Ticari olarak kullanılan taşınmaz ile ilgili ecri misil talebinde intifadan men

Merhaba Sayın Meslektaşlarım;soracağım soru ile ilgili kabaca bir araştırma yaptım ama kafam karıştı açıkçası. Konu ile ilgili yol gösterecek ve tesbitlerimi değerlendirecek arkadaşlara şimdiden teşekkür ederim.
Dört kardeşin 80'li yılların sonunda birlikte alıp 1/4'er hisse sahibi olduğu bir taşınmazı kardeşlerden A ve B kullanıyor, şimdiye dek diğerleri(C ve D) buna muvafakat etmiş. Ancak C 2003 yılında ölmüş ve hissesi mirasçılarına kalmış. Yine B 2007 yılında hissesini D'nin oğlu E'ye devretmiş. C mirasçıları ve E bundan böyle taşınmazın kullanımından dolayı bir bedel talep etmeyi düşünüyorlar. Hatta C mirasçıları geriye dönük de talepde bulunmak istiyorlar. Benim tesbitlerim ise şöyle; Öncelikle konu ile ilgili bulabidiğim ve çok açık ve net olmamakla birlikte ticari olarak kullanılmakta olan bir taşınmaz için intifadan men koşulu aranmadığına dair bir Yargıtay kararı nedeni ile C mirasçıları geçmişe dönük talepte bulunabilirler(?) diye düşündüm.
"C 2003 senesinde ölmüş, bu nedenle geçmişe dönük olarak yapılacak talep 2003 senesinden daha geriye gidemez mi?" sorusuna ise; Cyaşasa idi belki talep edecekti, ihtimaline binaen mirasçılar da geriye dönük 5 yıllık tazminat isteyebilir şeklinde bir yanıt buldum. E ise hisseyi devraldığı tarihten sonrası için talepte bulunabilir. İhtar çekmem gerekiyorsa içeriği nasıl olacak ve C miraşçıları ve E için ayrı ayrı dava açmam mı gerekecek? Saygılar.

T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/3636
K. 2005/4165
T. 14.4.2005
• ECRİMİSİL ( Taşınmazın Geliri Hakkında Davacıların İhtarnamenin Tebliğ Edildiği Tarihte Rızalarının Sona Erdiği Ve İntifadan Men Koşulunun Gerçekleştiği Kabul Edilerek Karar Verilmesi Gereği )
• PAYLI MÜLKİYET ( Davacı Paydaşların İhtarname İle Davaya Konu Taşınmazların Gelirinden Pay İstedikleri Olmaz İse Davalının Bu Taşınmazları Kullanmamasını İstedikleri Anlaşıldığından İhtarnamenin Tebliğ Edildiği Tarihten İtibaren Ecrimisile Karar Verileceği )
• HUKUKSAL SEMERE ELDE EDİLEN YERLER ( Ecrimisil İstenilen Taşınmazın Bağ-Bahçe Gibi Doğal Ürün Veren Ya Da Kiraya Verilen Yerlerden Olması Halinde İntifadan Men Şartının Aranmayacağı )
• İNTİFADAN MEN ŞARTI ( Paydaşlar İntifadan Men Edilmedikçe Birbirinden Ecrimisil İsteyemeyecekleri )
• PAYDAŞIN RIZASININ SONA ERMESİ ( Taşınmazın Geliri Hakkında Davacıların İhtarnamenin Tebliğ Edildiği Tarihte Rızalarının Sona Erdiği Ve İntifadan Men Koşulunun Gerçekleştiği Kabul Edilerek Karar Verilmesi Gereği - Ecrimisil Talebi )
4721/m.688,689,794
ÖZET : Somut olayda, davacı paydaşların ihtarname ile davaya konu taşınmazların gelirinden pay istedikleri, olmaz ise davalının bu taşınmazları kullanmamasını istedikleri anlaşıldığından ihtarnamenin tebliğ edildiği tarihte rızalarının sona erdiği ve intifadan men koşulunun gerçekleştiği kabul edilerek karar verilmelidir.

