2003 tarihli kararı)
(e) Yüce Mahkeme’nin İçtihat Değişikliğinden Sonra, TC. Merkez Bankası A.Ş.’nın 17.04.2004 tarih ve 035241 Nolu, (..01.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 30.06.1987 tarih, 87/11921 sayılı Kararname... göre, kamu bankalarınca Türk Lirası mevduata 03.04.1995-01.04.2004 tarihleri arasında uygulanacağı bildirilen yıllık azami faiz oranlarını gösterir liste..) yazısı ekinde düzenlediği Kıdem Tazminatı Alacağına Uygulanacak, Kamu Bankalarının Bir Yıl Vadeli Mevduata Uyguladıkları ve TC Merkez Bankası Tarafında Belirlenen Azami Mevduat Faiz Oranları Listesi:
SÜTUN = 1 SÜTUN = 2
Değişen Faiz D ö n e m i : Faiz %: Değişen Faiz D ö n e m i: Faiz %:
03.04.1995-04.04.1995 105








































25.07.2000-27.07.2000 41
05.04.1995-12.04.1995 100 28.07.2000-21.09.2000 39
13.04.1995-19.b04.1995 95 22.09.2000-24.09.2000 45
20.04.1995 100 25.09.2000-26.09.2000 47
21.04.1995-17.97.1995 95 27.09.2000-04.10.2000 70
18.07.1995-31.08.1995 90 05.10.200008.12.2000 48
01.09.1995-18.09.1995 85 08.12.2000-28.01.2001 57
19.09.1995 95 29.01.2001-08.02.2001 48
20.09.1995-31.10.1995 85 09.02.2001-18.02.2001 55
01.11.1995-07.11.1995 98 19.02.2001 60
08.11.1995-20.12.1995 100 20.02.2001-22.02.2001 67
21.12.1995-01.10.1996 95 23.02.2001-26.02.2001 75
02.01.1996-03.01.1996 130 27.02.2001-22.03.2001 200
04.01.1996-28.02.1996 115 10.04.2001-23.04.2001 150
29.02.1996-31.03.1996 100 24.04.2001-31.05.2001 75
01.04.1996-10.04.1996 110 01.06.2001-18.06.2001 65
11.04.1996-24.04.1996 105 19.06.2001-18.12.2001 66
25.04.1996-24.09.1996 100 19.12.2001-10.01.2002 60
25.09.1996-13.10.1996 95 11.01.2002-03.04.2002 58
14.10.1996-10.11.1996 89 04.04.2002-30.04.2002 54
11.11.1996-18.03.1997 100 01.05.2002-27.06.2002 49
19.03.1997-21.05.1997 90 28.06.2002-31.07.2002 50
22.05.1997-01.07.1997 95 01.08.2002-09.03.2003 54
11.07.1997-08.03.1998 98 10.03.2003-23.03.2003 48
09.03.1998-04.05.1998 95 24.03.2003-31.03.2003 49
05.05.1998-09.06.1998 113 01.04.2003-21.04.2003 52
10.06.1998-01.07.1998 110 22.04.2003-26.05.2003 48
02.07.1998-06.07.1998 105 27.05.2003-03.06.2003 45
07.07.1998-26.08.1998 100 04.06.2003 44
27.08.1998-30.08.1998 110 05.06.2003-16.07.2003 42
31.08.1998-17.09.1998 120 17.07.2003 41
18.09.1998-12.09.1999 127 18.07.2003-06.08.2003 39
13.09.1999-21.10.1999 122 07.08.2003-01.09.2003 37
22.10.1999-09.11.1999 117 02.09.2003-15.09.2003 36
10.11.1999-24.11.1999 112 16.09.2003-07.10.2003 35
25.11.1999-12.12.1999 100 08.10.2003-15.10.2003 32
13.12.1999-13.01.2000 70 16.10.2003-07.01,2004 30
14.01.2000-01.03.2000 65 08.01.,2004-05.02.2004 28
02.03.2000-11.04.2000 40 06.02.2004-17.03.2004 26
12.04.2000-26.04.2000 41 18.03.2004- 25
27.04.2000-02.05.2000 39
03.05.2000-07.05.2000 40
08.05.2000-14.05.2000 42
15.05.2000-19.07.2000 46
20.07.2000-24.07.2000 43



BAZI ALACAKLARA UYGULANACAK FAİZ ve FER’İ ORANLAR

Enver KARMIŞ
İstanbul 10. (İpotek-Taşınmaz Satışı) İcra Müdürü
Adalet bakanlığı Meslek İçi Eğitim Kursu Eğitmeni
İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Mezunu-İktisatçı

A- KANUNİ FAİZ ORANLARI OLARAK, 3095 SAYILI FAİZ K. 1. Md. veya 2003 YILI BÜTÇE K. Md. 51/t, 2004 BÜTÇE K. 49/O Md. GÖRE BELİRLENEN NİSPETLER MI UYGULANIR ?

1- 04.12.1984 Kabul, 19.12.1984 Yayın Tarihli 3095 Sayılı Kanuni Faiz Ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun:
a- Kanuni faiz Madde 1- (4489 S.Yasa ile Değiştirilen Maddenin Önceki hali): Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse faiz ödemesi senelik yüzde otuz oranında yapılır.
Bakanlar Kurulu, ekonomik şartları dikkate alarak bu oranın yüzde seksenine kadar artırma ve eksiltme yapabilir. Bakanlar Kurulunun bu konudaki kararı, kararın alınmasını izleyen takvim yılı başından itibaren uygulanır.

b- 01.01.2000 Tarihinde Yürürlüğe Giren 4489 No. Ve 15.12.1999 Tarihli Kanunla Yapılan Değişiklik Kanuni Faiz Madde 1 - (Değişik: 4489 - 15.12.1999 / m.1 - Yürürlük m.4) Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödeme, yıllık, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranı üzerinden yapılır. Söz konusu reeskont oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan reeskont oranından beş puan veya daha çok farklı ise, yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur. (l)

l / aa- 4833 Sayılı 2004 Yılı Bütçe Kanunu Hükümetin Teklif Ettiği (KANUNİ FAİZ) Metin 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı:
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler, MADDE 52. - t): İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için, 1/4/2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir.

bb- Hükümet Gerekçesi:
Madde 52/t- bendinde, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranının, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için, 1/4/2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanacağı ve ay kesirlerinin tama iblağ edileceği belirtilmektedir.

cc- Plan Ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı:
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler
MADDE 51/t- İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, 1/4/2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.

dd- Plan Ve Bütçe Komisyonunda Yapılan Değişikliğin Gerekçesi:
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Plan ve Bütçe Komisyonu18.3.2003, Esas No.:1/530, Karar No: 14
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler" başlıklı 52 nci maddesi (t) fıkrasının; 3095 sayılı Kanun'un 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranının, sadece genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için değil, anılan Kanun'un kapsamına giren tüm borçlar için uygulanması, ayrıca, taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedelleri için, kamu alacaklarına öngörülen en yüksek faizin uygulanabilmesi amacıyla yeniden düzenlenmesi,

ee- TBMM Genel Kurulunda Kabul Edilen ve Resmi Gazetede Yayınlanan Şekli:
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler
MADDE 51/t: İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, 1.4.2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.

ll / aaa- 5027 Sayılı 2004 Yılı Bütçe Kanunu Hükümetin Teklif Ettiği (KANUNİ FAİZ) Metin:
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler
MADDE 49/ o- İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, aylık % 1,25 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.

bbb- Hükümet Gerekçesi:
Madde 49/o- bendinde, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranının, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için, 01.01.2004 tarihinden itibaren aylık % 1,25 olarak uygulanacağı ve ay kesirlerinin tama iblağ edileceği belirtilmektedir.

ccc- Plan Ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler
MADDE 49.o) İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, aylık % 1,25 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.

ddd - 5027 Sayılı 2004 Mali Yılı Bütçe Kanunu:
MADDE 49/o- “.. İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, aylık % 1,25 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır...”
Yürürlük Madde 50. - Bu Kanun 1.1.2004 tarihinde yürürlüğe girer....
şeklinde Kanuni faiz oranları hakkında yasal düzenleme yapılmıştır.

Görüldüğü gibi; 4833 sayılı 2003 yılı bütçe kanununda hükümet teklifinde açıkça “kanuni faiz oranının genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için,” ibaresi yer almakta ve hükümet gerekçesinde açıkça “kanuni faiz oranının, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için” demekte iken, teklif Plan ve Bütçe Komisyonunda “kanuni faiz oranının, sadece genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için değil, anılan Kanun'un kapsamına giren tüm borçlar için uygulanması” gerekçesiyle değiştirilerek Resmi gazetede yayımlanan şeklini almıştır.

5027 sayılı 2004 yılı Bütçe Kanununda ise, Hükümet 2003 yılı Bütçe Kanunu’ndaki teklifini değil, Plan ve Bütçe komisyonunda değişikliğe uğrayarak kabul edilen metni teklif olarak getirmiş, ancak gerekçesinde yine de “kanuni faiz oranının, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için” demiştir. Bu teklif Plan ve Bütçe Komisyonunda değişikliğe uğramamıştır. Zira teklif metninde geçen senedeki gibi “kanuni faiz oranının genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için,” ibaresi yer almamaktadır. Ancak hükümet teklif metnini değiştirmesine rağmen gerekçesini değiştirmemiştir. Bu nedenle de 2003 yılı bütçe kanunu ile 2004 yılı bütçe kanunları arasında gerekçeler açısından bir çelişki oluşmaktadır.

(l) /a- Karar= Yargıtay 12 HD. 2004/12246 Esas 15887 Karar sayı ve 17.067.2004 tarihli kararla; “....Takip dayanağı Baro Hakem Kurulunun kararında Avukatlık Ücretine hükmedildiğinden, bu alacağa karar tarihinden itibaren 3095 Sayılı Yasa’nın 1. maddesinde belirtilen Merkez Bankası’nın kısa vadeli işlemlerde öngördüğü faiz oranlarının uygulanması gerekir. 4833 Sayılı 2003 yılı Mali Bütçe Kanunun 50/t maddesi ile ve 5027 sayılı 2004 yılı Bütçe Kanunun 49/o maddesindeki faiz oranları, genel bütçeye dahil dairelerle Katma Bütçeli Dairelerin ilama bağlı borçları için uygulanabileceğinden, somut olayda tarafların sıfatları nazara alındığında sözü edilen Bütçe Kanun’larındaki faiz oranlarının, olayda uygulama yeri bulunmamaktadır.
Mahkemece, Merkez Bankasından 3095 Sayılı Kanun’un 1. Maddesi doğrultusunda faiz oranları sorulup karar tarihi itibariyle uygulanması gerekli faiz oranları tespit edildikten sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, dayanağı gösterilmeden % 15 faiz oranı uygulanarak yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
Sonuç: Alacaklı vekillinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366. ve HUMK. 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 17.06.2004 gününde oybirliğiyle..” içtihadında bulunmuş,

b- Karar= Şişli 1. İcra Tetkik Mercii Hakimliği E: 2003/1483, K: 2003/1302 sayı ve 03.09.2003 tarihli kararla; “..Hernekadar şikayetçi borçlu, takip tarihinden itibaren faiz oranının yıllık % 30 oranı olduğuna karar verilmesini talep etmekteysede;
Borçlunun bu talebini 4833 sayılı 2003 Mali Yılı Bütçe Kanun’un 51/t bendine dayandırdığı anlaşılmaktadır. Oysa 51/t bendindeki ilgili kısmında düzenleme yapılıncaya kadar 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1. maddesindeki kanuni faiz oranı 1.4.2003 tarihinden itibaren aylık % 2,5 (yıllık % 30’a tekabül eder) olarak uygulanacağına dair hüküm, Bütçe Kanunu ilgilendiren alacaklarla ilgili olup, özel nitelikteki alacaklarla bir ilgisi bulunmadığından, yasal faiz oranının 3095 sayılı kanun’un öngördüğü şekilde belirlenmesi gerektiğinden, şikayetçi borçlunun yasal faiz oranının % 30 olarak düzeltilmesine dair faiz talebi yerinde görülmemiş,. Takip tarihinden itibaren talep edilmekte olan yıllık % 64 faiz oranının hüküm fıkrasında gösterilen şekilde % 50 oranına indirilmesine, ayrıca faize faiz yürütülmemesine karar vermek gerekmiştir...
.. takip tarihinden itibaren talep edilmekte olan % 64 faiz oranının iptali ile yıllık % 50 oranından başlamak üzere 3095 sayılı Yasa’nın 1. maddesindeki koşullar çerçevesinde TCMB.’nın kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont faiz oranlarının yasal faiz oranları olarak uygulanması gerektiğine, ayrıca işlemiş faiz kalemine takip tarihinden sonraki dönemde faiz uygulanmamasına, davacı borçlunun faiz oranının yıllık % 30 oranına indirilmesine dair fazla talebinin reddine..” karar vermiştir.
Anılan bu mercii kararı yüksek Yargıtay 12 HD. 2003/23005 E., 2004/216 K. sayı ve 15.01.2004 tarihli kararla ” Onanmasına” karar vermiştir.

