Olumsuz Ve Karalama Mahiyetindeki Refeansın Tazminat Davasına Konu Edilebilirliği

Müvekkilem bir firmada şube müdürü konumundayken iş akdi haksız nedenle fesh ediliyor. Ödenmeyen fazla mesai ücretinin alınması için dava ikame ettik.Müvekkilemi işten çıkaran firma ,müvekkilemin yeni başvurduğu firmalara kendisi hakkında sadece bahsi geçen firmaya dava ikame edilmesi nedeniyle olumsuz ve gerçekdışı şifai olarak referans vermiştir.Müvekkilemin çalışma alanı sadece bu iş koludur ve önceki işverenin gerçeğe aykırı referansı herzaman dikkate alınacağından müvekkilem artık iş bulamaz hale gelmiştir. Eski çalıştığı işyerine karşı olumsuz referans sebebiyle dava ve talep haklarımız nelerdir?İspat konusunda referansların şifai olması sebebi ile sıkıntı doğmaktadır. Bu konuda Türk hukuk mevzuatı ve Türkiye nin taraf olduğu uluslararası çalışma sözleşmelerinde dayanak hükümler konusunda yardımlarınızı ve yorumlarınızı beklerim.Teşekkürler.

Kanımca olumsuz referans nedeniyle bir tazminat davası sözkonusu olamaz çünkü bu durumda kişisel hakları ihlal eden bir durum sözkonusu değildir,referans veren müvekkiliniz hakkındaki kişisel düşüncelerini ifade etmiştir.Ancak konu başlığından "karalama" mahiyetinde bir referansın da sözkonusu olduğunu çıkarıyorum ki bu durumda maddi ve manevi tazminat davası sözkonusu olabilir kanısındayım.
Sözkonusu referans sözlü olduğundan ispat konusundaki endişeleriniz haklıdır.Ancak maddi bir olgu sözkonusu olduğundan tanık dinletilebileceği düşüncesindeyim.

Sayın Fragile,

Görüşünüz için teşekkürler,

sezin

ben sayın fragile ile aynı fikirde değilim. Olumsuz referans dediğiniz, bir nevi hakarettir. Bu nedenle müvekkiliniz iş bulamamakta ve iş çevresine küçük düşmektedir.
Ancak sizin de belirttiğiniz gibi kanıt sorunu var. Olumsuz referansı (yani hakareti) kanıtlayabileceğinize inanıyorsanız, gerek tazminat gerekse şikayet için harekete geçebilirsiniz.

Referans:
latincedeki REFERRE kökünden gelme, Türkçeye Fransızcadaki REFERENCE den geçmiş olmalı. Her iki durumdada Türkçedeki anlamı “Tavsıye” /"Tavsiye Mektubu"
Genelde referans yazılı olarak gerçekleşiyor. Almanlar referans yerine çoğu zaman kendi dillerindeki “Empfehlungsschreiben” (tavsiye yazısı) kavramını kullanıyor.

Türkçedeki anlamı ile tavsiye devamlı olarak olumlu bir anlama sahip. Olumsuz olarak kullanıldığı zaman “tavsiye” olmaktan çıkar, yani tavsiyenin olumsuzu yoktur ve olamaz. Bu da şu anlama geliyor, birisi kötülendiği zaman ortada tavsiye (referans) yoktur; doğrudan doğruya bir karalama ve kötüleme veya hakaret vardır. Olmayan birşeyin olumsuzu da olamaz.

Alman iş hukukunda işveren işten ayrılan işçilerine bir Arbeitszeugnis (Çalışma karnesi/ bonservis) verir. Arbeitszeugniste çalışanın yaptığı iş, işi yaparken gösterdiği özeni, becerisini, güvenirliği vs. belirtilir. Bu belge çalışanın iş ararken yeni iş yerine sunması gereken referanstır. Çalışanın geleceğini etkileyen bir belge olarak Arbeıtszeugnis’ in gerçekleri saptırmaması gerekir. Yetersiz bir bonservis alan işçinin mahkeme yolu ile bonservisteki bazı saptamaları düzelttirme hakkı vardır.

Bildiğim kadarı ile Alman iş hkukunda yeni işverenin eski işverene başvurup işçi hakkında bazı bilgileri isteme hakkı var. Benim fikrime göre böyle bir başvuru için içşinin muvafakati gerekir. İşçinin muvafakati olmadan iki işveren arasında yapılan bilgi alış verişi, kişisel bilgilerin saklanması kanununa aykırıdır.

Eski işverenin, yeni işverenin bir başvurusu olmadan, kendi inisiyatifi ile yeni işverene gidip bilgi vermesi bilgilerin saklanması prensibine tamamen aykırıdır, ve böyle bir başvuru'da işçiyi kötüleyici, gerçeğe aykırı iddialar ortaya atılmışsa işçinin tazminat isteme hakkı doğar.

Saygılarımla

Sayın Ragıp,Sayın Gemici,

Sizede öncelikle görüşleriniz için teşekkürler. Özellikle referansın olumsuz olamayacağı güzel bir noktaya işaret ediyor.Şimdi ispat konusunda ki sıkıntılarıda cözdükten sonra tüm tazminat haklarımı kullanacağım.Maalesef ki bunu sadece teyp kaydı ile ispat kabiliyeti var.Bunun da ispat konusunda yeterli olabileceğini düşünmüyorum. Çünki eski işveren hiç bir şekilde yazılı referans vermiyor.

saygılar,