DAVA : Dava dilekçesinde 3.000.000.000 lira ecrimisilin yasal faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davada; kök muristen intikal eden taşınmazlardan birinin narenciye bahçesi, diğerlerinin ise tarla niteliğinde olup davalı tarafından ekilmek suretiyle kullanıldığı, bu yerlerden elde edilen gelirlerden diğer hissedarlara pay verilmediği ileri sürülerek 18.9.2000 tarihinden dava tarihine kadar ki dönem için davacıların fazlaya ilişkin haklarının saklı tutularak 3.000.000.000 lira ecrimisille faizi ile birlikte hükmedilmesi talep ve dava edilmiş, davalı vekili de; davalının bu taşınmazlardan sadece ikisini davacıların rızası ile kullandığını, diğerlerini hiç kullanmadığını, intifadan men koşulunun da gerçekleşmediğini ileri sürerek davanın reddini istemiş; mahkemece, davalının davacıların kullanımını engellemediği ve davalının açıkça intifadan men edilmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Ecrimisile konu edilen taşınmazlarda taraflar paydaştır. Paydaşlar ( kural olarak ) intifadan men edilmedikçe birbirinden ecrimisil isteyemezler.

Ecrimisil istenilen taşınmazın ( bağ-bahçe gibi ) doğal ürün veren ya da kiraya verilerek hukuksal semere elde edilen yerlerden olması halinde intifadan men şartının aranmasına gerek yoktur.

Ancak, paydaş olunup da bizzat kullanılan yerlerden ecrimisil istenilebilmesi için ecrimisil istenen süreden önce davaya konu taşınmazdan ya da gelirinden yararlanmak isteğinin işgalde bulunan paydaşa bildirilmiş olması gereklidir.

Somut olayda; murisin ölümünden sonra davaya konu taşınmazların gerek bizzat, gerekse kiraya verilmek suretiyle davalı tarafından kullanılmasına davacılar tarafından ilk başta rıza gösterildiği, daha sonra ise taraflar arasında anlaşmazlık çıktığı hem davacı hem de davalı tanıkları tarafından ifade edilmiştir.

Ancak; davacı paydaşların 18.9.2002 tarihli ihtarname ile davaya konu taşınmazların gelirinden pay istedikleri, olmaz ise davalının bu taşınmazları kullanmamasını istedikleri anlaşılmış olmakla, ihtarnamenin tebliğ edildiği tarihte rızalarının sona erdiği ve intifadan men koşulunun gerçekleştiği kabul edilerek hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya uygun bulunmamış, bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK'nın 428. maddesi gereğince ( BOZULMASINA ), peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 14.4.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

yarx

Merhaba,

İntifadan men şartı ne demek?

Kural şudur: Paylı mülkiyette, her paydaş paylı malı kullanabilir.Diğer paydaş buna engel olmaz. Eğer paydaşlar aralarında malın kullanımına ilişin bir anlaşma yapmışlarsa taraflar buna uymak zorundadır.

İşte tam bu noktada bir paydaş diğer paydaşın taşınmazı kullanmasını engelliyorsa, bu intifadan men'dir. Ancak paydaş bir kısmını kullanıyor daha fazla kısmını kullanmak istiyorsa yine burada intifan men vardır diyemeyiz.İntifadan men için tamamen kullanmın ve yararlanmanın engellemesi gerekir.

Bunun gerçekleştiğinin kanıtı da paydaşın malı kullanmak istediğini diğer paydaşı bildirmesi şarttır.Bir taşınmaza müştereken malik olunması halinde, maliklerden birinin taşınmazı kullanan diğer malikten ecrimisil talep edebilmesi için, taşınmazdan yararlanma istemini karşı tarafa iletmesi gerekir.

" Buna "intifadan men şartı"" denilmektedir. Bu şartın gerçekleşmesi de, ecrimisil istenen süreden önce, davacı paydaşın davaya konu taşınmazdan ya da gelirinden yararlanmak istediğini davalı paydaşa bildirmiş olmasına bağlıdır. İntifadan men şartının gerçekleştiği tanık dahil her türlü delille kanıtlanabilir."(3.HD.5289/5892.26.05.2005)

İntifadan men şartının aranmadığı durumlarda vardır:

"ecrimisil istenen taşınmazın ( bağ, bahçe, işyeri gibi ) doğal ürün veren ya da kiraya verilerek hukuksal semere elde edilen yerlerden olması, paylı taşınmazı işgal eden paydaşın bu yerin tamamında hak iddiası ve diğerlerinin paydaşlığını inkar etmesi, paydaşlar arasında yapılan kullanım anlaşma sonucu her paydaşın yararlanacağı ortak taşınmaz veya bölümlerinin belirli bulunması, davacı tarafından diğer paydaşlar aleyhine daha önce bu taşınmaza ilişkin, elatmanın önlenmesi, ortaklığın giderilmesi, ecrimisil ve benzeri davalar açılmış bulunması halleridir"(3.HD.,3472/4018,12.4.2005T)

Sayın Meslektaşlarım, öncelikle ilginize teşekkür ediyorum.Konuyu açarken sözkonusu yerin fabrika olarak kullanıldığını belirtmemişim. Ama ticari olarak kullanıldığını belirtmem de yeterli olmuştur herhalde.. Saygılar

T.C.