Bu durumda; Genel Bütçe’ye dahil Daireler ile Katma Bütçeli Dairelerin borçlarından kaynaklanan ve bu borçlarının ilama bağlı olması şartıyla, Bütçe Kanun’larıyla belirlenen Kanuni Faiz oranları uygulanacak, Diğer özel gerçek ve tüzel kişilerin Kanuni Faiz oranları uygulanacak alacaklarına, 3095 Sayılı Faiz Yasası’nın 1. maddesiyle hüküm altına alınan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranı üzerinden yapılır. Söz konusu reeskont oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan reeskont oranından beş puan veya daha çok farklı ise, yılın ikinci yarısında bu oran (a) uygulanacaktır.

Ancak, yaygın olarak uygulanan Kanuni Faiz oranı kanaatimizce tartışmalı hal almıştır.
l- Bütçe Kanun’larında yapılan düzenlemeyle “..İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı,..” şeklinde Faiz Kanun’un 1. maddesinde atıfta bulunmak suretiyle ve bu Maddeye göre uygulanacak faiz oranı dahil olacak şekilde manasına gelebilecek düzenleme yapılmıştır. (b)
ll- İstanbul Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğü 04.06.2004 tarih ve 9-6218/3039 sayılı yazılarında, 3095 sayılı Kanun’un 1. maddesine göre belirlenen ve uygulanan değişken sürelere ait Kanuni Faiz Oranlarının;
a- .. 01.01.19998 tarihine kadar % 30, b- 01.01.1998-31.12.1999 dönemi için % 50,
c- 01.01.2002-30.06.2002 dönemi için % 60, d- 30.06.2002-31.03.2003 dönemi için % 55,
e- 01.04.2003-31.12.2003 dönemi için % 30, f- 01.01.2004 tarihinden sonraki için % 15 oranlarının
uygulanacağı bildirilmiştir.

Böylece 4833 Sayılı 2003 yılı Mali Bütçe Kanunun 50/t maddesi ile ve 5027 sayılı 2004 yılı Bütçe Kanunun 49/o maddesinde belirlenen faiz oranları, genel bütçeye dahil dairelerle Katma Bütçeli Dairelerin yalnızca ilama bağlı borçları için uygulama dönemi gündeme gelmiştir.

(a) Bütçe Yasa’sındaki Kanuni Faiz Oranları Nazara Alınmadan; BK. Md. 72 ve 3095 Sayılı Faiz Kanunu Md.1’e göre 31.12.1999 tarihine kadar kanuni, 4489 S.K. göre 01.01.2000’den sonra reeskont (İskonto) İsmi Altında Yasal ve değişken (kademeli) olarak uygulanan faiz oranları listesi:
Değişim D ö n e m i G ü n Faiz Oranı Değişiminin Kaynaklandığı Yasal Mevzuat: Oranı
19.12.1984-24.10.1926 20935 BK.72.md.’ye göre uygulanan kanuni faiz oranı % 5
31.12.1997-20.12.1984 5010 19.12.1984 tarihinde yürürlüğe giren 3095 Sayılı Faiz Yasası’nın Geçici maddesine göre kabul edilen kanuni faiz oranı
% 30
31.12.1999-01.01.1998 2 yıl 97/9807 sayılı Bakanlar Kurulu’nun 08.08.1997 tarihli kararıyla ve 20.08.1997 tarih 23086 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve 3095 Sayılı Faiz Yasası’nın 1. Md. göre belirlenen kanuni faiz oranı.

% 50
16.05.2002-01.01.2000 855 4489 nolu Kanun’a göre, T.C. Merkez Bankası tarafında Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespiti Hakkında Tebliğe göre belirlenen ve 30.12.1999 tarih 23922 sayılı RG. Yayınlanan 3095 Sayılı Faiz Kanun’un l. Md. göre Kanuni (İskonto) faiz oranı.


% 60
13.06.2003-17.05.2002 386 4489 nolu Kanun’a göre TC Merkez Bankası tarafında belirlenen kanuni (İskonto) faiz oranı.
% 55
07.10.2003-14.06.2003 113 4489 nolu Kanun’a göre, TC. Merkez Bankası tarafında Reeskont ve Avans işlemlerinde uygulanacak Faiz oranlarının Tespiti Hakkında Tebliğine göre belirlenen 14.06.2003 tarih 25138 nolu Resmi Gazete deyayınlanan, 3095 sayılı Faiz Yasası’nın 1. maddesine göre Kanuni (İskonto) faiz oranı



% 50
14.06.2004-08.10.2003
246 4489 nolu Kanun’a göre, T.C. Merkez Bankası tarafında Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespiti Hakkında Tebliğe göre belirlenen ve 08.10.2003 tarih 25253 sayılı RG. Yayınlanan 3095 Sayılı Faiz Kanun’un l. Md. göre Kanuni (İskonto) faiz oranı.


% 43
14.06.2004..15.06.2004
-- 4489 nolu Kanun’a göre, T.C. Merkez Bankası tarafında Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespiti Hakkında Tebliğe göre belirlenen ve 15.06.2004 tarih 25493 sayılı RG. Yayınlanan 3095 Sayılı Faiz Kanun’un l. Md. göre Kanuni (İskonto) faiz oranı


% 38



(b) Bütçe Yasa’sıyla Getirilen Kanuni Faiz Oranları Nazara Alınarak; Bk. 72 ve 3095 Sayılı Faiz Kanunu md.1’e göre 31.12.1999 tarihine kadar kanuni, 4489 S.K. göre 01.01.2000-31.03.2003 arası reeskont (İskonto) ve 01.04.2003’den sonra Bütçe Kanuni ile Belirlenen Yasal ve değişken (kademeli) olarak uygulanan faiz oranları listesi:
Değişim D ö n e m i G ü n Faiz Oranı Değişiminin Kaynaklandığı Yasal Mevzuat: Oranı
19.12.1984-24.10.1926 20935 BK.72.md.’ye göre uygulanan kanuni faiz oranı % 5
31.12.1997-20.12.1984 5010 19.12.1984 tarihinde yürürlüğe giren 3095 Sayılı Faiz Yasası’nın Geçici maddesine göre kabul edilen kanuni faiz oranı % 30
31.12.1999-01.01.1998 2 yıl 97/9807 sayılı Bakanlar Kurulu’nun 08.08.1997 tarihli kararıyla ve 20.08.1997 tarih 23086 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve 3095 Sayılı Faiz Yasası’nın 1. Md. göre belirlenen kanuni faiz oranı.

% 50
16.05.2002-01.01.2000 855 4489 nolu Kanun’a göre, T.C. Merkez Bankası tarafında Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespiti Hakkında Tebliğe göre belirlenen ve 30.12.1999 tarih 23922 sayılı RG. Yayınlanan 3095 Sayılı Faiz Kanun’un l. Md. göre Kanuni (İskonto) faiz oranı.


% 60
31.03.2003-17.05.2002 314 4489 nolu Kanun’a göre TC Merkez Bankası tarafında belirlenen kanuni (İskonto) faiz oranı.
% 55
31.12.2003-01.01.2003 1 yıl 4833 sayılı 2003 Yılı Mali Yılı Bütçe Kanunu’nun 51/t maddesiyle belirlenen kanuni faiz oranı
% 30
16.09.2004.01.01.2004 -- 5027 Sayılı 2004 Mali Yılı Bütçe Kanunu’nun 49/o maddesiyle hüküm altına alınan kanuni faiz oranı
% 15



B- ÖZEL KANUNLARINA GÖRE BAZI KURUM VE KURULUŞLARIN BORÇ ve ALACAKLARINA UYGULADIKLARI FAİZ ORANLARI:

l- 6183 sayılı Amme Alacaklarına Uygulanan Faiz: (c)
Madde 51/ (Değişik: 5035 – 25.12.2003/m. 4-Yürürlük m. 50 b): Amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı % 4 oranında gecikme zammı tatbik olunur. Ay kesirlerine isabet eden gecikme zammı günlük olarak hesap edilir.
Gecikme zammı birmilyon liradan az olamaz.
Gecikme zammı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre uygulanan vergi ziyaı cezalarında bu madde uyarınca belirlenen oranda, mahkemeler tarafından verilen ve ceza mahiyetinde olan amme alacaklarında ise bu oranın yarısı ölçüsünde uygulanır. Bunların dışındaki ceza mahiyetinde olan amme alacaklarına gecikme zammı tatbik edilmez.
Bakanlar Kurulu, gecikme zammı oranlarını aylar itibarıyla topluca veya her ay için ayrı ayrı, yüzde onuna kadar indirmeye, gecikme zammı oranı ile gecikme zammı asgari tutarını iki katına kadar artırmaya, ayrıca gecikme zammı oranını aylar itibarıyla farklı olarak belirlemeye ve gecikme zammını bileşik faiz usulüyle aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak hesaplatmaya yetkilidir.

ll/a- Kamulaştırma Alacağına Uygulanan Faiz Oranı:
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982) Madde 46.- (Değişik: 4709 - 3.10.2001 / m.18): Devlet ve kamu tüzel kişileri; kamu yararının gerektirdiği hallerde, gerçek karşılıklarını peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir kısmını, kanunla gösterilen esas ve usullere göre, kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idari irtifaklar kurmaya yetkilidir.
Kamulaştırma bedeli ile kesin hükme bağlanan artırım bedeli nakden ve peşin olarak ödenir. Ancak, tarım reformunun uygulanması, büyük enerji ve sulama projeleri ile iskan projelerinin gerçekleştirilmesi, yeni ormanların yetiştirilmesi, kıyıların korunması ve turizm amacıyla kamulaştırılan toprakların bedellerinin ödenme şekli kanunla gösterilir. Kanunun taksitle ödemeyi öngörebileceği bu hallerde, taksitlendirme süresi beş yılı aşamaz; bu takdirde taksitler eşit olarak ödenir.
Kamulaştırılan topraktan, o toprağı doğrudan doğruya işleten küçük çiftçiye ait oranlarının bedeli, her halde peşin ödenir.
İkinci fıkrada öngörülen taksitlendirmelerde ve herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma
bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz uygulanır.

b- Bedelsiz El Atma Tazminat Alacağına Tatbik Edilecek Faiz Oranı:
Yüksek Mahkeme İdare’nin kamulaştırmasız el atma eyleminden dolayı hükmedilen bedeli tazminat olarak kabul etmekte ve bu alacağa 3095 Sayılı Faiz Yasa’sındaki yasal faiz oranlarının uygulanacağını, Kamulaştırma bedeline uygulanan Anayasa’nın 4709 S ayılı Kanun’un 18. maddesi ile değiştirilen 46/son maddesindeki hüküm altına alınan ve kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranının yürütülmeyeceğini benimsemektedir. (ll)

(ll) Karar= Yargıtay 12. HD. E: 2004/4638, K: 9621 sayı ve 19.04.2004 tarihli kararla; “.. Alacaklının takibe dayanak yaptığı ilamda kamulaştırmasız el atmadan dolayı tazminata hükmedildiği görülmektedir. Hükmedilen alacak tazminat niteliğinde olduğundan bu alacak için 3095 Sayılı Yasa’daki yasal faiz oranlarının uygulanması gerekmektedir. Anayasa’nın 4709 Sayılı Kanunun 18. maddesi ile değişik 46/son maddesinde kamulaştırma bedelleri ile mahkemece kesin hükme bağlanan artırım bedelleri için son fıkraya göre kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranının uygulanacağı belirlendiğinden, tazminat niteliğinde olan kamulaştırmasız el atmadan dolayı alacaklar, anılan madde kapsamı dışında kalmaktadır. Dairemizce oluşturulan son uygulamalar bu doğrultuda olduğundan, mahkemece icra müdürlüğünce takip talebi ve icra emrinde uygulanan faiz oranlarının, 3095 Sayılı Yasa’ya uygun olup olmadığı denetlendikten sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile şikayetin kabulü doğru değildir..” şeklinde içtihada bulunmuştur.

