İşverenin iş kazasındaki sorumluluğu

iş kazalarında asıl işveren ile birlikte alt işvereninde müteselsil sorumlu olduğunu biliyoruz. Müvekkil arsasına bina yaptırmak üzere taşeron ile anlaşıyor, taşeron küçük bir esnaf vergi levhası, yazılı bir sözleşme vs yok, yanlızca taşerona verilen ödemeler karşılığında küçük bir not defterine imzası alınmış. taşeronun işçilerini müvekkil sigortalı gösterip primlerini yatırıyor. daha sonra bu işçilerden biri iş kazası geçiriyor.

Aşağıdaki yargıtay kararıda göz önüne alınırsa müvekkil burada iş kazasından sorumlu tutulabilirmi ? Burada müvekkil ile taşeron arasıında bir eser sözleşmesi olduğunu ispatlarsak, işçiyi müvekkilin sigortalı yapması ne gibi bir durum doğurur?

Şu an ceza davası devam ediyor biz hiç taşerondan bahsetmedik yukarıda anlattığım nedenlerle, nasıl bir yol izlememizi önerirsiniz.

ceza ve tazminat hukuku açısından yardımlarınızı bekliyorum.

saygılar


T.C.
YARGITAY
Yirmibirinci Hukuk Dairesi
E: 2002/7988
K: 2002/9046
T: 24.10.2002

MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT
İŞVEREN-ARACI VEYA ÜST-ALT İŞVEREN
ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ
· ÖZET: iş kazası sonucu zarara uğrayan işçinin tazminat davası, işveren veya kusurlu 3. kişilere karşı yöneltilir. Aracı kişilerce işe alınan işçilerin uğrayacakları zarardan dolayı işveren, aracı ile birlikte sorumlu olur.
Olayda çözümlenmesi gereken sorun, hukuki ilişkinin işveren-aracı veya üst-alt işveren biçiminde olup olmadığıdır. Bir isin bütünüyle bir işverene devri durumunda veya anahtar teslimi biçiminde işin verilmesi halinde üst-alt işveren ilişkisi söz konusu olmaz.
(506 s. SSK. m. 87/2)
(1475 s. İ ş K. m. 1/son)

bence eser sözleşmesi olduğunu ispatlasanız bile müvekkilinizin sorumluluğu devam edecektir. Zira yargıtay eser sözleşmesini çok dar bir şekilde yorumluyor. inşaatın yapımı aşamasında bahcede duran kumu taşerona vermeniz durumunda dahi arsa sahibini sorumlu tutuyor. anahtar teslimi mutlak olmalı. bu izahatlardan sonra inşaata ilişkin bir katkı yapmaksızın sadece işçilerin primlerinin arsa sahibince yatırılıp yatırılmaması bu ilişkiyi bozarmı, değiştirirmi değiştirmezmi buna bakmak gerekecek. (Burada belirtilenler sadece kişisel yorumumumdur. görüşümü destekler herhangi bir karar bulamadım) Anahtar teslimden anladığımız belli bir sürede bir işin yapılmasını bu işe iş sahibinin baştaki anlaşma haricinde emek , mal, vs katmamasını ifade eder. zira malzemenin tamamının yada bir kısmının iş sahibi tarafından getirilmesi ilişkinin anahtar teslimi olmasını engeller. Bu durumda emek de buna dahildir. yine bina maliyetine bu malzemelerin yanı sıra işçi ücretleri de girmektedir. müvekkiliniz bu işçilerin sadece primleri karşılamış olsa bile bu maliyete dışardan bir katkıda bulunmuştur. bu durumda iş anahtar teslim olmaktan çıkmıştır. zira anahtar teslimde tüm maliyet işgörenin üzerindedir.
En azından tartışılabilir bir fikir
saygılarımla

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 24.05.1995 tarihli 1995/9-273 E 1995/548 K sayılı kararında; İş Kanunu'nun 1/son maddesi uyarınca sorumluluktan söz edilebilmesi için, o işte kendisi de işçi çalıştıran bu asıl işverenin varlığı şarttır. Diğer bir ifadeyle belirli işin bir bölümünü başkasına verip, diğer bölümünü kendi çalıştırdığı işçilerle bizzat yapan bir kişi asıl işveren durumundadır. Kendisi işin bir bölümünde bizzat işçi çalıştırmayıp işi bölerek ihale suretiyle muhtelif kişilere veren iş sahibi "ihale makamı" İş Kanunu' nu anlamında bir asıl işveren değildir. Dairemizin yerleşmiş içtihatları da bu doğrultudadır” diyerek söz konusu durumu açıklamış bulunmaktadır.