YARGITAY

3. HUKUK DAİRESİ

E. 1998/8708

K. 1998/10034

T. 1.10.1998

DAVA : Dava dilekçesinde 702.000.000 lira ecrimisilin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmişti. Mahkemece davanın 101.612.750 liranın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
YARGITAY KARARI
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
KARAR : Davacı; davalının babasıyla 1/2'şer hissedar oldukları dükkanda, davalının babasının vefatından sonra davalı ile paydaş olduklarını, uzun yıllardır davalının bu dükkanı, tatlıcı olarak kullandığını beyanla, son (5) yıllık ecrimisil bedeli (702.000.000) liranın tahsilini talep etmiştir.
Davalı; savunma yapmamıştır.
Mahkemece intifadan men'in davacının açtığı ortaklığın giderilmesine ilişkin davanın açılma tarihi olan 9.9.1996 tarihinde gerçekleştiği belirtilerek bu tarihten sonrası için (101.612.750) lira ecrimisilin tahsiline karar verilmiştir.
Uyuşmazlık; ecrimisile konu yerin ticarethane olması halinde intifaden men'in aranıp aranmayacağı noktasında toplanmaktadır.
a) Eğer, dava konusu yeri davacıların murisi sağlığında tatlıcı dükkanı olarak işletip gelir elde ettiyse ve davalı da aynı işten gelir elde etmeyi sürdürdüyse intifadan men aranmaz. Çünkü; davalı davacıların murisinin oluşturduğu hukuki semereden yararlanmaktadır.
b) Eğer, davaya konu dükkan davalının veya murisinin şahsi emeği ile tatlıcı dükkanı olarak gelir getiren bir yer haline geldiyse ve davacıların murisinin hiçbir katkısı yoksa, bu durumda intifadan men aranır.
Mahkemece; yukarıda açıklanan ilkeler ışığında tarafların bu konudaki tüm delilleri toplandıktan sonra, gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırılarak sonucuna uygun bir karar vermek gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 128. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 1.10.1998 gününden oybirliği ile karar verildi.

********

Yukarıdaki karara göre, fabrika olarak işletilen ticarethane A ve B tarafından kurulmuş ve C nin bu fabrikanın kuruluşuna katkısı olmamış ise, C nin mirasçıları için " intifadan men " koşulu aranır.Bu durumda ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren ecrimisil istenir. (Sorudan olayın bu şekilde gerçekleştiği anlaşılıyor ise de, ) fabrikanın kuruluşuna C da katılmış ise , mirasçıları C nin yarattığı hukuki semereden yararlanır, intifadan men koşulu aranmaz.Bu durumda geçmişe yönelik talep imkanı varsada C sağlığında kullanıma muvafakat ettiğinden ölüm tarihinden itibaren istenebilir.

E ise B nin haklarını halefiyet yoluyla kullanabilir.Kendisine payın devredildiği tarihten itibaren ecrimisil isteyebilir. Hakkını devreden B nin fabrikanın kurucularından ve onu işleten şahıs olduğu anlaşıldığından E , B nin yarattığı hukuki semereden yararlandığından " intifadan men " koşulu aranmaz. Fakat karşı taraf bu devir olayından haberdar olmadığını ve bu yönden " kötüniyetli" olmadığını ileriye sürebilir. Ecrimisil takdirinin bir koşuluda karşı tarafın kötüniyetli olmasıdır. Böyle bir durumla karşılaşmamak için E içinde ihtarname gönderilmesini yararlı buluyorum. Bu durumda E için de ec rimisil ihtarname tarihinden başlar dava tarihine kadar devam eder.

C mirasçıları ile E nin durumu farklılık gösterdiğinden ve davacıları farklıolduğundan davaların ayrı ayrı açılması gerekir diye düşünüyorum.

Saygılarımla.