(c) 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun 51. Maddesine Göre Bakanlar Kurulunca Tespit Edilen Ve Kamu Alacakları İle Anayasa’nın 46/son fıkrasına göre Kamulaştırma Alacağı Ve Özel Kanunlarında Atıfta Bulunulan Alacaklara Uygulanacak Olan Gecikme Zammı Oranları İle Gecikme Faiz Oranları:
NO UYGULAMA TARİHLERİ FAİZ DEVRESİ ORANI
359
01/01/1981 - 29/02/1984 Tarihleri arasında 1.Ay 10%
Diğer Aylar için Aylık 3%
367
01/03/1984 - 31/08/1985 Tarihleri arasında 1.Ay 10%
Diğer Aylar için Aylık 4%
370
01/09/1985 - 31/05/1988 Tarihleri arasında 1.Ay 10%
Takip Eden 5 Ay için Aylık 7%
Diğer Aylar için Aylık 5%
372
01/06/1988 - 31/12/1988 Tarihleri arasında İlk 3 Ay 10%
Takip Eden 3 Ay için Aylık 8%
Diğer Aylar için Aylık 6%
375
01/01/1989 - 31/12/1989 Tarihleri arasında İlk 4 Ay için Aylık 10%
Diğer Aylar için Aylık 7%
378
01/01/1990 - 29/12/1993 Tarihleri arasında Tüm Aylar için Aylık 7%
381
30/12/1993 - 07/03/1994 Tarihleri arasında Tüm Aylar için Aylık 9%
383
08/03/1994 - 30/08/1995 Tarihleri arasında Tüm Aylar için Aylık 12%
389
31/08/1995 - 31/01/1996 Tarihleri arasında Tüm Aylar için Aylık 10%
391
01/02/1996 - 08/07/1998 Tarihleri arasında Tüm Aylar için Aylık 15%
403
09/07/1998 - 19/01/2000 Tarihleri arasında Tüm Aylar için Aylık 12%
408
20/01/2000 - 01/12/2000 Tarihleri arasında Her Ay için 6%
411
02/12/2000 - 28/03/2001 Tarihleri arasında Her Ay için 5%
415
29/03/2001 - 30/01/2002 Tarihleri arasında Her Ay için 10%
422
31/01/2002 - 11/11/2003 Tarihleri arasında Her Ay için 7%
429
12/11/2003 - 01/01/2004 Tarihleri arasında Her Ay için 4%
5035 Sayılı Kanunun 4. maddesi gereğince 02/01/2004 tarihinden itibaren her ay için 4 %



lV- Bağ-Kur Prim Alacağı Faiz Oranı:
1479 nolu Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu (Bağ-Kur), Madde 49 - (Değişik fıkra: 24/07/2003 - 4956 S.K./25. md.);
“..Bu Kanuna göre ödenecek sigorta primi, sigortalının seçtiği, intibak ettirildiği veya yükseltildiği 50 nci maddede belirtilen gelir basamağının %20'sidir.
Sigortaya girişte bildirilen gelirin bir defaya mahsus olmak üzere %25’i oranında giriş keseneği, basamak yükselmelerinde ise, iki gelir basamağı arasındaki artış farkı kadar yükselme primi alınır. Sigorta primi, sigortalılığın başladığı tarihi takip eden ay başından, sigortalılığın bittiği ayın sonuna kadar hesaplanmak suretiyle tam ay olarak alınır.
.....(Değişik fıkra: 24/07/2003 - 4956 S.K./27. md.) Sigortalılar tarafından ödenmesi gereken primler süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, primlerin ödenmeyen kısmına sürenin bittiği tarihten başlamak üzere %10 oranında artırılır. Bu miktara, borç ödeninceye kadar gecikilen her ay için ayrıca Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır.
Dava veya icra kovuşturması açılmış olsa bile primlerin ödenmemiş kısmı için gecikme zammı tahsil olunur....”

V- S.S.Kurumu prim alacağının İcra Takibi ve İflasta faiz Oranı (lll)
506 nolu Sosyal Sigortalar Kanunu, Madde 80 - (Değişik madde: 01/12/1993 - 3917/1 md.):
“..İşveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereğince hesaplanacak prim tutarlarını ücretlerinden kesmeye ve kendisine ait prim tutarlarını da bu miktara ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma ödemeye mecburdur.
(Ek fıkra: 09/04/2003 - 4842 S.K./32. md.) Prim borçlarının, katma değer vergisi iade alacağından mahsubu suretiyle de ödenmesi mümkündür. Bu takdirde katma değer vergisi iade hakkı sahibi; kendisinin, mal ya da hizmet satın aldığı veya iştirak ya da ortaklık ilişkisi içinde bulunduğu işverenlerin prim borçları için de mahsup talep edebilir. Kurumun bağlı olduğu Bakanlık, Maliye Bakanlığının uygun görüşü ile bu uygulamadan faydalanacak işverenleri, iştigal konusu, işletme türü ve işletme büyüklüğü itibariyle belirlemeye ve lehine mahsup talebinde bulunulan işverenlerin prim borcu ödeme süresini otuz günü aşmamak üzere uzatmaya yetkilidir.
77 nci maddenin (a) fıkrası gereğince hak edilen ve fakat ödenmemiş olan ücretler üzerinden hesaplanacak primler hakkında da yukarıdaki hüküm uygulanır.
Kuruma fiilen ödenmeyen prim tutarları Gelir ve Kurumlar Vergisi uygulamasında gider yazılamaz.
(Değişik fıkra: 29/07/2003 - 4958 S.K./38. md.) Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 ve 102 nci maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, söz konusu Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı, diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır. Şu kadar ki; Kurumun prim ve diğer alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, ödenmeyen kısmı sürenin bittiği tarihte % 10 oranında artırılır. Bulunan bu tutara, ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere borç ödeninceye kadar, her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi, bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır. Ancak ödemenin yapıldığı ay için gecikme zammı günlük hesaplanır.
Yetkilerin kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle tespit edilir.
Kurum alacaklarının tahsilinde 21/07/1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesi yetkilidir.
Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz.
Dava ve icra takibi açılmış olsa bile, prim ve diğer alacakların ödenmemiş kısmı için gecikme zammı tahsil olunur..”

(lll) /a- Karar= “..506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun değişik 80. madesi gereğince Kurum’a ödenmesi gereken primlerin süresinde ödenmemesi nedeniyle uygulanacak gecikme zammının, borçlu işverenin iflasına karar verkilmesi halinde; iflasın açılmasından sonra da işlemeye devam edeceğine, içtihatların bu yolda birleştirilmesine 22.11.1991 günlü ilk toplantıda üçte ikiyi geçen çoğunlukla karar verildi.. “. Y. İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu E: 990/5, K: 991/4 sayı ve 22.11.1991 tarihli kararı, 506 s. SSK: m. 80, 6183 s. AAK. M. 9, 12, 21, 27, 36, 101, 103)

b- Karar= 506 sayılı Yasanın değişik 80. maddesinde Kurumun prim vb. alacakları için genel kuraldan ayrılan bir temerrüt faizi düzenlemesine yer verilmiştir. Her ne kadar burada gecikme zammından söz edilmekte ise de, prim borcunun zamanında ödenmemesi halinde Kurumca talep edilecek karşılık kamu hukuku karakterli bir para alacağı için öngörülen ( nitelikli ) temerrüt faizinden ibaret olup, genel ilke uyarınca buna ayrıca temerrüt faizi yürütülmesine yasaca olanak bulunmamaktadır. (YHGK. E: 2004/10-104, K: 2004/94, sayı ve 18.02.2004 tarihli kararı, 506 S. Kan. Md. 80, 6183 Sayılı Kan. Md. 48, 51, 52, 818 S. Kan. Md. 101, 104, 113)

C- ÖZEL KANUNLARINDA İŞLETME FAİZİ UYGULANACAK ALACAKLARA, KAMU BANKALARININ veya GENEL OLARAK BANKALARIN UYGULAYIP TC. MERKEZ BANKASI AŞ’ya BİLDİRDİKLERİ FAİZ ORANI MI UYGULANMALIDIR. ?
l- 1475 Sayılı Toplu İş Kanunu’nun 14. Md. Göre, Kıdem Tazminatı Alacağı Faiz Oranı:
4857 Sayılı Kanun Madde 14/11;
“.(Değişik fıkra: 29/07/1983 - 2869/3 md.). 13 üncü maddesinde sözü geçen tazminat ile bu maddede yer alan kıdem tazminatına esas olacak ücretin hesabında 26 ncı maddenin birinci fıkrasında yazılı ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur. Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi sebebiyle açılacak davanın sonunda hakim gecikme süresi için, ödenmeyen süreye göre mevduata uygulanan en yüksek faizin ödenmesine hükmeder..”

Yüksek Mahkeme önceleri Yasa Maddesinin ayırım yapmadığı gibi “bankalarca uygulanan faiz en yüksek işletme kredisi faizi” uygulanması şeklinde içtihatlarda bulunur ve genel olarak bankaların uygulayıp TC Merkez Bankası’na bildirdikleri bir yıl vadeli azami işletme faiz oranları bu alacaklara uygulanırken, sonradan görüş değişikliğiyle “Kamu Bankaların uyguladıkları işletme faiz oranları” dönemi başlamıştır.

10.06.2003 Tarihinde Yayınlanan 4857 S. Kanun’un 34. md. göre, gününde ödenmeyen işçi ücretlerine , 01.09.1971 tarihli 13943 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14/11. Md. göre, fesih tarihinden itibaren, bütün bankaların “01.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 30.06.1987 tarih ve 87/11921 sayılı Kararname ve bu kararnameye ilişkin 19.02.1991 tarih, 20791 sayılı resmi gazetede yayımlanan 91/1 no.lu TCMB tebliğinin 2 ve 4. maddelerine göre” TC. Merkez Bankası’na bildirdikleri ve 1 yıl vadeli mevduata uyguladıkları azami faiz oranları listesine (lV) göre faiz uygulanır iken (d) , yüce Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin görüş değiştirerek “..Kamu Bankalarının Uyguladığı 1 yıl vadeli mevduata uygulanan en yüksek faiz oranında ve 1 yıllık dönemsel devreler halinde uygulanması..” şeklindeki kararları ışığında iş akdinin feshi tarihinde ve 1’er yıllık dönemler halinde, TC. Merkez Bankası tarafında belirlenen Kamu Bankalarının uyguladıkları 1 yıl vadeli azami mevduat faiz oranları dikkate alınarak (V) ve takip tarihini de kapsar şekilde kıdem tazminatı alacağına birer yıllık dönemsel faiz (e) yürütülmelidir.
(1V) Karar= “.. Kıdem tazminatı uygulanacak faiz en yüksek mevduat faizidir. Bu oran hakkın doğum tarihindeki en yüksek oran esas alınarak birer yıllık zaman dilimleri için uygulanır. Yoksa 1 yıllık zaman dilimi içinde daha sonra oluşan oranların göz önüne alınması mümkün değildir. Bilirkişi raporunda 1 yıl içinde oluşan değişiklikler göz önüne alınarak kademeli hesaplama yapılmıştır. Mercice hakkın doğum tarihi olan 24.06.1992 tarihindeki en yüksek mevduat faizinin 1 yıl için ve bundan sonra takip eden 1 yıllık süreler için süre başlangıcında belirlenecek faiz oranları esas alınarak hesaplama yapılması gerekir..” (Y. 12. HD. E: 995/12975, K: 13ll4 sayı ve 09.10.

