Dünyanın Utancı : Çocuk Askerler

Dünya genelinde çocuk asker sayısının net olarak bilinmemesine rağmen, Çocuk Asker Kullanılmasını Durdurma Koalisyonunun tahminlerine göre Dünyada 300.000 çocuk asker bulunmaktadır En kritik çocuk asker sorunu 100.000’e varan çocuk asker nüfusu, kimi yerlerde 9’a kadar inen yaş ortalamasıyla Afrika’da görülmektedir. Bununla beraber birçok Asya ülkesinde , Latin Amerika’nın bir kısmında ve Avrupa ve Ortadoğu’da da çocuk askerler kullanılmaktadır.

Çocuk askerlerin çoğunluğu değişik silahlı politik gruplara dahil edilmektedir. Bunlar, hükümete bağlı paramiliter gruplar ve çatışmaların yoğun olarak görüldüğü bölgelerdeki kendini koruma birimleridir. Diğer silahlı gruplar da hükümet karşıtı & etnik inanç temelli, diğer azınlıklar ve küçük gruplar veya hükümetle ve birbirleriyle toprakları ve kaynakları savunmak için savaşan gruplardır.

Bir çok ‘gönüllü’ araştırmaya göre;14-18 yaş arasında bulunan çocuk askerlerin çoğunluğu silahlı çatışmalara dahil olmak için birkaç seçenek görmektedir. Askere katılmanın sebepleri arasında silahlı çatışmadan geri de ailesini bırakarak kurtulma, ekonomik ve sosyal yapıların tahrip olması veya hükümet güçleri veya muhalif gruplar tarafından aile bireylerinin işkenceye maruz bırakılması veya öldürülmesi gibi sebepler yer alıyor. Çocuk yaşta asker olmanın diğer sebepleri arasında yoksulluk ve yeterli çalışma ve eğitim olanaklarının olmaması gelmektedir. Bir çok kızın çocuk yaşta asker olmasının sebepleri arasında ailevi sorunlar, şiddet ve cinsel istismar bulunmaktadır. Kız askerler, sıklıkla tacize, tecavüze maruz kalmakta casus olarak kullanılmakta ve eve geri dönüşlerinde aileleri tarafından damgalanmaktadırlar.

Çocuk Askerlerin Çığlığı:

Kongo Demokratik Cumhuriyeti
‘Yeni olmak, bir çok zor alıştırmayı yapamıyordum. Bu yüzden her sabah dayak yiyordum. Kamptaki iki arkadaşım dayak yüzünden öldüler. Askerler onları yaktılar. Ben hala onları düşünüyorum’
Eski bir çocuk asker. 2002

Sudan
‘SPLA’ya 13 yaşımdayken katıldım. Bahr Al Ghazal’lıyım. Beni 2001 yılında saf dışı bıraktılar ve Rumbek’e getirdiler, fakat ben hiçbir politik dokümanı vermemiştim. Şimdi, buradan hareket edemiyorum. Çünkü ailem hükümet güçlerinin saldırısıyla SPLA’ya katıldığım için öldürüldü. Şimdi niye geri dönüp tekrar SPLA’ya katılmadığımı merak ediyorum, arkadaşlarımın yarısı benden daha iyi görünüyor’
2004

Uganda
‘Kardeşimle beraber yakalandık. LRA bize kardeşlerimizin iyi hizmet veremediklerini söyleyerek bizi onları izlemeye götürdüler. Daha sonra sopalarla öldürene kadar dövdüler. Bunun bize güç vereceğini söylediler. En genç kardeşim 9 yaşındaydı’
13 yaşındaki eski bir çocuk asker

Zimbabwe
‘Yurtta hiçbir görevli yoktu ve bir gece tecavüze uğradık. Adamlar ve gençler karanlıkta yurdumuza girmiş ve bize tecavüz ediyorlardı. Sadece üzerinde birinin olduğunu biliyorsun, hiçbir şekilde kim olduğunu göremiyorsun. Ağladığımız zaman bizi sopalarla dövdüler. Bağırarak bu tecavüzü rapor etmeyeceğimizi söyledik. En gencimiz 11 yaşındaydı ve defalarca tecavüze maruz kaldı.’
19 yaşındaki bir kız

Hındistan
‘Arkadaşıyla beraber gruba katılmak için ormanın dışına kaçtılar. Silahı ilk eline aldığında 14 yaşındaydı. Okula gitmeyi sevdiğini söyledi fakat ailesinin yoksulluğu yüzünden eline silah aldı. Şimdi, silahın yardımıyla kendisine ve ailesine göndereceği yeterli kadar parası var’
16 yaşında bir çocuk asker

Endonezya
‘Biliyorum çalışmak tehlikeli ve ailem benim katılmama engel olmaya çalışıyor. Fakat bir şeyler yapmak istiyordum. Savaşa çağrıldım. Bütün risklere hazırım’
Mart 2004 17 yaşında bir çocuk asker

