İş Kanunu m.74/son fıkra hakkında

İş Kanunu'nun 74. maddesinin son fıkrasındaki annenin günde bir buçuk saatlik emzirme süresi ile ilgilidir. Sorum şöyle ki; anne eğer bu bir buçukluk emzirme saatini kullanmaz ise, işverenden çalışma saati içerisine dahil olan bu bir buçukluk saatin bedelini talep edebilir mi? Bu hususta Yargıtay Kararı bulamadım.
Teşekkürler.

Madde 74/son'da bu sürenin çalışma süresinden sayılacağı belirtilmiş ve bu durum m.66/e'de de belirtilmiştir. Çalışma süresinin ne olduğu ise " İş Kanununa yönelik Çalışma Süreleri yönetmeliği" madde 3'te işçinin çalıştırıldığı işte geçirdiği süre olarak tanımlanmıştır. Bu durumda emzirme izni kullanan işçinin ücretinden bir kesinti yapılamaz.

Ancak, bu işçi izni kendisi kullanmıyor ( mesela sütten kesilmiş zaten emziremiyor ) ve çalışmaya devam ediyor ise zaten ücretini aldığı varsayılır. Buna rağmen bir kesinti yapılması da sözkonusu değildir.

Saygılar.

Süt iznini kullanmayan işçiye hem bu süreye ilişkin ücret hem de fiilen çalıştığı süreye ilişkin ücret ödenir. Yani tıpkı u.b-g.t günlerinde çalışan işçiye aynı hem u.b.-g.t. ödemesi hem de çalıştığı için ödeme yapılması gibi.

u.b.-g.t nedir? Düşündüm düşündüm çıkaramadım.

Ulusal Bayram, Genel Tatil günleri olmasın.

Sevgili Engin'in acelesi var galiba, kısaltma kullanmaya başlamış...

Saygılarımla

Allah razı olsun Suat Bey

U.B.-G.T. tıpkı Suat Abi'nin dediği gibi Ulusal Bayram-Genel Tatil. )

Şirkette yazarken bazen hızlıca cevap verip çıkmam gerekiyor. Kusura bakmayın.

Engin Bey,

Süt izni " çalışılmış gibi sayılan hallerden" ise, nasıl hem bu süreye ilişkin ücret hem de fiilen çalıştığı süreye ilişkin ücret ödenebilir?

Bu kişi süt izni saatlerinde fiilen çalışmış ( ki zaten çalışmaması hali için çalışılmış gibi ücreti ödenir deniyor.) İki ücret ödenmesinin yasal dayanağını ben bulamadım, bana çalışma süresinden sayılıp da bu şekilde ücret ödemesi yapılan bir iki örnek verebilir misiniz?

Saygılar.

1- Çalışılmış gibi sayılan hallerde işçinin çalışmış olduğu varsayılarak o süreye ilişkin ücret kendisine ödenir. Süt izni vermek işveren için bir zorunluluktur. Bu halde süt izni olarak verilmesi gereken süreye ilişkin olarak ücret işveren tarafından ödenmelidir. Böyle olunca da işçi çalıştığı varsayılan ama çalışmamış olması gereken süreye ilişkin ücrete hak kazanır.

2- İşçi çalışmamış olsaydı o süreye ilişkin ücreti zaten elde edeceği için fiili çalışmasının karşılığı işçiye ayrıca ödenmelidir. Çünkü her çalışmanın karşılığı ücretlendirilmelidir. Ve angarya yasaktır.

3-Somut olaya ilişkin örnekleri çalışılmış gibi sayılan hallerde aramak zorunda değiliz. Yukarıda da belirttiğim üzere U.B.-G.T., Hafta Tatili Çalışmaları ayrıca ücretlendirilerek işçiye ödenir, burada da aynı mantıktan hareket etmek için hiçbir engel yok.

Bunun dışında nasıl ki yıllık 270 saatin üzerinde fazla çalışma yaptırılamamasına rağmen işçi bunu aşan çalışmalarının karşılığını almakta ise, süt izni kullanmak zorunda olan işçi de izni kullanmayıp ayrıca çalışmışsa ücreti ödenmelidir.

T.C
YARGITAY
22. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO:2015/12878
KARAR NO:2016/17527
KARAR TARİHİ: 13.06.2016

ÖZET:Kullandırılmayan “süt izni” karşılığı ücretinin ödenip ödenmeyeceği (4857 s.y. 74/7) Doğum sonrası kadın işçiye çocuklarını emzirmeleri için günde günlük 1,5 saat süt izni kullandırılmamışsa , kullandırılmayan sürenin tespiti ile % 50 zamlı ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiğinin kabulü Anayasanın 50/2. maddesine ve amaçsal yorum benimsemek suretiyle 4857 sayılı Kanun'un ruhuna daha uygun düşeceğinden hükmün bozulması gerektiği…

DAVA : Davacı, fazla çalışma ücreti, doğum ve süt izni alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 01.09.1991-08.03.2013 tarihleri arasında çalıştığını, işyerinde yürürlükte olan TİS hükümlerinden yararlanamadığını, verilmesi gereken iki saat süt iznini çoğu kez kullanamadığını, herhangi bir ödemede yapılmadığını süt izni ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

Mahkemece yapılan yargılama sonunda, sair taleplerin kullanılmayan süt izni süresine ait ücretleri reddine karar verilmiştir.

Kararı, kanuni süresi içinde taraflar vekilleri temyiz etmiştir.

Gerekçe:
Süt izni konusuna gelindiğinde ise, 4857 sayılı Kanun'un 74/7. maddesinde “Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.

Dolayısıyla, yasa uyarınca kadın işçilere çocuklarını emzirmeleri için günde bir buçuk saat (aksi yönde ve fakat işçi lehine olmak üzere taraflar arasında süre düzenlemesi yapılabileceği gibi) süt izni verilmesi hususu işverenin inisiyatifinde olan bir durum olmayıp, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 74/7. fıkrası uyarınca da bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağının işçi tarafından belirleneceği hüküm altına alınmış olup, işçinin süt izni kullanması gerektiği halde bu iznin kullandırılmaması durumunda, kullandırılmayan sürenin tespiti ile % 50 zamlı ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiğinin kabulü Anayasanın 50/2. maddesine ve amaçsal yorum benimsemek suretiyle 4857 sayılı Kanun'un ruhuna daha uygun düşeceğinden hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 13.06.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.