(d) Yüksek Mahkeme’nin İçtihat Değişikliğinden Önce, Kıdem Tazminatı Alacağına Uygulanan ve Genel Olarak Bankaların 1 Yıl Vadeli Mevduata Uyguladıkları ve TC Merkez Bankası Tarafında Belirlenen Azami Mevduat Faiz Oranları Listesi:
SÜTUN = 1 SÜTUN = 2
Değişen Faiz D ö n e m i : Faiz %: Değişen Faiz D ö n e m i: Faiz %:
01.01.1991-31.01.199l 68 1. sütun 26.09.20007den devam.
01.02.1991-28.02.1991 70 27.09.2000-04.10.2000 70
01.03.1991-31.03.1991 73 05.10.2000-28.11.2000 48
01.04.1991-30.04.1991 75 29.11.2000-03.12.2000 50
01.05.1991-31.05.1991 76 04.12.2000-26.02.2001 100
01.06.1991-31.08.1991 75 27.02.2001-09.04.2001 200
01.09.1991-30.09.1991 78 10.04.200123.04.2001 150
01.10.1991-31.03.1992 79 24.04.2001-20.05.2001 120
01.04.1992-31.12.1992 81 21.05.2001-07.11.2001 80
01.01.1993-31.03.1993 85 08.11.2001-27.12.2001 75
01.04.1993-31.07.1993 82 28.12.2001-20.01.2002 72
01.08.1993-30.09.1993 83 21.01.2002-13.03.2002 70
01.10.1993-31.12.1993 85 14.03.2002-08.04.2002 69
01.01.1994-31.01.1994 110 09.04.2002-13.06.2002 68
01.02.1994-31.03.1994 115 14.06.2002-30.07.2002 65
01.04.1994-30.04.1994 140 31.07.2002-22.09.2002 67
01.05.1994-31.05.1994 160 23.09.2002-03.11.2002 72
01.06.1994-30.06.1994 180 04.11.2002-22.12.2002 67
01.07.1994-31.07.1994 161 23.12.2002-13.03.2003 61
01.08.1994-31.08.1994 160 14.03.2003-28.04.2003 60
01.09.1994-31.10.1994 112.4 29.042003-06.05.2003 58
01.11.1994-30.11.1994 106 07.05.2003-20.05.2003 56
01.12.1994-31.12.1994 106.4 21.05.2003-29.07.2003 55
01.01.1995-31.01.1995 130 30.07.2003-13.08.2003 46
01.02.1995-18.02.1995 120 14.08.2003-24.09.2003 43
01.03.1995-31.03.1995 115 25.09.2003-20.10.2003 38
01.04.1995-31.08.1995 110 21.10.2003-20.01.2004 37
01.09.1995-31.10.1995 107 21.01.2004-05.02.3004 31
01.11.1995-30.11.1995 130 06.02.2004-09.02.2004 30
01.12.1995-27.03.1996 140 10.02.2004-31.03.2004 28
2703.1996-08.01.1997 130 01.04.2003-28.04.2003 26
09.01.1997-03.02.1997 125 29.04.2003-06.05.2003 58
04.02.1997-11.02.1997 130 07.05.2003-20.05.2003 56
12.02.1997-03.03.1997 125 21.05.2003-29.07.2003 55
04.03.1997 130 30.07.2003-13.08.2003 46
05.03.1997 125 14.08.2003-24.09.2003 43
06.03.1997 130 25.09.2003-20.01.2004 38
07.03.1997-09.03.1997 125 21.09.2003-05.02.2004 31
10.03.1997 130 06.02.2004-09.02.2004 28
11.03.1997 125 01.04.2004-13.06.3004 26
12.03.1997 130 14.06.2003-05.07.2004 26.2
13.03.1997-21.05.1997 125 06.07.2004-07.09.2004
22.05.1997-31.07.1997 120 08.09.2004-14.09.2004....
01.08.1997-01.09.1997 116
02.09.1997 117

SÜTUN 1.’ın DEVAMI SÜTUN 2’nın DEVAMI
03.09.1997-14.01.1998 120
15.01.1998-10.02.1998 117
11.02.1998 118
12.02.1998-29.04.1998 117
30.04.1998-04.06.1998 120
05.06.1998-09.06.1998 119
10.06.1998-11.06.1998 117
12.06.1998-30.06.1998 116
01.07.1998 114
02.07.1998-13.08.1998 110
14.08.1998-16.08.1998 113
17.08.1998 115
18.08.1998 120
19.08.1998-23.08.1998 124
24.08.1998-25.08.1998 126
26.08.1998-30.08.1998 129
31.08.1998 131
01.09.1998 121
02.09.1998-17.09.1998 120
18.09.1998-17.11.1998 127
18.11.1998-22.11.1998 145
23.11.1998 143
24.11.1998 139
25.11.1998-01.12.1998 142
02.12.1998 157
03.12.1998-07.12.1998 156
08.12.1998 155
09.12.1998 156
10.12.1998-13.12.1998 153
14.12.1998 150
15.12.1998 142
16.12.1998 145
17.12.1998 148
18.12.1998-21.12.1998 149
22.12.1998 146
23.12.199824.12.1998 144
25.12.1998-27.12.1998 141
28.12.1998-04.01.1999 140
05.01.1999-12.09.1999 150
13.09.1999-09.11.1999 145
10.11.1999-14.12.1999 123
15.12.1999-19.01.2000 110
20.01.2000-25.01.2000 100
26.01.2000 95
27.01.2000-31.01.2000 90
01.02.2000-30.03.2002 80
31.03.2002-05.04.2000 70
06.04.2000-24.05.2000 65
25.05.2000-26.09.2000 48 Devamı 2. sütunda

(V) a- Karar= Y. 12. HD. 2004/532 E. 5485 K. Sayı ve 11.03.2004 tarihli Kararı; “.. hükmedilen kıdem tazminatı asıl alacağının fesih tarihinden itibaren bankalara uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir. Bu ilam gereğince, birer yıllık devreler halinde ve devre tarihlerinin başlangıcında bir yıllık vadeli mevduata kamu bankalarınca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oranından... hakkın doğum tarihinden itibaren takip tarihine kadar istenebilecek faiz miktarının hesaplanarak bir karar verilmesi gerekir..” (yeni içtihadı ve aynı mahiyete Y. 12 HD. 2003/9974 E., 12475 K. Sayı ve 30.05.2003 tarihli kararı)
(e) Yüce Mahkeme’nin İçtihat Değişikliğinden Sonra, TC. Merkez Bankası A.Ş.’nın 17.04.2004 tarih ve 035241 Nolu, (..01.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 30.06.1987 tarih, 87/11921 sayılı Kararname... göre, kamu bankalarınca Türk Lirası mevduata 03.04.1995-01.04.2004 tarihleri arasında uygulanacağı bildirilen yıllık azami faiz oranlarını gösterir liste..) yazısı ekinde düzenlediği Kıdem Tazminatı Alacağına Uygulanacak, Kamu Bankalarının Bir Yıl Vadeli Mevduata Uyguladıkları ve TC Merkez Bankası Tarafında Belirlenen Azami Mevduat Faiz Oranları Listesi:
SÜTUN = 1 SÜTUN = 2
Değişen Faiz D ö n e m i : Faiz %: Değişen Faiz D ö n e m i: Faiz %:
03.04.1995-04.04.1995 105








































25.07.2000-27.07.2000 41
05.04.1995-12.04.1995 100 28.07.2000-21.09.2000 39
13.04.1995-19.b04.1995 95 22.09.2000-24.09.2000 45
20.04.1995 100 25.09.2000-26.09.2000 47
21.04.1995-17.97.1995 95 27.09.2000-04.10.2000 70
18.07.1995-31.08.1995 90 05.10.200008.12.2000 48
01.09.1995-18.09.1995 85 08.12.2000-28.01.2001 57
19.09.1995 95 29.01.2001-08.02.2001 48
20.09.1995-31.10.1995 85 09.02.2001-18.02.2001 55
01.11.1995-07.11.1995 98 19.02.2001 60
08.11.1995-20.12.1995 100 20.02.2001-22.02.2001 67
21.12.1995-01.10.1996 95 23.02.2001-26.02.2001 75
02.01.1996-03.01.1996 130 27.02.2001-22.03.2001 200
04.01.1996-28.02.1996 115 10.04.2001-23.04.2001 150
29.02.1996-31.03.1996 100 24.04.2001-31.05.2001 75
01.04.1996-10.04.1996 110 01.06.2001-18.06.2001 65
11.04.1996-24.04.1996 105 19.06.2001-18.12.2001 66
25.04.1996-24.09.1996 100 19.12.2001-10.01.2002 60
25.09.1996-13.10.1996 95 11.01.2002-03.04.2002 58
14.10.1996-10.11.1996 89 04.04.2002-30.04.2002 54
11.11.1996-18.03.1997 100 01.05.2002-27.06.2002 49
19.03.1997-21.05.1997 90 28.06.2002-31.07.2002 50
22.05.1997-01.07.1997 95 01.08.2002-09.03.2003 54
11.07.1997-08.03.1998 98 10.03.2003-23.03.2003 48
09.03.1998-04.05.1998 95 24.03.2003-31.03.2003 49
05.05.1998-09.06.1998 113 01.04.2003-21.04.2003 52
10.06.1998-01.07.1998 110 22.04.2003-26.05.2003 48
02.07.1998-06.07.1998 105 27.05.2003-03.06.2003 45
07.07.1998-26.08.1998 100 04.06.2003 44
27.08.1998-30.08.1998 110 05.06.2003-16.07.2003 42
31.08.1998-17.09.1998 120 17.07.2003 41
18.09.1998-12.09.1999 127 18.07.2003-06.08.2003 39
13.09.1999-21.10.1999 122 07.08.2003-01.09.2003 37
22.10.1999-09.11.1999 117 02.09.2003-15.09.2003 36
10.11.1999-24.11.1999 112 16.09.2003-07.10.2003 35
25.11.1999-12.12.1999 100 08.10.2003-15.10.2003 32
13.12.1999-13.01.2000 70 16.10.2003-07.01,2004 30
14.01.2000-01.03.2000 65 08.01.,2004-05.02.2004 28
02.03.2000-11.04.2000 40 06.02.2004-17.03.2004 26
12.04.2000-26.04.2000 41 18.03.2004- 25
27.04.2000-02.05.2000 39
03.05.2000-07.05.2000 40
08.05.2000-14.05.2000 42
15.05.2000-19.07.2000 46
20.07.2000-24.07.2000 43

1. İletinin devamı



ll/a- Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunundan Kaynaklanan Alacak ve Sendika Aidatı Alacağı Faiz Oranları.
2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu madde 61/1:
“..Toplu iş sözleşmesine dayanan eda davalarında ifaya mahkum edilen taraf, temerrüt tarihinden itibaren, bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizi (f) üzerinden temerrüt faizi özemeye de mahkum edilir (Vl). Ayni taahhüdünü yerine getirmeyen veya eksik yerine getiren taraf derhal ifaya mahkum edilir. Tarafların tazminat hakları saklıdır...”

