hatır çeki menfi tespit husumet kime yöneltilecek

Merhaba, müvekkil şirket, X şirketine hatır çeki vermiş, karşılığında aynı tutarda aynı gün tanzim tarihli senet almıştır. X şirketi bu çeki Y şirketine ciro etmiş, o da Z bankasına verip karşılığında çek kredisi kullanıyor. Banka, çekin karşılığı çıkmayınca müvekkil şirket aleyhine icra takibine girişip savcılığa da karşılıksız çekten dolayı şikayette bulunuyor. ceza davası halen derdest. çek koçanındaki çek yaprağının parçasında da hatır çeki olduğu belirtilmiş.
müvekkil şirket menfi tespit davası açmak istiyor.
1- elimizdeki aynı tanzim tarihli aynı bedelli senet hatır çeki olduğunu ispatlamamızda yeterli mi?
2- davayı kime karşı açacağız? banka, X ve Y irketlerine mi? sadece Y şirketine mi?

Menfi tespit davası, alacaklı olduğunu iddia eden kişiye açılır (olayınızda Z bankası).
Ayrıca müvekkiliniz koçana istediği zaman istediği ibareyi yazabileceğinden o koçanın, alacaklı ile ilgisi olmayan bononun iddianızı ispatlamaya yetmeyeceğini düşünüyorum. İyiniyetli 3. kişi olan bankaya karşı böyle bir davayı kazanmanız bence olanaksız.

Alıntı: Yazan ALAMUT Merhaba, müvekkil şirket, X şirketine hatır çeki vermiş, karşılığında aynı tutarda aynı gün tanzim tarihli senet almıştır. X şirketi bu çeki Y şirketine ciro etmiş, o da Z bankasına verip karşılığında çek kredisi kullanıyor. Banka, çekin karşılığı çıkmayınca müvekkil şirket aleyhine icra takibine girişip savcılığa da karşılıksız çekten dolayı şikayette bulunuyor. ceza davası halen derdest. çek koçanındaki çek yaprağının parçasında da hatır çeki olduğu belirtilmiş. müvekkil şirket menfi tespit davası açmak istiyor. 1- elimizdeki aynı tanzim tarihli aynı bedelli senet hatır çeki olduğunu ispatlamamızda yeterli mi? 2- davayı kime karşı açacağız? banka, X ve Y irketlerine mi? sadece Y şirketine mi?

Cengiz Beyin görüşlerine ilaveten eklemek isterim ki, hatır çeki nedeniyle karşılıksız iddianız TTK.599/1 hükmü temelinde iyi niyetli 3. kişilere ve bu olayda kötüniyetini ispatlayamadığınız sürece Y ve bankaya karşı ileri sürülemez. Bankanın kötü niyetle iktisap ettiğini ispatlamanız gerekir ki bu imkansız görünmektedir.

Bu konu ile ilgili THS Şerhindeki şu http://www.turkhukuksitesi.com/serh.php?did=3346 karara bakabilirsiniz.

Kanımca Z Bankasına açılacak menfi tespit davası kaybedilecektir.Çünkü menfi tespit davasında incelenecek husus çekten dolayı bankanın alacaklı olup olmadığıdır ve banka çekten dolayı alacaklıdır.Sizin menfi tesbit davasında borçlu olmadığınızı tespit ettirmek istediğininz kişi x şirketidir.Bu sebeple ilk davalınız x şirketi olacaktır.Ancak aradaki irtibat nedeniyle yani çeki icra takibine koyan kişi z bankası olduğundan x ve z'yi birlikte davalı göstermelisiniz.Fakat davalıları doğru göstermek davayı kazanmak için yeterli değil.Çek koçanındaki hatır çeki ibaresinin bence bir ciddiyeti yok.Menfi tespit davasında müvekkil şirketiniz ile x şirketinin defterleri incelenecek ve alacak-borç ilişkisi tespit edilecektir ancak sizin defterleriniz de x şirketiyle aranızda borç ilişkisi olduğu tespit edilse bile bu ilişkinin hükümlerine de bakılacaktır.Mesela sizin müvekkilin karşı tarafa mal gönderdiğine ilişkin faturalar ile mezkur malın teslim edildiğine dair karşı tarafça imzalanmış sevk irsaliyeleri de incelenecektir.Tüm bunların sonunda davayı kazansanız bile bence 3.kişi olan bankaya karşı hüküm ifade etmeyecektir.Naçizane tavsiyem elinizdeki senedi derhal icra takibine koymanız ve TAKAS DEF'İ ileri sürmeniz.