Burma
‘…diğer eğitilenler, eğer kaçmaya çalışanlar yakalanırsa ellerine ve ayaklarına ağaç dallarıyla vurulurdu. Kaçmalarına engel olmak için defalarca dövülür, sonrada bir yerlere kapatılırlardı.’
13 yaşında hükümet güçlerinden bir çocuk asker. 2003

Irak
‘Mehdi’nin ordusuna Amerikalılarla savaşmak için katıldım. Dün akşam tanka bir roket fırlattım’
Necef’te 12 yaşında bir çocuk

Kolombiya
‘Sana silah veriyorlar ve sen en iyi arkadaşını öldürmek zorunda kalıyorsun. Bunu sana güvenebilmek için yaptırıyorlar. Eğer arkadaşını öldürmezsen, arkadaşının seni öldürmesini istiyorlar. Yapmak zorundasın yoksa sen ölürsün. Bu yüzden kaçtım. Daha fazla dayanamazdım.’
7 yaşında paramiliter bir gruba katılan sokakta yaşayan bir çocuk

Sierra Leone
‘Parmakları kesilen insanlar, 10 yaşında bir kızın tecavüzden sonra öldüğünü ve birçok insanın canlı canlı yakıldığını gördüm. Defalarca içimden ağladım. Çünkü sesli ağlayacak cesareti bulamadım.’
Ocak 1999, 14 yaşında bir kız

Uganda
‘Sana bir mesaj vermek istiyorum. Lütfen dünyaya biz çocukların başına neler geldiğini söylemek için elinden gelenin en iyisini yap. Çünkü diğer çocuklar bu şiddete maruz kalmamalı.’
15 yaşında LRA’dan kaçan bir kız

http://www.savaskarsitlari.org

14 yaşında Guatemala ordusuna alınan Emilio:
"Ordu bir kabustu. Bize çok kötü davranıyorlardı. Ortada hiçbir sebep yokken sadece ortamı terörize etmek için dövüyorlardı. Hala dudağımda bir yara ve karnımda ağrılar var. Çok az yiyecek olurdu; bizi çok ağır yükler taşımaya zorlarlardı. Beni, ne için savaşıldığını anlamadığım bir savaşta düşmanı öldürmeye zorladılar".

* Eski bir İspanyol kolonisi olan Guatemala 1839'da bağımsızlığını kazandı. II. Dünya Savaşı sonrasında iktidara gelen Juan Jose Arevalo sosyal ve demokratik reformlar yapmaya, topraksız köylülere toprak dağıtmaya başladı.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) menşeli United Fruit Company'nin topraklarının da kamulaştırılmaya çalışılması üzerine, ordu 1954'te ABD destekli bir darbe ile yönetimi ele aldı.

Darbeyi izleyen 40 yıl boyunca hükümet güçleri solcu gerillalar ve Maya yerlilerine savaş açtı; 200 binden fazla insan öldürüldü ya da kaybedildi, 1 milyon insan evlerinden ayrılmak zorunda kaldı.

Birleşmiş Milletler'de (BM) kurulan bir komisyon yaşanan insan hakları ihlallerinin yüzde 90'dan fazlasının Guatemala ordusu tarafından işlendiğini, ordunun çocukları asker olarak kullandığını söyledi; orduyu Maya yerlilerine karşı "soykırım" yapmakla suçladı.

Uganda'daki LRA tarafından kaçırılan 16 yaşındaki Susan:
"Bir çocuk kaçmaya çalışmıştı ama yakalandı. Ellerini bağladılar ve bizleri, yeni gelenleri onu bir sopayla döverek öldürmeye zorladılar. O çocuğu daha önceden tanıyordum, aynı köydendik, kusmak istedim. Onu dövmeyi reddettim ama bana bir silah doğrulttular ve yapmak zorunda kaldım.

Çocuk 'Bunu neden yapıyorsun' diye soruyordu ben de başka şansımın olmadığını söylüyordum. Onu öldürdükten sonra kanını kollarımıza sürmemizi; bunu yaparsak ölümden korkmayacağımızı ve kaçmak istemeyeceğimizi söylediler.

Hala köyümden olan o çocuğu düşünüyorum. Onu rüyamda görüyorum, bana onu bir hiç uğruna öldürdüğümü söylüyor ve ben ağlıyorum".

Liberya'dan 13 yaşındaki eski bir çocuk asker:
"Bana beni deliye çeviren haplar veriyorlardı. Hap aldığım zaman insanları kan gelene kadar dövüyordum. Etkisi geçinceyse suçluluk duyuyor ve gidip dövdüğüm kişiden özür diliyordum. Özrümü kabul etmezlerse kendimi kötü hissediyordum".