(Vl) Karar= “..Dayanak ilamda 2822 sayılı Kanunun 61/1. maddesi uyarınca temerrüt tarihinden itibaren bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi üzerinden temerrüt faizine ilişkin hüküm kurulmuştur. Alacaklı takip talepnamesinde faizi % 160 olarak talep etmiş ise de, borçlu bu oranın fahiş olduğundan bahisle ve birer yıllık dönemler halinde hesaplama yapılması gereceğine, ayrıca faize faiz yürütüldüğünden bahisle merciye şikayet etmiştir.
Mercice yapılacak iş, işletme kredisi veren (Halk Bankası, T. Kalkınma Bankası, T. Sınai Kalkınma Bankası gibi bankalarca uygulanan işletme kredisi faizi sorulup saptanması, bundan sonra gerektiğinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak hasıl oluşacak duruma göre bir karar vermesi gerekir..” (Y. 12. HD. E: 2000/15076, K: 12896 sayı ve 15.09.2000 tarihli kararı)

b-Basın Yoluyla Hakaret Tazminat Alacağına Faiz Oranı:
5680 Sayılı Basın kanunu Madde 17 - (Değişik madde: 15/05/2002 - 4756 S.K./20. md.): “....Bu maddeye göre açılan davalarda tazminata hükmedilmesi halinde, bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizi üzerinden temerrüt faizine de hükmedilir...” şeklinde düzenlenmiş iken,
Basın Kanunu Kanun No : 5187 Kabul Tarihi : 09/06/2004 Resmi Gazete Tarihi: 26/06/2004 Resmi Gazete Sayısı: 25504 sayılı yeni kanunun geçici Madde 30 ile 15/07/1950 tarihli ve 5680 sayılı Basın Kanunu yürürlükten kaldırılmış.
5187 S. Basın Kanunu Madde 13 ile, Basılmış eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi zararlardan dolayı süreli yayınlarda, eser sahibi ile yayın sahibi ve varsa temsilcisi, süresiz yayınlarda ise eser sahibi ile yayımcı, yayımcının belli olmaması halinde ise basımcı müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmuş, hükmedilecek tazminata özel faiz uygulamasına yer verilmemiştir.

(f / 1) TC. Merkez Bankası A.Ş.’nın 17.04.2004 tarih ve 035241 Nolu, (01.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 30.06.1987 tarih, 87/11921 sayılı Kararname... göre, kamu bankalarınca Türk Lirası mevduata 01.04.1994-30.04.2004 tarihleri arasında uygulanacağı bildirilen yıllık azami faiz oranlarını gösterir liste..) yazısı ekinde düzenlediği Kamu Bankalarının Bir Yıl Vadeli İşletme Kredisine Uyguladıkları ve TC Merkez Bankası Tarafında Belirlenen Azami İşletme Kredisi Faiz Oranları Listesi:

Değişen Faiz D ö n e m i : Faiz %:
1997/Ocak-Kasım dahil 752
1997/Aralık-Ağustos dahil 115
1998/Eylül 120
1998/Ekim-Kasım dahil 132
1998/Aralık1999/Kasım dahil 142
1999/Aralık 135
2000/Ocak 112
2000/Şubat 110
2000/Mart-Kasım dahil 100
2000/Aralık – 2001/Ocak dahil 152
2001/Şubat 260
2001/Mart-Mayıs arası 152
2001/Haziran 150
2001/Temmuz-Ekim dahil 122
2001/Kasım-2002/ Nisan dahil 92
2002/Mayıs-Ağustos dahil 75
2002/Eylül-2003 Nisan dahil 67
2003/Mayıs-Ağustos dahil 62
2003/Eylül-Ekim dahil 52
2003/Kasım-2004/Şubat dahil 47
2004/Mart-Nisan… 42




(f / 2) TC. MERKEZ BANKASI TARAFINDA BİLDİRİLEN İŞLETME FAİZ ORANLARI LİSTESİYLE KARŞILAŞTIRILMASINA IŞIK TUTMASI İÇİN, BAZI DİĞER
BANKALARIN UYGULADIKLARI İŞLETME KREDİSİ FAİZ ORANLARI TABLOSU:

İ.B. A.Ş.
16.10.3003/FG-8602 Gün % A. B. T.A.Ş 17.10.03/3577-7145 Gün % TC. Merkez Bankası Gün % H. Bankası A.Ş.
Gün % T. K. B. A.Ş. Gün %
01.01.995-30.04.995 119 210 01.01.995-12.02.995 41 500 01.01.995-31.03.995 90 1000 01.03.995-31.05.995 90 165 01.01.997-31.03.997 90 150
01.05.995-30.11.995 209 135 13.02.995-27.12.995 314 175 01.04.995-30.11.997 951 752 01.06.995-31.07.995 60 140 01.04.997-30.06.997 89 127
01.12.995-31.12.995 19 225 28.12.995-15.12.995 13 300 01.12.997-30.11.998 359 370 01.08.995-14.09.995 43 120 01.07.997-30.09.997 89 122
01.01.996-31.01.996 30 165 16.02.999-13.08.000 537 150 01.12.998-31.03.999 120 400 15.09.995-03.02.997 498 130 01.10.997-31.12.999 810 126
01.02.996-31.01.000 1440 130 14.08.000-27.11.000 103 100 01.04.999-28.02.000 327 310 05.02.997-12.11.998 637 120 01.01.000-31.01.000 30 105
31.10.000-01.02.000 270 90 28.11.000 120 01.03.000-30.04.000 59 252 13.11.998-01.12.999 388 135 01.02.000-30.06.000 149 55
01.11.000-31.07.001 270 180 29.11.000-03.12.000 4 200 01.05.000-30.06.000 59 200 02.12.999-01.03.000 89 110 01.07.000-31.07.000 30 47
01.08.001-30.11.001 179 95 04.12.000-17.12.000 13 1000 01.07.000-31.10.000 120 160 02.03.000-01.05.000 59 80 01.08.000-30.09.000 59 35
01.12.001-31.03.002 120 90 18.12.000-09.02.001 51 250 01.11.000-30.11.000 29 450 02.05.000-15.08.000 103 65 01.10.000-31.12.000 90 39
01.04.002-30.04.002 29 80 20.02.001-21.02.001 1 2000 01.12.000-31.12.000 30 1210 16.08.000-05.12.000 139 55 01.01.001-31.03.001 90 52
01.05.002-21.10..003 530 70 22.02.001-28.02.001 2 3000 01.01.001-31.01.001 30 1000 06.12.000-19.12.000 13 350 01.04.001-30.06.001 89 95
22.10.003- 50 01.03.001-16.09.001 195 500 01.02.001-30.04.001 89 5500 20.12.000-28.02.001 68 120 01.07.001-31.12.001 180 72
17.09.001-17.10.2003 150 01.05.001-30.09.001 89 5000 01.03.001-24.07.001 143 250
25.07.001-17.09.001 52 185
18.09.001-14.12.001 86 95
E. B. A.Ş. Gün % E.B. A.Ş. Y.B. A.Ş. Gün %
01.08.995-31.12.996 510 130 01.12.997-30.04.998 149 130 01.08.995-18.12.995 137 110
01.01.996-28.02.996 57 170 01.05.998-31.05.998 30 140 19.12.995-20.01.997 391 140
01.03.996-31.01.997 330 140 01.06.998-30.06.998 29 150 21.01.997-07.04.999 796 110
01.02.997-30.04.997 89 120 01.07.998-31.07.998 30 130 -08.04.999 140
01.05.997-31.03.998 330 110 01.08.998-31.08.998 30 150
01.04.998-31.07.998 120 120 01.09.998-30.04.000 599 250
01.08.998-31.12.998 150 150 01.05.000-31.10.000 180 150
01.01.999-31.01.999 30 185 01.11.000-31.01.001 90 250
01.02.999-31.03.999 60 150
01.04.999-30.04.999 29 135
01.05.999-30.06.999 59 130
01.07.999-30.04.000 299 120
01.05.000-03.12.000 212 100
04.12.000-02.01.001 28 200
03.01.001- 110




g. B. AŞ
15.10.003 ta. yazısı Gün % Cetvel – 2. sütunu Gün % k. A.Ş. 20.10.2003 gün MRKRPR 158
sayılı cevabında;
08.12.997-16.02.998 68 100 29.11.000-30.11.000 1 100 İşletme Kredisi Kullandırılmadı-
ğı bildirilmiştir.
17.02.998-16.03.998 29 102 01.12.000-04.12.000 3 150
17.03.998-20.04.998 33 99 05.12.000-12.12.000 7 230
22.04.998-04.05.998 138 95 13.12.000-18.12.000 5 185
05.05.998-15.06.998 40 93 19.12.000-03.01.001 14 150
16.06.998-06.07.998 20 85 04.01.001-08.01.001 4 98
07.07.998-12.08.998 35 79 09.01.001-15.01.001 6 90
13.08.998-18.08.998 5 83 16.01.001-22.01.001 6 75
19.08.998-28.08.998 9 87 23.01.001-29.01.001 6 65
29.08.999-14.09.998 45 95 30.01.001-08.02.001 8 52
15.09.998-12.10.998 27 98 09.02.001-20.02.001 11 59
13.10.998-11.11.998 28 100 21.02.001-22.02.001 1 300
12.11.998-08.02.999 86 106 23.02.001-27.02.001 4 500
09.02.999-08.03.999 29 102 28.02.001-14.03.001 16 250
09.03.999-24.05.999 75 94 15.03.001-26.03.001 11 175
25.05.999-19.07.999 54 92 27.03.001-24.04.001 27 140
20.07.999-16.08.999 26 88 25.04.001-08.05.001 13 130
17.08.999-13.09.999 26 85 09.05.001-18.05.001 9 110
14.09.999-01.01.000 107 82 19.05.001-04.06.001 15 85
12.01.000-24.01.000 12 50 05.06.001-07.01.002 212 80
25.01000-17.04.000 82 48 08.01.002-18.03.002 40 73
18.04.000-22.05.000 34 43 19.03.002-08.04.002 19 69
22.05.000-05.06.000 13 46 09.04.002-06.05.002 27 65
05.06.000-26.06.000 21 49 07.05.002-11.11.002 184 60
26.06.000-10.07.000 14 46 13.11.002-02.12.002 19 58
10.07.000-07.08.000 27 40 03.12.002-24.03.003 111 57
07.08.000-04.09.000 27 35 25.03.003-21.04.003 26 60
04.09.000-18.09.000 14 38 22.04.003-05.05.003 13 58
18.09.000-21.09.000 3 40 06.05.003-10.06.003 34 55
22.09.000-25.09.000 3 43 11.06.003-21.07.003 40 52
26.09.000-06.10.000 10 48 22.07.003-11.08.003 19 47
07.10.000-13.11.000 36 44 12.08.003-09.09.003 27 43
14.11.000-16.11.000 2 43 10.09.003-23.09.003 13 42
17.11.000-22.1.000 5 48 24.09.003-15.10.003 21 38
23.11.000-27.11.000 4 63
28.11.000-28.11.000 -- 83


D- TİCARİ (Temerrüt) FAİZİ ve YABANCI PARA ALACAĞININ FAİZ ORANLARI:

l/aa- 04.12.1984 Kabul, 19.12.1984 Yayın Tarihli 3095 Sayılı Kanuni Faiz Ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun:
aaa- Temerrüt faizi: Madde 2 – (4489 S.Yasa ile Değiştirilen Maddenin Önceki Hali): Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için 1 inci maddede belirlenen orana göre temerrüt faizi ödemeye mecburdur.
Bakanlar Kurulu Kararı ile bu oran 1 inci maddesindeki oran dahilinde artırılabilir veya eksiltilebilir.
Ödeme yerinde ve ödeme zamanındaki banka iskontosu yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile, ticari işlerde temerrüt faizi, T.C. Merkez Bankasının kısa vadeli krediler için öngördüğü reeskont faiz orana göre istenebilir.
Temerrüt faizi miktarının sözleşmede kararlaştırılmamış olduğu hallerde, akdi faiz miktarı yukarıdaki fıkralarda öngörülen miktarın üstünde ise, temerrüt faizi, akdi faiz miktarından az olamaz.

bb- 01.01.2000’de Yürürlüğe Giren 4489 No. Ve 15.12.1999 Tarihli Kanunla Yapılan Değişiklik;
Temerrüt Faizi Madde 2 - (Değişik: 4489 - 15.12.1999 / m.2 - Yürürlük m.4):
“..Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için 1 inci maddede belirlenen orana göre temerrüt faizi ödemeye mecburdur.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı, yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi bu oran üzerinden istenebilir. Söz konusu avans faiz oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan avans faiz oranından beş puan veya daha çok farklı ise yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur. (g)
Temerrüt faizi miktarının sözleşmede kararlaştırılmamış olduğu hallerde, akdi faiz miktarı yukarıdaki fıkralarda öngörülen miktarın üstünde ise, temerrüt faizi, akdi faiz miktarından az olamaz...”

