Çetelerin yeni rant kapısı, Garanti Sigortası Hesabı

09:50
07 Kasım 2006 / Salı Milliyet

Çetelerin yeni rant kapısı, Garanti Sigortası Hesabı

Garanti Sigortası Hesabı, trafik kazalarında mağdur olan vatandaşları korumak amacıyla kurulmasına karşın, yeterince tanınmamasından istifade eden kimi kişilerin 'kazanç' kapısı oldu. Organize çetelerin anlaşmalı olduğu hastaneler bile var...

Noyan Doğan / Referans Gazetesi

Garanti Sigortası Hesabı, çetelerin yeni rant kapısı oldu. Bir taraftan; trafik sigortası olmayan ya da ‘vurup kaçma’ sonucu plakası tespit edilemeyen araçların kişilere verecekleri zararı karşılamak amacıyla faaliyet gösteren, diğer taraftan da iflas eden veya Hazine Müsteşarlığı tarafından el konulan sigorta şirketlerinin hasar ödemelerini üstlenen, Garanti Fonu olarak da bilinen Garanti Sigortası Hesabı, şimdilerde sistem üzerinden rant sağlayanlarla mücadele ediyor.
Garanti Sigortası Hesabı, 1983 yılında Karayolları Trafik Kanunu çerçevesinde trafik kazalarında mağdur olan vatandaşları korumak amacıyla kurulmasına karşın, kamuoyu tarafından yeterince tanınmamasından istifade eden kimi kişiler, Hesap üzerinden ciddi gelir elde etmeye başladılar.
Özellikle Anadolu’da örgütlenen bu kişiler; trafik kazasında sakat kalmış ya da yakınını kaybetmiş ve kazanın oluş nedeniyle de Garanti Sigortası Hesabı’ndan tazminat hakkı doğan ancak bu haktan habersiz vatandaşlardan aldıkları vekaletle, 50 milyara kadar varan tazminatın yüzde 60-70’ini “takip parası'' adı altında kendilerine ayırıp, gerisini vatandaşa veriyorlar. Garanti Fonu tarafından istenen hastane raporları ise, bu kişilerle ortak çalışan yine Anadolu’daki bazı hastanelerden temin ediliyor.
Sigortacılar, Garanti Sigortası Hesabı’ndan para almaya yönelik kurulan bu sistemin örgütlü bir suç haline geldiğini ancak tespit etmekte zorluk çekildiğini söylüyorlar. Sigortacılar, bir takım kişilerin Anadolu’da çok ciddi örgütlendiklerini hatta bu örgütün içinde bazı hastanelerin de olduğunu belirterek, “Önceleri bu işi birkaç kişi yapıyordu fakat birkaç ay içinde olayı legal hale getirmek için hasar takip şirketi adı altında şirket kurmaya bile başladılar'' dediler.
Sigortacılar, yıllardır sahte hasar yaratarak sigorta sistemi üzerinden rant elde etmeye çalışan örgütler olduğunu ancak ilk kez Garanti Sigortası Hesabı üzerinden tamamen vatandaşı dolandırmaya yönelik bir düzenle karşılaştıklarını belirterek, örgütlü suçun nasıl işlendiğini şöyle anlattılar:
“Bir araç birine çarparsa ve bu aracın trafik sigortası yoksa ya da çarpıp kaçar ve plakası tespit edilememişse, bu kazadan dolayı da o kişi sakat kalırsa, o zaman Garanti Sigortası Hesabı sakatlık oranına göre tazminat ödemesi yapıyor. Eğer kazada, kişi hayatını kaybederse bu sefer yakınlarına vefat tazminatı ödeniyor. Vefat durumunda ödenen tazminat 50 bin YTL. Sakatlık durumuna göre de ödenen rakam 50 bin YTL’ye kadar çıkıyor. Garanti Fonu, 20 yıldan fazladır bu faaliyetini sürdürüyor ve bu sistemi bilenler de Fon’a müracaat ediyor. Ancak fazla bilinmediğinden birileri bu işten rant elde etmeye başladı. Özellikle de Anadolu’da gariban insanları seçiyorlar. Kazada sakat kalmışsa ‘sana sakatlık tazminatı alacağız’ veya anasını, babasını, çocuğunu kaybetmişse ‘ölüm tazminatı alabilirsin, ama sen bu işlerin peşinde koşamazsın’ diyerek onları kandırıp, ellerinden vekalet alıyorlar. O vekaletle de Garanti Fonu’nun gelip, tazminatı istiyorlar. Vekalet yasal olduğu için, Fon’da ödemek zorunda kalıyor. Aldıkları paranın üç kuruşunu vatandaşa veriyorlar, vatandaş da hakkı o zannediyor. Geri kalan 30-40 bin YTL’yi kendileri alıyor. Oysa vatandaşın kendisi gitse, hakkı olan paranın tamamını alacak.''