Alıntı: Yazan M.SERDAR DEMİRTAŞ Naçizane tavsiyem elinizdeki senedi derhal icra takibine koymanız ve TAKAS DEF'İ ileri sürmeniz.

Alacaklı Z'ye karşı, borçlusu X olan bono nasıl takas def'ine konu edilebilir, açıklabilir misiniz?

poliçe ve bono da hatır senedi olabildiği halde, KANUN, ÇEKLERDE KARŞILIK BULUNMASINI EMRETMİŞ OLDUĞUNDAN "HATIR ÇEKİ" SÖZ KONUSU OLAMAZ. Çünkü TTK. 695. madde karşılıksız çek çekmeyi hukuki ve cezai yaptırımlarla karşılamıştır, ayrıca çek kredi aracı olmayıp sadece ödeme aracıdır.

Reha POROY-"Kıymetii Evrak Hukuku Esasları" kitabı sayfa:219

arkadaşlarımın ilgisi ve özenli cevapları için tşekkür ediyorum.
düşündüm ki; açılacak menfi tespit davasında X şirketi ve Z bankası davalı gösterilse, icra takibinden dolayı hatır çeki iddiası ile müvekkil şirketin icra takibinde borçlu olmadığının tespitini istesem, Z bankası alacağını X ve Y şirketlerine karşı devam etytirebilir. ayrıca koçandaki "hatır çekidir" ibaresi çeki yazan X şirketi çalışanı tarafından yazılmış, müvekkil şrlet çeki kendisi yazmamış sadece imzası kendisine aittir ve karşılığında aynı bedelle senet alnmıştır. öte yandan takas defi nedir?

Sayın Aladağ dikkat ederseniz ben ; X ve Z'ye birlikte dava açılması gerektiğini söyledim.Elbette takas def'i X'e karşı ileri sürülebilecektir.Eğer bu kurum kullanılmazsa Z'ye yapılan ödemeden sonra neye dayanarak X'e dönüleceğini de siz açıklar mısınız.

Alıntı: Yazan M.SERDAR DEMİRTAŞ Sayın Aladağ dikkat ederseniz ben ; X ve Z'ye birlikte dava açılması gerektiğini söyledim.Elbette takas def'i X'e karşı ileri sürülebilecektir.Eğer bu kurum kullanılmazsa Z'ye yapılan ödemeden sonra neye dayanarak X'e dönüleceğini de siz açıklar mısınız.

Sayın meslektaşım,

Belirttiğiniz gibi takas defi karşı alacağa sahip olduğunuz kişiye yani somut olayda koşulları varsa X'e yöneltilebilir.

Bankaya yöneltilmesi hiçbir şekilde mümkün olamaz. Bankadan herhangi bir alacak yoktur. Cengiz Bey de sanıyorum bu temelde itiraz etti.

Bankaya yapılacak ödeme, verilen senette keşideci olunduğu içindir. Yani şeklen de olsa çek keşidecisi borçlu olduğu içindir. Hatır senedi, ancak kesin delil ile ispatlanabilir ve bu husus iyi niyetli hamil konumundaki bankayı bağlamaz. (TTK.599/1)

Keşidecinin, elindeki senedi X'e karşı mutlaka takas olarak ileri sürebilirsiniz ama Çek X'in elinde ise bu bir anlam ifade eder. Çek bankada iken X'e yönelteceğiniz takas definin bir manası olmaz. Eğer banka çek bedelini X'ten tahsile dip çeki X'e verirse takas defini ileri sürersiniz zaten.

Banka alacağını keşidecinden tahsil edince zaten çeki keşideciye verir.

O halde çeki keşide eden, bankanın kötüniyetli olduğunu ve bile bile zararına çeki elde ettiğini kesin delil ile ispatlayamadıkça, X'ten aldığı senedi X'e karşı icraya koymak dışında yapabileceği bir şey yoktur. (Diye düşünüyorum)

Alıntı: Yazan M.SERDAR DEMİRTAŞ Sayın Aladağ dikkat ederseniz ben ; X ve Z'ye birlikte dava açılması gerektiğini söyledim.Elbette takas def'i X'e karşı ileri sürülebilecektir.Eğer bu kurum kullanılmazsa Z'ye yapılan ödemeden sonra neye dayanarak X'e dönüleceğini de siz açıklar mısınız.