(g) TTK. md. 3, 21 ve 3095 S. Faiz Y. 2. md. göre Uygulanan, 87/11921 sayılı kararnameye ilişkin 91/1 ve 94/1 sayılı tebliğle, bankaların uygulayacaklarını T.C. Merkez Bankası’na bildirdikleri, Ticaret yapan tarafların ticari iş ve sözleşmelerinde kaynaklanan alacağa uygulanan veya ilamda hüküm altına alınan ve TTK 1461/3 ve 3095 sayılı Kanun’un 2. Md. göre; 31.12.1999 tarihine kadar reeskont ( (İskonto) faizi 01.01.2000’den sonra 15.12.1999 kabul 4489 sayılı Kanun gereği avans faizi olarak ve değişken (kademeli) Faiz oranları listesi:
Faiz D ö n e m i Gün Faiz
Oranı Ticari Faiz İsmi

01.01.1968-3l.08.1970 960 7.50 Reeskont (İskonto)
01.09.1970-28.02.1973 897 9 “
01.03.1973-27.11.1973 266 8 “
28.11.1973-25.08.1974 267 8.75 “
26.08.1974-21.04.1978 1205 9 “
22.04.1978-30.04.1979 368 10 “
01.05.1979-28.02.1980 297 10.75 “
01.03.1980-30.06.1980 119 14 “
01.07.1980-01.02.1981 210 26 “
02.02.1981-30.04.1981 88 30.25 “
01.05.1981-30.04.1982 359 31.50 “
01.05.1982-30.06.1983 419 31.50 “
01.07.1983-18.12.1983 167 28 “
19.12.1983-13.05.1984 144 48.50 “
14.05.1984-31.10.1986 887 52 “
01.11.1986-23.01.1987 82 48 “
24.01.1987-18.02.1988 384 45 “
19.02.1988-31.12.1989 672 54 “
01.01.1990-19.09.1990 258 45 “
20.09.1990-22.11.1990 60 48.25 “
23.11.1990-14.02.1991 81 50.75 “
15.02.1991-26.01.1994 1061 54.50 “
27.01.1994-20.04.1994 83 65 “
21.04.1994-11.07.1994 80 98 “
12.07.1994-26.07.1994 14 85 “
27.07.1994-30.09.1994 63 75 “
01.10.1994-09.06.1995 248 64 “
10.06.1995-31.07.1995 51 60 “
01.08.1995-01.08.1997 2 yıl 57 “
02.08.1997-29.12.1999 867 80 Avans (Ticari) Faizi
30.12.1999-16.05.2002 856 70 “
17.05.2002-13.06.2003 386 64 “
14.06.2003-07.10.2003 103 57 “
08.10.2003-14.06.2004 246 48 “
15.06.2004....... -- 42 “





































2- Yabancı Para Borcunda Faiz Madde 4/a - (Ek: 3678 - 14.11.1990):
Sözleşmede daha yüksek akdî veya gecikme faizi kararlaştırılmadığı hallerde, yabancı para borcunun faizinde Devlet Bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı uygulanır.

TTK. Md. 3, 21 ve 3095 S. Faiz Yasası’nın 4/A Md. Göre Uygulanan ve 87/11921 Sayılı Kararnameye İlişkin 91/1 Ve 94/1 Sayılı Tebliğle Bankaların 1 Yıl Vadeli Yabancı Para Mevduatına Uyguladıkları ve T.C. Merkez Bankası tarafında belirlenen USD (h) , DM (i) ve EURO (j) Döviz Faiz Oranları Listeleri:
(h) 01.11.1993 Tarihinden İtibaren Kamu Bankalarınca ABD Doları (USD) Üzerinden Açılan 1 Yıla Kadar Vadeli DTH'a Uygulanacağı Bildirilen Azami Faiz Oranları:
(Maxımum Interest Rates For Usd Fx Deposıts Wıth A Maturıty Of Up To 1 Year Announced By State-Owned Banks Startıng From)


Faiz D ö n e m i Faiz % USD
01.11.1993-01.06.1994 5
02.06.1994-01.07.1994 5.5
02.07.1994-01.08.1994 4.5
02.08.1994-01.12.1994 6.5
02.12.1994-01.03.1995 5.5
02.03.1995-01.10.1995 7
02.10.1995-04.01.1996 10.00
05.01.1996-18.01.1996 9.00
19.01.1996-30.01.1996 10.00
31.01.1996 7.00
01.02.1996-04.02.1996 10.00
05.02.1996-04.08.1996 7.00
05.08.1996-31.10.1996 6.00
01.11.1996-05.11.1996 5.00
06.11.1996-16.02.1997 6.00
17.02.1997-04.05.1997 7.50
05.05.1997-31.07.1997 8.50
01.08.1997-14.08.1997 9.00
15.08.1997-03.01.1999 9.25
04.01.1999-25.07.1999 11.25
26.07.1999-12.01.2000 13.00
13.01.2000-04.12.2000 11.25
06.12.2000-05.09.2001 17.25
06.09.2001-09.09.2001 8.50
10.09.2001-25.09.2001 7.00
26.09.2001-03.10.2001 8.50
04.10.2001-09.10.2001 7.25
10.10.2001 6.50
11.10.2001-15.10.2001 5.25
16.10.2001-24.10.2001 8.75
25.10.2001-15.11.2001 5.75
16.11.2001-13.12.2001 5.50
14.12.2001-09.04.2002 5.25
10.04.2002-26.08.2002 5.00
27.08.2002-20.03.2003 5.50
21.03.2003-02.04.2003 6.50
03.04.2003-14.05.2003 7.75
15.05.2003-13.08.2003 6.00
14.08.2003-22.01.2004 5.75
23.01.2004-14.09.2004... 6.00














































(i) 01.11.1993 Tarihinden İtibaren Kamu Bankalarınca Alman Markı (DM) Üzerinden Açılan 1 Yıla Kadar Vadeli DTH'a Uygulanacağı Bildirilen Azami DM. Faiz Oranları:
(Maxımum Interest Rates For Dem Fx Deposıts Wıth A Maturıty Of Up To 1 Year Announced By State-Owned Banks Startıng From)

Faiz D ö n e m i Faiz % DM.
01.11.1993-01.03.1994 8
02.03.1994-01.07.1994 7.5
02.07.1994-01.09.1994 8
02.09.1994-01.11.1994 7.5
02.11.1994-01.10.1995 7
02.10.1995-01.12.1995 9
02.12.1995-01.01.1996 10.5
02.01.1996-04.01.1996 9.00
05.01.1996-18.01.1996 8.00
19.01.1996-30.01.1996 9.00
31.01.1996 7.00
01.02.1996-04.02.1996 9.00
05.02.1996-04.08.1996 7.00
05.08.1996-02.02.1997 5.50
03.02.1997-16.02.1997 5.00
17.02.1997-04.05.1997 6.00
05.05.1997-14.08.1997 7.00
15.08.1997-01.09.1997 7.75
02.09.1997-03.01.1999 8.00
04.01.1999-25.07.1999 9.75
26.07.1999-12.01.2000 13.00
13.01.2000-04.12.2000 9.75
05.12.2000-01.03.2001 13.00
02.03.2001-05.09.2001 15.75
06.09.2001-09.09.2001 8.00
10.09.2001-25.09.2001 6.00
26.09.2001-03.10.2001 8.00
04.10.2001-09.10.2001 6.75
10.10.2001-15.10.2001 5.50
16.10.2001-24.10.2001 8.75
25.10.2001-15.11.2001 5.75
16.11.2001-13.12.2001 5.50
14.12.2001-31.12.2001 5.25
31.12.2001’den sonra euro’ya dönüştü. DM son buldu.






























( j ) 31.12.1999 tarihinden itibaren kamu bankalarınca euro üzerinden açılan 1 yıla kadar vadeli dth'a uygulanacağı bildirilen azami (euro) faiz oranları:
(maxımum ınterest rates for euro fx deposıts wıth a maturıty of up to 1 year announced by state-owned banks startıng from)

Euro Faiz Değişim Dönemi: Faiz oranı %
Euro
04.01.1999-04.12.2000 9,75
05.12.2000-01.03.2001 13,00
02.03.2001-05.09.2001 15,75
06.09.2001-09.09.2001 8,00
10.09.2001-25.09.2001 6,00
26.09.2001-03.10.2001 8,00
04.10.2001-09.10.2001 6,75
10.10.2001 6,00
11.10.2001-15.10.2001 5,50
16.10.2001-24.10.2001 8,75
25.10.2001-15.11.2001 5,75
16.11.2001-13.12.2001 5,50
14.12.2001- 26.08.2002 5,25
27.08.2002- 20.03.2003 5,50
21.03.2003-02.04.2003 6.75
03.04.2003-14.05.2003 7.75
15.05.2003-13.08.2003 6.25
14.08.2003-22.01.2004 6.00
23.01.2004-14.09.2004..... 6.25




E- FAİZ BENZERİ BAZI FER’İ HAKLARIN DEVRE ve ORANLARI:
a- 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 33. Maddesine göre; banka ve sigorta muamaleleri vergi (BSMV) oranları listesi:

Sıra Bakanlar Kurulu Kararı Değişim Tarihi BSMV
Oranı
1 83/7504 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.01.1984-18.04.1986 % 3
2 86/10563 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 19.04.1986-31.12.1985 % 3
3 87/12471 sayılı B:akanlar Kurulu Kararı ile 01.01.1983-31.12.1988 % 5
4 88/13608 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.01.1989-31.12.1991 % 5
5 91/2027 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.01.1992-31.08.1998 % 1
6 98/11591 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.09.1998…… % 5


b- 3238 Sayılı Savunma Sanayi Destekleme Fon Kanunu’nun 13/5. Maddesine Göre; savunma sanayii desdekleme fon (SSDF) oranları:

Sıra Bakanlar Kurulu Kararı Değişim Tarihi SSDF Oranı
1 85/10182 sayılı Barkanlar Kurulu Kararı ile 26.12.1985-30.12.1987 % 3
2 87/12468 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 31.12.1987-04.11.1988 % 4
3 88/13411 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 05.11.1988-30.12.1992 % 5
4 92/3900 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 31.12.1992-31.01.1995 % 7
5 95/6428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.02.1995-31.12.2003 % 10

NOT= 24.04.2003 tarih ve 25088 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4842 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 37/4 Maddesiyle, 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere SSDF payı kesintisi uygulaması vergi mevduatında yürürlükten kaldırılmıştır.

c- 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/5-A Maddesine Göre; işyeri kira stopaj oranları:

Sıra Bakanlar Kurulu Kararı Değişim Tarihi Stopaj Oranı
1 85/10175 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 26.12.1985-29.12.1988 % 20
2 88/13644 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 30.12.1988-15.08.1991 % 20
3 91/2074 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 16.08.1991-30.12.1001 % 25
4 91/2564 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 31.12.1991-30.12.1991 % 20
5 92/3802 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 31.12.1992-30.12.1993 % 20
6 93/5148 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 31.12.1993-30.01.1995 % 25
7 96/8955 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 29.12.1996-30.03.1999 % 15
8 99/12623 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.04.1999-29.11.1999 % 20
9 99/13646 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 30.11.1999-29.12.2003… % 22


d- Kira artışının gelişimi, devre ve Oranları:

Kira Beledili Artışına Esas Karar, ve Kıstaslar Dönemi Artış % Oranı
1 6570 sayılı Yasa’nın yürürlüğe girmesinden, Anayasa Mahkemesi’nin 2. ve 3. mad. 26.03.1963 tarih E. 3, K. 67 kararı ile iptal etmesine kadar geçen sürede kira bedelleri vurgulanan 2 ve 3. maddeye göre belirlenmiştir.................................... ........................ 1939 yılından 26.03 1963 tarihe kadar 6570/2. ve 3. md. göre; 1953 yılı rayici dönemi
2 Yargıtay 18.11.1964 tarih ve E: 2, K: 4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile olağan rayiç, hak ve nesafet kavramları gözetilerek....................................... .......................... 18.11.964tarihinden 1970’e kadar MK. 1’e göre hak ve nesafet kural-ına göre artış dönemi.
3 Toptan eşya fiyatları endeksindeki artışın belli oranda kira parasına yansıtılması ilkesinin benimsendiği dönem (Y. 3. HD. 18.4.978, 2332-2623), Y. 3. HD. 10.1.978, 95-731), ( Y. 3. HD: 23.1.979, E: 278-340) sayılı kararları......................................... .. 1970’den 1983 yılına kadar DİE-TEFE oranın-
da artış dönemi
4 Kira bedelinin belirlenmesinde, taban olarak emlak vergisi asgari beyan değerinin belli bir yüzdesinin kabul edildiği dönem. (Y. 3 HD. 16.5.983, E: 2327-2423), (Y. 3 HD. 6.1.987, E: 10133-117).............................................. ............................................ 1983-1986 dönemi emlak beyanına göre
(1986-1988 arası)..... % 7’sı oranında

% 5’ı oranda artış
5 Kira bedelinin belirlenmesinde kiralanın konumu, kullanılma biçimi ve hak ve nesafet ilkesinin uygulandığı dönem, (Y. 3. HD. 4.10.988, 7213-8269) 1988’den 1994’
kadar MK. Md. 1’e göre hak ve nesafet dö-nemi
6 Kira bedeli artışına yeni bir üst sınır getirildiği dönem. (YHGK. 16.10.996 T. E: 96/626, K. 694), (Y. 3. HD. 6.12.994, 14420-15771,Y. 3. HD. 18.1.995, 15703-41), 1994’den 1998’e
kadar % 65 üst sınır oranı dönemi
7 Uzun süreli kira sözleşmelerinde, tüm kira süresi boyunca kira bedellerinin belirlenmiş olması veya kira sözleşmesi yenilendiği takdirde kira bedelinin hangi oranda artırılacağının sözleşmede öngörülmüş olması hali.(YHGK. 9.12.998-3-854/896) 1998’den 2000 yılına kadar Serbest sözleşme ve (DİE-TEFE) dönemi
8 4531 sayılı Gayrimenkul Kiraları hakkında Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun’un uygulanması dönemi (Anayasa Mahkemesinin iptal kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar geçerli)....
*** Anayasa Mahkemesi’nin 2001/382 E. 201/8 Yürürlüğü Durdurma K. sayı ve 14.9.2001 tarihli ve Yargı Mevzuatı Bülteni’nin 18 Eylül 201 gün 156/15 sayısında yayınlanan kararıyla, 4531 sayılı Yasa ile eklenen Geçici Madde 7’inin, birinci fıkrasının ilk tümcesindeki “...2001 yılında ise yıllık % 10..” ibaresi 19.07.2001 günlü kararla iptal edilmiştir. 18.02.2000 yılında..



2001 yılı için % 25 Yasal artış,



% 10 yasal artış dönemi

e- Yargıtay Kararlarına göre 2001 yılından sonra DİE’nin belirlediği “12 Aylık Ortalamalara Göre (Toplam) Değişim Oranı” olan Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) oranları Listesi:

Aksine sözleşme yoksa; Yargıtay Kararlarına göre 2001 yılından sonra DİE’nin belirlediği “12 Aylık Ortalamalara Göre (Toplam) Değişim Oranı” olan Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) oranında kira artışı yapılacak dönem. 2001 yılından sonra Serbest Sözleşme ve DİE-TEFE oranı dönemi
Yıl/ay Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
1997 76.9 78.0 78.7 78.6 78.5 78.3 78.7 79.2 79.8 80.4 81.0 81.8
1998 83.2 84.1 84.8 85.4 85.4 85.1 84.0 82.2 80.2 77.8 75.0 71.8
1999 68.2 64.8 61.7 59.2 57.0 55.2 53.9 53.1 52.4 52.1 52.1 53.1
2000 54.6 56.3 57.8 58.7 59.3 59.7 59.4 58.8 57.5 56.0 54.3 51.4
2001 48.0 44.5 42.1 41.8 42.3 43.3 44.8 46.9 49.7 53.2 57.0 61.6
2002 66.8 72.1 75.4 75.3 73.6 71.5 69.1 66.3 63.0 59.0 54.6 50.1
2003 45.9 42.1 39.4 37.8 36.7 35.4 33.8 32.1 30.3 28.5 27.1 25.6
2004 23.6 21.5 19.2 17.0 15.16 13.73 12.51 11.62


Yukarda kısaca belirtilen bilgi ve veriler ışığında;
a- 01.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 30.06.1987 tarih ve 87/11921 sayılı Kararname ve bu kararnameye ilişkin 19.02.1991 tarih, 20791 sayılı resmi gazetede yayımlanan 91/1 no.lu TCMB tebliğinin 2 ve 4. üncü maddeleri ile 07.03.2002 tarihinde yürürlüğe giren 04.02.2002 tarih, 2002/3707 sayılı Kararnameye ilişkin 29.03.2002 tarih, 24710 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2002/1 sayılı T.C. Merkez Bankası Tebliği’nin 2, 3 ve 4 üncü maddelerine göre, bankaların mevduat ve kredi işletmelerinde uygulayacakları azami faiz oranlarını vade ve türlerine göre serbestçe tespit edebileceği, tespit edilen mevduat ve kredi faiz oranlarının ve bunların yürürlük tarihlerinin TC Merkez Bankasına bildirmeleri esasının getirildiği,
Bütün bankaların bildirdikleri faiz oranlarının asgari ve azami listelerinin düzenlenmesi, para piyasaları yapıcısı ve enflasyonla mücadele için faiz oranlarını takip ve yönlendirme, bu cümleden kamu görevi yapan TC Merkez Bankasına 3095 Sayılı Faiz Yasası’nın 1, 2, 4857 sayılı Kanunun 14/11 Md., 2822 sayılı Yasa’nın 61/1 maddelerine ...... göre uygulanacak faiz oranlarını saptama ve istemde bulunan kişi, kurum, kuruluş ve Yargı birimlerine yazılı veya elektronik (Internet üzerinde bilgilendirme) görevinin verildiği,
b- 3095 Sayılı Faiz Kanunu 1. Maddesine göre uygulanacak faiz oranının, “TC. Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranı üzerinden yapılır. Söz konusu reeskont oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan reeskont oranından beş puan veya daha çok farklı ise, yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olan kanuni faiz oranı” olacağı, Yüce Mahkeme’nin “4833 Sayılı 2003 yılı Mali Bütçe Kanunun 50/t maddesi ile ve 5027 sayılı 2004 yılı Bütçe Kanunun 49/o maddesindeki faiz oranlarının genel bütçeye dahil dairelerle Katma Bütçeli Dairelerin ilama bağlı borçları için uygulanabileceği” içtihadının isabetli olduğu,

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu 18.3.2003, Esas No.:1/530, Karar No.: 14 Raporunun ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, 20.11.2003, Esas No.: 1/688, Karar No.: 60 Raporlarının, “..genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için,..” anılan faiz oranlarının düzenlendiği, TBMM.’de “...İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı..” olarak yasalaştığı,

c- 4857 Sayılı Kanun Madde 14/11. maddesi, “mevduata uygulanan en yüksek faizin ödenmesine hükmeder” şeklinde düzenlenmiştir. Kamu bankaları tarafında uygulanan en yüksek mevduat faizi ayrımı yapılmamıştır. Sosyal amaçlı ve üretimin bir parçası olan işçilere ödenecek ücretin geç ödenmesinden dolayı mağdur olunmamasına yönelik bir düzenleme olarak kabul edilebilir. Enflasyonun düşmesiyle paralel olarak mevduat faiz oranları da düşeceğine göre işverenler de haksızlığa uğramayacaklardır. Kanun maddesine uygun olarak genel olarak bankaların uygulayıp 30.067.1987 tarih 87/11921 Sayılı Kararnameye göre TC Merkez Bankası tarafında tespit edilen ve “genel olarak bankaların” uyguladıkları azami mevduat faiz oranlarının uygulanması,

d- 2822 sayılı Yasa’nın 61/1 maddesi “bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizi” uygulamasını düzenlemiş, kamu ve özel banka ayrımına gitmemiştir. Kanımızca, genel olarak “bankaların” uygulayıp TC Merkez Bankası’na bildirdikleri 1’er yıl vadeli ve TC Merkez Bankası tarafında belirlenen işletme kredi faiz oranının uygulanması,
Kamu bankalarının uyguladığı işletme kredi faiz oranı uygulanacaksa, bütün kamu bankalarına ayrı ayrı yazışmalar yapılıp Yargı ve icra sürecinin gecikmesine sebep olunmadan 30.067.1987 tarih 87/11921 S. Kararnameye göre TC Merkez Bankası tarafında tespit edilen Kamu Bankaları’nın uyguladıkları azami işletme faiz oranlarının tatbikinin takip, dava ekonomisi ve Yasa hükmüne daha uygun olacağı,
e- Ticari işlerde uygulanan faiz oranının 31.12.1999 tarihine kadar reeskont (İskonto) faizi 01.01.2000’den sonra 15.12.1999 kabul 4489 sayılı Kanun gereği Faiz Yasası’nın 2. maddesine göre avans faizi olarak adlandırılması ve 3095 Sayılı Faiz Kanunu md.1’e göre uygulanan faiz oranının 31.12.1999 tarihine kadar kanuni, 4489 Sayılı Kanunla yapılan değişiklikle 01.01.2000’den sonra reeskont (İskonto) ismiyle anılmasından dolayı, daha önceki alışkanlıktan dava ve icra takiplerinde ticari faiz istemi yerine ticari faiz istiyorum diye eski reeskont, yeni değişiklikle aslında kanuni faiz isteminde bulunulduğu ve istemle bağlılık ilkesi gereği bir tarafın, diğer tarafa göre haksız kazanç edindiği gözlenmektedir.

selamlar,
Bu tür durumlarda genelde yapılan Vakıfbank ,Ziraat Bankası ve Halk Bankası nın 1 yıllık mevduata uygulanan faiz oranları karşılaştırmaktır.Genelde de Vakıfbank ın uyguladığı oranlar daha iyi sonuç verir.Eğer Özgür isimli arkadaşın yorumu yeterli açıklamayı vermiyorsa elimde Vakıfbank ve Ziraat Bankasının uyguladığı oranlar var.Arzu ederseniz size fakslayabilirim. Av. Nilgün.

Çok teşekkür ederim Sayın Özgür, Sayın Av.N.Özdmar. ilginize.

Rica ederim meslektasım benimde en cok çalıştığım ve unuttuğum bir konu faizler..Bu gerçekten iyi bir kaynak ancak tabloların formatları farklı olduğu için karışık bir şekilde forma eklenmiş.E mail olarak isteyen arkadaslar olursa gönderebilirim
Saygılarımla

Ben bir şey daha rica etsem......Şimdi bu faiz tablosunda yıllık en yüksek oranı tespit ederek onu mu esas alıcam yoksa kademeli olarak listedeki tüm tarih aralıklarına göremi faiz işleticem

Kademeli olarak faiz işleteceksiniz

Sayın AV.SANEM,

Benim gün gün, doğru faiz oranıyla hesaplama yaptığım bir çizelgem var. İcra takibine bu çizelgeye göre yapılan hesap tablosunu da ekliyorum ve dolayısıyla hiç bir şekilde faiz hesabı itirazına muhatap olmuyorum.

Buraya eklemeye çalıştım ancak excel dosyası olduğundan, bir türlü yapamadım. Site yönetimi yol gösterirse, sizin de faydalanmanızı isterim.

Saygılarımla.