Hastaneler de işin içinde

Sigortacılar, olayın organize bir hale geldiğini ve bu işi yapanların emniyetten üç-dört yıl içindeki Garanti Sigortası Hesabı’ndan tazminat almaya uygun dosyaları çıkartıp, mağdur olmuş kişileri bulduklarını ve vekalet aldıklarını söylüyorlar. Dosyada hastane raporu gibi eksiklikler varsa da anlaştıkları hastanelerden o raporları tedarik ettiklerini vurgulayan sigortacılar, “Bu insanlar kartvizit bile bastırmışlar. Kartvizitin bir yüzünde, ‘Trafik kazalarında hayatını kaybetmiş kişilerin, yakınlarına veya sakat kalmış kişilere mağduriyetlerini gidermek için trafik sigortasından para aktarmak amacıyla kurulmuş bir aracı hizmet şirketidir’diye yazıyor, diğer yüzünde ise Türkiye’nin en büyük sigorta şirketlerinin logoları bulunuyor. Sanki bu şirketlerin acentesiymiş gibi hareket ediyorlar. Oysa hiçbir şirketin acentesi değiller. İnsanları dolandırıyorlar. Sigorta şirketlerinin de bundan haberi yok. Son bir-iki aydır da ‘hasar takip şirketi’ adı altında şirketler kurulmaya başlandı. Bu şirketler sadece Garanti Sigortası Hesabı’ndan para almak için kuruldular. Bu şekilde işi legal hale getirmeye çalışıyorlar'' şeklinde konuştular.

18 firma tespit edildi

Garanti Sigortası Hesabı yetkilileri, son üç-dört ay içinde hasar takip şirketi adı altında kurulan 18 firma tespit ettiklerini söylediler. Bu şirketlerin İstanbul, Adıyaman, Urfa, Gaziantep, Kütahya, Sakarya’da trafik mağdurlarına hizmet vermek adı altında kurulduklarını belirterek, “Bunlar hasar danışmanlığı yapıyoruz diyorlar. Biz incelettik ve hepsi de yasal olarak kurulmuşlar. Eğer bize direkt müracaat ederlerse kabul etmiyoruz. Vekaletle gelirlerse maalesef bir şey yapamıyoruz'' dediler.
Garanti Sigortası Hesabı yetkilileri, bu kişi veya şirketlerin üç-dört yıl öncesine ait dosyaları emniyetten bulduklarını, kazaya karışmış kişileri tespit ettiklerini ve o kişilere gidip, noterden vekalet aldıklarını o vekaletle kendilerine müracaat ettiklerine dikkat çekerek, şunları söylüyorlar:
“Vekaletle bize geldikleri için hiçbir şey yapamıyoruz, tamamen yasal. Önceleri hak sahibini arayıp, parayı ona verme yoluna gittik ama bu sefer de vekalet aldıkları kişilerden banka hesabına temlik almaya başladılar. Yani, bankadan para çekme yetkisini de kişilerden alıyorlar. Düzeni çok güzel kurmuşlar. Önce kaza dosyalarını sonra da o kaza ile ilgili kişileri buluyorlar. Hem işlem takibi için hem de para tahsili için ellerinden vekalet alıyorlar. Eğer bizden hasar almak için dosyada eksik belgeler varsa onları düzenlettiriyorlar. Hastaneden belgeleri bile topluyorlar ki, bunların hepsi çetenin adamları. Anadolu’daki kimi hastanelerle de anlaşmışlar. Bunun önüne geçme şansımız yok. Bir yere kadar tespit edebiliyoruz, o noktada da her şey yasal gözüküyor. Birkaç kere hak sahiplerini aradık, kimileri bu kişilerin kendilerinden yüzde 50, kimileri de yüzde 70 komisyon aldıklarını söyledi. Düşünün 50 bin YTL’nin 30-35 bin YTL’sini kendileri alıyorlar. Bu tabii, bizim öğrenebildiklerimiz.''