Yine YARGITAY 21. HUKUK DAİRESİ nin . 17.11.2003 tarihli ve 2003/10077 E, 2003/9350 K sayılı kararında da aynı husus hüküm altına alınarak “Asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı bu kanundan doğan yükümlülüklerden alt işveren ile birlikte sorumludur. Buna karşın bir işin bütünüyle devri durumunda veyaanahtar teslimi ile ve ihale ile bütünüyle verilmesi durumunda işi devreden kişinin işverenlik sıfatı kalkacağından iş kazasının tespitine ilişkin davada ve buna bağlı tazminat davasında sorumluluğu cihetine gidilemeyeceği ve dolayısıyla husumet yöneltilemeyeceği ortadadır.Davalı TMO’nun işi anahtar teslimi ve ihale yolu ile davalı B Ltd. Şti.'ne verdiği ihale belgeleri ve sözleşme içeriğinden anlaşıldığından davalı TMO aleyhine hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.” şeklinde hüküm kurmuştur.


Bunun dışında asıl işverenin cezai sorumluluğu açısından durum farklıdır. Doktrinde yer alan baskın görüş İş kazası yönünden söz konusu olan müteselsil sorumluluk, “cezai” sorumluluğu kapsamaz şeklindedir. Aksi halde bu tür bir uygulama ceza hukukunun “cezaların kişiselliği” ilkesine aykırı olurdu. Burada söz konusu olan birlikte sorumluluk, “hukuki” sorumluluktur. Cezaların şahsiliği ilkesi gereği iş mevzuatının uygulanmasından doğan cezai yaptırımlardan alt işveren sorumludur. Asıl işverenin cezai sorumluluğu söz konusu değildir. Asıl işveren ve alt işveren ilişkisinde müteselsil sorumluğun hukuki anlamda mümkündür sadece. Ancak bu konuda Yargıtay kararlarını çok aramama rağmen ben de bulamadım.
umarım işinize yarar sevgiler

son cümleyi baştan söyleyeyim. Boşuna yorulmayın müvekkiliniz bal gibi sorumlu.
Neden mi?
1-Sigortaları müvekkilinizin yatırması demek işverenin müvekkiliniz olduğunun tartışılmaz kanıtı. Bunun aksini ispat edemezsiniz. Tanıkla ispat etmek isteyeceksiniz mahkeme bunu dikkate almaz.
2-Anahtar teslimi olmadımı zaten asıl işveren konumunda olan müvekkiliniz gene sorumlu.
3-Yazılı ve resmi olmayan sözleşmeleri mahkemeler işçinin hakkını ortadan kaldırmaya yönelik olarak alıgılar kabul etmez.
daha çok açıklama karar var. boşuna yorulmayın dedrim.

Ceza hukuku acisindan iscinin kimin yaninda sigortali gorundugu onemli olmayacaktir. Iscinin kimin emir ve talimatiyla calistigi, kimin denetim, gozetim gorevi oldugu onemlidir.
Tazminat hukuku acisindan da asil iliskiye kiymet verilmelidir. Sigorta tek basina belirleyici olmamalidir.

Saygilar,

Ceza hukuku acisindan iscinin kimin yaninda sigortali gorundugu onemli olmayacaktir. Iscinin kimin emir ve talimatiyla calistigi, kimin denetim, gozetim gorevi oldugu onemlidir.
Tazminat hukuku acisindan da asil iliskiye kiymet verilmelidir. Sigorta tek basina belirleyici olmamalidir.

Saygilar,

ceza hukuku yönünden araştırmaya çalıştım da pek yargıtay kararı bulamadım ... bu konuyla ilgili yargıtay kararı var mı ???