Belirlediğiniz faiz oranını fesih tarihinden itibaren birer yıllık dönemler itibariyle hesaplamanız gerekiyor. Yani,30.09.2002 tarihindeki faizi oranını 30.09.2003 tarihine kadar, 30.09.2003 tarihdeki faiz oranını 30.09.2004 tarihine kadar ve bu şekilde devam etmek suretiyle hesaplamanız gerekiyor. Yargıtay kararları ağırlıklı olarak bu doğrultuda ama hesabın başka şekilde yapıldığı karar olduğunu da duydum. Ben icra takiplerinde faiz hesabını aşağıda bir örneğini sunduğum bu karar doğrultusunda, birer yıllık dönemler itibariyle, yapıyorum.İyi çalışmalar.

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/11393
K. 2004/26806
T. 8.12.2004
• KIDEM TAZMİNATI FAİZİ ( Gecikme Süresi Bir Yıldan Fazla Olması Halinde Gecikme Faizinin Birer Yıllık Dönemler Halinde Hesaplanması Gereği - En Yüksek Mevduat Faizi Oranının Tespiti )
• EN YÜKSEK MEVDUAT FAİZİ ( Bilirkişi Hesaplamasında Nazara Alınan Faizin Bankalarca Uygulanan En Yüksek Faiz Olup Olmadığının Belirtilmesi Gereği )
1475/m. 14
ÖZET : Gecikme süresi bir yıldan fazla olduğundan Dairemizin uygulaması gereğince her bir yıllık dönem için en yüksek mevduat faiz oranının tespit edildikten sonra birer yıllık dönemler halinde faiz alacağının hesaplanması gerekir.

DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ile izin ücreti faiz alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : 1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- Mahkemece anılan bilirkişi raporunda davacının kıdem tazminatı gecikme faizi, fesih tarihi ile ödeme tarihi arasındaki süre için aynı oran üzerinden hesaplanmıştır. Ancak gecikme süresi bir yıldan fazla olduğundan Dairemizin uygulaması gereğince her bir yıllık dönem için en yüksek mevduat faiz oranının tespit edildikten sonra birer yıllık dönemler halinde faiz alacağının hesaplanması gerekir. Yapılacak hesaplama sonucunda davalı yararına oluşan usuli kazanılmış hak dikkate alınarak faiz alacağı hüküm altına alınmalıdır.

Bilirkişi hesaplamasında nazara aldığı mevduat faizinin bankalarca uygulanan en yüksek faiz olup olmadığı da belirlenmemiştir. Bu hususta uygulamacı bankalardan sorulmalı alınan cevaba ve yukarıdaki esaslara göre kıdem tazminatı gecikme faizi hesaplanması için bilirkişiden ek rapor alınarak sonuca gidilmelidir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 8.12.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.

Arkadaşım, istediğin herhangibir üç bankadan, alacağının ait olduğu yıla ait mevduat faiz oranlarını al. İlgili dönemlerde en yüksek oranlar üzerinden birer yıllık dönemler halinde faiz hesaplaması yap. Bu kadar zahmete katlanmayayım diyorsan. son üç yıldır ortalama faiz %15-17aralığında %16'dan hesaplama yap gitsin. Bu arada merkez bankası azami oranlarıyla bir işin yok. zira fiili olarak uygulanmıyorlar. Kısacası %16'dan yap gitsin, eğer alacağın son 3-4 yıl içindeyse, yoksa yukarıdaki gibi araştır bankalardan öğren ona göre hesapla..

Sayın Meslektaşım Özgür bey,

Sizin faiz oranları hk. bilgili olduğunuzu görüyorum.

Müvekkillerimin OFF-SHORE ALCAKLARINI TMSF'den icra kanalıyla tahsil edebilmemiz amacıyla, yerel mahkeme kararı gereğince, bize " 16/12/1999 tarihinden itibaren KAMU BANKALARINCA 1 YILLIK EURO MEVDUATINA uygulanan en yüksek DÖVİZ FAİZ ORANLARI" lazım.

Siz bir arkadaşımıza göndermişsiniz, ama 2004'de bitiyor. Rica etsem 2008 MAYIS ayına dek olan oranları e-mail ile gönderebilir misiniz ?

Mail adresim: av.gunsu@gmail.com

Şimdiden teşekkür ve saygılar,

Sayın AVSANEM

Yargıtay'ın en son uygulaması TARAFLARIN BİLDİRECEKLERİ bankalardan mevduata FİİLEN uygulanan en yüksek faiz oranının birer yıllık devreler esas alınarak hesaplanmasıdır. Dolayısı ile dilediğiniz bir bankadan faiz başlangıcını esas alarak günümüze kadar birer yıllık devreler halinde oranları alıp bu oranları uyulamanız yeterli olacaktır.

Saygılarımla


T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

Esas : 2006/6205
Karar : 2006/9212
Tarih : 27.04.2006

ÖZET : Somut olayda yargılama aşamasında bilirkişiden alınan faiz hesabına yönelik raporun incelenmesinde mahkemece Dairemiz enflasyon geçiş dönemindeki ülke gerçekleri nazara alınarak uygulanan "kamu bankalarında sorulması" gerekeceği görüşüne değer verilerek kamu bankalarınca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oranı esas alınarak hüküm kurulmuştur. Ancak Dairemizce bu görüş terk edilerek, Yargıtay sair daireleriyle içtihat birliği sağlanması ve ülkenin ekonomik gerçeklerine uygun düşeceği görüşleriyle oluşturulan son içtihatlarına göre Mahkemece yapılması gereken iş "hakkın doğum gününden itibaren birer senelik devreler halinde mevduata fiilen uygulanan en yüksek faiz oranının bankalardan sorulmak üzere oluşacak sonuca göre bir karar vermek gerekir.

(1475 sayılı İş K. m. 14) (2004 sayılı İİK. m. 366)

KARAR METNİ :
Yukarıda gün ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içerisinde temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

Takip dayanağı ilamda kıdem tazminatına fesih gününden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz üzerinden tahsiline karar verildiği görülmüştür. İcra Mahkemesine, Merkez Bankasından gelen ve fiilen uygulanan değil uygulanması muhtemel olan en yüksek mevduat faiz oranları bildirilmiştir. Yargılama aşamasında bilirkişiden alınan faiz hesabına yönelik raporun incelenmesinde Mahkemece Dairemiz enflasyon geçiş dönemindeki ülke gerçekleri nazara alınarak uygulanan "kamu bankalarında sorulması" gerekeceği görüşüne değer verilerek kamu bankalarınca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oranı esas alınarak hüküm kurulmuştur. Ancak Dairemizce bu görüş terk edilerek, Yargıtay sair Daireleriyle içtihat birliği sağlanması ve ülkenin ekonomik gerçeklerine uygun düşeceği görüşleriyle oluşturulan son içtihatlarına göre Mahkemece yapılması gereken iş hakkın doğum gününden itibaren birer senelik devreler halinde mevduata fiilen uygulanan en yüksek faiz oranının (tarafların bildirdikleri) bankalardan sorulmak üzere oluşacak sonuca göre bir karar vermek gerekirken önceki içtihatlar doğrultusunda ve yazılı biçimde sonuca gidilmesi doğru değildir.

SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarda yazılı sebeplerle İİK. 366 ve HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre borçlu vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 27.04.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

Esas : 2006/2522
Karar : 2006/5088
Tarih : 13.03.2006

ÖZET : Kamu bankalarınca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oranı esas alınarak hüküm kurulması görüşü değiştirilmiştir. Son içtihatlara göre mahkemece yapılması gereken hakkın doğumu gününden itibaren birer senelik devreler halinde mevduata fiilen uygulanan en yüksek faiz oranı tarafların bildirdikleri bankalardan sorulması ve sonucuna göre karar verilmesidir.

(1475 sayılı İş K. m. 14)

KARAR METNİ :
Yukarıda gün ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içerisinde temyizen incelenmesi alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

Takip dayanağı ilamda kıdem tazminatına fesih gününden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz üzerinden tahsiline karar verildiği görülmüştür. İcra Mahkemesine, Merkez Bankasından gelen ve fiilen uygulanan değil, uygulanması muhtemel olan en yüksek mevduat faiz oranları bildirilmiştir. Yargılama aşamasında bilirkişiden alınan faiz hesabına yönelik raporun incelenmesinde, Mahkemece, Dairemiz enflasyon geçiş dönemindeki ülke gerçekleri nazara alınarak uygulanan "kamu bankalarından sorulması" gerekeceği görüşüne değer verilerek kamu bankalarınca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oranı esas alınarak hüküm kurulmuştur. Ancak, Dairemizce bu görüş terk edilerek, Yargıtay sair Daireleriyle içtihat birliği sağlanması ve ülkenin ekonomik gerçeklerine uygun düşeceği görüşleriyle oluşturulan son içtihatlarına göre, Mahkemece yapılması gereken iş, "hakkın doğum gününden itibaren birer senelik devreler halinde mevduata fiilen uygulanan en yüksek faiz oranının" ( tarafların bildirdikleri ) bankalardan sorulmak üzere oluşacak sonuca göre bir karar vermek gerekirken önceki içtihatlar doğrultusunda ve yazılı biçimde sonuca gidilmesi doğru değildir.

SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarda yazılı sebeplerle İİK'nın 366. ve HUMK'nın 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 13.03.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

Esas : 2006/20377
Karar : 2006/19095
Tarih : 13.03.2006

ÖZET : Kıdem tazminatına uygulanacak faize kamu bankalarınca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oranı esas alınarak karar verilmesi görüşü içtihat birliğinin sağlanması bakımından değiştirilmiştir. Yargıtayın sair Daireleriyle içtihat birliği sağlanması ve ülkenin ekonomik gerçeklerine uygun düşeceği görüşleriyle oluşturulan son içtihatlarına göre; mahkemece, hakkın doğumu gününden itibaren birer senelik devreler halinde mevduata fiilen uygulanan en yüksek faiz oranı tarafların bildirdikleri bankalardan sorulmak üzere oluşacak sonuca göre bir karar vermek gerekir.

(1475 sayılı İş K. m. 14)

KARAR METNİ :
Yukarıda gün ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içerisinde temyizen incelenmesi alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

Takip dayanağı ilamda kıdem tazminatına fesih gününden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz üzerinden tahsiline karar verildiği görülmüştür. İcra Mahkemesine, Merkez Bankasından gelen ve fiilen uygulanan değil, uygulanması muhtemel olan en yüksek mevduat faiz oranları bildirilmiştir. Yargılama aşamasında bilirkişiden alınan faiz hesabına yönelik raporun incelenmesinde, Mahkemece, Dairemiz enflasyon geçiş dönemindeki ülke gerçekleri nazara alınarak uygulanan "kamu bankalarından sorulması" gerekeceği görüşüne değer verilerek kamu bankalarınca fiilen uygulanan en yüksek mevduat faiz oranı esas alınarak hüküm kurulmuştur.

Ancak, Dairemizce bu görüş terk edilerek, Yargıtay sair Daireleriyle içtihat birliği sağlanması ve ülkenin ekonomik gerçeklerine uygun düşeceği görüşleriyle oluşturulan son içtihatlarına göre, Mahkemece yapılması gereken iş, "hakkın doğum gününden itibaren birer senelik devreler halinde mevduata fiilen uygulanan en yüksek faiz oranının" ( tarafların bildirdikleri ) bankalardan sorulmak üzere oluşacak sonuca göre bir karar vermek gerekirken önceki içtihatlar doğrultusunda ve yazılı biçimde sonuca gidilmesi doğru değildir.

SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarda yazılı sebeplerle İİK'nın 366. ve HUMK'nın 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 13.03.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Ziraat Bankasına İnternet sitesi üzerinden e-posta ile bilgi edinme başvurusunda bulunarak istediğiniz faiz oranı hakkında bilgi alabilirsiniz.Bir kaç gün içerisinde cevap veriyorlar.

Sevgili Arkadaşlar,

Bu Türk Hukuk Sitesine bayılıyorum.

Sizin gibi akıllı, bilgili ve bilgisini paylaşmaya hazır insanları barındırdığı için..

Çok teşekkürler.