10 milyon YTL’lik tazminat talebi

Garanti Sigortası Hesabı yetkilileri, bu şekildeki kişi ve kuruluşlardan gelen tazminat taleplerinin 10 milyon YTL’ye yaklaştığını da belirterek, “Kazandıkları parayı siz düşünün. Kurdukları düzen sayesinde 10 milyon YTL’nin neredeyse 6-7 milyon YTL’sini cebe indiriyorlar'' şeklinde konuştular.
Bu işin önüne geçmek için yeni yeni tedbirler uygulamak zorunda kaldıklarını söyleyen Garanti Sigortası Hesabı yetkilileri, artık ikinci bir hastaneden rapor istediklerini ifade ettiler. Yetkililer, bu konuda şu açıklamaları yaptılar: “Bu çete olayı çıktıktan sonra bir araştırma yaptık ve gördük ki, dosyalarımızda Anadolu’daki birkaç hastaneden sürekli alınan maluliyet raporları var. Bu hastaneleri tespit ettik. Geçenlerde yine o hastaneden yüzde 35’lik bir maluliyet raporu geldi. Bir başka hastaneden daha rapor istedik gördük ki, kişinin sakatlık hali sadece yüzde 17. Bunun üzerine artık sakatlık raporlarında ikinci bir hastaneden daha rapor istiyoruz ve ikinci hastaneyi de biz seçiyoruz. Yine incelemelerimiz sonucunda raporla kaza arasında uyuşmazlıklar tespit ettik. Kaza Denizli’de olmuş, rapor Gaziantep’te düzenlenmiş. Tabii, bunların hepsi bu çete yoluyla gelen tazminat taleplerinden.''

Garanti Sigortası Hesabı nedir, nasıl çalışır?

* Halk arasında bilinen adıyla da Garanti Fonu, trafik sigortası bulunmayan veya vurup kaçma sonucu plakası tespit edilemeyen araçların kişilere verecekleri bedeni zararları karşılayan bir fon.
* Garanti Sigortası Hesabı yaralanmalarda hastane ve tedavi masraflarını karşılıyor, sakatlık derecesine göre kazada mağdur olanlara tazminat ödemesi yapıyor. Vefat durumunda ise ölen kişinin yakınlarına kişi başına 50 milyon YTL’ye kadar vefat tazminatı ödüyor.
* Garanti Fonu’ndan tazminat almak içinse trafik zaptı, polis raporu, hastane raporu gibi birkaç gerekli evrakla kişinin kendisinin müracaat etmesi yeterli oluyor. Fon, gerekli araştırmayı yaptıktan sonra, tazminatı kişinin yine kendisine ödüyor.
* Ayrıca Garanti Sigortası Hesabı, iflas etmiş veya mali bünye zafiyeti nedeniyle bütün branşlarda ruhsatları iptal edilmiş sigorta şirketlerinin zorunlu trafik sigortasından dolayı ödemesi gereken hasar tazminatlarını da sigortalılara ödüyor.
* 1983 yılında Karayolları Trafik Kanunu ile kurulan Garanti Sigortası Hesabı, Hazine Müsteşarlığı’na bağlı ve Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği tarafından yönetiliyor.
* Fonun gelirleri ise, sigorta şirketlerinin kestikleri her trafik sigortasından aktardıkları yüzde 1 oranındaki pay ile, sigortalıların primlerinden kesilen yüzde 2’lik paydan oluşuyor.
* Garanti Sigortası Hesabı’nın tüm tazminat ödemeleri, her yıl Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenen trafik sigortası limitleri üzerinden yapılıyor.
* Hesaptan bugüne kadar bedeni zararlar için 2 bin 120 dosya karşılığında 21 milyar 934 milyon YTL ödeme gerçekleştirdi. İflas eden veya el konan sigorta şirketleri için de 51 bin 259 dosya karşılığında 42.8 milyar YTL hasar ödemesi yapıldı.

Organize suç örgütü nasıl vatandaşı kandırıyor?