Olayda takas def'inin yeri yoktur. Takas def'i menfi tespit davasında kullanılabilecek bir kurum değildir. Eldeki bono icraya konulsa da Z'ye karşı takas def'i ileri sürülemeyeceği gibi, menfi tespit davasında da X'e karşı "davacının borçlu olmadığını" ispatlamaya yaramaz.

Sayın Aladağ size bir daha cevap yazmayacağım çünkü okumuyorsunuz , ben senedin icra takibine konulmasını ve karşı takibe takas definde bulunulmasını söyledim , ben menfi tespit davasında takas def'in de bulunun demedim.

Alıntı: Yazan M.SERDAR DEMİRTAŞ Sayın Aladağ size bir daha cevap yazmayacağım çünkü okumuyorsunuz , ben senedin icra takibine konulmasını ve karşı takibe takas definde bulunulmasını söyledim , ben menfi tespit davasında takas def'in de bulunun demedim.

Neyi okumuyorum sayın Demirtaş?
Alacaklı Z.
Senet borçlusu X.
X'den olan alacağını Z'nin takibinde takas def'i olarak ileri sürsün diyorsunuz.
Z en iyi ihtimalle şunu diyecek: "Bize ne X'den olan alacağından"

Alıntı: Yazan Av.Cengiz Aladağ Neyi okumuyorum sayın Demirtaş? Alacaklı Z. Senet borçlusu X. X'den olan alacağını Z'nin takibinde takas def'i olarak ileri sürsün diyorsunuz. Z en iyi ihtimalle şunu diyecek: "Bize ne X'den olan alacağından"

Cengiz Bey anladığım kadarıyla şunu söylüyor:

Bir çek var keşidecisi müvekkili olan (M) olsun. M çeki keşidee dip Lehdar X'e çeki veriyor ve aynı tutarda X'ten senet alıyor. Lehdar X teslim aldığı çeki ciro ile Y' e teslim ediyor. Y ise çeki Z isimli bankaya ciro ediyor.

Bu durumda Menfi Tespit davası M tarafından X'e karşı açılabilir. Y ve Z'ye karşı açılıp, dinlenebilmesi için bu ikisinin (Y ve Z) bile bile zararına teslim aldıklarını yani kötü niyetli olduklarını TTK:599/1 dairesinde ispatlaması gerekir.

X'e karşı açılacak Menfi tespit davasında çekin bedelsizliği ancak kesin delille ispatlanabilir. Salt hatır senedi iddiası dinlenmez.

X'e karşı açılacak Menfi tespit davasında zaten takas defi bahis mevzuu edilemez. Böyle bir hukuki olanak yoktur.

Sayın Serdar Bey şunu demek istiyor:

Keşideci M'ye karşı lehdar X çek nedeniyle takip açarsa M'de ona karşı senet nedeniyle takas defiinde bulunabilir. Bu olabilir.

Ama bunun olabilmesi için çekin X'e dönmüş olması ya da X'in elinde olması gerekir. Haliyle takas defiiin sizin de dediğiniz gibi ne Y ile ne de Z ile ilgisi olamaz.

Sn.Av.Mehmet Saim Dikici bey ; zekanız ve iyinyetinizden dolayı şükranlarımı sunuyorum.

Merhaba meslektaşlarım. Müteahhit müvekkilim daire sattığı bir müşterisinden daire bedellerine karşılık 20 adet çek alıyor(5 i ödeniyor 15 i ileri tarihli). Arada muhabbetin gelişmesi sebebiyle müvekkilim müşterisine hatır çeki veriyor. Hatta kendi müşteri çeklerini dahi ciro edip veriyor. Daire sattığı bu kişinin ekonomik durumu alt üst oluyor ve müvekkilimize ait en son çeki yazılıyor. Günü gelmemiş daha 14 adet çek var. Hatır çeklerinin de günü geliyor. Hem alacağını alamayıp üzerine de çekleri tehlikeye giren müvekkilimiz için nasıl bir yol izleyebiliriz? Arkası yazılan çek için ihtiyati haciz aldık, müeccel çekler için de ihtiyaten haciz talebinde bulunduk kararı bekliyoruz. Müvekkil ile daire sattığı kişi arasında hiçbir sözleşme yok sadece açığa düzenlenmiş fatura var daireler için.