* Amerika'da özgürlüklerini kazanan Afrikalı köleler tarafından 1847'de kurulan Liberya, 10. yüzyılın son çeyreğine kadar demokrasiyle yönetildi. 1979'da artan pirinç fiyatları üzerine çıkan isyanda 40 kişi hayatını kaybetti.

1980'de ordu yönetimi ele aldı ve başkan Tolbert'i idam etti. Darbe o zamana kadar yönetimi elinde tutan fakat nüfusun sadece yüzde 5'ini oluşturan Afro-Amerikan azınlığı iktidardan indirdi.

Bozulan ekonomi ve yönetim boşluğu Charles Taylor başkanlığındaki isyancı Ulusal Milliyeçi Cephe'ye bağlı (NPFL) gerilaların darbeci başkan Doe'yu öldürmesiyle iç savaşa dönüştü.

14 yıl boyunca Liberya ordusu, NPFL ve Afrika Birliği ve Birleşmiş Milletler'e bağlı barış gücü arasında süren çatışmalar 2003'te sona erdi. İç savaş boyunca çocuklar asker olarak kullanıldı, 100 binden fazla insan göç etmek zorunda kaldı.

Burma/Myanmar'dan eski bir çocuk asker:
"İsyancılarla birlikte olduğum süre boyunca ön cephede savaştım. Düşmanın geçtiği yerlere mayın döşüyordum. Bu gibi işleri bize yaptırırlardı çünkü hem düşmanlar hem de köylüler çocuklara pek dikkat etmezdi".

* Eski bir İngiliz kolonisi olan ve II. Dünya Savaşı sırasında Japonya tarafından işgal edilen Burma 1948'de bağımsızlığına kavuştu. Burma 1950'liler boyunca Tarafsızlar Hareketi içinde yer aldı.

1962'de General Gen Ne Win liderliğinde bir darbe yapıldı. Win, "Burma Sosyalizmi"ni kurmak için bir tek parti yönetimi kurdu. 1975'de hükümet karşıtı yerel azınlıklar Muhalif Demokratik Ulusal Cephe'yi kurdu ve gerilla savaşı başlattı.

1987'de yaşanan devalüasyon hükümet karşıtı isyanların başlamasına yol açtı. 1989'da sıkıyönetim ilan edildi; ülkenin adı Myanmar olarak değiştirildi ve muhalefet yanlıları tutuklanmaya başlandı.

1990'da yapılan seçimleri muhalefet kazandı fakat sonuçlar ordu tarafından geçersiz ilan edildi. Muhalefet lideri Aung San Suu Kyi Nobel Barış Ödülü'nü aldı.

Bugüne kadar süren askeri cunta yönetimi boyunca Burma, aralarında çocuk işçiliği ve çocukların asker olarak kullanılmasının da yer aldığı bir çok insan hakları ihlali uygulaması ile suçlandı...

İsrailli bir karikütür çizeri,o coğrafyada ceryan eden barut kokuları ve can kavgasını resmederken özellikle

ÇOCUK TEMASINI ön planda tutarak şu çizgileri kullanmıştı.

Biz İsrail halkı; çocuklarımızın can güvenliği ve de geleceğini kurtarmak için savaşır ve mücadele veriririz.
Filistin halkı da kendilerini koruyabilmek adına; ÇOCUKLARI SİPER EDEREK, CEPHENİN EN ÖNÜNE iterek, etten bir duvar örmekten kaçınmazlar.
Çizimlerinden ortaya çıkan alaycı ve küçümseyici ifade buydu.

Bu çaresizliktir,
bele sarılan bombalar ile kalabalık merkezlerde,TEL AVİV'de paramparça olmak ve de çevresindeki günahsız halkın gereksiz ölümleri de aynı derecede adil olmayan bir projenin ürünü ve de acziyettir.
Filistin halkının üzerine kimyasal bomba fırlatmak ve de sivil halkın yaşam merkezlerini enkaza çevirmek de ondan milyarlarca kat iğrenç bir acziyettir.

Bunun adı ne din savaşı olabilir ne de rejimlerin korunması.

Bir ırkın diğer ırka açtığı ölümüne bir soyu imha çabasıdır.

DENGESİZ BİR GÜÇ GÖSTERİSİ diyerek İsrail'e tepkilerini ileten sn Erdoğan'ı ilk kez -tek bir kelimesi ile- haklı bulmuştum o dönemlerde.

Çocuklar SAVAŞ gibi iğrenç bir kavram için paravan olarak kullanılmamalıdır.
Dünyanın hiçbir coğrafyasında, hiçbir erek için,hiçbir konumda ve de ortamda çocukları insan gücü,savunma silahı ve de paravan olarak KOLAY BİR PİON gibi ileri sürmemeliyiz.


SAYGILAR.

20 04.2007/19.02

Nilgün Çakıcı.