* Trafik kazasında sakat kalmış ya da yakınını kaybetmiş ve Garanti Sigortası Hesabı’ndan vefat veya sakatlık tazminatı alma hakkı olan, ancak bu hakkından habersiz kişileri seçiyorlar.
* Garanti Sigortası Hesabı’nın ödemelerde zaman aşım süresi beş yıl olduğu için Türkiye’deki tüm illerdeki emniyet müdürlüklerinden son beş yıl içindeki Hesap’tan tazminat almaya uygun trafik kaza dosyalarını buluyorlar.
* Kazada mağdur ve tazminat hakkına sahip kişileri kandırıp, elinden noter aracılığı ile vekalet alıyorlar.
* Eğer dosyada eksik belge varsa o belgeleri tedarik ediyorlar. Anlaştıkları hastanelerden de düzmece rapor hazırlatıyorlar. Bu şekilde Anadolu’da iki hastane tespit edilmiş durumda.
* Ellerindeki belgeler ve vekalet ile Garanti Sigortası Hesabına müracaat ediyorlar.
* Ayrıca mağdur olan kişilerden vekaletin yanında banka hesapları ile ilgili temlik (para çekme yetkisi) de aldıkları için bankaya yatan tazminatı hak sahibi alamıyor, hiçbir hak iddia edemiyor.
* Garanti Sigortası Hesabı da yasal vekalet olduğundan ödemeyi hak sahipleri adına bu kişilere yapmak zorunda kalıyor.
* Bu yolla kişiler, kişi başına vefat tazminatı olarak 50 milyon YTL’yi, sakatlık tazminatı olarak da yine 50 milyon YTL’ye kadar olan parayı Garanti Fonu’ndan alıyorlar.
* Hak sahibine ise 5-10 bin YTL veriyorlar. Hem Garanti Fonu’ndan hem de bu işlerden habersiz olan kişiler de tazminat hakkının bu olduğunu sanıyor. Oysa kendisi birkaç evrakla Garanti Sigortası Hesabına müracaat etse hakkı olan tüm parayı kendi alacak.
* Son birkaç ay içinde trafik mağdurlarına hizmet vermek amacıyla, müşavirlik şirketleri adı altında bir anlamda Garanti Fonu’ndan tazminat almak için 18 tane şirket kuruldu. Bu şirketlerin beşi İstanbul’da, biri Adıyaman’da, üçü Urfa’da, beşi Gaziantep’te, biri Kütahya’da, biri Sakarya’da, biri Bursa’da, faaliyet gösteriyor.
* Bu kişi ve kurumlar, kurdukları bu düzen sayesinden sadece geçen üç ay içinde 10 milyar YTL’ye yakın Garanti Fonu’ndan tazminat talebinde bulundular. Bu paranın yüzde 60-70’ini ise kendileri alıyorlar.
* Bu da gösteriyor ki, organize suç çetesi sadece birkaç ay içinde 6-7 milyar YTL’lik kendine bir rant kapısı yaratmış durumda

Sigorta şirketleri de mağdur…

Sigorta sahtekarlığı sadece Garanti Sigortası Hesabı’nı kullanarak vatandaşın hakkı olan parayı almakla bitmiyor. Bu dolandırıcılığı yapanlar, bastıkları kartvizitin bir yüzüne “Trafik kazalarında hayatını kaybetmiş kişilerin, yakınlarına veya sakat kalmış kişilere mağduriyetlerini gidermek için trafik sigortasından para aktarmak amacıyla kurulmuş bir aracı hizmet şirketidir'' diye yazıyor, diğer yüzüne de Türkiye’nin en büyük sigorta şirketlerinin logosunu basarak, bu şirketlerin acentesiymiş gibi kendilerini gösteriyor.
Yaptığımız araştırma sonucu ise sigorta şirketlerinin bu kişileri tespit ettiklerini ve kimi şirketlerin savcılığa suç duyurusunda bulunduğunu öğrendik.
Öte yandan, sigorta sahtekarlığını yapanlar geçmiş yıllara ait emniyetten çıkarttıkları kaza dosyalarında trafik sigortası olsa bile, sakatlık veya ölüm olaylarında, Garanti Sigortası Hesabı’nda olduğu gibi, mağdur olan kişilerden vekalet alıp bu sefer sigorta şirketlerine gidiyorlar. Organize çalıştıkları hastanelerden aldıkları sahte sakatlık raporları ile de sigorta şirketlerinden yüksek tazminat taleplerinde bulunuyorlar.
Bu konuda isminin açıklanmasını istemeyen bir sigortacı şunları söylüyor: “Hergün binlerce hasar dosyası ödediğimiz için bunları ayırt etmekte zorluk çekiyoruz. Bakıyoruz hastaneden rapor var, heyet raporu da var, ellerinde hak sahibinden aldıkları yasal vekalet de var mecburen ödüyoruz. Ama incelediğimizde bazı raporların hep aynı hastaneden verildiğini tespit ettik. Buna da yapacak birşey yok, çünkü Sağlık Bakanlığı o hastaneyi yetkili kılmış. Birkaç kere farklı hastaneden rapor istedik o zaman sakatlık oranında farklılıklar gördük. Yine de ödemek zorunda kalıyoruz. Organize çalıştıkları çok açık ama yasal olarak fazla bir şey yapamıyoruz. Yakında bu hastaneleri Sağlık Bakanlığı’na şikayet edeceğiz.'' Yorumsuz

Bu kadar ayyuka çıkmış durum, düzenin nasıl döndüğü ile ilgili her türlü bilgi var ellerinde. Hiçbir yetkilinin aklına, sorumluları (hastane çalışanlarını, sigorta takipçilerini, varsa kusuru emniyet mensuplarını, vs.) dolandırıcılık suçundan savcılığa şikayet etmek gelmedi mi acaba?

Saygılarımla.